Sexta Ca*
nonispars
Scptima
pars Ca-
nonis.
G
Deojf.Epifi.
quæ confiftit in aófcu triplici, Sanäificatione, viaihcaüo-
ne.benedt&ione, 8c ideo tres cruces facimus ad hæc tria.
Humana enim natura creataeft arbitrio libera, ergoproficere
non pot,uit fine gratia. Ideoad verbum crçationis
non facimus Ggnum crucis, ad tria fequentia facimus,
quia ex virtute ian&æ Crucis in bono gratiae ftabilimur 8c
proficimus: fan&ificamur enim per rcmiffionern pecca*
torum,viuificamur per habitus virtutum , benedicimur
in confummationepræmiorum,
Sexta pats incipitibi, Per »/>/«»* &c. Vbijumptamaiori
audacia omnium petitionum noftrarummm-
mam in bteuiproferimus, quaî fub feptenario continen-
tur, vbietiamquinque cruces facimus. Petitionumau-
tem quædam funt propte* bonum adipifeendum, quæ-
dam vero propter nîalum amouendum : Bonum autem
adipifeendum vel pertinetadanimam, vel ad corpus. Si
pettinet ad animam aut eft bonum gloriæ, aut perfeueran
tiæ, aut g ra tis Bonum ergo temporale ad fufteptatio-
nem vitae neceflatiam,petitut ibiyPaneni noßruWy &c. Bonum
gloriæ, ibi, Sattflificeturnomentuum, 8cc. vbi plene
(anäincataeritnatura. Bonum perfeuerantiæ,ibi, Adue-
utatregnumtuum, &c. Gratis, ibi : fiat voluntas tua. Malum
autem amouendum aut culpa, de quo : Etditnitte nobis.
aut tentatio j Et ne nosinducas, &c. autpeena, ibi, Sèd
liberanosàmalo, &c.quae omniapetimusamoueri. C o n que
cruces facimus, vt pervirtutem crucis adcognitio-
nem plenariampertingamus, credendo filii cum pane x-
ternitaterp»*qualitat;em, confubftantialitatem, modum
exiftendi vtriufque ante' mundi conflitutionem, & poft
mundi coniummationem, Spiritus faniSfci cum patre& fi-
lio vnitatem ; 8c ideö in ifta fexta ferie funt cruces aliter
quàm priusfaciendæ. Prima eninverux ex vtraque parte
parte vitra caliçem extenditur,fecundacalicico*quatur,
tertia infra caiicenvcoarôfcatur, quarta eadem cum prima
fecundum rationem communem,quinta fit ante calicem.
Inhisergoquinque fi quis diligenter infpexerit,ea quæ
diâafunt yidere poterie.
Septimapars incipitàpaçe, vbi 8c tres.cruces facimus.
Tirésenimnotæfunthumanænaturæ. Prima, qùaanima
viuitfimul cum corpore. Sçcunda, qua anima viuit reli-
â o corpore- Terria, qua viuitrefumpto corpore. In prima
pax eft neceflaria, quæ longe faciat animam ab vtro*
que, quod erit imperfe&a beatitudine. Ideö ergo très
cruces facimus, vt adiftam triplieem pacem' per virtutem
crucis yeniamus : tarnen aliqüiduas tantumfaciunt,quia
foliushominis corpus & anima redimenda 8c ad pacem
réducenda funt. In hac parte dicitur Agnus Dei. Tria,
enim funt tempora : duo miiericordiaS,peregrinationis in
mundo,expeaatiónisinpurgatorio : tertium pacis & iu -
ftitiæ, quqd efit corpore refumpto. Ideo dicitur Agnus
Dei bis cum obfeçratione mifericordiae, femel autem fub
oblccratione pacis & perfe&æ iuftitiæ.
C a p . XXX.
HÆc autem àeCanone,qui latine régula dicitur,quia
per hune regulariter paflionis dominicæ recorda-
mur,breuiter expedita funt, quiade eo plenius multi fan-
omnibus I £ti & doétores Ecclefiæ traâauerunt : tamen y t aliquid de
cTonb ! figurisdicamus,ficutinprincipiodifpofuimusinillapar-
refpôdeat te.vbi dicitpi'j Te igifttr, & c. fignifiçaturillud, quod Pon-
figuravete tifexolimihttabatSanâafanâorumcumfanguine.-dein-
' de feqaitar,Imprimis, ôcç.yfqae ibi, CommunicanteSfôcc.in
quoapparetilludj quodlegalisPontifexingrediensSan-
dafanftoiumj & Chriftus ante pafïionemorauit feglo-,
rificaiij&difcipulosconferuaii. Et ficut fedeRS addexte-
ram patris interpellât pro nobis, fie nofter minifter præfc-;
quens Aaron & Chriftum , pro tota fupplicat Ecdcfia :
deinde pro p,rælati.s& fubditis. Sequitur, Communicantes,
vfque ad hanc,Igif«r, vbirepræfentatur quomodo legalis
Pontifex thurilauluna plenum viuis carbonibus intraSan
Exod. -J7. i £ta ianétorum fecum portauit, habens nomina patrum
fcçiptain rationali& fuper humerali. Et Chriftus thuri-
bulum carnis fuæ plenum omniferuore charitatis,& mu-
D
Oftendic
quomodo
Telia
mena.
Heb. 9s
qui funt eius mente 8c opéré nouit. Vnde & ibi nomina
Sanâorum leguntur & exprimuntur. Sequitur,H<«*ci|;i-
f«r,&c.vfque, Supplices,ôcc. vbi repræfentatur, quomodo
legalisPontifex oransfurao thimiamatisobubrabatur
& tegebatut: fie Chriftus dum patrem interpellât pro nobis,
ocçultatur, quianullus intelligit quantum apud patrem
peu præfentiam afiùmptæ carnisà Chrifto nobisim-
petratur,aut certeifta tédib fignificat in comprehenfibi-
litàtem, quæeftinhocmyfterio, cæteraquæ ièquuntut
ibi,Quipridie,8cc. furçunturex.verbis GhriftiinEuange-
lio. fequitur : Supplices te rogamus, vique ibi, Puceptis, 8cc.
Hicrepræfentaturillud, quodlex præcepit, quod Ponti-
fex legalis fanguine afpergeret tabulam fiue propiciato-
rium ôc altare exterius. Chriftus enim toties afpergit ian-
guine patrem, quotieseum plaçât per carni^aiTumptio-
nem. Afpergit aram, dum numerum angelorum reftau-
rat : afpergit etiam populum fanguine, dum nos patriréconciliât,
dum etiam nominibus fuis (ànétorum nomina
bis commémorât,fan&orum nomina in dupliçi vefte por
tat. Sequitur : Oremus, Praceptis, & c. vbi reprælentatur
quomodo Pontifexlegalisregreffus ad populum fe laua-
bat, & immundus vfque ad vefperam erat i fie Chriftus ad
Ecclefiam redire dicitur compatiendo & auxiliando laua-
reveftes, fanétos mundando , qui tamen vfque ad finem
mundi non erunt hne macula, 8c fine venialialiquo , 8c
hæcde officio Miflæfufficiant.
G À Pi . X X X I . .
Sequitur titulus ad clêricumfaciendum. Inprimis igi-
turinterpretaturClericusvocabulum fuum. Glero.s
enim græce,ibrs latine, Propterea enim vocantur Clerici
quia funt de forte Domini, vc l quia Dominus fors, id eft,
pars eorum eft, fecundum illud Pfalm. Dominos pars hæreditatismeæ,&
c.AntiquitusenimMathiasfort&CÎeâ:iis,
&omnes,quos illis temporibus ccclefiarum principes or-
dinabant, forte ejigebant. Quum autem modo Glerici
fiun t, portant tonfuram -, cuius myfterium eft quia capilli
incapitefignificant cogitationes in mente. VndeGteg.
inMoral.Càput tonderé,eft cogitationes fupçrfluas à men
teréfecare. Capilli autem in inferiori parte capitis'remanent.
N on enim præcipitur Chriftiano, ne aliqüando
cogitet de temporalibus, fine quibus præfens vita non
tranfigitur,fed partem animæ, quæ temporalia régit, eflè
debere fubditam menti, fieuteftmulier viro. Çirculus
vero capillorum virtutem æqualitatis rationi vndiqi conr
fentientem fignificat. T une enim bene gubernantur res
temporales, fi rationi conuenerint. Et ficGlericus, ficut
dicit Horatius ; Fortis 8C in feipfo totus teres,atque rotun-
dus. Superiorem partem capitisrafotiofæpe renouamus,
cum forti follicitudine fupêrfiuas & temporales cogitai
tionèsde animinoftri fuperiori parterefccamus; in inferiori
parte coronam portamus, cum ea, .quæ fecundum
mundum neceftario gubernare debemus , concorditer
Cum ratrohecoæquamus. Vfus autem CoronæâNaza-
rçis exortus e ft, qui prius crines feruabant,deinde poft vi-
tæ con ti ne ntiam deuo tione compléta caput radebant,^8c
capillOsinignefacrificiiponebant, vt perfeéfcionem dc-
uotionis fuæ Domino confecrarent. Vnde Apoftôli eos
qui in diuinis laudibus mancipati Domino erant confer
crati,innouari faciebant crine depofito quafiNazarçi fint
8c Samfti. Vnde in Ezech. Fili hominis, fume tibi gladiüm
acutum , & ducesper caput tüurm & barbam. Ipfê enim
de généré facerdotali & i n fan&ificationis miniftetio D o -
minoferuiebat. Hoc&feciflèlegimusPrifcilla& Aquitain,
Paulum, & alios quofdam difcipulos Chrifti. Cor
1 ronaetiam latitudo eft aurei circuli,quitegum capita cin-
git &clerïcorum ambit , vt in eis impleatur quod Petrus
dicit : Vos eftis genus eleéfcum regale Sacetdotium. Non
autemÇlerici noftri comanvnutriunt,&poftmodumton-
i deant , fed antiquitus Nazaræi; quia illud pertinebat ad
legis vélamen , iftud autem adEuangeliireuelationem.
i VndeMoyifesponebat velamen anteraciemfuam,&Na-
zaraei nütriebant Comam : quia qui tune velabantur,mo-
nete graciarum fuper coelum tulit nomina, etiam eorum do reuelanturj fecundumillud Apoftoli-, Cum tranfierint
ï | 1 ' âd
Pfal.
F
Leu. n.
Defcripto
Miffæ fa.
crificio, c-
iuS(J; £
mouii
nunc con.
fequèntcr
tradac di
ordimb. S
primo de
Clerïcis f.
cicndis.
G
m y-
A it. I .
Deut. ji.
H
ËZACh. jr
Exod. 34
"s. Cor.}.
3 raff a tua.
f De ordini
buicelè
r brandis,
quos con-
fcrriis, d'
[ quibus legi
■ mus apud
Ö
I Efdtam
»etert tëïlà
;ncnco:&
hoc capite
minonbus
ord nibus.
,.E/*,7. 1
Cone.
Thole.
Atf.i}.
_____ . _______ __________________t ipof
«d Chrirtum, auferfetur 'Velainett. Sunt autem duo ge- . dininaetmi adiurando e » p e iie^D ic itttr~'eHam s S r lm .
neta Clericorum, qmdam enim funt Ecckfiafti<j, quo- immundusanimaimmunda.vitiis &crrbnbus inn„irt
rumiegulam detetminauit Auguft. & Ifidotusinidibn ta,nuncautem,ficutdicit Augutt.inlib debUMih&mn*
do officii,.- Quidamveto Acephali, ijui u e c in tc tia i- cupifceutiaadValeriumexotdkntntpatuuli&ufflfhtnr
cos, cum non fe&entur corurnofficia, nec inter Cleri- vtintcgnumChtiftiipoteftatetendbtatum honT ftni
cos, quippe cum tchgiobem vitas non habeant,funt de- aboli Sc angelorum eius etuti ttansferantut ’
putandi, fed hypoccntauris fimiles , neque homines!- Quarto (uccedunt Acoluti, nui latine dicunmr
iunt, neque e q u i, fed vtait Poeta, Miftnmque genus ferarii, ideponendis cereis; quando legendum eft Euan"
prolifq; biformis.
C a p XXXII. geliuta.aut&crificiam offerendum, quorum otdoàfiiiis
Aaronfumpßeexotdiam. Vnde in Eiod , Pracipefi-
* . , . . . . . . . .. . . . ! liis Iftael'jVtoffetant tibi oleum de atbotibus olvuamrri
, , „ . . . r . tevelum .StcoUocaBunt earn Aaron & filii eius. Hi anl
clefue,cumPapa folemmtereelebrat. kx habere fecüm diùntabEpifcopo.-AccipiteCetofetatiüm W m ce "« “ t
otdmes Clertcotum : Epdcopos, Presbytcros, Diaco* 'feiatis nos ad accCndenda Ecclefiasluminaria manci^arf
n o s , Subdiaconos, Acoluthos ScCantoreS. Ipfo fe- j Quod tamen in exodO iilud officiaaffetibitur AatOn &
nano numero defigoatur perfeAm, eo qnod reddirnr ; filii, eios.oon mireris.Molraenim funt non folum in no
exfms parubus ahqnories aggregate : fignificat autem | ud teflamedto, fed ctiam in vetbtl addita & mutatâfecfii
pcrfea.oncm,qu®debeteflSlncccléfia!minlfttls.Etfcx dumillud, quod dixit Dauid in Paralip. Non etitoffld
miuiftroturnordmeslcgimus fuiffe m veteti Teftameu-j umteuitanlm. vt vitra portent tabetnaeulum&o“ n a'
to: Pontmces, Sacerdotes, Leuitas, Nathinæos, lam- vafaeiusadminiftrandum; “ «-omnia
tores & Cantores. De quibus in EpiftolaArtaxerxis ad
Efdram. Notum facimus vobis de vniuerfis facer doti b us
xxxiiii
dcleuiris, cantoribus&ianitoribus , Nithinæis&minifcisdomusDei.
vtekveffigal&tribntum&annonanui póffmihötesbtdlnesieqnfitUtthaiotesËtprinioSub
latenus imponatur. Snntautemfeptemotdmes.fept.-, I diaconi^inveteriteftamentoNathin^d^rinnt ffl Ds«pti
forment gratiam Sp.nmsfana. teptæfentadtea: quam* intetptetatur.Dominbin humili.atefetmentes i n S !>‘
¥ mm° r“ ' q0lb“ I q u o i eftaqua. Lauabantenim hoflias , & fecrifida d , W ® mur. T?nmi igitur funt Oftiani, lamtores di&i funt m duibusinEfdra n q j » « iac rmcia,de iafflcon&
veteti Teftamento. Vnde in primo Paralip. Pet qua* l i d m nifteria
toot ventos étant Oftiatii, id eft, ad Otientem & Oc- contineutia; h
cidentem , & c. Et fequitur quomodo quatuor Leui-
tis tradirus eft numerus Ianitorum ,&erant(uperfacra-
rium, vel fuper exedras & thefauros domus domini mo-
rabanrur in cuftodiisfuis, vtcum tempus fuifTec ipfima
ne aperirent fores. Vtin z.eiufdem .-Gonftituit quoque
ianitores inpartesdomus dômini, vt non ingrederetur
earn immundus, & c. Inde eft, quod quando'ordinan-
tur,fufcipiuntclaues Eccléfîæ&canguncdftium. & au -
diunt ab Epifcopo: ,Sicagite, quafi reddituri rationem
pro iis rebus, quæ his clauibus recluduntur. T une autém
Oftiariorum officium peragunt, cumaliquemperfidem
in Ecclefiam introduaint. Vnde Aug.fupcrlda'nnem4ii
homelia.Ego veni vt vitam habeant, hoc eft, fidem, quæ
per dileótipnem operatur, per quam fidem in oUile in-
grediantur vcviuant.Secündq fucccdunc Ledlores. Vnde
legimus in veteri Teftamento Efdram fuifïè ledoré.
Sicutfcriptumeftineodem Efdra: Dixerunt Efdræfcri-
bæ,vtofferretlibrumlegisMoyfi.&fequituf,Stetit autem
..' O r „ , _ r '•wiuuiciuidj ■
qma traitant iacra Domim vafa,& ipfi difponuntin Altinhoftias
VbdeEfaias:mundamini,qui£crtisvafadomi- ^ I
| f l a“ j ! “ ntTjb EP,f?0P ° : Vid«= süius minifterium J
vobis tràditut.Ideo fi viquenunefuiftis tardi ad Ecclefiî, i / , . .
amcdodebetiseffcaffidui.Si vfque nuncebrlofi.amodo
iobrn.Si vfque nunciucefti,amodocafti. Et iequitur-Accipemampulum
in manibustuis ad extergendas fordes
mentis«; corporis,&ideo in manu finiilra porratjir vtili
hac vita cdtn alls deleâarionis fiuxus d talibus abiiciatBr-
Sicutemm tergunturfudatio corporis fordes , fic raanr-
puloamouendæ mtelliguntur carnales dclcélationes
Secundo fuccedunt Diaconi, qui i tribu Leui lumpfe-
runtexordium. VndeinNumerislegimus, «eihLeüiti-
co , Dommum praceffiffe applieandam tributumLeui,
ordinandam ad diumicultus minifterium, vtconfccra-
retur Domino, vr cuftodirent vaia tabernaculi d r, annis
fupra , quia tunc eft aeras robuffa adoneta portandailn
nouo vero Teftamento exordium, aecepit in ASibuS
Efdras feriba fuper gradum ligneum'&aperuit libmm j “ t f 1
cotamomulpopulo.Dlcitautemlfidorus,quodbicordo Hi funt ieptem tub* canentes in ftnoad ‘4 * *
lumpfitiniriumaProphetis. VndeaccipiuntaboteEpi- lumnæin libroPrôuerbionim 0>nr ^ a t ^Pccmco" Prov.9.
Ec°P^*.^^c'P*te*^?eft.°te.vprbiDeirelàtôreshabituripar- ic^em^cuUfoper lapidem abraaa^
iumpficinitiumdProphetis.Vnde aceipiuncab ore Epi-lumn*infibr0 Prôuerbiotum,ièpremcandêlâbra
feopiiAccipite^eftoreyerblDeirelatOKshablturipar- lepten, ocuiifuperiapidemvnum. Iftipacem annuncj: rem,ftfideliter &-vtiliterimpleueritis officium veftrum I anc Euaneelium orædicanr rv annuncî I
cumhix,qui verbumDei beL'adminifttamnt ,& ideo
dateis codicem diuinarum le<äionum,adDei verbum an i xit: Mon veni miniftrari fed mmlft oteiTus' 1 ” d,‘
tem ei Epifcopus ftolam fiiper finiftmm^umerum1 di-
cens in nomins (ànÂ-i» difterentiam accentuUm,& repradentansmodos 8c di- T r i n i , « . : . . . n , . *
uerfitates affe&uum vtentes nunc voceindicantis, nunc
dolentis,nuncinterptetantis,nuncexhortantis.
Tertiofuccedunt Exorcift«,dequibus dicit Bedafuper
A&a Apoftol. Refert Iofephus Regem Salomonem
excogitaffe, fuamque gentem docuiffe mod^sExorcifmi,
hoc eft, coniurationis, quibus im mundi Spiritus expulfi
ab homine, reuerti vlterius non funtaufi. Hi cum ordi-
nantur, audiunt ab Epifcopo: Accipite, &commendate
memorixj&habetocepoteftatemponendi manus fuper
Energumenos,fiue baptizatos.fiue catechumen os: vnde
tradic eis codicem, in quo feripti funt exorcifmi. Exor-
ciftae autem tam in templo Salomonis, quam fub Efdra.
Vnde Auguft. iniibro de beata vita: Quantum intelligo,
Spiritus immundus dupliciterappellarifolet, velillequi
extrinfecus animam inuaditfenlufque con t urbar,deque-
dam hominibus infert furorem, cui exclu d end o ,qui pof-
funt manumimponete, Exorciftae dicuntur, hoc eft, per
cens m nomine fandl* Trinitatis accipe ftoiamimmot-
talitatis, impie-minifterium tuumipotenseft enim Déns
vt augeat tibigtatiam. PerKocenimintelligeredebenf
fe accepiffeiugum Domini iuaue. Vnde fuper hume-
rum laeuumftola ponitur. Et in maior.busEcdefiis ca-
(ula.ud.ebus le.unii complicate ; quia quidquid la-
bom & fuftinentue in hac vjta tolera'tut'. quafi mlæua
pottacur,donee in dextera, hoceftimetcrùitaterequies
habeatur. Tradit ctiam eis librum Euangeliorum , di-
cem : Accipite poteftatemlegendi Euan^lifi m EcctcliaDei,
tam pro viuis,quam pro defunais. Vnde ficutLeaotlbus
competit vetus Teftamentum : ita competit
Diacombus prsedicare nouum. Sed ante impofitionemftolæiSc
collacionelibriidixerateisEpifcopus • A ccipite
Spiricum famftum : quia iftis maxime competit
vita fpincualis, quia funt præcohes Euângelii ficut de- :
terminàtur in i. ad Timoth,Hi antequam ordinentur \
probentur, 8c fiemipiftrent, nullum crimenhabentes-
-------—*--------------^— ---------— . _______.quia I