
 
        
         
		duren  hadden.  Kort  daarop  werd  een  Chinesche  hulpzendeling,  die  
 dagelijks  bezig  was  met  doopen  van  pasgeboren,  weggeworpen  binderen  
 ,  gevat  en  met  een  zwaar  blok  om  den  hals  aan  de kaak gezet.  
 Hierdoor  werden  de  pogingen  der  Jezui'etep  tot  afwending  van  de  
 straffen  weder aangevuurd; maar  in  plaats  van  een  günstig antwoörd,  
 verscheen er een bevelschrift  tot  afschaiBng  der  Chrislelijke  godsdienst  
 (1737).  Kien  long  was  juist  teruggekeerd  van  het  graf  zijns  vaders,  
 toen de zendelingen  hem  bestormden  met  verzoeken  om  dit  bevel  te  
 herroepen;  maar  ook  bij  deze  gelegenheid  was  zijn  antwoord  de  
 gestrenge  uitvoering  van  het  verbod. 
 Nog  hadden  de  Jezuieten  drie  prächtige  kerken  in  de  hoofdstad,  
 die  alle  door  talrijke  loehoorders  bezockt  werden;  nog  telden  zij  
 omstreeks  30,000  bekeerden  in  de  provincie,  en  hoewel  zij  geen  
 vergunning  hadden  om  de  hoofdstad  le  verlaten,  verrigtlen  hunne  
 Chinesche  katecheten  en  priesters  al  het  werk  ,  lazen  de  mis  en  
 doopten  de  kinderen.  Maar  Kien  long  had  beslolen  dezen  toestand  
 niet  langer te doen  voortduren;  om  de Europeanen bij  zieh te houden,  
 wilde  hij  hen  echter  niet  in  de  hoofdstad  aantasten,  maar  hun  in  de  
 verte  een’  zeer  gevoeligen  slag  toebrengen. 
 Reeds  sedert  lang  had  er  eep  aanzienlijke  handel  bestaan  tusschen  
 Manilla  en  de  zuidwestelijke  ‘streken  van  Fo  kien.  Arme  Chinezen  
 verbeten  in  menigte  hun  vaderland,  en  begaven  zieh  naar  Manilla,  
 waar  zij  belangrijke  rijkdommen  verzamelden.  Gedurende hun verblijf  
 aldaar  werden  er  zelfs  velen  Christenen,  omdat  zij  daardoor  groote  
 voorregten  verkregen,  en  zoo  ontstonden  er- weldra  bij  hunne  terug-  
 komst  in  het  vaderland  op  verschillende  plaatsen  groote  gemeenten ,  
 door  Spaansche  Dominikanen  bediend.  Dezen  weklen  voornamelijk  
 de  achterdocht  der  regering  ,  dewijl  zij  in  zulke  naauwe  betrek-  
 king  stonden met  Europeanen.  Het  verbod  op  het  binnenbrengen  van  
 priesters  in  alle  havens  van  deze  provincie  werd  wel  ten  strengste  
 gehandhaafd;  maar  loch  slopen  er  monniken  in ,  en  wekten  daardoor  
 den  toorn  des  stadhouders  in  de  hoogste  mate. 
 Juist  op  dat  tijdstip  bevonden  zieh daar verschillende Dominikanen,  
 die  ook  in  het  noorden  der  provincie ,  waar  vroeger  de  vervolging  
 woedde  ,  velen  bekeerd  hadden.  Daar  men  hen  spoedig  ontdekle,  
 werden  zij  naar  Fu  tscheu  gebragt,  in  de  gevangenis  geworpen,  met  
 de  heische  wreedheid  der  inkwisitie  behandeld  en  eindelijk  ter  dood  
 veroordeeld.  Allen  ondergingen  dien  standvastig  en  biijmoedig,  tot 
 groote  verwondering  der  Chinezen.  Onder  hen  was  een  bisschop,  
 wiens  bloed  de  Katholieken  uit  de  onder  hem gestrooide  asch  opvin-  
 gen,  om  het  als  eene  gewijde  relikwie  te  bewaren  en  le  aanbidden.  
 De  paus,  om  niet  achter  te blijven,  plaatste hem onder de heiligen. -   
 Deze  straf  was  de  leus  tot  eene  algemeene  vervolging  in  de  meeste  
 provincies.  Men  nam  den  rozenkrans  en  het  krusifiks  der  geloovigen  
 weg  en  vertraple  ze;  men  vermeide  hunne  heiligenbeeiden  en  dwong  
 duizenden tot afval. De bloeijendste gemeenten werden  bijkans geheel  te  
 gronde  gerigt.  In  vele  gemeenten  hadden  de  Christenen  gevast,  zieh  
 door  zelfkastijding  groote  Verdiensten  verworven  ,  met  monniken-  
 strengheid  de  geboden  van  den paus  opgevolgd,  en  aan  alle  heiligen,  
 inzouderheid  aan  de  maagd  Maria,  groote  eer  betoond.  Een  der  zendelingen  
 maakt  gewag  van  hun’  voorbeeldig  leven,  hoe  zij  voor  de  
 hostie  knielden ,  met  welken eerbied zij  de gedenkpenningen van Fran-  
 eiscus  Rex  onlvingen,  wien  hij  tot  beschermheilige  benoemd  had;  
 hoe  zij  zieh  verheugden  over  de  bekendmaking  der  bullen  van  den  
 paus,  die hun vergiffenis van  zonden beloofden, hoe vele jonge dochters  
 niet  wilden  trouwen,  en  echlgenooten  uit  heiligheid  als  broeders  en  
 zusters  zamen  leefden.  Dit  alles  werd  nu  door  de  wreedheid  der  
 mandarijnen,  die  bij  de  inkwisiteurs  ter  school  geweest  schenen  le  
 zijn,  vernietigd,  de  beeiden  verbrand,  de  kostelijksle  gebeerten  en  
 overblijfselen,  die men  tot dusver met  zoo  veel  slichting  vereerd  had,  
 verbrijzeld,  de  zendelingen  hetzij  in  de  gevangenis  geworpen,  hetzij  
 naar  Macao  verdreven.  Geen  Dominikaan  kon  een  kelter  met  meer  
 gestrengheid  behandeld  hebben  dan  de  Chinesche  overheden  de  monniken. 
   Zelfs  in  de  Portugesche  kolonie  waren  de  vervolgden  niet  
 veilig;  zij  werden  daar  als  dieven  bewaakt,  hunne  bedienden  gevat  
 en dikwijls ter dood  toe  gegeeseld. — Kien  long  bleef  daarbij  zeer  be-  
 daard,  sprak  vriendelijk  tot  de  Europeanen  te  Pe  king,  verwonderde  
 zieh  dat  men  hunne  broeders  in  de  provincies  zoo  onmenschelijk  
 behandelde,  en  gaf  in  het  geheim  bevel  deze  gehale  gasten  uit  te  
 roeijen.  Zoo  won  hij  den goeden dunk der vreemdelingen en volvoerde  
 te  gelijk  zijne  wraak.  Men  beproefde  zelfs  verscheidene  Jezuieten  te  
 bewegen  hunne  godsdienst  af  te  zweren,  en  toen  zij  dit  standvastig  
 weigerden ,  werden  zij  in  de  gevangenis geworgd. Maar dit alles  
 geschiedde  met  medeweten  des  keizers.  —  Eindelijk begon men ook  
 zware  beschuldigingen  legen  de  zendelingen  le  Pe  king  in  te  brengen.  
 Verschillende  leden  van  het  slerrekundig  geregtshof  werden als Chris