narch; hij hield vcrbodcn omgang methaar, hetgeen den keizerzoo zeer
mishaagde, dal hij de laalste naar het kloosler zond en den eerste uit de
hoofstad bande. Daardoor verloor hij zijn besten sleun en werd weder in
den beklagelijkslen toestand verpiaatst. Hij bezatvele voortreffelijke eigen-
schappen, was opgeruimd, beminde het volk, was regtvaardig, viijlig en
vastberaden, en toch altijd ongelukkig. Toen hij den troon besteeg, was
het volk over het algemeen gelnkkig; toen hij zijne regering eindigde
(804), was het volk in diepen rouw; nietzoo zeer wegens zijn verlies,
dan wel omdat een ieder zooveel te lijden had.
Tschun tsong was een geleerde jongeling, die gediehten schrijven en
beoordeelen kon, en had dapper voor zijn vader in de vestingen ge-
slreden. Niets onlbrak er, om hem tot een goed regent te maken, dan de
beide der onderdanen en de gehechtheid van de Grooten; doch het scheen
dat hem geen van beide werd loegedragen. Behalve dal kwarn er nog
eene ziekte bij; toen schreven hem eenige slaatslieden, dat hij zieh
gtheelenal moest onttrekken aan de zorgen derregering en die overgeven
aan zijn zoon den kroonprins. Buitengewoon, even als deze eisch, —
de nederige vorst bewilligde zeer gaarne in dit verlangen, gaf den
schepter aan Hien tsong, en de dood nam hem reeds in het volgende jaar
weg (80S).
Dezejonge man, wiens benoemingtot keizer algemeene blijdschap ver-
wekle,onlvingbij zijne troonsbeklimmingzeer kostbare geschenken,die hij
alle van de hand wees. Hij wilde zelfs een paar schoone meisjes, ondanks
hare bekoorlijke gestalte, niet in den harem opnemen. Met blijde ver-
wachting hield hij nu het oog op de toekomst gevestigd en verheugdezich
bij voorraad in de gelukkigsle regering. Doch zijn heldereblik werd spoe-
dig door den onverwachlen dood van een getrouw generaal verdonkerd.
Deze was het voorwerp van den grootsten eerbied aller Soldaten, die hem
als hannen grootsten weldoener beschouwden. Want hij trok zieh het
lot hunner weduwen en weezen aan, en ,zorgde ook voor de vrouwen als !
de mannen in het veld waren. Zij rigtten hem een prächtig gedenkleeken
op, waar zij regelmatig hunne offers bragten. — Naauwelijks had hij
zijne oogen gesloten, toen een zeer trotschenonbeschaafdofficier, dien men
tegen ’s keizers raad en wil naar eene afgelegcne provincie gezonden had,
weder tot gehoorzaamheid moest gedwongen worden. Nukwamenallestad-
houders naar dehoofdstad,om den monarch geluk te wenschen; daar een
bloedverwant van Hien tsong achterblecf, koesterde men terstond kwaad
vermoeden tegen hem. Dit bevestigde zieh ook zeer spoedig, en het werd
duidelijk, dal de vermetele naar de kroon streefde. Maar hij werd
gevangen genomen en ter dood gebragt, en zijne talrijke beziltingen
werden onder de staatsdienaren verdeeld. Nu zocht de keizer zieh met
ernst de liefde der natie te verwerven, en raadpleegde de ministers
overelken maatregel, dien hij nam. Om opstand voor te komen, wilde
men de erfelijke posten der mandarijnen afschaffen, want dezen waren
in het bezit van groote voorregten en konden elk oogenblik eenen op-
sland tegen de regering verwekken. Het vasthouden aan oude gebruiken
stelde de nieuwe verordeningen groote hinderpalen in den weg. — De
monarch deed afstand van de eer, om een marmeren bord met het
opschrift van den deugdzame en heilige in een’ tempel te plaatsen; want
zijne raadslieden beweerden, dat noch Jao noch Schun zulks gedaan
zouden hebben. Het eenige wat men hem verwijten kon was, dat hij
den kamerlingen te veel invloed liet. Ondanks alle vermaningen der
eerzuchtige Grooten, wilde hij zijne lievelingen volstrekt niet verstooten.
Een hunner werd lot generaal benoemd, en trok met zijn leger op tegen
een’ rebel. Deze spotte met de magteloosheid van den armen bloed, die
hem durfde aantasten, en overwon hem in twee veldslagen. Zoo kon
de minister er dan op aandringen, om hem uit al zijne posten te ont-
slaan. De staatslieden werden daardoor steeds vrijmoediger; deed de
monarch iets, wat juist niet met hunne plannen slrookte, dan berispten
zij hem dikwijls zeer grof. Als hij toegaf, deed men hem nog harder
verwijten, zoodat hij zieh zeer ootmoedig jegens zijne dienaren gedragen
moest. Toen hij eens sedert lang de akademie niet had zamengeroepen
om het gevoelen der leden in te winnen , noodzaakte het ministerie hem
daartoe, zonder eenig ontzag. De keizer was een groot liefhebber van
de jagt; nadat hij lang had rondgezien naar herten en er juist eenigen
in ’tgezigt kreeg, herinnerde hij zieh, dat de raad op helzelfde uur
zitling hield; aanstonds keerde hij naar zijn paleis terug, om geen
aanstoot te geven. Een zijner dienaren vond er genoegen in om Hien
tsong tegen te spreken; toen deze zieh daarover beklaagde, verze-
kerde men hem, dat de rondheid van den man, die alles op de voor-
treffelijkste wijze bestuurd wenschte te zien, de ware oorzaak van zijn
tegenspreken was. De goedhartige vorst stelde zieh daarmede weder
tevreden.
Er was echter eene staatsaangelegenheid, die zieh noch door onder-
zoek, noch door bevelen in orde liet brengen. Dit waren de geldmidde-
len. De staat was genoodzaakt, 800,000 sdldaten te onderhouden. Het
15