;. a
i ,
li;
8 4 4
4». Ecne lava-soort L. n» 265 (Bat. n» G2,).dic ik Wonodoro
lava zal noemen en die den vroeger genoemden trachietischen
lava-stroom ten deele bedekt, is derhalve van latemi
oorsprong dan deze; zij is insgelijks een homogene, vaste
lava-stroom; noordwaarts en in de nabijheid van den pasangorahan
Wonosari doet zieh dezelve het best ontbloot aan het
oog voor, namdijk, in de kloof van den Wonodoro, welks
glad gespoeld rotsbed door dezen lava-stroom wordt gevormd;
ongeveer 1 paal beneden deze plaats eindigt dezelve. Het is
eene merkwaardige lava-soort; geen naam is mijbekend, welke
hare eigenaardige hoedanigheid uitdrnkt; in eene donkergrijze,
zelden heldergrijze, zeer fijnkorrehge en bijna digte grondmassa
(of deeg) van trachitischen of doleritischen aard, waarin zieh
met het bloote oog geene bestanddeelen laten ontdekken, is,
zeer nabij elkander, eene menigte zeer groote, witachtig blinkende
riakolith-kristallen ingebakken; op de breukvlakten van
het gesteente doen zij zieh in eene schijf- of platvormige gedaante
voor, namelijk, als seheeve rhombische znilen, die duidelijk
afgezonderd en begrensd zijn, en somwijlen in alle mogelijke
rigtingen, zonder eenige regelmaat over en door elkander geworpen
worden aangetroffen, somtijds echter evenwijdig ten
opzigte van elkander voortloopen; in dat geval zijn zij lang, bij
wijze van strepen nevens elkander gerigt.
Ik heb plaatsen gevonden, waar deze «riakohet-porphyr,»
ZOO zou mcn deze lava kunnen noemen, — met blaasruimten
doortrokken is en geheel en al in slakke verändert. L. no 264
(Bat. n" 63 en 64), overgaande in L. n» 2S4. (Bat. no 73).
In de kloof, welke in de nabijheid van het dorp ligt, ziet
men de volgende ontblootingen; van onder naar boven gerekend
komen zij in deze orde voor: a. Wonodoro-lava; de dikte dezer
laag is onbekend. — b. c. d. Bunne lagen uit zand en rapilh bestaande,
welke afwisselend voorkomen; 5 voet dik. — e. Zand,
50 voet dik. — / . Zeer fijne asch van blaauwachtig witte
klenr, kleiachtig van aard, '/4 voet dik. — g'. Geelachtige
rapilli, 2 voet dik. — h. Fijne vulkanische asch, aan de
(ippervlakte met plantaarde vermengd, 5 voet dik. — Brökr
m
8 4 5
stukken van grijze en roodachtig gi'ijzc tracliiet-lava en eeiic
vulkanische brekzie of tuf L. n" 270 (Bat. n" 76.), — vulkanische
asch en rapilli-brekzie, die uit zamcngebakkene asch en ingemengde
groote en kleine stukken van trachiet, basalt en zwarte
puimsteen bestaat, liggen op den lava-stroom in het rond
verspreid.
5». Een enkele stroom van obsidiaan-lava L. n« 267 (Bat.
no 69.) ligt zuidwaarts van n» 3 en van de kah Praoe bloot.
(Is half verglaasde basalt.)
6". Verslakte en van groote blaasruimten voorziene obsidiaanlava
L. n" 254 (Bat. n" 75.) van de klippen van het zandmeer,
van het oude lava-meer des kraterbodems; zie boven. Zij is
de lava L. n« 253 (Bat. no 71.) in een verslakten toestand en
van groote luchtbellen doortrokken; in den zwarten obsidiaanachtigen
deeg zijn de witte veldspaath-kristallen nog herkenbaar.
7o. Digte, zwarte basalt L. n" 271 (Bat. n» 54.); vergelijk
L. no 265 (Bat. n« 65.). Te oordeelen naar zijnen ouderdoni,
moet dezelve waarschijnlijk tusschen n« 2 en n" 3 worden gerangschikt.
Ik noern deze soort slechts uit dien hoofdc na de reeds
opgemelden, dewijl dezelve in eene geheel andere» Streek en
op een grooten afstand der vorigen wordt aangetroffen. Ik
vond deze soort aan het benedengedeelte der west-noorweslelijke
helling des Tengger, in de kali Dinoek, beneden desa
Gerbo, alwaar dezelve uit eene zijdehngsche spieet schijnt voortgekomen
te zijn en een aaneenverbonden, langen stroom, doch
geene bergtoppen vormt; zij bevat olivin, doch geene andere
zelfstandigheden, welke met het bloote oog waargenomen kunnen
worden. Spec. gewigt = 2,80. i)
Slechts in enkele brokstukken door den Brorao uitgeworpen
of in zand- en rapilli-lagen vermengd, komen vooi-, L. n" 259
(Bat. no 55.) Dolerit (groensteenachtige basalt). — L. n" 260
' ) Slechts op zoer wcinige plaatscn op Java wovdt cligtc, (oigeiilijke) basalt,
^Yelke olirin bevat, aangetroffen, b. v. L n° 293 (Bat. n" 102) van de vnts batoe.
Toetoel aan de straat van Bali, waai- dezelve van deti vulkaan Idjèn benedenwaavts
is gestroomd. Speeif. gewigt gelijk dat der vorige soort, bij 14" Réanm.
— 2,82. Ondei-zoeht te Scio, 4,800 voet boven do oppcrvlaktc der zec. Zie lager.