
dat ook lieni niels te last gelegd kon worden. De eenigen, die nog
overschoten, waren de inandarijnen , en men bevond weldra, dat zij
zieh zeer siecht gedragen hadden. Eenige sladhouders werden ter dood
veroordeeld; men vond aauzienlijke schalten bij hen, vooral bij den
gouverneur van Canton; en vermils de gestrengheid jegens de dienaren
van den Staat zeer belangrijke sommen in de schatkist bragt, werd een
algemeen onderzoek ingesteld, en aau de schuldigen de keus gelaten,
om zieh door eene som gelds vrij te koopen of hun misdrijf met den
dood te boelen. Dus verkreeg de keizer zilver genoeg om de uilgaveu
voor zijne krijgslieden te betalen; maar de hebzucht der mandarijnen
werd ook door deze handelwijze bijzonder opgewekt, en zij wreekten
zieh op het volk.
Op Formosa, waar men eens den keizer en de hoogere ambtenareu
bijzonder in eere hield, handelden de overheden met veel grooler
willekeur dan elders. Een- hnnner vorderde van een rijk man, Ling
genaamd, 80,000 oncen zilver, omdat hij in strijd met de wet eene
tamelijk groote streek lands onlgonnen had. Dit wilde hij niet betalen,
want het was immers onregtvaardig zulk eene belasting van zijne vlijt
te eischen; de prefect wierp hem dus in de gevangenis. Maar zijne
talrijke verwauten en ondergeschikten bevrijdden hem weldra, en stelden
zieh aanstonds te weer legen de overheid. Toen de vice-admiraal dit
hoorde, kwam hij met zijne zeesoldaten, viel op de landstreek aan
als een verbitlerde vijand, en vermoordde de onschuldigen; want de
oproerlingen hadden reeds lang de wijk genomen naar het gebergte.
Hierdoor werd het volk tot een opstand genoopt (1786), en daar
zij voor hun leven slreden, deden zij de lafbärtige. Soldaten weldra
wijken. Deze lijding werd den keizer met den meesten spoed overge-
bragt; in plaals van den weg der zachtmoedigheid in te slaan, beval
hij de oproerlingen te verdelgen , en droeg dit aan den stadhouder van’
Fo kien op. De Man tsebu-generaal dier pro'vincie trok dan met een
groot leger derwaarls, maar beging dezelfde fout; want hij moordde
zonder mededoogen, zoodat het geheele eiland zieh weldra vrij ver~
klaarde en Ling tot koning verkoos. De rebellen sneden hunne staarten
af, vielen op de keizerlijken aan en versloegen bijkans al hunne troepen.
Kien long had niet gerekend op zulk een’ legenstand; daarom werden drie
provincies gelast hunne legers in te schepen. De Soldaten Stegen op
Formosa aan land, vonden geen levensmiddelen, werden door de druk-
kende hitte ziek en stierven bij duizenden. Nog eer de togt naar het
binnenste Van het land begonnen w a s , ;zag men in alle straten der
hoofdslad de stervenden; want het lag volstrekt niet in het plan der
aanvoerders, hun geneeskundige hulp te verleenen. Toen nu de weinige
moedelooze slrijders hunnen logt aanvaardden, namen de rebellen de
wijk njeer landwaarts i n , neslelden zieh in de bergen, overvielen ver-
volgens onverwacht de afzonderlijke benden des vijands en behaalden
spoedig eene volledige overwinning. Eindelijk kwam het tot een slag
die vijf dagen moel geduurd hebben; wij zouden het eene schermutse-
ling noemen; toen vond de Man tschu-generaal zieh genoodzaakt tot
den aftogt, want velen zijner Soldaten waren tot de opstandelingen
overgeloopen en duizenden werden door de rotkoorts weggesleept. Zoo
eindigde ook deze veldtogt nadeelig voor de regering, die reeds meer
dan 10 millioen oncen zilver vruchteloos had uilgegeven.
Nu beval Kien long zijn’ aanverwant en minister, dezen verder-
felijken oorlog ten einde te brengen. Deze man, Fu kang gan was
zijn naam, had zieh zijn gebieder tot voorbeeld gekozen, en vroeger
in Sse tschuen het volk met ongehoorde wreedheid behandeld. Ook
däär waren de boeren tegen bunnen ouderdrukkei opgestaan en hadden
den keizer verklaard, dat zij nooit de wapenen zouden nederleggen,
voordat deze dwingeland zijne straf had ondergaan. Maar het gelukte
den hoveling de onruststokers gevangen te nemen en ben tot de ont-
zettendste straf te veroordeelen, daardoor verkreeg die provincie
wederom rust. Toen Fu zieh op deze wijze een grooten roem had ver-
worven, meende de keizer geen beter bevelhebber voor de groote
onderneming op Formosa te kunnen benoemen. Straks slond hij ook
met een uitgezoeht leger aan den voet der bergschakel, die het eiland
in twee deelen scheidt, en wilde terstond zijn togt op eene zeer uil-
gebreide schaal voortzetten. Maar er vertoonde zieh geen vijand. Het
geheele land in de omstreek was reeds verwoest, op toevoer kon men
niet hopen, want de rebellen wisten dien ondenveg op te vangen en
dus bevond zieh deze magtige veldmaarschalk, even als zijne voorgan-
gers, in den uitersten nood. Nu kwam bet hem in de gedachte om
in de bergpassen door te dringen, maar daar werden zijne verdeelde
troepen door massaas steenen overstelpt. In dezen toestand kwam
de krijgskas uitmuntend te stdde. De Soldaten waren buiten Staat voor
hun’ gebieder te slrijden; maar de rijke geschenken, die men onder de
hoofden der muitelingen uitdeeide, hadden het gewenschte gevolg. Zij
bewilligden er in voor eene zekere som vrede te sluiten, eenige arme