juichcnde volk en stapte met keizerlijke waardigheid voorbij de bewon-
derende menigle. Nu maakte hij bekend, dat hij de regtzinnige geleerd-
heid wilde bevorderen; hij rigtte aanstonds collegien en hoogescholen
op, om de hoogst mogelijke vlugt te geven aan het bestuderen der klas-
sieken. Tevens gelastte hij, om de beeldtenis van Kong fu tse als een
afgod te vereeren, en gaf zelf daarvan het voorbeeld. Zulk een handel-
wijze riep de gelukkige dagen der oudheid weder in het geheugen; men
bewonderde den nieuwen gebieder, die zoo geheel in den geest der natie
handelde, en de heerlijke dagen van Jao en Schun op nieuw voor het volk
wilde doen aanbreken.
Toen de zaken zoo ver gevorderd waren, dat de Grooten Tai tsu erkend
hadden, verhief hij zijne voorouders, tot het vierde geslacht, in den
keizersrang. Zijne oude moeder alleen was niet verblijd met die nieuwe
eerbewijzen; zij zeide tot hären zoon, dat noch zijne deugden, noch de
Verdiensten zijner voorouders hem tot den hoogsten post in het rijk
bevorderd hadden. «De zwakheid van een kind,» voegde zij er bij,
«verleende u het purper, wilt gij dat in uw huis bewaren, benoem dan
uw broederinplaats van uw zoon tot troonopvolger.» Zij liet hem daarop
eene oirkonde onderteekenen en heilig beloven om haar bevel uit te
vqeren; toen stierfzij.
Tai tsu trok thans te veld tegen een rebel, die met hem om den troon
gestreden en behalve dat nog een verbond gesloten had met den vorst
van Han, den erfvijand des rijks. Hij moest zoowel als een tweede aan-
voerder de magt van den overwinnaar erkennen. Dewijl Tai tsu zelf zieh
te midden des gewoels van den slag vertoonde, deden zijne heldendaden
hem te hooger in aanzien stijgen. AI zijne aandacht was daarop gevestigd,
om eene volstrekte alleenheerschappij te herstellen en onvermoeid was
hij werkzaam om deze magt te verkrijgen. De eerste vorst, die hem zijn
land moest overleveren, was de hertog van Schu, een woestaard, die
door drukkende belastingen de gemoederen des volks van zieh vervreemd
had. Hij stierf kort na het verlies van zijn land, en zijne moeder verweet
hem, naast de doodkist slaande, dat zijn siecht bestuur hem tot zulk een
uiteinde gebragt had. Maar ik schaam mij, liet zij er op volgeri, u te
overleven. Zij was niet te bewegen om eenig voedsel te nuttigen, zoodat
zij weldra vrijwillig den hongerdood stierf.
De heerschappij van Han in het zuiden nam insgelijks spoedig een
einde. De prins dier landen was een tiran, en had behalve dat geen gere-
geld leger. Aldus viel het den keizerlijken generaal zeer gemakkelijk, de
eene stad na de andere te nemen, terwijl de bevelhebbers zieh, om de
gevangenis te ontgaan, in hunne woningen verbrandden. Zoo stond de
overwinnaar voor Canton, de beroemde koopstad, waarvan thans voor het
eerst gewag wordt gemaakt in de geschiedenis, en ook deze gaf zieh over.
Tai tsu’s magt werd daardoor zoo zeer uitgebreid, dat hij gegronde hoop
mögt voeden om weldra het overige land aan zijn schepler te onder-
werpen.
Hij zelf trok niet langer te veld, maar zond de bekwaamste generaals,
in wier keuze hij bijzonder gelukkig was, naar het toöneel des oorlogs. ln
het paleis zorgde hij voor de Soldaten niet minder dan of hijzelf zieh bij
hen .in het leger bevond. Eens verleende hij audientie in een prächtig
met pelswerk omzet kleed, maar desnieltegenstaande gevoelde hij de
koude. «Hoe moet het met mij ne Soldaten zijn,» zeide hij, «wier kleeding
zoo dun is, en welke ongemakken zijn zij genoodzaakt op hunne
marschen te verduren! » Hij trok daarom zijn kleed uit en zond het aan
den opperbevelhebber met mededeeling van zijn wensch om in Staat te
zijn aan ieder gemeen soldaat hetzelfde geschenk te geven. Zulk een han-
delwijze verslerkte het eergevoel bij het leger, zoodat ieder zieh volgaarne
en met geestdrift voor dien liefderijken vorst aan den dood wijdde.
Tai tsu begreep spoedig, dat de ministers van de vorige regering vol-
strekt niet ingenomen waren met zijne zienswijze; daarom gaf hij hun
volgens hun eigen verlangen hun ontslag. Slechts een bleef er werkzaam;
dezen behandelde hij als een vertrouwd vriend, en bezöcht hem dikwijls
in zijn eigen huis. Maar altijd nam men de strengste hofgebruiken en
vormen in acht; wanl de keizer wilde bij al zijne dienaren den groolsten
eerbied wekken.
De afgezette hertog van zuidelijk Han had zijne vernedering aan bond-
breukte danken. Zijn leger, waarbij zieh een aantal olifanten bevonden, was
door deze dieren zelve vertrapt geworden, toen zij door de pijlen en het
geschreeuw der vijanden in wanorde gebragt waren. Daar hem ter naau-
wernood nog eene enkele stad getrouw bleef, pakte hij ijlings al zijne kost-
baarheden in goud, zilver en paarlen bijeen, liet ze op een jonk bewaren
en wilde zieh vervolgens inschepen öin het keizerlijk leger te onlvIugten.,
Maar zijne kamerlingen en hovelingen kwamen hem te voren en zeilden
met de geheele vloot weg, zonder dat hij ooit ontdekken mögt, wat er van
geworden was. Hij zond nu eenen verlrouwde naar Tai tsu om zijne onder-
werping bekend te maken. inmiddels merkte een van zijne generaals op,
dat men den vijand gemakkelijk zou kunnenaanvallen, dus beproefde hij,