i t
»4
iS
E ' - V A E f G E L I U M . C a p . ^
’E T A r r E 'A IO N KATA M A T 0 A IO N . K E $. E .
i/M-BCtobt*
altare , & vade ,
j 3v<naçue/« y tij Sw)* y trfärov
Rtlinque !M . muntis
I & *
O«.« t3 Jtogjv
rectncilim . fratci tuo, 8c tone venieni offer munus tuum. * Elto
J)«AA«yn3s t $ ijlhqtp Q«y zj to7* tAday ff('o<r<p«ft tJ Jfy&r C*. * *
fcemfentiens adverfarlo -tuo cit&, dum es in- via cam eo: . ne
ouvooiy 7« irlifh u p £«f Taj« , e«< otk M»y T? oJ'oj fxtj’ auns , f*M*
forti te tradat adverfarius ’ judici > & judex te tradat ^ tniniftro,
TroTt 0« o dyuiJiK© rq> Xfirij, x) o rp n ss n m.&tJ'ty T$> do’»f41>|>
cuftodiam ctnjiciarii. Amen d'eo tibi, Non exits indi, donee
aicnn ’Aptly K\y» mi, Ov ph s£La9»« &k«3«v, *»« *1’
reddas , noviflimum quadrantem. Audiftis quia fnnwtlialum ell antiquisj
■7 a/tnJ'vs & yj>Spiitliu. ’Hk&emit ?t/ ippi3» to/< <tgXeU9,f>
Non mcecbaberis. Ego autem dico' vobis, Quia omnis etafjkiem mulierem "ad
O v pot 3$vtrn{. ’E y a -J Atja t/ptir, "O n mat i /3x477wy yjytuyg. y p if tJ
concupifcendum earn, jam moechatus eft earn in corde fuo. Si «aiem
■y &hOvpntcu (turns , »/» ifM iyd jn y qvrlui Lr tm t&fJ'tct- <u/to- El 5
oculus tuus dexter (candalizat te , erue eum, & projice abs teof&
lKpif Q* o f Qx.d.tJh.hl^ti Ql y tt'iKl iv rby , x) $ofA« a/W C**
(/tpifip« jap Qoi ivtt a*oAnrcM Jy r #«A®y £* > *5 K*l *(\«V t3
corpus tuum conjieittur in gehennam. Et ii dextera tua minus (candalizat
C"f«' 0* ^ « 9 ? «< yitvvav. Kelt ti « J*§/* £«tf ?CWV Quay/it\t^ei
obfandt earn , 8c projice abs te : cmfert enini tibi ut pereat
Qt , ih«fl-4*v avrhv , x) &*\t ir a Qjs' Qvpftg» jap Qoi ira £ * ohtij
unum membrorum tnorum, & non tot urn corpus tuum conjiciotur in gehennam,
*y r p«A«y Qov , ^ pit oAoy t J ^a^td. (^ou /SAnfly «’t ytiyyay,
Pwwtimum eft autem, quicunque abfilverit uxorem fuam, det ei
’Epptdi 5s VOt/ of ay eutn\Vft/ $ yuitourj, iv r iy J'ooTU awry
repudium. Ego autem dico vobis, Quia quicunqift abfilverit uxorem fuam,
aorestto??y. ’Eye» 5 Aijo» J^/K, ^Ori •< ay & bAuVp ? yjyeuty. dun,
except! rotjone fornicationis, facit earn machari : & qui abfiluun
ir*fiK]is Aoyx mprtlctf , m in dvTtly poi^a&ai ’ ^ o{ gay '&n?$$upiylui
duxerit , adulterat. Iterum audiftis , quia pronuntiatum eft antiquis , Non
y tp n s tt, p o ty ireu . IlaAiy jIxKooJt, o r/ .. ippiSv t oTt «g^etlo/f, Ouk 3
perjurabis : reddes autem Pomino juramenta tua. Ego ai
^7opx»0C(j * IsreAiV«« 5 Ty Kt/plrp t 3< ?{xk< 5 A4y#
vobjs, Non jprate omninp, neque in ca/»-, qui» thronus eft
upiiy, opetaeu «Atff , p in t i f tw ifeeva , %Tl Sipoy©- Sjt to @loi*
Neque in torn, ’ quia fcabellum eft pedum, ejus : neque;, in Hierofi-
M)'m oy Tp ) ot/ vOTirocftoy 82» y 7»o<f«7 u v n . ’ p im n ( Ispsdo-
Ijtm , quin civitas eft magni regis: Neque in copile
Avpet y ■ 077 oroA/f 82» to fttjaAx QetvtbMi' Mi'iTg gy 77
I , ■ quit non potps unum capillum album ■
, ot/ i J'jva.acu piety Adixix
(ermo vefter, Etiam , room ; Non, non: quod at
Aoy®- vpfiSy N«i y yeti' Ou y n' t J-
0 eft.
t nigrum -facete.
pl\cuvety Tointrcu.
m abundant bis',
eckdOfiy TVTcty y
9 9
L j â ÿ l - f ^ l 0 '• 1—
V vv V 9 dr vv y . . ? * . * 9 P •»* • , / <a •
, vv V 1-.1 / a— ^ jo jû sîîo ix ,— j OO), # s ^ X P jQ O CâfJD Ç——»jrtOlO
■ J- ^ \ » J I—J -» fo ^.—bobsJtJ If. J-j I .J-jaVoJr» JS O LiQA.
ç- y> | ^ Nn c o a â L jj> * •• f - ï o j ç — # .)^»«£of iS ^ x ô ^ â L o
J . J 4 * . j ^ L JÜ? ^ L L î
ç » ) ^ , o u û ^ â . If/A^ o O L s ^ ÿ - j j J L ^ j J | )^ i) J
If.. -j-SO OUs^A.0 OU.ij a i • , if— Tb>
3° • jß lÄ b O j-X a io T î v Jo * ^ . a - J ^ Vs^ 3 OL^kai JJo % j - *
o C Î . a JJo •• ç __Î » y-Ai j-o J-j ? V * ^ , .g ^ x b o O L ^ a . t o o t i i a
J i j^ o r j J— 0 N .0 ou J bs * . o ïL û o J '^Jv*-? ç — ^ — 2 l j
• j f c L i j jV «■ — iso f A v ; o its^ J l J y ji j — isp M ‘À J ^ ^
Ÿ - * <n !» V fn * V>9 .* vv « .*9 S * “
3 j • p ó j L j ; spN.Jb^ci*. o o t « v> o « ,; ç — i ? o q
34L __n p f » * t fb J a â i& . p p £ > . ( — •; jd ta iJ L . ^ i p ä a a . fl»; •. P ? « p f r »
j\ p p y , tg » y 7 » •* - >b ^ ( -b . 9 •? i
35 JJo * - jo t - ^ v v ooiJ-A-oejCL^s .J-— a .>o ju a J). «s \pào]L JJ V% v a a ^ » )— J ? r -^ ° ?
L.OV o> J s .x / r^o? ƒ 3.— z S jL ) b J ^ — * as b uOi ^—i - o o - o j J— -^jj-
I .* si
3 5 jis .J -b o o u a r
rp n ->.«l ^1 Dimitte illîc oblationct» tuam faper' aï-
tare, & abi primùm redire irr graciant
cum fratre tuo, & cum veni, offer oblati-
qnem, tuam. Eflo respneiliabilis eus
verfario tuo cito, dqm adhuc cm» illo
forcé adverfarius tuùs tradat t
dici, & judex tradat te exaâori, & inci-
das in domum vinâorutn. Amen enim di<
co tibi, te illinc non egreflurûm donee red-
dideris obolum ulcimura. Audîftis diflum
fui (Te; Non moechaberis. Ego verb' dico
vobis ; Qnifquis afpexerit mulierem
cam concupifcat, illicà adulceravic eam
cordé fuo. Si- autem oculus tuus dexter
pffendiculp tibi fuerit,, eruéJeum, & pro-
içe afes ce: p/a-jßac enina tibi ut pereac
membrum tuum, quàm cotum corpus
cadat in gehennam. Quöd fi manus
ua dextera oifendiculo.tibi fuerit, amputa j
Be abjice eam abs te: fatius enim tibi fu-
;rit ut .pereat unum exjmembris.tuis, quàm
otum corpus tuum iacidat in gehennam;
)i£him en; Quicunque dimiferit uxorem
'uapij det ei libellum repudii. Ego verç
lico vobis.; Qtiifquis dimiferit uxorem fu-
im praterquàm ratione fornicationis, facit
:am oeoechari;. & qui duxeric dimiflam,
idulterium committit. Rurfum audîflis J}
liiSum fuiffe antiquis ; Non mentions in
urajîi,entQ tpo, fed perfolves Domino ju-
amentum, tuum. Ego- verb dico vobis,
>Jon jurabitis omnind : non per coelum,
]uia thronus Dpi eft ; Neque per terrant,
, uia fcabellum eft'' fubter pedes ejus :
tiam,per Jsrufalera,quia civitas eft fummi
9 g * u9: , * .A u9M M t .**f « f L v * ■ eo**-- Nec^tiamp.e?caput tuuntjwabiSi
uk*.2.A.bo JJl •» t^-Ea*irP ^ ‘ H I r*— uianonpotesfacerein eo vel pilum unum
I « * m 9 9 * 0 9 l * • v 9 •• hr 9 9 ‘ rinis-nigrum aut album. Sed erit fermo
2 7 r b o r >3-^3 ,JJ JJo % v Q ^ jS C ^ O j o p i i JJ7 * o ? . j^ O Q O p ? teller, Ica.ita- &,N o n , non : quod hate
•, / l \ . • ' . I T ' v v-+- C> 33? «. ' „ v •• v • • (Kedet, a malieno eft*
• OO) {.JLxTS ç- ÜO * . __^ 0
V e f f i o Æ T H L O P I C A c u m I n t e r p r e t a t i o n c L A T I N A .
24K e i : UP : (WlAïl ! M : ®fhC : : f liflà : A’Vïl :
» M B 1 ltA > w A n A r»M lig » » ! <MUIi AMMV7U « K t M d » « » » ,
.J^AAU-iiD'IH- IW- : A£®“m-n : « r ó - n : t & l f f t ■ ' i f 1 rt : AOAlV- : ®
J i m - : : Ä ! = > : A W t f : T t fß l; AH: 4 « :
J w : ft-lV: :=;• -NIUA : A!tN/n&v=> Atft : THWtü»- : »AA :
jH jeU V : IB lA t : ®tóW : : : H®>® i'lMfe : B i n . : V Ä » a <W3 >» : KPWti
iP r t a i+ n : : ffiÄÜrSAi : A^SAÖrtn:AfKE':3 -4jEft&; n<P: : A
jq A»ïl*(V! riuph : m H : (TM- : 1«A*:=È ®A<^ : W«R : A ï l i : pTirli+H : >
+ C : ®A0TSA: A ^A öA n :AW :3 -l£ ftft: 7 + (bR S : M .H : A ^ i- i Ad/IJl -VW»
S i r w f t y o : »man : < m i i w * :JEi}iC ::= e afeHWA! n s » : H k tQ j iO t i r N f
i i ■‘lO: x,JE3tV:—V ®Aïrt : A-ilrtVUR- : ÏW» : ÏP-lV : HP7M : tfAlVf iHAtdrt:
33.!»? : *UU> I'4W>-11 W H : A e -A : BgHflM H0»i®!=:- M» :
■HlUrt ! A4.s’-^'1' : A,'V/%tvV : IMuM- : • A"H1 A- : nftrh. : : ®,(hqn
<!>•:=:• OEA'lfl : : “1 ^ ; OEÀ.fW: : IT-VlX : ffiA-fc ;
31 rtAdHA-flilkC:-:- ®4<®M : AM* : fl^hFJE : A W : SWLi Q A JV tfr lM p # :
3< A W M l- t ' XJyt : W S i l S & S y S S
37 AM- : A1IÖC+ ! CAAn~iA<Ut t ■Uit' t ®(WVTM»!p S JSftA : = 57«1
<»- : As»q : A® : A® :: : AAH. : AAP : ®X^ <ßS»Aj Au(»AA- : A?»
A W : arA-k:=:- 9
Relinque. Wife muttus J /turn comm alta\i:& abi,priüs judicii pericitlum fa
to cunt from tuo e^tunt, reverfendoypffprmfinn^tnum. Efip intelligent cup
advezffirjjO tu»flati/n\te exifientt chhlco hi via jit tradat te~adverfariustuus
Judici, & fudex mini fro .fuo,& in carccrem conjiciqris. Amenjico tibi,
Etnionexibis illiffc donee reddidcris exaftc omnia. Audiftis quod df£tum
fuitiNon mtesiiabimini^ Ego dico vbbjt'omniS'quf.vi4 eritjnulitrem,t&e.concu-
piverit earn, jam mtccbectus eft cum ta in corde fuo. Si oculus fuus dexter
abet rare te fecprit,erjn eum, & projipe eum abs teiquoniat» prxjl/mtius tibi
cut ut^perditum-fit unum ejifs, quir% ut- totum ■ corpus tuumxortficiatitr in
Gabanam. Et fidextra manta tua feducat te,abfcinde eam, & projice abs 30
’.etquoniam pneftaatius erit tibi ut perditum fit imum c membris tu is, qum ut
■ totumboc-corpifS tuum in Gabanam-eaU- Et ditlum^fuit ,qubd quicunque re-
liquit uxorem fu'ani'dtt ei (cedulamdereliftionis. Et ego dico vobis,quid 0-
mnisqui ylinquet uxorem fuam fine fornjeationt, fac/t eam fomicarii&qu,
rclitfarn.ducjt, fornicatus cfi. Et iterum-audiflis quid dictum .fuit.antnquis
Non- jurabitis-falfum:fed’reddite Domino juramenta veßfa. Et-ego dico vu
bis,Ne jnretisomninio,:neque per calum,qp.onicm thronus efi Dgi: ' Netjue pet
tepram,quia fcqb/Jlum peaernfju^eß.: neque^pej -fHerofolymam, quia rcivitas
efi magni-regis. Neque per-caput tuum juraveris, quonlam non popes imum
capillum capitis-dui album, facere neque nigrum..- Efio folummodi fermc 37
veßer qu(, ^tianytUami.ciqtyNqn c(f,-non ,ejte. ctr.quod qbundqntias efifyiffi «
mob eßL ~
A P . V . S E C U N D U M M A T T B Æ U M .
Vec fio V U L G A T A L A T I N A .
J 2 I
4 R-.-linque ib't munus tuum ante altare, 8c vade priüs reconciliari fratri tuo : &tunc
j vefliehS'Offeres'munus-tUflitt. Efto cohfentiehs adverfärio cuocitb dum es in via
eo : ne forte tradatte adyWfarius judici , & judex tradat te miriiftro : & in
carceiem mittaris. Amen dico tibi, N'on êxies indé, donee reddas noviflimum
quadrantem. Audiftis quia diöum eft antiquis ; Non moechaberis. Ego autem
'Vobis; Quia omnis, qui videritVnulierëm ad concupifcéndumfe am, jam ■
mcechatus eft eam in corde fub. Qj*bd-fi oculus tuus dexter fcaridalizat te, ëfue
., & projice abs te : expedit enim tibi ut pereat unum membrörum tuorflm ,
quämtotum corpus tuum mittacur in gehennam. Ec ft dextra mantis tua fcanda-
iizatce, aTafcideeam, & projice abs tc : expedit enim tibi ut pereat unum meni-:
brorum tuorum, quàm totum corpus tuum eat in gehennam. Diûum eft autem
Quicunque dimiferit uxorem fuam, det ci libellum repudii. Ego autem dico vo-
bis ; Quia omiiis, qui dimiferit .uxorem fuam, excepta fornicationis caufâ, faci
eam moechari : & qui dimiflam duxerit, adulterat. Iterùm audiftis quia diâun
eft antiquis; Non perjurabis: reddes autem Domino juramenta tua. Egoauten
dico vbbis, Non jufare omnino, neqüe per coelura, quia thronus Dei eft : Nequt
.per térram, quia fcabellum eft pëdufn e ju s f neque per Jerofoïymam, quia civita:
| eft magni régis : Neque per caput tuum juraverjs, quia non potes unum capillun
aJbu'm facere, aüt nigruin. Sic autem fermo vefter, Eft,eft : Non, non : quod au
tcih his abundancius eft, à maio eft.
<3 1 0 ^ 1 4 X S l u ; S ù Ç L Ü *
^ O* .0 ol'gf >• ^ *.**, o :Sîr^ V t T c ' V—. wnçwai,&offcr-muMStuum.Cave 1
* 4 1 f - 2-^1 t ila -L w J *' j3 \ xjo U IX
' w'&s ^ .k j> o > I p ç - J C . # - - — o ^ o 1» ^ o. <, rco-gs \ ir. t,sr°
<SySit ^ k)j ôi ^ J , J , |
^ b>*Qj ~* ^ d û '* 5 ^ p-»^cui ^jjji.3 jz
0 Y ^ / » 1 V j f l < X S ^ x 6 xS»»< 0<6xX* ---?«>• X g X s K O . O t! c. ^ ^ Ç
01 ^ # ctu-G 145^ ^ <Âaax: olAk=.£A*/ o l * J ,X ^ J d i s
a i * r 4 i c£ltXxi.Â. CxvÆlXj q | çp ji o LjL lÛX:| c tU ^ jl
• 3 ^ LpAcXj o î (o f* liL /L ^ x ijcX c x ! é l l g j f y j i ÿ KÂâ * L^xLdU
2 C âX -L (iym o î J ^ i LJcj ^ C_3^ ^ j | O L xëssa LgJ ^ZÔLkXS ( J Ü .X ^ j e * pL,ggv
,XXA*i <Xdj * ( J j (Xsiâ (^Ajj # ^ÔjJ! J ,\ U ^ tk fl’ cXftâ Â ô j (J.A AJ 2
34 *5 * Aa-tJI p.XJ ijjâ ] t j j * S J * * ,* Oj.JI *1? vX*-3 C« L L !
?■» O *• < x i g i j j , « x x ï f . o * o * ^ & ^ ^ 5^0 jÿ a s ç Ç.-<r j.
LiiU KxjtcXß X j * Q b ^LcUwJI/ X t t i i
1 zI»azaj b c X ^ bj.Ä.A« ^j<Sju Y tâ b b c j z l £ c â .A *^ j * pxiiJtJl tdJÜlî
ç y ^ - é 3 £l> U * * y 5ül igp p x j p^AJf i ^ é a j vJÎj j
r.-.v --r. '■-. rrîjw *jj St<SMIQttS tUUM- CÀVt t.P
bi ap àdverfario tuo mature,dam es cnn
soin via, ne tc tradat adverfarius jit-
djci, cy- \udex quxfiori, & projiciaris
in iài cererji- Amen dico tibi, quid nos
exms Inde, doiiéç rtddks ultimum qüa-
drjùitem,qitcm dçlies. Audiftis qüia di
(tuirtcfti Noi forhicaberis. Et ego dice
vobis, quad oninisqui afpicit mulicre»
ad concupifcendum earn, jam fornicatus
efi cum ea in corde fuo. Si fcandaliza-
vent te oculus tuus dexter, erue eum,&-
projice abs te : quoniam melius eft tibi
ut pereat unum membroru tuorum, quàm
ut ab eat corpus tuum totum in gehenna.
Et fi fcànddlisjaverit te manus tua dex-
-ra, abfcinde eam, & projice eam abs
quia melnis efi tibi ut pereat unum
> membrorum tùonim, quàm ut db: at corpus
tuum totum in gehennam.Di a uni
Quiconque repudiaverit uxorem
. . .i, dabit èi libellum repudii. Ego autem
dico, vobis, quid qui répudiât uxo-\
■ eni fuam pratet c auf am fornicationis.]
ompellit cam ad. fornicandum : çj? qui
taçj.t, rjpudiathjn, jqmjornicatus efi.
Audifiis efi am qùbd.diÈlum cfi antiquis;
Nepejeres iti juramento tuo, fedpèyfoire
Domino furamèntum tuum. Egoaitr
'em dico vobis\ Ne jnretis omnino : Ne
‘irais per calurpt, quia thronus Dei.efi.
’ Neque per terram, quiafcabellüth efi pe-
ium ejus : neque per Jerofoïymam', quia
■ ivitds èfi regis magni. Neque per capui
uum-jures, quia non potes facere capll-
umm album àut nigrum. Sed erit
....to tui/s per Epidm, etiam, é f pér
'ion, non ; & quoie xcedit bac duo j eft
niato.
i o i> ^ $ I j ,yj j j j j j y U , y i j a o j ÿ 3
1 1 5 y \ 5 j u * cXejJj !, t C L l i i ô t i J a j . A A j j J , ^ J \ *
, 6 <— o l i L ÿ j j y j <Xa a A . s i " 0 Û 5 3
p A tX Î ji . o ÿ -A iL j L Jj j L ^ jlri o y f f - 3
L™ j o j y .£ = l * (j X j. c X à j a r ^ jL J j l k C ô . j t X . j^ .
p * ^ y * cX « t î> ^ £ » i g j f b aj=>. J p j j à -à T ^ I ô J S ' » & .
, o l ^ - î x f l S s ^ - ^ ^ ^ ^ i d p Û Ê b f «MjLja ~Tjrtj)i *j fi
^ A X » tX « l p f j j d i x a £ =
^ vX .jb «îLl>| Ç, J , j 0 | * d À É = E -o lia .
« <Xm /O S £ = a ^ p J , * C s l b ^ J < _ ilL I j J
que, & abipriusj cum fratri.,
pqcemfac; Tunc ven t,&jblatientm
comple- Ab inimico tuo ci
n in via amicabiles efiis
litigans adverfus te litem inftiUui,
elfte adjudicem trab at, judex verb,
te in manu quafloris tradat, & qua-
fiorfe in carcerem conjiciat. Utiquc
' tibi dico, quid illinc non exibis,
donee Ultimi1 quadranti reddideris
XVII. Monitum de adulterio.
Audifiis prifeos dixiffe, Adulterium
<& fcortationem nefeceris.Ego autem
nunc dico vobis, Quicunque mulie-
vem intuit us earn defideraverit, ii.
ordifr.o cum ta adiilteriu comm:fit.
XVIII. De cogitationemala.
Si oculus dexter tutu t ibi fraudem
fecerit, eum erue & abjice : Hoc
'enim melius ut Unum membrorun.
tuorum pereat, neque ut totum corpus
tuum in Gebcnnamincidat. Et fi
manus tua dextera in te prodltionen
! fecerit, antputa & abs te Projice ■
nam boc fatius ut manumutilus fis.
quam ut tot a perfona tua in Gehen
Ä..«» ' .K f.' .. ' V ' n ' • ' • dico'vobis'i Qiilciinque c
C 3 & ^ i d ^ L A L . i d . r (y é M f , a
• - * - a a . *.* * * * • • . ^.;<Stj9«Vçi»î»é'äimiffimSt»
Q j f s â s . l ^ ÿ l à * « i s i 'V j o a
I l î 4 j j . p t d i s y » .
Kj ( j ^ x IÄ5Cj iS ' t \ j
. _________________________} (*)*£>] j A
_XIX., Monitum de,repudio.
Diftsinl ètiajn èft ; Quicunque^kxo
remfu'am rèfudiaverit, ■ libellum li-
béràdtmiJfiinfS’-ipfidét. Ego'-aüt'cm
dico'vobiS ', Qyiltùnquc. extra c
fam adulterii uxori fax repftd,
ifepit, edjn, in adulter. '
..... eltquiçùnqiic 'dimiff:.
adulte? eftK
XX: De jurejurandb.
R ûrfu s audiftis antiquis diâlum fic-
ijfc , In juramentis tuis fqlfum »<
difijo : [cdjur arpent a tua Dco per
folyj:., Nunç ego vobis dico, Ne'un
r]uam iiifetis -, neque per cielum
quia ' thronus' efi magnificus ' Dei
Neque' per terram, qdla feàbèllun
kdim.ejqs'efl: neque■ per Hierpfo
\ynitiip,quia cieitas eft,régis maxi-
mi. Et per caput tuum etiam jura
tnaffumfitj'facitbs qniqfacuitafen.
— 'h 'abés ut tintouin caftlll.
n album reddas. Stdferm.
îierita, ita, fit,-S-
quicquid bxc
'um cfi.
vcedit, illxd