werden ingevoerd, eene zeer belangrijke bijdrage verkregen, wilde
Kien long aanslonds den magteloozen maar aanmatigenden vijand
straffen voor de inbreuk op zijne regten. Yan Birma zelve had men
geene juiste denkbeeiden, men beschouwde het als een cijnsbaar land,
dat den grooten keizer onbepaalde gehoorzaamheid schuldig was. —
Be. mandarijnen hadden natuurlijk eene groote lijst met bezwaren
tegen de Birmanen aan den keizer gezonden, ten gevolge waarvan
bij in zijn’ toorn dit volk vernielen en hun Rijk naderhand bij het
zijne wilde voegen.
Een zeer aanzienlijk leger ging dus aanstonds scheep, en zeilde den
Jang tse op (1767). In Jun nan aangekomen, vereenigde het zieh met
de overige troepen des lands, men trok de bergen aan de grenzen
over, en verloor zieh eindelijk in de uitgestrekte bosschen. Maar er
was geen vijand te zien; de weinige hutten, die men vond, waren
verlaten en werden aanstonds in brand gestoken, maar levensmiddelen
en plaatsen om de Soldaten te buisvesten, vond men nergens. De ge-
neraal der Man tschureu drong nu dieper landwaarts in, in de stellige
hoop dat hij spoedig de hoofdstad bereiken zou.
Juist te dier lijde hadden de Birmanen zieh weder als volk ver-
toond, na zeer lang onder den druk der Peguers gezucht te hebben.
Maar nog was het Rijk, door den oorlog vermeid, eene woestijn gejijk;
het volk, aan den strijd gewoon, zonder eigendom , moedig en be-
reid om tot hun iaatste oogenblik op het slagveld te vechten. De
Chinezen hadden thans het dorp Tschi bu bereikt. Däar verwachtten
zij rijken voorraad uit het vaderland, om hun’ honger te stillen ; maar
deze kwam niet opdagen, want de Birmanen hadden alles onderweg
genomen. Nu zonden zij hun klein getal ruiterij naar alle rigtingen,
om zoo. mogelijk eenige mondbehoeften meesler te worden. Maar de
Man tschuren werden door de Birmanen, die zieh overal in hinderlagen
verscholen hadden , aangehouden. De vijafidelijke benden rukten
steeds nader en nader b ij, het gebrek in het Chinesche leger werd
steeds grooter. Eindelijk besloot de generaal verder door te dringen,
maar voorwaarts was hem onmogelijk, want een aanzienlijk leger ver-
sperde hem den weg. Toen dacht hij aan den aftogt, en hoezeer des
keizers toorn hem levendig voor oogen stond, en de zekerheid., dat
hij het mislukken van het plan met zijn leven zou boeten, hem zeer
ontrustte, bediende hij zieh nogtans van dit laalste redmiddel. Maar
er waren reeds talrijke posten in zijn rüg, en in de bergkloven, waarlangs
hij trekken rnoest, geplaatst, en vruchteloos was zijn plan om door
de drommen van den vijand been te breken. Uit wanhoop begon men
ten Iaatste den slag; de Chinesche Soldaten , die op geraamten gele-
ken , boden weinig tegensland ; koorls en honger hadden het overschot
eens legers van 50,000 man grootendeels vernietigd; het zwaard vol-
tooide het werk, en eindelijk grepen de Birmanen de ongelukkigen,
die nog leefden, en sloegen hen in kelens. Hun rampzalige toestand
redde hun leven; want hadden zij nog kracht bezeten, dan zou de
koning Schein bu an hen zonder twijfel hebben doen neersabelen; want
hij was achlerdoclilig en zou, uit vrees voor wedervergelding, een bloed-
bad aaugerigt hebben. Zij werden later naar eene kolonie verplaatst,
en ontvingen de vergunning om Birmasche vrouwen ten huwelijk te
nemen, zoodat de Staat daardoor 2500 nijvere onderdanen verkreeg,
wier nakomelingen daar nog tot op dezeu dag wonen, en door hunnen
handel en ondernemenden geest het land aanmerkelijk verrijkt hadden.
Toen de Chinesche regering het berigt van dit ongeluk ontving,
was Kien long diep terneergeslagen; want zelfs geen enkel soldaat
was levend outkomen, aan wien hij zijne wraak over het geleden
verlies kon koelen. Hij ontbood den beroemdsten generaal A kui. Deze
man had zieh van den laagsten rang tot bevelhebber weten te ver-
heffen; intusschen was hij meer beroemd door zijne kuiperijen dan
door zijne krijgsmanstalenten, hoewel hij in de oogen van den auto-
kraat een onwaardeerbaar hoveling wras. In zulk een volkrijk land als
China, is het zeer gemakkelijk een leger bijeen te brengen , en honderd-
duizenden gesneuvelden kunnen in zeer körten tijd vervangen worden.
De veldmaarschalk was dus in allerijl met een talrijk leger op weg.
Ten einde soortgelijk ongeluk, als zijne voorgangers getroffen had,
voor te komen, liet hij zijn proviand bij den Jang tse inschepen en
vervolgens de I ra wa ddi afzakken, längs welker oevers hij met zijne
Soldaten trok. Nu meende hij zieh voor alle gevaren beveiligd, maar
er verloonde zieh een vijand nog veel geduchler dan de Birmanen,
te weten, eene besmettelijke koorts, die geheele scharen van krijgs-
lieden wegsleepte, en het leger zöö verzwakte , dat de troepen moesten
Stil houden. Maar ditmaal kwamen de Birmasche volken veel te laat
te velde, want het land was elders in oorlog gewikkeld. Yermits deze
herhaalde invallen ’s konings plannen om in het zuiden veroverin-
gen te maken zeer hinderlijk waren, liet hij zieh voor dezen keer
welgevallen, dat het overschot van het Chinesche leger den aftogt