monarch zeer gebelgd; hij zond een dapper leger om het volk te
dwlngen hem als reglmatig opperheer te erkennen. Toen men nu wer-
kelijk zag dat de keizer het ernstig meende, gingen de oudsten des
volks het leger te gemoet; zij strooiden wierook voor de aanrukkende
Soldaten, om alle vijandelijkheden af te werden. Het in bezit nemen
ging dus zeer spoedig, en binnen weinige maanden was de magt der
Chinezen tot de grenzen van Birina en Cochin-China hersteld. — Deze
overwinning was des te gewigliger, daar de groote afstand des lands
elke belangrijke onderneming schier onmogelijk maakle, en de toevoer
voor het leger, dien men over hooge bergen moest aanvoeren, zeer
gemakkelijk afgesneden kon worden.
Zoo was het rijk nu weder in zeer weinige jaren veroverd, en veel
spoediger dan de Mongolen zulks gedaan hadden. Dezen spauden zieh
voor de laatste maal in om het verlorene te hernemen, en hadden in
Liao tong de kern van hun leger uit alle oorden der woestijnen bijeen
getrokken. Dit had een zeer gevaarlijk aanzien; doch Hong wu was
voldaan van het bloedvergieten; daarom poogde hij door zachtheid te
verkrijgen, wat zeer waarschijnlijk aan het zwaard geweigerd zou
geworden zijn. Wei- kwam het eerst tot een grooten slag, waarin de
Mongolen den laatsten droppel bloeds stortten, om slechls een land
lebehouden, als het rijke Liao long was, waar zij hun vee konden weiden.
Maar zulks was te vergeefs; de Heer der wereld had- onherroepelijk
geboden dat hun rijk een einde moest nemen. Hunne horden zwichtten
dan ook, gaven zieh gedeeltelijk aan de Chinezen over, en werden als
bruikbare en nuttige onderdanen in hun land opgenomen. De keizer
gaf hun zelfs vee, troostte hen onder de vreesselijke ongelukken, die
zij geleden hadden, en voorzag hen ook van levensmiddelen. Zulke
gunslbewijzen werkten veel krachtiger dan straffen; de oude stam,
gedachlig aan de grootmoedigheid van den monarch, diende getrouw
en tevreden onder zijne vaandels. - Een opstand in Kuei tscheu, waarin
de bergbewoners zieh op den voorgrond plaatsten, werd zeer spoedig
gedempt door leeraars, die derwaarts gezonden werden om de barbaren
te onderrigten, en dus genoot het uitgestrekte land een’ bestendigen
vrede.
4 . h o n g w u a l s s t a a t sm a n . Men stelle zieh een rijk voor, dat bijkans
gedurende eene eeuw door barbaren beheerscht, geheel in wanorde
geraakt, uitgeput en geplunderd yan alle kanten, den opmerkzamen
beschoijwer niets dan verwarring aanbood. Bloedige oorlogen, die jaren
achtereen duurden, werden gevoerd om den vijand over de grenzen te
jagen en de talrijke mededingers te verslaan. De velden werden doör
de hoeven der paarden plat getrapt; de landman tot roover of soldaat
gemaakt; koophandel en beroepen kwijnden. De overheden, die bij de
Mongolen in dienst geweest waren, waren naiuurlijk bij de thans
bevrijde Chinezen zeer gehaat; zij werden dus verdreven of sneuvelden
strijdend voor hunne meesters. Zoo was er dan ook gebrek aan over-
heidspersonen, om voor de regtspleging te zorgen, en alle burgerlijke
orde was barer oplossing nabij. ln dezen toesland vond Hong wu zijn
vaderland. Terwijl hij nu alles weder in orde moest brengen, had hij
tevens zeer belangrijke oorlogen te voeren. Van den omvang dier taak
kan men zieh volstrekt geen denkbeeid -rnaken, en toch werd zij
getrouw, met wijsheid en overeenkomstig de behoeflen volbragt. Het
was een veel grooter werk, dan de verovering van China zelve, en
eischte ougeloofelijke inspanningen. De Chinesche geschiedenis heeft ons
niets bewaard van de nadere bijzonderheden, hoe dit alles tot stand
kwam. Ter opheldering vinden wij uitvoerige redenen in den slijl van
Kong fu tse, die, hoezeer fraai klinkend, evenwel niets beteekenen.
Wij weten dus verder niets, dan dat op het einde der levensdagen
van onzen held het geheele land weder op den ouden voet gebragt
was. Hong wu deed zijn uiterste best onl Jao en Schun na te volgen,
ofschoon liijzelf veel grooter was, dan deze oudvaders, en door zijn
gezond verstand veel meer vermögt dan de grootste spilsvindigheden
der school hem geleerd konden hebben. Als hun leerling arbeidde hij
dag en nacht, om hunne vlijt eenigzins te evenaren. Hij wilde niet
in een prächtig paleis wonen; want deze beroemde stamvaders hadden
nooit dergelijke gebouwen tot hun verblijf, en wenschte geen andere
kleederen te dragen, dan die omstreelis 1500 jaar geleden in de mode
waren. T^Cn hij bij de verovering van Pe king in een toren eene
kostbare machinerie ontdekte, liet hij die, na ze naauwkeurig bezigtigd
te hebben, aanstonds vernielen; want zij kon immers geen nut op-
leveren, en noch Jao noch Schun hadden daar ooit iets van geweten.
De. koslbaarste en kunstigste vaten wierp hij in den smeltkroes, om
met de klompen zilver en goud het leger te betalen. Hong wu had
slechts smaak in het nuttige, niet in het schoone en verhevene. Van
zijn beheer der geldmiddelen, dat de keizer zonder twijfel grondig
verstond, heeft men ons geen berigt nagelalen. Hij was nooit zonder
geld, stelde zijne Soldaten sleeds tevreden, bouwde zelfs eene vloot,