overgegeven. Alles was te vergeefs en vermeerderde slechls de woede
van den monarch. — Al de gevangenen werden op de vreesselijkste
wijze gefolterd en erkenden weldra de misdaden, die men hun in den
mond gaf. De koning, zijne vrouw en zijne verwarnen, zoowel als
zijne ministers, werden vervolgens, nadat hunne leden door de gru-
welijkste pijniging waren uilgerekt, langzaam in stukken gehouwen,
het eene ligchaamsdeel na het andere werd hun afgenomen, en Kien
long was zelf aanschouwer bij dit ijsselijk tooneel, dat de hardvoch-
ligste hovelingen met ontzetting vervulde. De overige gevangenen werden
of onthoofd, of voor hun leven lang tot slaven gemaakt, en aldus
zag de keizer eindelijk zijne wraak vollrokken.
De oude Fu te , die weder van een’ uit de gevangenis ontkomen
avonturier tot generaal was verheven , kon niet dulden, dat gedurende
den veldtogt, wanneer hij als gewoonlijk den strijd zelf moest onder-
nemen, A kui grooler eer genoot, en dus klaagde hij zijn’ bevelhebber
aan. Doch deze stond te hoog in gunst om zieh deswege veel te be-
kommeren, en bragt integendeel de lievigste bescbuldigingen legen
den grijsaard te berde. Te weten: hij had op zijn marsch de onder-
danen onderdrukt, en twee ten honderd, die den Soldaten moesten
toekomen, voor zieh behouden. Deze en andere kleine grieven bewogen
den raad hem tot de doodstraf der rebellen te veroordeelen, maar de
keizer verzachtte het vonnis in onthoofding. Zoo stierf een dfer ver-
dienstelijksle generaals van zijn’ tijd, die met regt over ondankbaarheid
van het hof kon klagen.
Zoo partijdig Kien long ook in dit opzigt handelde, betoonde hij
zieh van den anderen kant zeer welwillend jegens de mandarijnen,
liet bij deze gelegenheid een aantal geringe misdadigers v rij, gaf het
leger rijkelijk geschenken en schold het volk de belastingen kwijt. Dit
geschiedde in hetzelfde jaar, ter gelegenheid ■ van den negentigsten
gehoortedag der keizerin-weduwe (zijne moeder was zij niet). Deze
vrouw was wegens hare schoonheid en groote talenten in het harem
opgenomen en had zieh daar weldra de liefde van Jong tsching ver-
worven, die haar tot keizeriu verhief. Daar zij eene zeer schrandere
vrouw was, hechtte Kien long zieh aan haar, bewees haar sleeds den
grootsten eerbied en gedroeg zieh als het gehoorzaamste kind. Op
hären negentigsten geboortedag, toen hijzelf reeds zeventig jaren oud
was, rigtte hij een familiefeest aan, waarop alle verwanlen genoodigd
werden, en daar de afstammelingen zeer lalrijk waren , was de geheele
zaal van het lusthuis gevuld met prinsen en prinsessen. Zij aten in den
luin , die prächtig verlieht was. Kien long wandelde zelf op en neer met
de oude vrouw, wie hij den dank toebragt voor al de overwinningen
welke hij behaald had. Yeertien dagen later was zij een lijk. — Aan
Kien long’s oudsten zoon werd opgedragen al de gebruikelijke gebeden
en plegtigheden te verrigten; hij betoonde zieh daarbij zeer ijverig,
maar haalde zieh eene ziekte op den hals en stierf. Schu he de, de
minister, die eertijds als generaal ter dood veroordeeld, maar weder
in genade aahgenomen , en later de bestendige geleider van Kien long
was, werd öok door den dood opgeroepen. Drie wezens, welke den
keizer hier op aarde het dierbaarst waren, waren dus van zijne zijde
gerukt, en te midden van het geluk woedde de smart op de vreesselijkste
wijze in zijn binnenste. Met de keizerin had hij in de hartelijkste
vriendschap geleefd , zij had hem allijd met raad en daad ter zijde ge-
staan, en hem zelfs op zijne reizen door de provincies vergezeld. Zijn
zoon gaf hem het schoonste uitzigt op een degelijk karakter en waar-
dig erfgenaam des troons. De staatsdienaar week nooit van de zijde
zijns vorsten, en alles geschiedde naar zijne ingevingen. Maar de ge-
lukkigsle sterveling moet sidderen voor de magt van den Allerhoogste,
en altijd indachtig blijven, dat hij nog mensch is.
De mandarijnen volgden natuurlijk het' voorbeeld van hunnen op-
perheer n a ; dewijl de regering zieh sterk rekende, pleegden zij vele
geweldenarijen. Het volk verdraagt gewoonlijk zulke behandelingen met
groote bedaardheid, want de groote hoop neemt zeer weinig deel
aan het lijden der medeburgers, en is onverschillig wanneer anderen
met hardvochtigheid gestraft worden. Maar als er hongersnood komt
en gebrek, dan toontde menigte groote belangstelling in alle politieke
omstandigheden, en trekt het zwaard uit de schede om zieh onder
verschillende voorwendsels brood te verschaffen. Daarbij bestonden e r ,
sedert de Tartaren den Chineschen troon in bezit genomen hadden,
verschillende genootschappen van patriotten , die zieh van deze gelegenheid
bedienden, om openlijk tegen de vreemde beheerschers op
te treden. Sehan tong, het vaderland van Kong fu ts e , was steeds de
hoofdzetel der misnoegden en der Chinesche vaderlandsvrienden; daar
bestonden twee vereenigingen : de Drievuldigheid en de Witte Waterlelie,
wier doel de omverwerping van den Tartaarschen troon was. Toen nu
de oorlog in Sse tschuen woedde en de beste krachten des lands
verteerde, planlten de misnoegden de banier van den opstand. Zij