' i : : I
»1 t
• Ì
«I
Vulkanen steunt op mondelinge berigten van Nederlandsche
zeeofficiei'en. Zeer waarschijnlijk is het, dat er, op de eilanden
lusschen Soembawa en Timor gelegen en wel voornamelijk op
het groote eiland Florés, nog verscheidene vuurbergen worden
aangetroffen, welke den Europeers volkomen onbekend zijn.
Het is onzeker of de hooge berg op het eiland Pantar, gelegen
op 8° 25' zuider breedte en 124° ooster lengte, een vulkaan is.
VII. i) Een of meer moddervulkanen op het eiland Samao
(Samaoe) westwaarts van Timor koepang. (Francis, Tijdsch. v.
Neerl. Indie.)
VIII. Een moddervulkaan op het kleine eiland (poelo) Kambing,
nabij de zuidwestelijke kust van het eiland Samao. Een
aantal van 13 steile, piramidale modder- (klei-) kegels ligt in eene
ketelvormige uitholling der vlakte; de top dezer kegels is doorboord
en hieruit weit modderachtig water op, dat door gassoorten
wordt opgestuwd. (Francis t. a. pl., en Verband. Nat.
Commissie, tab. 47.)
IX en X. Twee moddervulkanen in het distrikt Landò, op het
eiland [poelo) Roti, hetwelk zuidwestwaarts van Timor koepang
ligt en zieh als eene verlenging voordoet van het grootere, in de
rigting van het zuidwesten naar het noordoosten uitgestrekte
eiland Timor. Dit kleinere eiland Roti heeft geene eigenlijke
bergen, rnaar slechts heuvelen, welke niet hooger danTOOvoet
rijzen; aan de westzijde is het hoog en rotsachtig, terwijl het'
al glooijende naar de oostelijke zijde afdaalt. De beide moddervulkanen,
welke het terrein allengs hooger doen oprijzen, liggen,
benevens een zoutmeer, hetwelk eene lengte van 6, bij eene
breedte van 2 palen heeft, in het distrikt Landò. (Francis, over
Timor, in het Tijdsch. voor Neérl. Indie.)
80.
Een uitgedoofdc vulkaan (?) in het noordoostelijke gedeclte
van Timor. (Volgens Valentijn.) Het eiland Timor, hetwelk, naar
M Do laatstvcrmekle moddervulkaan, in den Indischen archipel gelegen, was die,
welke op Java, nabij ICalang andjar voorkomten op bladz. 1186 van het 2'1<! hoofdstiik
dezer afdeeling onder n° VI is opgeteld geworden.
• . 'in?
T. I'
'i'
1267
luid der berigten door Francis medegedeeld, zwavel, goud cri
koper voortbrengt, is niet hoog, maar daarentegen bedekt met
vele kleine bergen. De kustzoom des eilands bestaat uit getande,
als uitgeknaagde kalkrotsen, gelijk bij de meeste eilanden, ten
oosten van Java gelegen, wordt waargenomen, en die w°aarschijnlijk
uit tertiairen kalk zijn gevormd; vele dergelijke rotsen
worden ook in het binnenste des eilands gevonden, die geheel
geisoleerd oprijzen, er hoogst Schilderachtig uitzien, gelijk
aloude bürgten, en Fatoe worden geheeten. i) Vergelijk over
de neptunische formatien op Timor, bladz. 16—20, der derde
afdeeling van dit werk. Timor is, wel is waar, rijk in beken,
maar tegen het einde van den goeden moesson droogen de
meesten uit; het land verkrijgt alsdan, door de menigte van
naakte kalkrotsen, een dor en kaal uiterlijk en een aantal planten
kwijnt weg.
Volgens D^ S. Müller beeft de westelijke helft geene vulkanen
en ligt de hoogste berg, welke 6,000 (?) voet boven de oppervlakte
der zee rijst, in het landscliap Fialarang. Francis noemt
den Timaoe (4,000' ?) den hoogsten berg des eilands.
In de nabijheid van het dorp Babelota, aan de zuider kust,
rnoet, volgens Francis, op een rijzend gedeclte van het terrein,
zwavel, benevens stinkende waterpoelen worden gevonden, terwijl
mede in de omstreken dezer plaats bergolie uit de aarde
opwelt. (t. a. pl.)
Aan de zuidwestelijke kust van dit eiland, in het rijk Amenoebang
wordt, naar men zegt, een hol gevonden, waaruit zulk
een hevige wind blaast, (?) dat het byna ondoenlijk is hetzelve
te naderen. ,
81. GOENOENG API, BIJ WETTER.
Op 6° 38' zuider breedte en 126=^ 41' ooster lengte. is een
steile kegel, welke, volgens het zeggen der zeevarenden, de gedaante
heeft van een suikerbrood en bijna zonder Strand, steil
uit de zee oprijst, namelijk, noordwaarts van het oostelijkste
0 FatoO; raalciseh: batoo, d. i. steen, rots.
'Ui
tL
!. kl
B
'k
fiir
!
:: : i-i; : •I I
m