Se d noü feïistsene dicituriconfilium enim reuelare potéft1
presby ter,fine degradation lui,licet non honefte.-fed no,
di&umin Confeffione. Debet auteni peccatbt fic diccre
in principio fuse confeffionis: Confiteor Deo omnipotently ér
B. Virgini,ér omnibus Sanctis; & vobis pater, & tuncperordi-
nem lingula exprimere peccata : cuitis multas,font rationes.
Nam virtutcsverbortim pr®mifforiim,fi exprimatur,
clauditurosfacerdotisj apetitur porcaParadifi,& obc®-
catur introitus inferni »nec diaboli pofl'unt peruenire ad
ipfom qui fic vere confitetun Roformatur etiam pax inter
ipfum & Deum, quami prius, omnès San&i & S an d ® fa-
cere non poflcnt. Excttiplum de filio prodigo. Item facit
fe habitaculum totiusTrinitatis. AuguftinüsjeaeDömiw*»
rbiesUn cor deconfi tent turn tibi. Facit ètiam vittüs Corifeffio-
nis,in peccato, fopefabundare gratiam,& magis etiam diligitur
confitens aSacerdotC, quam prius. Et merito: quia
melioreft, Sc maximum fignum amiciti® oftenditlacer-
doti.reuelando eifccretafoa.Itemfanatur peccatorab o-
mnivulnerepeccati.Ec quod nomine Confeffionis obtu-
letUr os facerdötis tanquam firmiffimum fcrinium j quod
nullus nifi Deus aperire poteft; clauditenim ér nullusaperit:
oftenditur de quodam paupere ruftico, qui qüendam vi-
cinum foum diuitem, patrem presby teri v ills in qua ma-
nebant,incampis, cultro&carucafoainterfecit, quod
nullusnouitnifiipfe. Ethoc fec it, quia illediuesipfom
grauiter moleftanerat, & Verberari fe5e1at.De quo di&us
precés,(ed yirtutcs vetborum iftbrutn,C0»jjfM>’,& c .& viftuteconfeffibnis.
Sic igitur fa<5kà confeffidne, & reCepta
poenitentia &abfolutione,cüm, poft ; diabolus âccufat
peccatorem in Caria mifericordi®, refpondet mîfericor-
dia quod non credcret diabolo nifi haberet tefteS fideles,
quia mendax eft. Et tune contendit, Deum teftem produ-
ducere contt a peccatorem.Relpondet Deus, fc nihil de,
hùc Icire, iuxta Prophetam •, guacunquefiora ingemueritpec-
cator, omnium iniquitatum eius non recordaboramplius. Tune
igitnr faôa confeflionedatür fententia ab pfficiaii, fcili-
cet Presby t6ro, propeccatore cum dicit; Abfoluo fe.&c.Et
tune inueftit ipfum de Patadyfo,& libérât ipfom de pCenis
inferni,quod non fieret,fi peccatoraliquod peccatum ce-
larét in Confeffionej & Deus poffet pérhiberC tèftifnoniü
de illo;quia peccator, fic in vtraq; Curia condemnarètur.
Item presby ter pote ftfacere teftimonium deeoquodnô
audieritàpeccatoreinconfeffione.Sednotandûèftquod
diabolus, tanquam calliduS&contutusaduerlariuspec-
catori, pr®uenit ipfom priufquam veniat ad conféffiô-
nem:& ideo, peccator neceffe haberet quç refe fapientem
aduocatum, & deberetinuocare Spiritum fanélum,dicé$:
Fe»i^«i#etyirif»,&c.adillüminàndumfe,&cogitïndum
peccata foa, Sc pofteaad confeffionem accedere.Quodfi-
i militer deberet fàcete quilibet peccator , quia diabolos
1 foosproprios Aduocatos facit Conuettere ad peccatorem
ipfom decipfendüm, &fugiunt fe grauicernioiciiaiictai,ocvci.uci-anicvviai.^wvj«w.»r.v.^ — .——, —;~o efie fam. ilia,r es ip* fi Pe,Cpauper
in quadragefima valde dolens, & cum magnó ti- catori.Ifti auté Adüocati font quatuonmalus timor,malus
more, excitatusappresbytero, confefluseftS Quicümà pudorhypocrifis.&fpesvitælongîons.PuaorauteTUjUC
.^.Impedimenta
votât
Confd
fionis.
Tftdm.wM
Iob.y7i.-
ïac.i.ty.
presby tero valde confortatus effet , cdspitagere poenitèn- • proponit ipfi peccaton qui forte fecit peccatum foxuri®,
tiam,& tandem caufam vxori fu® dixit, propter hoc quod quod tantuhi fcéter,quomodo poffes tam enotmetadtuni
illainftanter hocrogauerat vc fecum poenitentiam foam j homini extraneo reuelare ? Sc tune,forte peccator tfQKfe
àgéret,&alleuiaret onus fuum.Sed ptotinûsa'b eo pereuf- tut in Confeffione, dicens/e non feciffe:vel confitetur îl-
fa exiens domum cum clamore, dixit, màritum foum,pa- | lud, fed celât circumftantias, vt quod cum confanguinea
trem presbyteri interfeciffe. Qui afcehdens iumentum ; hoc peccatum fecérit. V el peccatum id fuit contranàtu-
foum^villaéxiuit, fogies propterihimicos fuos ipfum peï- ram,& celât per pudoiem. Secundo.fi nihil poteftfaceré
feqnentes.Qui cum obuiaret presbytero fiio prsdidlo.fa- pudor malus, ,tunccrédit filia eius, hypocrÿfis, & allegat
âumfoumintimauitj&presbytereibonumfuumpalefo- ,fic : Quomodoreuelaréstam enormiafaâàhomini,qüi
dam dédie, vt 6 c euadecec inimicos.Qni presbyter fedens credit te effe bonunr? iam et edétet te éflènialam inttag
fuperiumentum pauperis,poft, obûians luis confangui- amodore dïligeret;8e dicit hypoctÿfis, le mulfos Ptoft10'
ncis,quinoluiteistcuelatequodilleintetfecerat pattern uiftequi non fuiftent promoti fi peccata liraréueK'Jlenr.
fttum ab eis occifus eft. Et nota quod fi fatuafuit ptaedifta Tenio venir fpes vitæ longioi3s ,& dicitrê puer,!:iuehiscsl
mulièr&vetbo&,quiateuelauitfeaummatltifui,magis benepoterisludete, quiapotèrismultum viuete,&cüiB
fatuusfuit vir, quiproprium fabtum fuumnonpotuit ce- infirmatus yél fenexfoéris.poteris côfiteri.Qùarto &
lare.Etiterum: mùlier maritum fuum iuuabatamore eius, tno accedit timor malus,&dicit: Tôt & ’tanta mâla fecifth
in faciendo poenitentiam pro maritO fo o , & cum ilia ver-r quod innuerèt tibi fàcerdos aliquid focére quod noti pof"
berabat, magis fatuus dicedus erat. Sicigitur patet introi- H fes:& fic de fimilibus,qu® multotiés teirahunt pecCàtorc.
tus ver® confeflionis, quia per ipfum obturatur osSacer- j Sed tune dêberét peccator forgêre & dicère cum Catohéj
doüs. Àperituretiâ porta Paradifi. Vndepfalmus;*»rroifc ' Antequam voceris,adcofiliumneaccefieris. Debetigiturtotam
portas eius in confefiione. N ota auteiuquod locus confeflio- j veritarem presbytero narrare fîngularitcr, Ôific liberâbi* ifa.^%- xjj
nisdicicur dupliciter; forum , caufarumfcilicct& poeni- I tur in Curia mifericordi®. Fâtet igitur iiitroitüs hüiilfce
tend®. Vnde, v^densâd confeffionem,vadit ad placitum | fecund®diet®,quç eftConfeffio.cuius fuht très leücç,qa
vbidifcerni&iudicarideberandignusfitregnOccelorum | Confefliodebereflèintegra,voluntariaj&fidelis.Integra
vel patibulo infemi.Curia Domini duplex.-Seiliccç,Curia j debet efle Confeffioivnde PùAmiiSyCofitebor tibi Donrineiti
mitericodi®,& Curiaiuftiti®. Cum igitur aliquis pecca- toto cordemeo:Et,recogitabo tïbiomnesannosmeos,ôcc.Scc\kâo3
uitmortaliter,diabolus accufat eumincuriaiuftitis,di- ! debeteffevoluntariarvndePfalmùs, votuntarïèfacrificabo
cens peccatorem, reum mortis effe. luftitiarefpondct,1 rifct,&c.Tertio:debet effe fiâelis vt credatjper veram con-
quod mendax eftnec crediturei,0iûprobet. Refpondet ! feffionem > poflèàDeoliberàri : .& fic completur diéta*
diabolus quod habetbonos telles, fcilicet Deum&om- | Neceftinprimaleucaimmorandum,ytçôfitcàturliomo ^
nes fonftos. Refpondet Iuftitia, quod fidcles habet teftes. fient Iûdas, qui âixityPeccattitrddensf anguinèmiüfiunii Et fie
fi eft verum quod dicit: Ifti enim requifiti 3 fiddle perhibee
confeffus eftintegre aggrando , peccatum, St voluntaries
teftimonium. Tcftis enim fidelis in ccelo, eft Deus,qui et^
fed ibinori eft fiftendum, vt Iudas ftetit quinon credidit,
iam vtaflèritmillus eft,vt teftimonium perhibeatveritati.
quod Dominus polfet el dimitterepeccatum: ficüt & Cain
Hoe etiam confitetur totaTrinitas, iüxtaillud Apoftolij
de quo legitur in Gen. Maiorefiiniquitas medquamvtpe-
tres funtqui tefiimonium dant in ccelo,Sec. Adducit etiam in te.
n't am merear. V eniend u eft ergo ad tettium, vt fideliter cö-
ftimonium,omnes landlos;Sr ad vkimum, Confcientiam
fiteatur.Quia ficut dicit A\i^iQih\is,plwpotefi Deus mtferer'h
peccatoris; iuxtaillud Apoftolij tefiimonium reddentêconfci•
quam homopofittpeccare. Nota contra illos quitimentcon-
êntia&cxXi & fic condemnatur peccator in Curia Iuftiti®.
fiteri ,a ffimilan tur èquo v mb ra t Lli.qui videos lapidem ante
Quod videos peccator, Scconfiderans, fetötumibiami-
oculds ,retrogmditur& aliquando in foueam cu mfef-
fiflè, appellat ad Curiam fuper*orem ,{cilicet ad Curiam
fore cadi t & 1® ditur,& forte frangit eius collum. Sic eft de
mifericordi®.Iacob9: tnifericordiafuperexaltai iudtciü.Cuna
illo qui timet confiteri, pro facerdote qui fine dubio non
mifericordi® eftin confeffione,cuius officialis eft presby-
habetmembrum Vnde póffitfemoüere, ficut neclapis:
fer.Sed ibi ad hoc fort is eft diabolus,quoniam pro fein a-
ligata.n. font omnia membra efos,virture confeffionis, Sc
tia Curia habuit fententiam: rune vero timensne fit com-
eft ficut v mbra arbotis, refrigerium pr® (Ians. Item contra
paffi o mifericordi® , in cuius Curia peccator liberatur. Et
illos qui non audent videre fuum confeftbremcumreci-
liberator a mifericordia, no n per minas, nott per donü auc
derunt in peccatum p r® verecundia: conftat quod aliquis
debet
quoTm-
bratili fi
milis eft.
p/tlm-M
debet habere maiorem yerecuhdiam, qnfufpicatur de eo 1 quinque parifienfibus Sicfaciqqui.pro laicovel muliere
malum,&fichabetillevnde potefterubefcere:qnautem tradoad peccatum,trahit Glericumad bonumjper quern
acceditadconfitendum,ftatimvehemereracceditiplum forte'tota villa vna vel dioecefis regetur , quia forte fiet
elfe bonum, quia licet feiat vel credac quod peccauit, credit
Epifcopus:&hocetiammultohoneftiusfacietjtrahendo
ipfom ad Deura , ducendo iplum ad confeffionem & vt
confulat bonos viros. Item poteft oftendi quod fadlis eft
ifta viafatisfaciendi. Primojquia non effet difficile alicui
quiforatus effet Régi decern libras , &obhoceffet para-,
turn ei patibulum ad fufpendendum fi non reftituereç decern
tarnen quod Deris iam ei dimifit. Pfalmus ; Dixiconfite-
bor, & tu remififti, See. Item contraUI05 qpi credunt q> poft
recidiuationem nondiligateosfacerdos.autnonvclirli-
benteraudire. Nota: Si facerdos,equum fuum bonum
quern multumdiligebat, ami fit per annum Vnum,equu$ ^
autemille forte per annum infirmatus foerit:fi equusille
reducatur inuentus vel fanatur, lætater eum recipit: raul-
to libentius St lætantius facerdos peccatorem quern per
annum amiferatlibenter recipit.Item nota côtraillos qui
riment dicere peccata enormia, ne facerdos eosde exte-
ro con temnat, vel odio habeat, quod non eft tim en du m :
qui fi alicui viuenti nondixiffer.Sc rede de me confidit, 8t
multum amicum me reputat^ Sc cette exigit.amor meus,
yt eurnquem fcio tantum de me confidere, diligam plus
quam amicum alium. Item fcio ipfom confeflum .ergo St
peccatum dimiflum, Sc quod in gratia eft quod prius non
iciebam pec præfumebam: Ergp teneor, etftn plus dilige-
re.Sequitur tertiadieta,qu® dicitur fatisfadio.-in cuius ca-
fibus iis qui ignorant eafo, magna videtur elfe difficultas.
illas libras, fi aliquis velleteas dare ei, vtreftitueret
Régi. Sic in prop/ffito, quia certum eft tibi quod multas
animas Deo lub traxifti, & ob hoc tibi paratum eft patibu-
luminfernale, nifireftituas : f e d Dominus dat tibi vnde
reftituere potes, cum dat copiâm fociorum Sc aliorum
quos ad Deum potes reuocàre. Item fecundo patet » hoc
elle facile:quia fi aliquis veniens de remotis partibus,ami-
fiflet centum libras in via, Sc d iceretur ei quod eas inuenir
ret iuxta murum ad introitum vill®, etfi multum elfetfef-
fus.tamenei facile eflèt ire quxfirum denari os illos, nec
differretjim o difficilius ei effet remanere,quam ire qu®fi*
tum:Similiter,tu,per peccatum tuum amifilli famatuam.. (
de qua dicit Salomon; meliuseftnomen bonum quam diuiiu Prou.i
mulu.EtA\igp(ïmu^crudtliseftiquifamamnegligit.Seàmdi-\
Cum enim fecundum Sanâos , pro quolibet peccato • cattibiDeus,quomodofacileeamrecuperabis, fc.fibene Bona fa
n^ortalidebeanturfeptemannipoenitenti®, quibufdam egeris:Namdumhomodormit,pr®dicateiusbonafa.ma,
videtur fi vellent poenitere de peccatis & fatisfacere,quod imo Sc {®pe,dum mortuus eft, viget adhuceius fama bo- j |
quafilempereflent indolore. Sed tales non bene feiunt navel memoriajEtfic, fama bona trahit aliosad bonum, !
proceffum huiusdiet® : ipfa enim bene fcita,Facilis vide-
tur cfle,& ipfius font très leuc®. Primaeft,bonumin aliis
propofleluopromouere,&malumextirparejfecundaeft,
iniurias fibi illatas, propter Deum djmitterc. Tetfia eft,
pro peccatis fuis , iuxta conditionem foi ftatus Sc confiliu
cpnfefforis,poenitere. De prima ergo notandum eft qfeod
dicitur in libro fapienti®,p0r^«<e quispeccat, per hac&puni-
tur. Et ita,fi quis peccator, qui tenetur diligere proximum
fuum, ad id ad quod feiplum, peccando non tantum pec-
cauitinDeum , fed & in proximum fuumtrahendoad
peccatum, vel confentiendo peccato foo,iuxta id Grego-
ti]:Bectatocuinoncontradicts,adiitngeris. Et Ezechiel: Sinon
annunciauerisimpio imptetatemfuam, fanguwem eius de mam
tuai^equiram. Vel etiampeccauitdado malumexemplum
. proximo foo,talis tenetur,peccatorem reuocare ad ftatum
grati®, pro polfe fop ; & iuxta conditionem,foi ftatus &
confilium Ecclefiæ,p oenitere.-quam uis non videtur habere
Sc in hoc, poteft dici fatisfarifcoria. Item dicet fortaife ali-
quis,Domine,& fiillo s reuocauerimadDeum,quosper
peccatum Deo fob traxi, mul ta tarnen alia peccata cótnifi
pro quorum quolibec merui mortem ærernam ex iuftitia
Dei: Cuidicendum eft, quod fi cpnfiteatur & vere poêni-
teat, Deus ex foa mifericordiaillam mutabit in tempora-
fem poenam , Sc quodmagnaéftDeimifericordia. Sed
cum pro quolibec peccaco mortali obligacur ad poenam
feptemannorum,Ôc fic Videtur ei quod nunquam à poena
poftitliberariin vita ifta: dicendum eft ei quod refiduum
fo ® poenitentiæ, quam in yitafuaprxfenti complete non
■ poterit,in purgatorio perficict.Sed refpódebir, quodnul-
lo modo vellet éffe in purgatorio ? etiam pro totomundp
nan vellet efle per vnam diem , quia audiuit quod calor
ignispurgato.rij quafi in infinitum exceditcalorem huius
; ignis materialis. Sed tunci ad ilium, dicendum eft;Si pa-
radifomyelisingredi,oportet jytillum ignem purgatorij
fentias,autinfernalem,fiTn vita non fatisfecens.Secfmfer-
nalis ignis in infinitum eft feruentior quam purgatpriüs.
Si ergo purgatorium tam formidas,quomodo debes igné
infernale formidare?Item nota documentum bonü quo*
modo venturum ignem fuftinebis?&.eft tale.Eccc homp»
qui tempore meffis, mulra blada habetcplligere,qu*iri
propria perlona mipime poteft metere ; tameri propter
^breuiratem temporis, quia imminec periculum, turn propter
partem paradifo, qui non vqlt tantum facere pro Deo
quantum faceretpro diabolo. V nde Apoftolus:H«»/<*H«w •
dicopropterfragilitatem carnisveftn,vtficut adhibuiftis membra
vefiraferuire immundit'u & iniquitati ad iniquitatem, it a exhi-
beatis membra vefiraferuire iuftitia, injanftificationë. Sed mul-
I tifontfacerdotes, iftam lcucam ignorantes. Vnde, nota
I âliquiaffimilanturmedico, qui, vulneratoin capite,em-
plallrumponit in pede. Nam cum aliquis cpnnteturde
furto,non abfoluitur, nifi reftituat, aut ntmiter proponat
.reftituere alienum, quia non dimittitur peccatum,nifi re-
ftituatiir ablatum : Sc multifecerdotesiniungunt dicere
pfalteria, velieiunare, Sc fimilia folum, illis qui traxerunt
alios ad peccatum , Sc forati font animas quas Deus plus
x, diligi t quam aurum vel argentum, quia propriofanguine
I redemit. Deberent igitur iniungere quod animas ablatas
I reftituerent. Sed dicet aliquis quod iftud effet fibi impof-
I fibile,quiaforteinnumerabiles& iumSlosfibi, fa£to ver-
Poeniceo-
tiae refidüu
cornplete
‘ Purga'
corio.
infufficientiamperfon®,non. eft aliud remedium nifi
quodconducac plures operariosad mefles fuas coliigen-
das, & tot aliqnhabet, q> plus facit in vna die cum opérais
riis fuis,quam polfet facere in tribus menfibus. Sic, homo
1 qui per peccata foa,ad poenâ, quafi vitra vires foas pbiiga-
tur,quærat operarios quifibiïubueniant, adonuspoeni-1
tenti®fopportandum. Quodfacere poteft temppralicer»
per oracioqes aliorum, alios ad bonum trahendo, & dili-
gendo bonum Pçoximorum ad honorem Dei. Primuro»
I bo,vel exemplo traxit ad peccatum: & fi forte rediret ad patet per multaexemplavquiabeatusStephanusprimam
j mulierem cum qua peccauit, vt prædicaretillifortereci- gratiam impetrauitbeato Paulo adolefcenti & cuftodieti
7 diuaretin peccatum, vel inde fcandalumoriretur. Et,v<e vefteslapidantiumbeatumStephanum. Similiter mater
hominiilliper quernfcandalumvenit. Refpondet mihiquod - beati Auguftini, per lacrymas&orationespriroagratiam
miles qui iuxta mandatum Ecclefiæ & cpnfiliumiret vitra Auguftinoimpetrauir.Seçundum.pacetfiç ,fcilic.quod fi
mare, y t pro omnibus fecisfacéret, Sc ficîndulgentiam o- . peccacores pro poffe foo ad bonû trahat exemplo ianôfc®
mnium pecatorum obtinerer ; Sed ei iniuhâumeft pro ôchoneftæeonuerfationis , verboialtembonoeexhorta-
poffe,ipfom reftituere ablata Deo; Et refpodit miles quod tionis Sc conlqlationis, fi militer Sc opéré : quia omne bo-
non poffic quia nefeiebat vbi erant , & forte aliqui iam numq> pofteafecerit,fuumetit, Sc quantoplureS& me-
erant mortui Sc damnati, quid ergo faciendum ? Dicen- lioresad Deum craxerit,tanto citius Sc melius Deo fatisfa
dum,eft illi, quod ficut non oportet reddere eofde.m de- . ciec. Vnde Apoftolus dicebat Corinth. Glonavefirafumus,
narios qui furati font,fed fufficit reddere æqui ualences:fi- .ficut & vos vefira, in d'te DomininoftnlefuChrtfti. Et ibidem in
militer fofficic,Deo reddere aliosvel çqualcs,vel maiores. principio ; .Scientquoniamficutfocfipafiiontm eftis , fic 'erttisér
Vt .^redaeret aliquis quinque folidos fterlingorum pro « confolationis. V ride Gregorius : Nullum mam Deo jacrificium
quam