MS*
!
ecn roramelcnd gedniisch. Zelfs aan boord vaa het schip
«d'Elmina,» dat op de reede lag, werd de laalste schok gevoold.
(Jav. Cour. van den December, 1847, no 99.) .
1847. Op den 4''«' December, des morgens ton 8 tire, viel in liet
regentscliap Kendal, residentie Samarang, een aschregen, welke waarschijnlijk
het gevolg was eener uitbarsting van den Pakoeodjo, in het
Dieng-gebergte; zie bladz. 257.
à847. Java. -¡K- Op den 19'™ December, des avonds ten 6 ure en
3 0 minuten, en ten 6 ure en 4 0 minuten, werden te Penggalengan
twee aardschuddingen gevoeld, welke zieh openbaarden door eene
langzame, doch sterke schommeling van het plankenhuisje, waarin
ik mij bevond.
d847. Java. Den December, des avonds ten 7V2
tot 9 ure, werd op het plateau Penggalengan een onderaardsch
gedreun vernomen.
d847. Java. ^ Op den volgenden dag, namelijk, den 27^"-",
des morgens ten 10 ure, werd een bevende schok op het plateau
Penggalengan gevoeld.
à848. Java. In de residentien Bagélèn, Kadoe, Jogjakérta
en Patjitan werd op den Januarij, des morgens ten 4 ure,
eene aardbeving waargenomen, welke vooral in de laatstgenoemde
plaats vrij hevig was en van het noorden naar het
zuiden liep. Op den des morgens vroeg, werd Patjitan
andermaal door een schok bezoeht. Aan den voet van den Merapi,
residentie Jogjakérta, werd 29 uren na het plaats grijpen
der aardbeving een hevig onderaardsch gedruisch gehoord.
(Jav. Cour. 1848, no 6 en 9.)
à848. Java. ^ Op den Januarij, des avonds ten 10
ure, deed een schok de gebouwen op het plateau van Penggalengan
hevig schudden.
J848. Java ^ Op het plateau van Penggalengan, dat
4 , 4 0 0 voet boven het niveau der zee ligt, werd op den 14'^™
Januarij, des avonds tusschen O'/a en 10 ure, een dof, overigens
sterk gerommel vernomen. Dit plateau is bijna aan alle
zijden omgeven zoowel door uitgebluschte, als door nogsteeds
werkzame vulkanen en bcslaat uit lava-stroomen, wier liggend
1423
gesteente tot de tertiaire fonnatie behoort; herhaaldelijk werd
hetzelve in vroegere jaren, ja, dikwerf meermalen in een jaar
door mij bezoeht en telkens vernam ik er, met tusschenpoozen
van 3 ä 5 dagen, een onderaardsch gedreun, dat zieh dan
vooral duidelijk liet hooren, zoodra des avonds en des nachts
eene diepe stilte in de natuur heerschte en de duizenderlei
dieren in rust waren verzonken, die de oorspronkelijke wouden
bewonen, waardoor het plateau en zijne omringende streken
worden overschaduwd. Ook op den was het gedruisch,
op den ZOO even vermelden tijd, vooral zeer sterk. Het is een
hoogst eigenaardig geluid, dat zieh moeijelijk laat beschrijven.
Het khnkt krachtig en sterk en is niettemin een dof gedreun, —
diep en hol doet het zieh hooren van uit den binnensten
schoot der aarde, — men verneemt een afgebroken gerommel,
dat slechts zelden eene trillende beweging aan de huizen mededeelt,
en dat echter op den waarnemer een sterkeren indruk
raaakt, hem meer met eene bange aandoening vervuit dan de geduchtste
donderslagen. Dikwerf laat het zieh hooren en het is even
als het geluid, dat nabij den GMe wordt vernomen, een verschijnsel,
hetwelk aan de bewoners dier streken algemeen bekendis.
Ö848. Java. In den nacht van den op den Februarij
werd te Kediri en te Patjitan, zoo mede te Pangoel, welke
plaats 38 palen van laatstgenoemd oord verwijderd ligt, een
tamelijk sterke schok waargenomen, welke van het noorden
naar het zuiden was gerigt. (Jav. Cour. 1848, n« 17 en 18.)
0848. Java. Op den 17<i™ Februarij, des morgens ten 10
ure, werd in de residentien Besoeki en Banjoewangi eene ligte
aardbeving bespeurd. (Jav. Cour. 1848, n» 20.)
d848. Java Te Penggalefigan bespeurde men op den
gJen Maart, des avonds ten lli/^ ure, eene aardbeving.
cf848. Java. In de residentien Banjoemas, Bagelen, Kadoe,
Madioen, Kediri en Pasoeroean werden op den April, des
avonds ten 9 ure, hevige aardschokken gevoeld. (Jav. Cour, van
den April, 1848, no 31.)
, 1848 Op den Mei des morgens Steeg plotseling eene groote
rookzuil uit den G^dd, op Java.