hen met geweld te onderwcrpen,. n geen ook zeer wel gelukte, vermils
de inwoners vredelievend zijn en alle oorlogstalenlen missen. Omstreeks
denzeifden tijd verscheen er een afgezant uit een zeer verwijderd gewest;
hij liad 100 dagen noodig, eer hij China bereiken kon. De keizer was ver-
rukt overzulk eene eerbetooning en zond ook een’ afgezant naar dat hof.
Deze kon niet genoeg verhalen van de pracht des vorsten van Tschi tu,
zoo noemde hij dat rijk; misschien was deze vorst een der Radjas van den
Indischen archipel. Dit zijn de twee eerste voorbeelden eener onder-
neming van de Chinesche regering ter zee, die men in de geschiedenis
vindt.
De monarch, wiens regering zoo rijk was aan daden, was thans op
andere middelen bedacht, om zijn roem vooraltijd tevestigen. Dekoning
van Korea gaf hem daartoe aanleiding. Dit koningrijk had oorspronkelijk
tot China behoord, maar was later, omdat het zoo afgelegen was, aan
zijne eigene vorsten onderworpen geweest. Nu eischte Jang ti, dat de
vroegere belrekkingen hersteld moesten worden, en toen de koning dien
eisch met fierheid trolseerde, 1 iet de keizer eene zeer groote vloot uilrus-
ten en de ontzettendste toebereidselen maken. De werklieden, Soldaten
en matrozen, die men aanbragt, werden zoo siecht belaald en daarbij zoo
wreed en gestreng behandeld, datzij aan het muiten sloegen en vreesselijke
\erwoestingen op de grenzen van Korea aanrigtlen. Niettegenstaande dit
ongeval was de krachLige Jang ti reeds vroeg in het veld en rukte met
zijne welgewapende scharen voorwaarts. Maar zijne geheele onderneming
werd verijdeld, doordien zekere vesting zieh volstrekt niet wilde over-
geven, zoodat de ongeduidige keizer met schände moeslaftrekken. Reeds
in het volgende jaar zond hij zijne generaals, die hunnen togt door onder-
haudelingen vertraagd hadden, en eindelijk van levensmiddelen onlbloot,
nadat zij Korea reeds waren binnengerukt, met groot verlies geslagen
werden. Jang ti wilde aanvankelijk het doodvonnis over alle officieren
uitspreken, maar bedaard nadenken hield hem daarvan terug, en het
bleef dus bij eene bestraffing. In het voorjaar was evenwel het leger
gereed om weder een inval le doen in ’s vijands land, en ditmaal wilde
de keizer overwinnen of sneuvelen. Men rekende derhalve op een belang-
rijk gevolg, toen er eensklaps een opstand in China uitbrak, die denopper-
heer tot eenen spoedigen leruglogt noodzaakte. De muiteling werdspoedig,
nadat hij de hoofdstad belegerd had, in het naauw gebragt, in den uitersten
nood nam hij de vlugt, en zijn geheele leger werd verstrooid. Uit vrees
om in de banden van zijnen vertoornden opperheer te vallen, smeekte
hü zijnen besten vriend hem le dooden. Deze slocg hem ’l hoofd a'f en
aldus eindigde de opstand.
Met de snelheid des bliksems stond Jang ti weder met zijne Soldaten
op de grenzen van Korea. Moedeloos verlieten dezen hunne vaandels.
wan z i j herinnerden zieh aan de vroegere bezwaren, en begaven zieh
spoedig naar huis. Niettemin wilde de vastberaden vorst zijn plan niet
opgeven, om eenen trotschen vassaal te vernederen. Hij trok dusregelre-t
het land des vijands binnen, ontmoette een drom bewoners van Korea en
behaalde eene volled.ge overwinning. Nu was de koning eindelijk gezind
zieh als leenman te onderwerpen; hij zond een zijner bloedverwanten als
gyzelaar tot onderpand zijner aanstaande gehoorzaamheid naar het hof
van den keizer. Maar Jang ti drongaan op de persoonlijke komst van
den monarch, en daar deze zieh in het geheel niet wilde blootstellen aan
de Immen van den opperheer, weigerde hij te gehoorzamen. Daardoor
werd des keizers loorn tot het uiterste gedreven, hij liet den gijze.aar
aan stukken houwen en wilde zieh terstond weder gereed maken tot een
meuwen veldtogt, toen eensklaps eene geheel andere gedachte zijnen
geest bezig hield. J
Dit was de letterkunde, niet alleen op de klassieken, maar op alle
wetenschappen toegepast. Om een grooten naam te verwerven bij de na-
omelingschap, ontbood hij alle geleerden, de prieslers der Rede en de
monniken niet uitgesloten, naar de hoofdstad, en liet hen over alle voor-
werpen van menschelijke wetenschap boeken schrijven. Innig verbind
dat zijne boekverzameling spoedig vermeerderde, school hem een ander
plan te binnen, dat hij ook terstond wenschte ten uitvoer te bren-en.
In plaats van zieh in zijn prächtig paleis aan het genot over te -even
wilde hij het noorderdeel zijns lands bezoeken, om daar M g
nultige inrigtingen tot stand te brengen. De Khan der Türken kreeg
daarvan bengt, en besloot om den keizer gevangen te nemen. Maar de
Chinesche gemalin van den Khan zond den monarch in het geheim
t.jd.ng van du plan, en deze kon zieh derhalve op zulk een aanval
voorbereiden. Ondanks de waarschuwing bleef Jang ti onbezorgd en
toen hy het noordwestelijk gedeelte des lands bereikte, zag hij zieh door
ontelbare rmterdrommen des vijands omsingeld. Hij was radeloos van
verlegenheid, toen een jong officier, dien wij spoedig nader zullen leeren
ennen, alle trommen duchtig roeren liet en daardoor den vijand in den
waan bragt dat het Chinesche leger zeer talrijk was. Doch reeds was er
gebrek aan levensmiddelen, er was geene redding te ontdekken zijn