Atte
1i M
1428
ker en zeklzamcr wordencle schokken van tijd tot tijd in beweging
gebragt, die alien van het zuidoosten naar het noordwesten
waren gerigt. In de muren der kerken te Saparoea,
Trouvv en Oelat, benevens in die van het fort Duurstede, ontslonden
op vele plaatsen groote scheuren en aan den oever
der rivier Taraka, bij Oelat, werd de aarde aan hare oppervlakte
van één gereten; deze spieet had eene lengte van 276
voet, was 2 voet wijd en 8 voet diep. Eene wpning, welke op
die plaats stond, stortte in. Insgelijks te Amboina werden
gelijktijdig ligtere aardbevingen bespeurd. (Jav. Cour, van den
Augustus, 1849, no 69.)
¿/S49. Java. Op den 12''™ Augustus, des middagstenl ure,
werden ligte schokken waargenomen in de residentie Kediri.
(Jav. Cour, van den Augustus, 1849, n» 69.)
Java. In de residentien Bagèlèn en Banjoemas werden
des morgens, van den IS'^®" September, twee ligte schokken
bespe urd.(Jav. Cour, van den 26''"' September, 1849, n® 77.)
Zij werden te gelijk waargenomen met de uitbarsting van den Merapi,
Wiens woeden reeds den vorigen avond, ten 11 ure, had aangevangen,
en tot 3 ure des middags voortduurde; zie bladz. 416.
d849. Java. Den 19''™ October werden in de afdeeling Bondowoso,
benevens in de hoofdplaats der residentie Besoeki,
aardschokken gevoeld, welke van het zuidwesten naar het noordoosten
liepen. (Jav. Cour. van den 31®'™ October^ 1849, n® 87.)
d849. Java. In den nacht van den 22"'™ op den 23'^'™ October,
benevens des namiddags van den 23®'™, ten 5 ure, bespeurde
men een schok in de residentie Kediri. (Jav. Cour,
van den 7'™ November, 1849, no 89.)
1849. Op den 27®'™ November, des morgens ten 31/2 ure, had de
Gamalama, op Ternate, eene uitbarsting; zie bladz. 1284.
1849. In de residentie Tegal werd een asciiregen waargenomen op
dèn 1»'™ December, des namiddags van 4 tot 6 ure; waarschijnlijk
werd zij veroorzaakt door eene uitbarsting uit den Slamat. (Jav. Cour,
van den 15>>™ December, 1849, n» 100.)
d8A9. Terna/e. Den 30®'^° December gevoelde men opditeiland
een hgten schok. (Jav. Cour, van den 11''™ Junij, 1851, no 47.)
.i850. Java. In den nacht van den 28"™ op den 29®'™ Ja-
1429
narij werden op verschillende plaatsen in de residentie Banjoemas
2 kort op elkander volgendo schokken waargenomen,
waarvan de laatste tamelijk sterk was. Eenige uren later gevoelde
men te Tjélatjap nog een ligten schok. (Jav. Cour, van
den 13''™ Februarij, 1850, n" 13.)
1850. Op den 20®'™ Februarij, ten 11 ure des nachts, had de Gamalama,
op Ternate, andermaal eene uitbarsting; zie bladz. 1284.
0850. Amboina. Op den 18''™ en den 20®'™ Maart deden zieh
op dit eiland nieuwe schokken gevoelen; eenige dagen later,
vooral sedert den 27®'™ Maart, nam de epidemische ziekte
aldaar voor de derde maal niet slechts in hevigheid toe, maar
woedde zij nog vreesselijker dan vroeger het geval was geweest.
(Jav. Cour, van den 29®'™ Mei, 1850, n« 43.) Vergei, bladz.
1278—1279.)
0850. Ternate. Op den 6''™ Junij had eene aardbeving op
dit eiland plaats, welke eene minuut duurde, waarop later
een hevige schok volgde; zelfs schepen op zee, die 50 Engelsche
mijlen van de kust verwijderd waren, bespeurden dien
schok. (Jav. Cour, van den 24"™ Augustus, 1850, n» 68.)
d850. Java. Op den 30®'™ Julij, des avonds ten 11 ure,
werden in de residentie Banjoemas 2 ligte schokken waargenomen.
(Jav. Cour, van den 17''™ Augustus, 1850, n« 66.)
d850. Java. In den vroegen morgen van den 20®'™ September
werd in de residentie Madioen eene hevige aardbeving gevoeld,
welke van het oosten naar het westen liep en eenige
Sekunden duurde. (Jav. Cour, van den 5''™ October, 1850,
no 80.)
d850. Java. Op den 21®'™ September, insgelijks in den vroegen
morgen, beefde de aarde in de residentie Kediri gedurende
eenige sekonden; men gevoelde twee hevige schokken, welke
werden voorafgegaan door een onderaardsch gedruisch, datzich
uit eene zuidoostelijke rigting voortplantte en derhalve waarschijnlijk
afkomstig was van den g. Kéloet, welke in gemeide
rigting van de hoofdplaats ligt. In de muren van vele steenen
gebouwen te Kediri en Ngrowo ontstonden spleten. (Jav. Cour,
van den 5''™ en den 9''™ October, 1850, n» 80 en 81.)