m
m
wei'den wederom hevige schokken op dit eiland gcvocld, welke
10 minuten aanhielden.
Op het nabij gelegene eiland Blonihule, hetwelk nevens de
noordoostelijke kust van Klein-Nicobar ligt, werd de bodem "van
een gereten; er werden scheuren gevonden van 2 voet breedte
en 12 voet diepte.
Na den 18''®" November keerde de natuur weder tot rust;
slechts op den December werden nog eenige ligte schokken
waargenomen. De eilanden, waarop de zoo even genoemde aardbevingen
plaats grepen, liggen op 63/4 ä 71/2 gradennoorder breedte. Op
de eilanden, noordwaarts van Klein-Nicobar gelegen, namelijk,
op het 40 mijlen van daar verwijderde Nancowry, werd slechls
de eerste schok gevoeld, die, namelijk, van den 31®'®° October.
De meeste dier schokken schijnen zieh in de rigting van
het ziiiden naar het noorden te hebben voortgeplant. (Pinang
Gazette van den Januarij, 1848, en het daaruit overgenomene
berigt, geplaatst in de Jav. Cour, van den SS'''™ February,
1848, no 16.)
d84-7. Java. ^ Des voormiddags van den 16''™ November,
derhalve gelijktijdig met de schokken, welke op dezen dag,
eveneens als op de voorafgegane dagen, de Nicobar-eAsnden
hadden geteisterd, werd eene hevige aardbeving in Midden- en
in West-Java bespeurd.
Te Batavia, en insgelijks op het eiland Onrust, gevoelde
men 2 schokken; zij overtroffen in hevigheid alle anderen,
welke men sedert 1818 in beide oorden had waargenomen, met
uitzondering echter van die, welkein 1834 aldaar waren bespeurd.
De eerste schok werd gevoeld ten 10 ure en 18 minuten; hij
deed den bodem gedurende 8 sekonden trillen en een der
chronometers stilstaan; de tweede overtrof dezen in hevigheid,
ging van het oosten naar het westen en werd bespeurd
ten 10 ure en 2b minuten. Vele muren van gebouwen scheurden,
de stadhuistoren, benevens het ki'uis op zijn spits,
namen eene scheeve rigting aan en het beeld, dat denzelven
versiert, werd omgedraaid.
Te Buitenzorg gevoelde men na 10'/2 ure, met tusschen-
1419
poozen van 5 à 10 minuten, drie hevige schokken; in den loop
van dien dag bespeurde men aan den zuidelijken voet van den
Gêdé insgelijks schokken, ja, des avonds ten 6 ure vernam
men aldaar nog eenige verschijnselen van dergelijken aard,
hoewel deze een minderen graad van hevigheid bezaten.
Op menigvuldige plaatsen in de Preanger-Regentschappen
werd deze aardbeving waargenomen; te Bandjaran ontwaarde
ik, des morgens tusschen 8 en 9 ure, tot drie malen achtereen
een hevig schommelen, een waggelen der honten woningen, terwijl
de steenen muren van het huis des Assistent-Residents te
Soemêdang zoodanig werden van één gereten, dat hetzelve
geheel en al onbewoonbaar werd.
Op gelijke wijze nam men deze aardbeving waar in de residentien
Têgal, Banjoemas, Kadoe, Samarang, Rembang, derhalve
in geheel Midden- en West-Java; zij werd insgelijks
bespeurd in het zuidoostelijke gedeelte van Sumatra, sidimcli^k,
in de Lampong-distrikten. Aldaar gevoelde men ten 10 ure en
38 minuten eene ligte schudding en ten 10 ure en 48 minuten
hevige, golfvormige beweging, waarop, met tusschenpoozen van
5 minuten, nog 2 sterke schokken volgden, die zieh van het
zuidoosten naar het noordwesten voortplantten.
Slechts in de residentie Cheribon^ op Java, was deze
aardbeving zoo hevig, dat er verwoestingen door aangerigt
werden.
Ten 10 ure en 45 minuten (ware tijd ') werd in de stad
Cheribon de eerste schudding waargenomen ; de bodem, benevens
alle gebouwen aldaar, trilden gedurende 30 sekonden, ten
gevolge van de menigte körte schokken en terstond "daarop
werd eene tweede schudding waargenomen. Ten 11 ure en 5
minuten geraakte de bodem in eene hevige, golfvormige beweging,
welke 61 sekonden aanhield en zoo sterk was, dat men
0 Uithoofde Chevibon slechts 1°47' oostelijker ligt dan Batavia, zoo zou men den
oersten schok aldaar ten 10 ure en 25 minuten hebben moeten bespeuren, ingeval hij
zieh gelijktijdig had doen geyoelen met den schok, die te Batavia ten 10 ure en 18
minuten was waargenomen geworden. Hieruit volgt, dat die schok te Cheribon 20
minuten later plaats greep dan te Batavia.
B B