
"JJg------ i^Amnynù Ry.hmm
Sic coftodit vaiï iuftiti*. fpiritalis tuba vigili*,propt« il-
C
I»b. 40.1?.
leccbras, ., .
Simul enim »on poflunt caperc, paas hoftemcutripacis
fjedereduccmactenebras.
Deduobus hoc vnum eligunt,Chtiftum amant,Mefliam
diliguntlegeconiugij, • .
Cubant ergo fub eius brachijs,refcribendo mundams nu-
ptiislibellumrepudij. ...
Poteft rigor clauftcalis regular, qualigantur Chriftidil-
cipul*,carere gloria? .
Non funt fuis fubieâæ legibus, aliéna tous ceruicibus
portant imperia. , # # 1 '
Prima virtus eft innoccntise, fuftinere vi patientiæ virgam
alterius,
Sed è contra fub iugo viucrc pcrcuflbrem non repercutc-
re,non eft detenus*
Suntinmundo necde fæculo,viuuntfemper quafi fub ba-
, culo fibi non libéré,
Et ne viuant fecundum hominem, lui cordis fignarit ima-
ginem Cbrifticharadcre.
! Sic eft à le velut extranca, propter Chriftum turbavirgi-
nea mundum tranlgrediens;
Quætranfcendit carnis obftaculum, ficut ceruusqusrit
vmbraculum colles tranfiliens. : > ■ , 1 |
[Sed notare : Ceruus aut caprea, lcuitate tranfit corporea,
fpinofa montium,
Sic re liâ a conualle mifera,montisSion,quaeeftvrbsli-
bera,quærunt folatium,
Sicut timent ferpentes capream. ita timetturbamvirgi-
neam ferpens horribilis;
Qui veneno mundum inebriat,& captiuos fuos excruciac
horrendisfibilis.
Qui non dormit fed femper vigilat, & de fiio cubili fibilat
vtiuftosdeuorct,
Vein fui ventris malitia, quos illudit fua fallacia, laetus in-
Corporet. ' ■
Sed virgines qua Chrifto feruiunt, hune draconem fibi
lubijciuntlucisporentia.
Ab antiquo ferpente libera, qui Iordanem fe fperat bibe-
reiuafuperbia.
Sic ligatur fune virgineo, qui ligarat peccatoferreo mundum
antiquitus} - ,
Alligatus in fçismachinis, illis quôque fubieâus foemi-
nis,quæ viuunt çoelitus:
Quae fornacem iftiusfæculi, fpiritalis liquore rofeulipie
refrigerant;
E t per Chriftumqui (uos libérât, virgam mundi qu* car-
nem verb erat, fe mper exfu peran t,
Hic accinâæmoeroris cingulo, donee rupto mords erga-
ftulo furfum perueniat,
Vr pera&a mundi viâoria , duos flores & Rofas, & Lilia
digne recipiant.
Hic cantantes moeroris canticum,mundum flentes in ma-
lo publicum,non in iuftida,
Debent enim pro mundogemere, quem non finit inal-
tum tendere fua pigdtia.
Sinr fecuræ de fuis praemijs, qua procèdent ex donis R é gi
is peraâo prælio,
Non claudetur illis paladum, quod parauit turbafide-
lium Regis pro miflio:
SicutThuns afcenditvirgula,fic afcendcnttabcrnacula
thronidominici,
Carnis fuæreliâo pôdére, liber ata deduro carccre mundi
phrenedei.
Quas in porta cceleftis patrie, praftolatur palma Vi&oria
mater V incentium,
Et Coronalucis inge’n ita , Thronus pads V rbs Sion in-
clyta,coeli palatium;
Vbi Chriftus datfuis filiis, pro diuerfis quidam vi&oriis
diuerfapramia;
Florem R o fa fuis Martyribus, & diuina , facris Virgini-
bus,conuallis Lilia.
Cunâisramen eft vnagloria, quia non eft ibi difeordia
pro lege munerum,
Vbiliuornonhabetgratiam,fed communem habet la -
ddam alter in alterum.
Ibifratcrfratnnoninuidet, vbi Chriftus cum Patrerefi-
det in regni folio, »
Ibi fplendor eft indeficiens, fons aternus, panis reficiens,
&pacisvifio.
O Virgines dies pratereunt,finis venit,peccatatran(eunt,
& mundi machine,
Coronatur veftra virginitas, vbi tota confiftit Trinitas,in
vnolumine.
O R A T IO .
Nosqui nomend Chrifto trahimus,in figura noftrafu-
feepimus Deum & hominem,
Si fe noftris adiunxir legibus, cur fugamus a noftris cordi-
b us e ius i magi ne m ?
Nosfignauit (uo charadere, cumproduxit defuo latere
nobis ecclefiam,
Quando mortis flagellum pertulit, & a nobis antique re-
pulit mortis fen tentiam.
Cur ab illo fumus extranei,qui pro nobis fontis ianguinei
produxitriuulum?
Adnosvenit , nosnonrecipimus, fed ne poflit intrare,
claudimus mentis fignaculum.
Contra Deum non eft confiiium, nulla turris, nullum re-
fugium, nulla prote&io,
Vel intrabit cum pacis feedere, vel oportet eum recipere
plenum Iudicio.
Deprecemur eum cum fledbus, vt qui fuit elemens in Pa-
tribus,fit elemens hodie,
Difciplinae virga nos feriat, & placatus preces recipiat iu s
familiae.
BabylonidiuferuiuimuSjdiu feruipeccatifuimus, nunc
iumuslibcri,
Sit ad Chriftum noftraconuerfio, dominetur noftra de-
uotio mundano carceri.
Vbipriusfcderunt vitia, debent modo fua cubiliavirtu-*
tesfacere,
Sin oslzfit carnis corruptio, Caftitatisvtatur p allio,qus
nefeit lasdere.
Haeceft murus vrbis Angelica:, quam appellat Salomon
myftice Conuallis lilium;
Quia floret fed in fimplidbus, comparantur enim con*
uallibus mentes humilium:
Quas in ahum non fert Superbia,caret enim omnixa&an-
tiafelixHumilitas;
Super bafes huius argenteas fabricauit turres virgineas
Chrifti virginitas.
Det fundator iftarum turrium, virginale nobis cofortium
infuapatria,
Vbi manet Pater ingenitus, V erbum patris San&us Spiri*
tus in vna gloria. Amen.
GVARRICI ABBATIS
IGNIACENSIS,
MAGNI IL L 1V S B ERNAR-
Dl OLIM DISCIPVLI SERMONES,
multa pietate ac eruditione difFerti, iam recens ad
Veteram Exemplarium collarionem » à multis &
craflis mendis per Ioannem Cofterium ordi*
nis D.Auguftini Canonicum vin-
dicati Louanij.
EX TRITEMIO ABBATE.
* Vanicui Abbas Igniacefis9v ir in diuinis feripturis
* " ~ ...................... 4ulcu &
compofitus,
A
Trrfatto.
compofitus, & adperfiuadendum idoncus, nonmintu
conuerßttone & reguläru obferuuntia amore, quam
fiientia feripturaruminfignis,feripfitpro adificattone
fimpUcium & deuotorum fratrum non contemnenda
opufeuU,quibus ouium Chrifiipaßorem vtUtm fefide-
lemfo exhibuit, e quibusego reppertopm Strmonum de
tempore & Sanftu*
Adfratres^Lib.i.
Eptfiolas etiamferipßt.
De cateris autem qua compo/uiffe dkituf,
nihil vjquam potut inuenire.
REVERENDO IN CHRIS
T O P A T R l A C D O M I NO
PHILIPPO AB HOSDEN, MO-
nafterijdiuje Gertrudis apudLouanienfes Abbau»
atqjeiufdem Academis priuilegioruin con-
feruatori vigilanuflimo, Ioannes
Cofterius S.D»
qualemcunque condtum prorfus damnare vein, fi modo caqiu
nunc in lucent damns, cum reliquis exempUribus, quibus bade-
nusvftfumus,conferre volet, auerum quod huncretopiofcendi
Guarriti laborem potifimum fubire voluerim ,quam alia multa,
turn inprimis viri huius infignis eruditio atque fanctipma vita
meadhotinuitauit9de quibus non eft necejfe ft hie multa fuperua-
(aneo laboreconfcribam, quod vttumque ex fcriptisjuistanquam
ex viuafui mdgtne elateacperfpicue videripof it. Neque enim aut
veriusautdbfolutius hominiscuiu/queJimulachruni,quam inipfa
eius orationeapparet. But entm is, vt obiter hicpaucaperftringam,
funttifiimi viri ternardi clareualienfis Abbdtis fanclus quon-
; dam difcipulus, cuius & dicendi, & vittendi nor mam tanti eft
foelicitate fequutus ,vt ab illius Oeftigii; ne latum quidetti culmum
dberrajfe itideatur. Tdnta veto ingentj &puritate& acUminepror
ditusfuit yvt quicquid in diuinis Uteris implexius dc nodofiusrepe-
ttjfet jeuiddmodum negotio perrumpens, abditos atque arcanes
ftfipturafenfu! in lucetn proferret, vr hot v no plane nobis teftdtum
fMerit,fe afponfo in ceUam wductum fmjfe vtnariam, atque Sdpi-
etitii diuina craiere plenos hauftus bibijfe, tuius ex ore taniunt
nett arts ac mellispromanarit.Ouodpor < 0 ad ipfatti diclionein atti-
net,ea omnino neqUe barbara eft neque incultd fed ter fa, fed lepi-
ddy & aptifma vbiquecorhpofitio,numerisplerumque adorna-
tumpulcbreadftritla: vt ea qua vfus eft eloquentia,neque extortd,
Ihiivnquamexomnifuiparte itafuijfe perfeftumt j nequeemendicata, fed cognat a homini videripofiit.Delituit alt-
quod non temporis progrejfu deprauatumfit, quum quandiu nemini nifi Deo &fibi notuSjpoftob tnfignem vitafantti*
multishebus, turn vero potiftimum ex illuftrium moniarn acdoftrinafamam, ex vmbrattca&fohtaria vitaadlu-
virorum feriptis indies viderelicet vir ornatiftme: centprotrafttujgniacenfis monafterijgubernaculiseftprafettut. Ejl
Vt plane verum fit quod a nomine non diet foleti' islocus haudprocul a Remenftum oppido,D. BernardsJtudio, qui
temporis edacite ontnia confunn,euerti,vorari omnia atque con*
fumi.cQuotus enim quifque eft veterum fcriptoruirt, fiue, illi Ec-
cleftafticifintfiueprophani, qui iant non firtt laceri, contami*
nati,corruptP.Tecit hoc inprimis libiariotumquorundam infeitia,
tgnquamferacißimd inChfiftidnaEedefea vitis,palmitesfuOs qua-
qva verfum diffundebat, olim extruätis.Quattto vero ànimiferuo-
re,quantifque cut arum aftibus rudiment a&incunabula( vtftcdi-
tamfidnäareligionü, quaiam dudum ifthic aufpictum cceperat,
fecit multorum, qui fibi feioli Videbantur, exectandd temeritas: j fouetit,auxerit,exornarit, id fane ex his ipfisconcioniblu, quas doqui
derebus nepetfomniunt qtiidemfatisfibinotis,cenforiamvir-
giilam vindicantesftum ea qua non inteUigunt,profuo ingenio quo \
volunttrabuntacretrahunt, infulfasdcridiculas naniasprotule-*
runt : prognifiisnimiium atpraclarisgemmis nil nifi v1trum,vtin
prouerbioeft^ro auroplumbum ac inuttlemfcoriamQifuperisplacet)
0 btrudere nobis volenteS.Quare mihi quam optime de re liter a*
ria ac ftudiofis omnibus merenvidentur ij, quorum in idpotißi*•
mu m ftudium incumbit, vtpro viribus ad veterum codicumcolla-
ttonem opttmos quofquefcriptores conigant, caftigent, entendent :
prdfertimvero eos, quorum eft & maior eruditio, & vfus crebrior,
& vita olim fanttiorfuit. Id faneft vrtquam alias, iam multo maxime
vtfiat; necejfarium rear : quum hac state multorum tam fint
emun ft snares,tam faftidiofum palatum,vtfi quidoffendant,quod
minus placeat ,fifententia obfeurior ,fi locus hiulcus >fi voie par urn
latinafi quid non fuopofitum loco ftatim quod in manibus habent,
magno cumfaftuacnaufeabundi reieftant. f r adatom igttur, vt
dixi,ne(fe vnquam fans laudatam 0 per am nauant, qui Vt buic vomica
medicos manus opponant, nullasfibi vigilias,nullumquelabo-
remfugiendum ducunt. Qui fane labor quam fit grants,dtffialis,ac
tadijplenus, nemo eft qui fciat, nifi is qui in hocfefeptftrinum femel
conkcerif.v tenter du in earn opinionem adducar, minori negotio ab
authoribus librosprimumfuijfe confer iptos, quam corrUptospoftea
in-primary integritatempoffereftitUi.Vtinterim taceam, quam ea
resmultorumfit oSiefta calumniis qui quum nihil perfeprafiare
autpofiint aut etiam'velintyhocviiopraclare fibi dofti videnuirfi
falcemfuam m alienam me fern emittant : bocefi, fialiorum pra-
claros labor es laüdatafque vigilias canino dente arroiant.lndefieri
puto, vt per pane os quo que inter do ftos nunc ejfe vide am us ,fint qui
hancpaleftram fubire velint: quod non tantum infeemolumenti &
gloria, quantumfudoris &calumniahabeap. Verumenimuero
quicquid hie difficultatis moleftiarum ac laboris, is facile vorat,
qui fciat neminem fibi natum3plurifqueàfecommunequampri-
uatuméommodum fieri debere. Egoigitur nuper ab eo opera quod
turn in manibus habebam aliquamdiu ceßare compulfus, ne inter ea
nihilfacerem, D.Guarrtcilgniacenfis quondam Abbatis pias fane
ac eruditas condones legere coepi : vt quod olim animus parturierat,
dataopportunitate, tanquammaturumiamfoetumin lucempro-
ferrem : nimiru vt ea qua in hocautore obfcurqta aedeprauata forent,
veterum librorumfubfidio , noftra opera, quoad fieripofiet,
clariora ac puriora redderentur. Qua in re quid a nobis prafti-
tumfit, aliorum efto iudieium : ego tarnen neminem cut velparum
eftfrontts, tarn miquum futurum exiftimo iudicem, Vt noftrum
Biblioth.Vet.Pat.Tom.i3.
miapudeommiffas fibi ouiculas declamauit, adedptrfpituevidere
licet: VtfiVeldebucteveldecateriseiuspraclarisdotibuS plura hie
dicetevelim fiufttaneam ac tnanem ptor 'usfim opetdm nauatu-
tus. Inctedibilem enim vbiquganimirnodeftiam ref en, ad vittutt's
incitamentum fottißimos habet aculeos, caftimonia cum primis
mart imus cum encomiaftes, turn cult or. Verum vt otationémad te
défiéft am vir ornatißime, hunc nofirum qitalemcunque laborem
tibivifum eftnuncupare: partim obeximias animi tut dotes, qua
pafiim(quod aiunt) bucks àplurimis celebrantur, turn vt femel vel
aliquo fymbolo animi mei ergà te voluntatemoftendam, qui non
mefolu m, qui nihilfum, fed quofeunque etiam liter arum tultotes
Ifingulari ac raro animi tuiuridore amare atque amp.eftlfoies-.ma
ximeveropoftquam ad harti dignitatem, quo te tua vir t Us v Oca-
bat,fuiftt eue ftus. Accipies igitur, qua tua eft humanitas, quo doffe-
rimüSylata & exporrèftafronte,perfuafum babens,vt quantumuü
per quam exiguuufit, quod ad te Vènitïab animo tarnen tui aman-
tißimo atque obferUantißimo fuiffe proféftum. Qpto tein Chrifto
valere quam feltcißime. Loudnij exMonafter 'tonoftro Martiniano,
Anno Domini i^ypridie Calendar um Maij.
S ERMÔ DE AD V E N T V
DOM IN I.
Aluatorem expe dfcamus. V ere expe&a tio iu-
ftornm læritia expe&antium beatam fpem,
&aduentum gloria:magni Dei, & Saluato- j
ris noftri Iefu Chrifti. Et nuncquaeftexpeftatto p
wf4,inquitiuftus,Mo«neDowi«w; Etconuct- '
Pfal. 38.
Ibid. 1x8.
fus ad Dominum,fio, inqmt9quia non confundes me ab expe-
ftationemea,quiaiamfubftantia mea apud teeft,quia natura
noftra de nobis fumpta,& pro nobis oblaca,apud te glori-
ficata eft : fpem nojbis tri bue ns, quia ad te omnis carove-
niet, caputque membra iequentuiyvr holocauftunyCom-
pleatur. Pleniore tarnen fiducia, quia t utiore confcientia,
D o mi nu m expe<5ta re poteft,ctii dicere datum eft, fiibftan*
tia poflèifiunculæ meæ ô Domine apud teeft: quiafaculr
Qui fiat
races mcas, veftibi erogando,vel pro te contemncndo,in fecup
coelis thefauriz aui, & ad pedes tuos, omnia mea depolui; 'us
fciensquiapotensesdepoficummeum non modofetua-
re, fed etiam in centuplum rcftituere,& vitam ætetnam^ °
adijefere. Q uam bead vospauperesfpiritu, qui iuxca eon-1
O i (ilium'