
A
Luc. it. zi
B
! I0aa.i9.jo.
c
loan.lz.z6.
1 Matt.io.jZ'
■ 9.16.
D
loan.19. jo.
Luc.10. 30;
! duobus magnis ordinibus extiterant, primo fpolia.qus in
j infernali dctincbantur carcere,fcilicet fan&orumanimas
fccum deralit : &triumphum gloris, folamagnitudinis
: fus potcntiadeporrauir. Non égaie auxili© alieno, qui
! iolo nuta gubernat omnia, vel etiam qusdam defttuit,
quscreauit.Fottisarmatusdiabolus voracicateraptus, Sc
ignoran cia cæcus in Deum fottem impegit, & ambo pari-
ter corruerunt.CorruitCbri/îitfjin eoçhomo,motte corru
ir Diabolos,ea qua furcbat.perdita poteftate. Sed religato
motïis principelutrexit Cbrijfctf ferens diadema vi&oris.
C a^pv. XIV.
Reuerentia exbibendarebusfacris.
HVncRegémomnes deuotiflime adoremus, hune
Deum humiliter veneremur:huius imperatoris tro-
phæum totis nifibus attollamus cuius bonitate creati iu-;
mus.cuius fapientiagubernamur.&cuius humilitate gau-
dio fhiiraurlibertatis.Qui humilitate fupecbiç prmcipcm
vicit, humilitate nos contra poteftatesaerias fémperpu-
gnare docuit : quod ipfe et fecit tempore catnis fus,quan -
do non redo capite, fed inclinato emifit fpiritum.Incline-
mus & nos illi capita noftra non folum mentis, fed et corporis,
laudes & gratias perfoluentes, qui pro nobis pecca-
torib.femifericorditerinclinauit. Sed funt nonnulli qui
fuperbiæ fpiritu tumefaâi (de quibus valde dolendü eft)
qui etiam cumGloria,vel LausDeo canitut in Ecclefia cô-
temnunt, aurerubefcuntR.egiR.egum lefuChrifto capita
inclinare. Corâtranfeunte cruce,vel Cftn/fcEuangelio nô
affurgunt.-in celebratione miflàe,facerdote le ad eos ver té-
te&Dominum annuncianteinclinari contemnuntrad be-
nediétiohem Pontificis caput nudare negligunt : & quod
omnino nefariunveft,&hsrefi proximü, cum eleuat cor-
pu sCbriftià. facerdotc infacratiffime minifterio Miflàe,vel
alias defer.tur,erubefeunt,veirefugiunt fuppliciter adora-
re.Hoc maxime nonnullifaciunt curiales, qui confueue-
runt terrenisprincipibus flexis genibus,&nudo capite hu
militer miniftrare.O ftulta dementia,& infana proreruia,
quæfe oculis filiorum huiusmundiobijçit infolenter cu-
rialitatis prstextu, coram æterno Rege Regum Domino,
&cora facerdoteVicario eius humiliari refugiunt,vel eru
befcant,qmoritarisprincipib.&eorum tyronibus ta reue-?
renter fatagunt miniftrare, Deo nolut,vel erubefeunt humilitate
débita fubijci,à quo vitaeis prsfens &futuraprç-
ftatur,&illis tota humilitatis affe&ione étin illicitis fenfire
ftudent,à quibus pluries vita vtraq; aufertur,m orris au
étoribus officiofiflîme placere affe<Sfcant,& omnino renu-
unt di(plicere,&vitçlargitori contraire fuperbe vllatenus
non verentur,& obfecundare humiliter erubefeunt.
Sed contingit plerumq;,vt qui toto affeétu terrenis af-
fiftunt Principibus,ab eis fupplicijs &morte immeriti cô-
demnentur. Quiautem Domino miniftrauerir,vtipfate-
ftatur veritas honorificabit eum pater eius, qui eft in eoe-
lis.& qui eum confeflixs fucrit coram ho minibus,confite-
bitur & ipfe eum coram pâtre fuo, qui eft in coelis, coram
Angeliseius. Quiautem eum erubueric & fermones eius,
hune fitius hominis erubefeet cumveneritinmaieftate
fua,& Patris & fandorum Angelorum. Quam ins.ftima-
bilis Regis noftrihumilitas, qui nobis fuis feruis indignis
parilitate impari domini,& fcrui,creatoris,&creaturae,fé-
piterni,&momentanei,immutabilis,&corruptibilis,hu-
milli ma gratia côpati&condçfcé4ere fola bonitate digna
tur.vt pro laude præfenti conférât sternâ laudé : pro con-
feflione coram hpminib. fada in tetris, confeffionem coram
pâtre in cadis yicereciprocamifcricorditer elargitur.
Huncergô tant* promiffionis accepta fiducia totis ni-
fi b .collaudem9:illi fimplicitate réda humiliemur.-illi mé-
tis&corporis capita non verecundemurnudare&inclina-
re, qDens forcis pro nobis infirmis fe inclinauit, vr homo
infirmus fieret.vt humanafirmitas foliditate perpétua fir-
matetur.Non erubuit nudari,flagellari,conlpui,crucifigi,
vr nos imtnortalitatis ftola veftirec, qui et inclinato capite
fpiritü emiût, vt nobis humilitatis exemplum vfq; in fine
tenendum praeberet.Humiliauit (c cæleftis medicus, vt in
fe affameretaegrum per qubdeurarêt vulnératum,qui defeendeosab
■ Hune mcdicüm ad nos mifericordicer venientë reprarfentatfacerdos,
cumin Miifaconuerfusadpopulûdicit:
ominus vobifeum. Reprçlentemus&nosinclinatôca-
pite ipfius cçlcftis medici difcipuloside quibus legirinEu-
angelio.Quiavidentes eum adoraueruntjVteius eflèdifci \Mat.z%
puli mereamur,&curam ab eo percipere falutarem.Corp9 1
Domini fub panis & vini fpecie, atq; fignum crucis illius
proftrato corpore,vel flexis genib.fideliter adoremus, fàn
do Euangelio reueren ter & hu militer aflurgamus.Præla-
torum benedidionem ,quæ fandi Spiritus adüentum de-
fignat,cu timoré 6c fide hifcipiarnus:&in ecclefia fticis of-
ficijs nos Deo deuotos exhibeamus.Non erubefeamus in
Dei teftimonijs nudare capita fient hottaturApoftolus di-
cens:NolierubefcereteftimontumDonumnofln.hemidcm:O- z.Tim.i.
mnis vir or ans aatprophetans velato capite, deturpat caputfuum. Cor- n
Omnùaîtt muiter or ans aut pr opbetans non velat 0 capite,deturpat 4' & 7*
caput fuum. Etpoft pauca idem Apoftolus dicit: Virquidem
non debet velare caputfuum,quonia imago eft,& gloria Dei. Ora-
re vel prophetarehaefentent ja virintélligiturcum cate-
ristacentibus 6c audientibus in Ecclefia iecundum infti-
tutafandorumPatrum,orat,legit, velpfiillit,autagitalia
minifteria quædam prout Ecclefiafticus docet vfus, quæ
addeuotionem incitandamorationis ócledionis gerun-
tur,& diuini cultus officia decoranda.
Cum Euangeliü legitur in Ecclefia fideles viri ad figni-
ficandum,quia quod erat occultum in veteri Teftamento
mahifefte in luce Euangelicadeclaratur,nudant capita fe
cundumApoftolumquidicit:CumtranfieritisadChriftu ti ,
auferte velamen.Non folum interiorem deuotionem,ve- Matt, j.i
rum ét exterioremreuerentiam& honeftatem innobis rc- j
quirit D hs:Vt,luceat lux noftra cor a hominibus ad laudemDei, 1. Tim.j.
& habeamus teftimonium bonum ab his qui de foris funt
ad imitationem boni.Sed funt nonnulli de quibus dolen-
du m eft,qui fe in diuinis officijs itaexhibent fuperbi&ne-
gligentes, vt per vicos & platcas infcdatione alicuiuslu-
cri.vel vanitatis Audio hue illucq; difcurrant, cum ad Ec-
clefiam prætex tu orandi,au t pfallendi veniunt fine aliqua
diuinorum reuerentia quafi fatigati illico fedent, & tune
defecularibuscurisà diabolo acrius agitantur, aut incipi-
unt dormitare. vel certe,quod déteri9 eft,alios ad vana vel
fcurrilia,& ineptasfabulasinuitare.Cum alijprofternunt
adprecesjilli propoflë impediunt,aut illedi defidia (èdét/j
vel dormiunt,fibi regnum ccelorum claudunt,&aliösin-
troire non finunt,& quia totum mentis defiderium terre- I
nis infigunt,omnino lpiritualia negligunt. Ad flagicia p toni
funt:&fi quid boni operis aüquando videntur afripere
citoexorbitant,&arefcunt,quia in fandadeuodone radi-
cati non funt.Pro temporali tantum denarioad eççlefîarh
veniun t:& cum Pharaone fuperbe dicere videnturÆ)o»»-
ntmndnoui. Quem fi noflènt,& poft mortem corporisalfa Ex°d j-
etiam vitamcrederent,vtiq; diuinis obfequijs Deo reué- ,
rentiam & miniftris eius humiliter exhibèrent. Et quia '
mundana diligunt,temporalia tantum fedantur,& ineç-
leftibus delicati funt. De his réde beams Gregorius dicit;
Omnes huius feculi diledores in terrenis rebus funt fortes,
in cceleftibus debiles. Nolunt benedidionem, 6c in-
duunt m&ledidionem, quiain luxibus carnis, 6c corpore
ac defidia permanentes,improuifo exitu quando non pu-
tant, ad tartara de hocfeculorapiuntur, maledidionem
aflequuntur, ficut per Hieremiam dicitur : Maledidus Cup.4Z.10,
homo qui opus Deifecerit negligen ter.
Igit depofito fuperbiæ typho excutiamus à nobisdefi-
diam, 6c tor porem ,6c alacri deuodone, humili minifterio
ad honorera lefuCbrifti Bli) Dei viui in Eccléfiafticis officijs
humillime ac Catholice perfiftamus,vt per ipfius humili-
tatem cum eoi qui fepro nobis mifericórditerinclinauit.
cælis femper regnare mercam ur, Amen.
C ap. XV.
De figtio Cnuis.
S Væriturde confignatione, vtrumefi fibi vel alijsfidelësimprimùntfignumCrucis,
màn9debeattranf-
Hierufalemin Hierico inciderat in latrones.: ire"?e finiftraVd dexteram, aut de dexteraad finiftra:
Ad
jdHtb.l.ij
LiberficUndut.
Adquoddicimus, ficutfidelitercredimus, &tenemus,!
quia vtrumq; bonum eft,vtrumq; fandum,vtrumq; vires
exuperatinimici,dummodo in fimplicitate cathplica hoe
gerat religipChriftiana.Quia vero plures info lé ter nitu nt
horü alterü abolere,aflerentes q>non debcat manus tranfi
redefiniftra ad dexteram propt traditum tenemusapa-
tribüs, paulifper de hac re caritatis gratia conferamus.
Enimuero cumDominusIefusadreftautationem hu-
manigeneris mundum mifericordicercöfignauic, apatre
proceffit,venit in mundum,infernu quafi liniftram adi jt,
&afcendens in coslum fedet a dextris Dei.Hoc repraden-
tarc videt quifq; fidelis, cum faciemfuam figno muniens
crucis,tres digitöstenfps contra frontem fuperius eleuans
dicit:I»nomineP^rrM.Ecinferius deponens verfus barham
dicit: EtFiliifEt in finiftram ducens, dicit: Et Spiritus S. Atq;
inde producens in dexteram dicit:Amen.q*eft,fiat vel fine
defeébu.Per quod intelligit sterns beatitudinis vita, gratia
finis cuius funt omnia noftra opera peragctida* & quja
per dcxteraDei in telligi tur beata vita(vc ait venerabi lisBe i
da) &hscmortalisperlsuam,vted:illud: Uua eius fub capite
meo,& dextera iiliusdmplexabitur #?i,debemus finem no-
ftrorum operü tranfmittere de fi niftra ad dexteram, &irt
ccelo reponere fiudores noftrps,& q filrfum funt qusrere,
vbiChriftus eft in dextéra Dei fedens.dn iila beata dextera
tota noftca intentie dirigat,&opera finiantilr, vbi qd non
fuccedit finiftrum. Vndc videtur de rarione confignatio-
nemCrucis efle in parte dextera finienda,maxime cumDo
minus hoe fineCrucemfubicrir,vtfiniftranl,id eft, tartara
fpoliaret,&fuos ad dexteram patris,hoe eft,ad beatam vi-
tamperduceret.Icaq;confignationeCrücisducamusma-
num de finiftra ad dexteram: quia cu efleriius filij finiftrs
per Crucem effeéti fumus fili j dexters,& cüm eflemus fer-
ui diaboli effedi filij Dei-PerGrucem tranfiuimus dé finiftra
ad dexteram, de téhebri^adlucem, dé ira ad gratiam,
de miferia ad felicitatis gaudia,& de morte ad yitam, vbi
fi niftris ceflantibus omnia fuccedunt dextera 6c beata.
Semper in facrafcriptura,vt Patres orthodoxi teftantur
aduerfa huius mundi, vita prsfëns, vel sterna damnatio
intclligitur per finiftram,ficut per dexteram prsfensjpfo-
Ifau.jo.iï.
tuss. quo nos & alios cor.Iignamus, vcl afliones nofttas
debemusincipefe&finire, Apoftolos nobis infinuat di-
cens: Omni quoiciinijiiefAciiii in virho nut in optic, Omnia in
nomine Domini noftiiiefuchriflifacite.
C a p . X V I.
be nomine I e s v.
IEsvs eft hoenömen praduice.homcijiubet omnia de-
fiderabile,nomettfvtaitApbft0ius)58»deÄ(p™Mij„
mm,vtmnomine! esv omnegenufltaatur. Hoccftineffabile
nomen Dei;non q>fari minime poffit, quantum ad prola-
tionem vocis/ed quod in eo virtus & myfteriü man« in-
c6prehenfibile,&bonü int ftabile iuis deuotis tribuitpor
tirorib.Tres funt vocaJesin hoc nomine.fcil.iiej&u qoia
ttys pnlConx,Pater,&Fiiiiu,&SpiritusS.fant in maiellate v-
uius fubftaneix Deitatis.ficutloan, teftat Aicens:Tresjiini
qui teßmoriiu dant in Coslo,Pater,Verbu.&Spifitüsß. Et bi tres v-
numfunt.TaM nomine rnerico pr^fulget filiusDeiiquiailla
eademq; natura,qin tribusperfönisefteflentiälitertota&
plena,fimulin filijperfonacpnfiait.Histrib.vocalib dual
addUnturlitterae,yna media,&al<eta vltima,feil. S. geminata
Quiafilij Deip6rfoha,quac in fe totiustrinitatis natii
raeontinet.dc Virgineanima mediante hurrlanu corpus
aflumpfit1Pdteftecidtelbgi,$ primafyllabatfdli^ ,S cön -
Itatexduabusvoealib. fine eonfonante, pattern defignatp
&SpirituthS.qüihutnanamhaturamhölibiifedfiliöartii<i,
pfcruntiheet n.operaTriiiitatisiiireparabniafintifolus ta-
menhliushumänäairutnpfitnatütäm.Vltimavctovflca-
llldctbuqusintetdüasconfonantescotififtit.perfdriam
deltgnat fill), qanittiam 6c corpus alTumpfithumanum,8 t1
totum hdminetn.qui ex aniina&cotpole cohftät de poteftate
enteret tenebrarum. Non enim petfona diuina
petfonam allumpfit hominis, iedalfitmpfit humanatr
natutam. Retinuit ius perfotialitatis natura diuina,
hon tamett (bit perfonalitas in afitimpta natura. HftiRi-
tut Deus 6c homo non dute perform: fed vna. Qni
DeusCrat de Deo Eatre pooperatione Sp iritus.S. corpus
humanumaccepit deVirgineMatre; atq; in ipfacorporis
a n tim h rin in # » o n tm S f i rf , ■ i a. k ; 0 -------a-_-:L— :i 'l* ‘ “ ‘p*/w. wi ivuK+i.
r ~ * . . ■ R H H ■ . v J a“ '1” ,t,“ Pne anima fibi creäuif de hihilo,qcreahdö àffum
Ipçritas faguratur,yelrequies beatoru.Prsfens aduerfitas, | pfit,&aflumendo creàuit.Npn ficutaliorum hominü cor-
VelprofperitaSiVtc(ii\l\iß:Nondeclinabitisaddexteramnequè \ pprajquspriusorganiceformanturin vteromarris &po
adfeniflram, uho^ceaf.t, in ptofperis, vel aduetht àreftitudine fteacorpori in fui creàtione anima infunditur, vr formât
iujfiitite nonellallquàtenpsdeutandu. Quirt, aliqnidagit
tio corporis creationêöcinfufionépcedatanimtetfed.uo
dégenerebönotumjvttetminetinpalum.declinatadde'
eodemqj momento.cotpus & animam accepit Deifilius;
xteramiQüod quidê illi façipnt,qui cauià bonorum tem.
irt Deus & homo fietet.qui tantum ante fccula erat Deus.
potalium alios intend tint decipete.Et qui malalcienteta-
Et qui vprus erat fine tempore, Deus, vetus homo in tempore
git deiiiat ad finiftta. Præfens vita intelligitur per fimttia-
faäus èft, vt fit Deus & h om o in vnitate perfon*,nS
ytpauld ante dictum eft.. Beata vita,vcl^retnä damnatio
invnitatenaturie.NaturaquidÊdiuinitatisimpaffibjlis6c
Mm,E c u tD om in u s dicitiQuiaftatuetóuesad dexteram fiiatn, j fimplictffima:naturahumanitatispa(fibilis6£cópofita
atqj h^dosad finiftram.Cum igitutmalafempetdefignen Corpore exiftens &anima Reöebocgloriofu nomé Iefus
tur pet fittiftramt&bdhaperdexteramifiondcbem’ aiftiqa dicitineffabile: continet nullas, eafdemq-fignificattones
nesnoftrasopetefifiifttöfinire.Sitnoft^plpiincipiumöe 18cliteras!atinefcriptas,qüsefuntinilioHebreoDeinomH
fidisC;htiftus,quieftdexteïaDeiqfecic«teutetn:quidicit,|netetragrammaton,fcil.e,iiU,vel)oihjhe,vau,he vel pon’
in ApoealypfitÈgo &m4> tf •, principimn 8c finisJpfum ex tribus,quia Vnagemmaturfcilicet, he’ quoniam Spiri-
pripcipium poniuius,ola opera noftra figno crucis dedi- tusfamfti perfonageminum habecin Deit«e.re(p«aum ‘
cantesincipimus,6cinconfignationediGimus: Innominé' Paiernamquednulloèft. FiliusaPatregenituseft Soirp
Eurrri.EftndpfenötnenPatrisdequöfcriptumeftiBcceOT-'i tusfanausiPatredcFiliopariterprocedit. ’ P
menDominidelonginquo. IdemdepatrisSqualitate, quiai H*cefthuiusnomiuisnatura,vtfidiuidatintresdiaio
■ 9 B fitmmocnloOgrejiioeins. IpfutHfiné ponimusicutnnoftfotfi I nesqlibetillarutnfignificatidcquodtotum vtfidicatuc
!h,e«,8e,quabbeteftnome-Dei,fieuttomro,fca.Ieue.Quia
inqtlaiibet harum trium pctlbnarom toriusTriniratisna-
BSBB naccoicitrsmco.remsnociisoi.yeiusAs.uei.cra.iguutcuni taraferuatur, HïetotalisdiftinajoinhocnominelESvs
|M H h |M ||| teperifur.vpdeineffabileDeitatisnomeneflcjpbat.Inde
eft qi Apóftoliin nomioe Domini Iesv baptizafle 6c mira-
culapatrafleieguntur. Primaetenimfyllabaperfepofita
dicitIe.leiuu6tae,ab,16cfublataS.de medio,6c adiunaa
Uidicit Eu. item u.verfa contra e,dicit ue,v tilia olaDei no
tpina.ijinndmiaetetragraminatocontinScurpnliocno-
tnineIcfus_reperiantrfcil.ie,en,ue,quiefuntnominaTrinitaps.
Vt auc hoe nomen tetragrSmaton abfq; perirulo n -
ferretpranobisjimmovtnobisfrequésipfiusprolatiofie-
ret medianaialütis diuina,SCpientiaaddidirhuicnomini
S.gcminatum.vt nomen fieret Iefus in falutem credentiü.
QitodSaluator fiue faluatiointerpretatur.Nd poterat hu-
manafragilitasloquentemdiuinitatëattdire, vel Dcitatis
opcrum finem ad ipfum dirigimus, 6c in fine confignatio-
nisdicimusAmen.QüiadetpfoécinApocolypfi dicitur.
Haec dicit Amen,reftis fidelis 6cyerus,6cc£Ctcra,Igicur cum
eleuata tnanu ducimus : innominetdtris filium Iecundum
diuinitaccm xqualë Patri,6c ab eo genitum ptoce'dere'de-'
fignamus.Cum infetius dicimus, &fihi petlonam tantum
genitiaftumpfifte naturam hominis,6cellm iecundum hu
manitatem minorent patte fatemur. Ad finiftram autem
& Spiritus s. dicimus,quia pet facruul Hamen ab inftantib.
periculis liberam ur, 6c in nduifiima die d morte corporis
refurgemus,^vt Apoftolus dicit, Spiritus eius, inquit, quïfufci-
tauitàmortuûiefum viuificabit mortaüa corpora vefira.
. De finiftra manum ducentes ad dexteram dicimus,Ame.
Quia ipfe fiiius rediens ab inferis, fedet in Patris dextera,
deillue Vocat fuoSftVt fine defettu gloriæ illos fecum laciat
confédéré. Quod àût fit illud nomen Patris,&Filii,&Spiri.
Philip. 1; p.
&10.
ÀH.6. ij.
I loan.y ÿs
Cop. i, ij;
Eiblioth.Vet.Pat.fom.i3.
A c l.z .ji êC
1.16,