
rum argumenta perpen dit,8c docendo lècutus eft? qui vt I omnia vo§ eftis. Si lènlèto vos proficere,prægaudio mala
ob pondus peccàtorumaddelperationem précipites ce- mea non lèntio. Si videro non profieere,pré animi dolo-
leriter inde retrahantur,. pelagus diuinæ benignitacis exW re rurfom mea dimicro, vt qui exultem veftris bonis, etfi
plicant,8c oracionem vtmanumpbrrigurit : durosautem ! malahabeam innumera:contrifter autem veftris maliset-
& audaces, 8c a compundione abhorrantes, timoré exa- iamfiinnumerabilia adfint mihi rede fada. Quid-enim-
minis rerum in hac vitaperpetratarum,iudiciiq; acpoena- Iperem ego,ft vos non proficiatis?Cur autemme quidquâ
mm terrore, & implacabiltate iudicis ad timorem Dei, & triftem reddat,fi vos redè geratis? In foblime vidéor euo-
doloremanimiadducun t. Humanosvero, 8c pauperum lare, cumboni quippiam de vobis audio. Impiété gau-
amantes,& comparientes eflè, adeoyehementer & didis dium meum.Liceat vobis (àlutem aflèqui,ine autem pro-
ôcfadis docuerunt, &adëo maximihanc Dei imitatri- ptervosreddererationem. Vobis dariialutem, meaccu-
cem, dininarmp, fecere virtutem, vtpropemodum hanc . làri,quod rnunerimeo non iatisfccerim. Non enim euro,
folam probauerint eflè,quç peccatorum iordes fopra alias ; vt per me làlui litis: lèd folum,vt làlui litis, quaGunque ra-
purgare,8c àtentationibus animi, 8c corporis lîmul libe- tione. Hoc tantum eft votum meum,quodprogreltus ve-
j rare, 8cab omnifàriamorte lèruare, foaq;pulchritudine j ftros defidero, quod vos .amo , quod vos compledor,
j praxin vna,8c contemplarionem ornare queàt, 8c poftre- j- quod vos mihi efti$omnia,&pater,8c mater, &fratres,&
I mo benedidos patris, & hæredesj regniâ conûitutione filij :8c, lî li cere t cor noftrum rumpere, 8c vobis omnibus
S mundi præparati.eius cul tores à Chrifto pronunciatosef- exhibera, videretis in magna latitudineintus éflè&vxo-
! fo,Deimios,8c Dcosnominatos fecundum gratiam, 8c i- I res,8c filios,8c maritos. Eiufmodi enim eft virtuscharita-
mitationem per il.lam.veri acfoiius lècundum naturam ! tis, animamque vel ccelo iplo capaeiorem fàcit.
Dei. Humilnatis.autem, & charitatis ,vere lublimium, & I Ta,lia font landorum,8c ter beatorum iftorum Patrum?
perfedos effiçientium,omnis denique virtuos poft Chri-
inqiiam,dé chad rate,& pro charitate Déi & fada,8c
ftum 8c primos Apoûolos athletæ,artifices,& prædicaro-
d id a , qualia nos hic partem aliquam oftendimus: adeo
tes fommi, quinam prêter béatos iftos reperd font ? Qui
admiranda, & vitra modum egregia, 8c terrenis îftis, hu-
tam pauperes Ipiritu,8c cordeeontrito, ac vere mites, hu-
manilque verbis fopeçiora, foroque Deoyipforumque
mtTefque foeru.nt, vt ipfius Chriftiexemplariaquædam,
anima & virtute digna,& q$ç rie admirari quidem pro di-
8c fimukcrafecundumhçceadem appellentur,iuxta vèrtalia,
. H ,. - gnitateobexcelleiiriammagnitudinemquep9flis.Quinb\
irn\\li\is,difeite,inqyiit,ame quia mitisfum, &humiliscor- , imo, & deriuo finguiaribus eotUm verbis pro his iplis et-
■de: Sc hominibusitem 8c dudores & audores, 8c magiftri 1 iam in his vtarjhoclonge préftat,hocdiuturnisillis labo-
admirabiles, diuina.q; prototypahæc facierido, diflèren- ribus ac lèrmonibus multo eft conducibilius, quos nunc’
dojferibendofadiiint? /, j omnes feriptitant, qui ambitione quadam tenentur, atqj
Qupdfieriam, charitads iri proximum ille lècundum i ideo fortaftè circa fi dei dodrinam quædam immutantnr.
diuinaoraculafopremus omnium terminus eft,eum non Hoc multis vigiliis,& chameuniis eftpræclarius, quarum
modo diligere vt feipfom : ledneceflitate poftulânte, ani- commodis fruuntur, qui eas obeunt. Hoc fama célébramamquoque
eius cauflà, vitamque contemnere(mato-
rtm trim charitatem nemo habet,mqnii,qùam vtdnimam fuam
ponatquisproamuis fuis: quod quidem Chriftuscum dixi£
lèt,mox opereipfo impleuit.cum fèmetpro apbisinnjor-
temtradidit. Paulus autem difcipuluspoftillum foins eft
aufos pro Iudæorum làlute talia fibi imprecari: optabant,
inquir, anathema ej[eà:.Chrifioprofratribus mets,qui funt cogna-
ù met fecundumcarnem, qui funtJCraelita)à.ri non limiliter i-
Ai ad fopremam lineam procelïèrunt mandatorum extre-
mæperredifliméque charitatis, idem cum B. Paulo non
dubitantes dicereï Quid enim de Içmeripiîs hac in re feri-
bunt? Audeo,inquitChryfoftomus,maius quiddamde
nobis,quam ApoftoJus,affirmare. Adeo vos compledôr,
adeo | ; reuereor hanc decentem ftolam, '& colorera con-
rinentiê, & làçros hofee conuentus, &aiiguftam virgini-
tatem, & puritatem 8c nodurnam plàlmodiam, & amo-
rem in pauperes, & holpites, vtetiam anathema à Chrifto
elle,& pad inftar damnati velim,tantum vt ftaretis no-
bifcum'& cômmuniter T rinitatem celebraremus. ^
Sed hæc quidem propter illos, qui ab EcclefxaChrifti '
extraneifont videlicet, adeo mirabilia, 8c Dei imitatione
refortàjficut dixi. Videamus nihilominusqua: propter intern
os, &legidmos, diuinitatemqj Ipiritus confitentes,
Ôc adorantes dixerit. Vellem,inquit,(ipofl[èm,ante oculos
vobis conftituere, quam erga vos gero charitatem. Nihil
quippe mihi vobis eft amabilius ., ne ipla quidem lux iftà.
Millies enim optaremipfe orbariîuminibus, fi ita animas
veftras conuertere pollem : adeo mihi Talus veftra hnius
lucisalpedu iucundior eft. Nairi quid iuuantradii folis,
quando oborta veftri cauflà êgritudo, oculîs magnasoTfundittenebrasîTuncenimluxbohaScgrataeftiquando
hilaritate hauritur : animé enim meerend, etiam mole-
ftiam videtur apportare. Huius veriradsàbfitvr vnquam
tis exiliis,fogis,lapidationibus,contumeliis,iniüriis multo
eft lucrofius,& gratiofius.Pf o illo enirh h^c etiam per-
peti voluemnt. Qi^mobrem 8c illud., ƒ me, Petre,
pafee ones meat, ad nobilem ilium coryphajum, tertiuma
Chrifto prolatum,ad ie nihilorhinus plane prolatum rati,
etiam iiepum amare, vt iple amariyolebat, verbis 8c ope-
ribus cum Petro ftudentes, animam qubque, vtille, pro
grege dederut,8c mercedeiq lacr^ fundionisinEuangelio
praedicando, diuinum 8c injEftimabfle premium aChri-
fto retulemt, Quid enim deinceps beato difcipulo
men amen dico tibi: quando eras iuritor, cingebas te, & ambulabas.
vbt volebas. Quando autemfenueris, exten des mattus tuas,&aim
tectnget, & ducet, quo tu norivis. Hoc autem dixit, inquit, figni-
ficansqua morteejfet clarificaturusDeum.V etindenc fi diceret,
poftquarii munus paftorale meuip, 8cgregem meum luT-
cepifti,vtego volo,8c ita me diligere confeflus es,hoc premium
digniflimum a me reportabisyt per mortem 8ccru-
cern me feq^iris.itaq; glorificesDeu,8cglorificeris & Deo.
Haec 6c v oft, 6 generofi, aemulantes, 8c loquentes,ope-
ribufque aperte 8c infigniter demonftrantes, 8c Petro illo
admirando etiam hac in parte nihilo inferiores, fi milibus
item pr?miis)8c appellatione honeftati^c cum illo aGhri-
fto fad i eftis luxmundi,falterr<t,,ciuitasfupra montem,&lucer-
nq fupra candelabrumpofita, qua in totius mundi domo fu~
ceat. Neque ifta tantum,led etiam claues regni coelorum
.ideo'vobis creditae font.Nec quantum eft Ipadi ab Hieru-
lalemvlqjin Illyricum, led orbem maiorem Euangelio
obiuiftis, 8c filij toniurui non quidem nuncupamini, led
reuera eftis:8c foper peduslefo recumbentes,inde lermo-
nis efficacitat9m,profonditatemq; jntelligcriaru trahitis.
Pcenas autem protomartyris Stephani iHuftresifti expend
permifll non font,lapidantium 8c occultorumillo-
rum madatorum quoTdamDeo ccelitus cohibente,obfapericulumfaciacis.
Veruntamen, fi quando contigerit ex | lutemèorum, quibus ipfî lalutem pepercrunt,vt 8c ante
vobis pec^re quempiam, me dormientem conuenite. Si ]diximus:aliis pudbre 8c reuerentia erga illos captis,fucccnon
urn uni îsjjara yticis,fi non amentibus,8c vtloquar fentibus animis,lapide% manibus portantibus.Quare 8c
cum P^ppbeta, é 1 lumen oculorum meorum &ipfum non eft me-' egofopra,ordine,honore,certamiriibusperomniaApo-
rww, 8cmiiquisiudiqetmefopramodum ambidofomyi- i ftolorumGhriftiprincipibus pareseoselfoCOnfirmaui,8c
acres mequo^£^efonceslachiymammeminentem. Ha- I cura Mofe coUocauhqnînfupraMofen.&MterisTefta-
rrimimihiconfpiaeftdomuncula^&folitudo.Creditemi- ! mentiProphetasi&legislatores.perfedos, 8cDeifpeda-
l , .pem a uns mçé poene abucio, dumenim veftra de- tores: vtpote qui diuinamillam legem, fitcraq; vaticinia'
fleo.nunquam roea malalugendi orium mihi eft: itamihi i feriptis &is illuftrarint, & illomm tranfimmi liters ad
~ ^ . . ■ : i .. '■ • : ■ A.;,-;
G
Matth, f.
H
Matth, it.
Marti, j.
A
Exil 3/*
(piritum omnes riiortales docuednt. Quod li Moles p ro .
I Traele Deo irâto dixit,ƒ dimitt is Hits peccatum,dimttte:fin autem,
dele me de libro, quem fcripßßi, ob ardentem gregis fui a-
morem cum eo périre non reculans, fane etiam hierhin-
quifieris > aprid paftores 8c'legislatores meos 'amplius
qUiddaminuenies.NQn.eriim hi cum fibi chads etiam init
teure Mofis exemplô bptabantilèd prb iplis potius fobire
diferimiria, & cum Cnfifto pro am.icis animam ponere^
quoilli làlute potirentur. Sed nequè illud cum Mole hi
Dedobiecerunt, iriobedientibusirati videlicet, curajfii-
xifiifamulum tuum, & quart non inumgratiam coram te , vt
imponaspondus yniuerfipopulïhuiusfupermeî Uunquidegocon-f
cepi omnerri hanc multitudinem, vt di'eas mihi, porta eos infinu
tuöyficut port arefolet nutrix infantulum ,& defer in tenam, pro
qua iurdtiipatribus eorum. Non fie foper his quos pafcebanr
etiam bead hi locutifunt: fedilla nimirum,qué 8c âltifli-
mafont,,8c fads prédicarinequeu'nt, quæ ipß 'pMRjpM ,
digne nos docuèrunt.
Magna igitur hécScexcelfii, imo fi ira dicere faseft,8C
magnis maiora, 8c excellis excellîorâ, virorumque tanto-
rum virtud8c moribus relponderitiâ, 8c potentié cuiuT
dam, quæomnem d oddné amplitudinem fibivendica*-
rit.Sic etiim ftatuo ( vtexipforum feriptis de ipfisrurfon}
■ loquar) fi qua fuit, aut erit tuba, late per aerem refonans,
autDeivoxmundum implen^aut terré vniuerfç rremor,
ex nouitate aliqua miraculbqüe, héc^flè illorum voces
- ' "•<- • ' - *7 f
tes ,ian6ïaruniScripturarum explanatoreS, làpiemes, 8c
Ecclefiéphilofophbs atque orato/es, omnia nobis lîmul
poll DeuinSc cum Deo fados pfonun riantes : jm o vero,
qui omnia nobis fiunt,8c fsent;ueq$ vnquain fieridefinqt. !
Ifta, iftorumq;nondilforiiliahertionon dehifeeinagnis ]
admirabundus exclamat. àm qui in eorum lacium munus,
8c humanarumànimarum procurationem, Ecclefia-
rumqigubernationemfoccefîèrun^quid opuseftdicere, !
quomododdittin%ipforüTheologia,linguâqipendeant, i
8c qüömodo ipfos quçc-, ipforum limt,magisquam hunc
aerem fpirent, tanquarn lacrönim dogmatum magi ftros, i
Euangelicævité duces,8c canonaslàcerdotum: 8c omnis i
boni archetypos,8c chaiitaris,prudentié,''fortitudinis,té-
perântiéiimul 8c iuftiti®, 8c omnis làpieritiæaceloquen-
uç,omnis diuinarum humanarumq; rerufoiendéformas :
8c régulas tutillimas illöS habèannac Äeqj di cere, neq; fä-
cere,neqv^ocere, neq; aduerfiim làné 6dei noftræ oppu-
giiatores,unei^örum dedetis atq; cohfolris, dilpurandi
lormâ ac methodo, 8c a Deo inlpirata dodrinà dilputare
audearit. $ >qu,idem 8c cum ilJis Verlad fiimiliamer viden-
tur,&quæillomm font, ab ipfis illis intelledüali aefenfi-
bili modo fimuljlandä.quadamrationeaüdirerillud propter
illorum è fopéris ob um bratio ne m,am o rejri q; quem
gerunc noftri lîngulàrem:hocproprerlàciaeoiüV6lumi*-
na. Nqcenim nos ita delèruerunt,vtomnino delèruei int.
Quidpluraî Siiftivfqjad confommatioriem læcüliin
8c fenlà, quibus omnes alios antecellunt, 8c infra fe relin- j carne, in mundo, atq; inter homines ma nfiflènti 8c riouo
quunt, quanto nosbeftiarumnaturéantecellimus. portento vita illorum ad cpmmunem ffudum cum vni-
Ac illi quidem ira le Hàbent,tale(que lunt.quod'ad nos, ; uerfirare hac fopranaturç curfom durauiflèt,q uemadmö^
8ctotamfimulChriftiEcclefiam attiner,vtnemoexom- ; dumccehtm8crol,8crehquusillefiderum chorus,àutma-
nibusinfos cum ipfis coriferri,aut contendereyllompdo ! gnodnn horum corporum quaternarius,per quç creatura
goflît. Nobis autem, inquit , qjiénarri alia hodiernicoft- \ hæc fob lerifum & alpedum caaens-potentia coriditoris.
uentus gratia ? quæ compotationum iucunditas ? quæfo- cohæret, 6c citra folurionem euftoditur: autanimaqùæ-
riî qué Principum,8c familiarium iplorum voluptas? quç dam communis,8c vitalis vniuerfî virtusrlioc 8c nobis cô-
rnonaçhorum, àut cohiugatorum ? qué odoforum, aut duceret,fi quid aliud ex omnibus,qüauis çftim^tione ma-
«ccupatorum? qué extèrnê, aut Chriftianéphilolbphié iris, 8c mngnæprouidcntiæ, ac virtud omnipotend con-
(èdatoribusîvriaôcper omriia maxima,illorum foriptà,8c lèntaneum. Je d quoniani & loi homines natierant, nec
labores. Neq; enini feriptores poftêri aliunde,quam ex i- poterantnaturæ legem effugere, nec puluerem cefræ non
piforum libris copiam foam pecunt.Prçtereuncur 8ctacen- reddere,debiciuriperfoluiinc,ne fobftanda qüçdàm i ma*
tur vetera, 8c quénonnulli diuinæ dodrinæ infodantes | teriéconcfetione libera, aeperegrinà, nobis cantuin alfi-
làborarunt: noua clamantur, 8c prædicantur, çenfetur- j milata videanrur, quénouailla,6c ho minis captura èxce-
que is dodifliriUis,qui iniplorum raonumentis quam ac- I dentiapræftet, redditurqj fob tempore puluispulueri : vt
. . . — -«— ~.±c.— ïc Br tandem àdiuturnisagonibusj laboribus,fodoribus,8c omne
genu's periculis relpirec, ôc iniagini quod foie lècundum
imagiriem purfus, perfediuTq^reftituitur. Céterum
admirabilitas ipforuiri'nunc longe maibr, ôc nimium mi-,
rismpdislîiblimior atqj excellendor éft. Nam quarritu’s
hin c de in i graded n t, non taméri à nobis dilce fièrunt, cor-
poribulq-, lèparad,lpiritu ardius nobilcum côiùnguntur.
Ecclefixqj Chriftiinlcparabilirefadfont, magnam illam
8c paftoralem prouindam validius 'combledeiités.,8c pro
grege’’dimicantes, 8c lupos perfède.occidéntes (,quos .
pduSjdum hic viuerent,paftoralibacolo,8c fonda lermo-
nisabigebant)quànto 8c inuidia,8c iriahgriiratè,8c lapidà-
donibus,8c perlècurionibus,8c çxilio,8c mortibùspmril-
genis modo filpedoresdicuntur^facfontinecpàduntur,
8c quç lîipra naturam fii nr,res prçclarilfimas,iplî,naturam
tranlgrçfliîpcr fublimifliraam dodrinam fuam,8c admo-
nitiônescommunesnuncmagiseïficiunt. Aclinguaqüi:
dem filer, 8c aurea labia natura claufît : là cri autcm.com-
mentarij, ôcoradohès è diûino inftfiidrapfofedæ, dq-
gmatumq^ de DéoViui,8c ariimad thelàuri, 8c onhodoxa
dhiinitatis eius côgnitio,quê vt prçtiofiflïmum patrimo-1
riiumhobisreliqUemnt, innum'erabilium linguis ÔC ore
dccantantur. Yiuünt quidem illi in C hriftovitamillam
beatairi, ab omni in teiitu lèmotam : viûunt nihilomîrtus
apud nos qnoque hic loquentes,y t dixi,8c raundum cum.
Chrifto faluUiri præftantes»
Agediimjtotus illorunj amans chorus me circiimlîftat,
detquemeCuhi lllorriiri laüdïbùS ôp'eràtn. Qfo paftores
eftis, paftöres 8c magiftros célébrantes. Qui in làcrario
verlàmini,Sc in làcta menlà operamini, huiüs ordinis, là-
crarumque precationilm principes afe prÇceptores .P hilo-
lbphi,& làpi6tes,dialedici-,6c lcriptores,8c oratores, qui-
queprimam 8calriilîmam,quiqj hlimanam 8cin£èriprem
P i , fapiericuratiiîîmevblutatusfuerit,
8cverbis ea commodeeffer-
re,audierirefq-, erudire potuerit, Erçnim hi tres ftudiofio-
ribus ad imitationen\præ omnibus fofficiüt: quiid,quod
inprimisnouum,8cadmirationisplenumeft,in omnibus
prædidis habiïerunt,vtprimi,8cfóli à feipfis,propriifq-,fer-
monibus, 8c feriptislaudaripoflènt, de omnigenere fei-
entiéjlcrip ti o numqj forma 8cvi fingularirobftupefcenti-
bus fimul omnibus,- 8c magnis iftis oràtione cedenribus,
quo d p ri nci p i o a fîerni . •
Itaq-, in atiis hominibus diligeritibus 8c foqordibus, Ta-
pienribus 8cindodis,grçcis 8cbarbaris,8c cuiufqvdemum
generis illos videas diligere, 8c diligi inter Ce, quibus ea-
dem ftudia font in amoribus, .quiq; eodem lèmper curri-
culdjparialacritàtedecurrunt: quandoquidem (vtpro-
uerbiofertuf jfimilifimiiisgauder. Aftqubsnunclâüda-
mus,tam ineenfo,tamqj inflammato ajqore fimul omnes
quafi ex cornpofito prblèquuntur, quarii nec verbis dlci,
nec animo capi queat. Et Chrifti quidem difcipulos at,.}
imitatores otnnes, Apbftolos,inquam,8c Marty tés, 8c Paftores,
8c DodoreSjkndorumqj 8c iuftorum totam mul-
ticudinèm, propter eorum erga corrirriunem Dominum
charitatem^ 8ceius imitation«« pro viribus excelleritcr
honorant, diliguntq}: veruntamenftudio,8cprêcipuö'
quodâ amore non æque, nec fecundum omriia finguli in
omnes effunduntur.-fed hi iftos,âlijjllos,& alius alium Ve-
hementius diligunt, 8c in iis eolendis funtUlîîdui f 8cpro
decoro ac facultacibus dônariis afticitint. At tres iftos omnes
diligunt,commeridànt, fofpiciunt,plaufibus töllunt,
in ore Temper habent,exilientcs,caritarites^collaudanres,
8c quid non préclariftîriutm de iis claris ériàm vodbus
prædicantes: eos Patres, rriagiftfos, bene meritos, fècurl-
dumDeum faluatbres,gubernatores,Theologos,ndei 6o-
lumnaSjOfthodoxÇ fîdei propugnatores.hçrefométiérfo-
Mblioth.Vet Patr.Pom.iq>