
CManuelis Cdlèu
XIV.
Fun hx.c
antique 9
Gnccordmi
adue|£.l a tinos
calu-
D E SA C R I S P M A G I N I M jjJ E T R Er
liquïïs 3 & memoria defünciarum.
I]SJdcetiam Occidcntalibuscalumriiamftruunt, ^imagines
illos non vcneiaiiafletentes: qui cerrelacrisimar
ginibus plenas È'cclefias habërit. Sandbrumque reli-
quias abië&iiis traólare: quasitaSeflcrantur, vt nullus
alius, preciofifqiieïï^ &argénto
• regime." , '
fed tarneniniquilGma Qua etiamLatinos onerautt Michael perulariusepift ad Pettum
Antioch. Bat. f om.ixt.anno ioj+.N. 3Mfed iÖiscbrüin cfiroinatione libeiat Latinos,
Gra-cus Epifcopus Ioannes Citrius, qui in Refpqnfis fui&Töin. «• Iutfs Gixco Romani,
xit^uenerntiintm pretiof* Crucit SanBcrumijue Latinis cum Gra:cis,efle communes. Item De
metrius ChomatianusinRéfpbnfisSo Cohftaniinum’Cabafiiam Aichiepifcopuin Dyt-
lachiiiSanöarwm imaginum fi&f tir Cktmi cHt(»res,& in fuif templh tm etiguntMöè^i ideib De:
metrius:ck Th$ophyla&o Bulgaria. Atclpcpifcopbfat?niedm fynph*nti*m. Siquts dicat,
Latinos non colereimagines. ‘ r . ‘ ' . • •
Nullam item defun&oram facere membriam di-
! cunt : pro qüibus apud eös tot örationes , 8c eleemo-
B fynx fiunt, vt diéfcu difficile f i t , adeo yx infinitis pene
monachorum, ac paupèrörh agminibus fiifficiant. Ne-’
que veto folüth córpofi ndcelfiii'ia róiriiftrant? verum &
monafteria xdificïntjqüorüm ftmdüra regiambpulen-
tiatnvineit.
Alij verb qubrundam etiam dêfé&us Oceidentali Ec-
debar applicant: qitique ab aliqüb illorum iniuna&aicce-
pit, eum, qui fè'laefitfarea fidéïnvltüs eft. Et hicenim o-
mnis , qui contriftat, mals prórinus opinionis efheitur;
5» qui verb Chriftianörüm prsüatóc^ritur léges: non eps
foliim, veru'millorum quÖqu e Eédefiairi hsrèticam , 8c
infidèlempü'fanrrNaunsenim &: vilibus quibufdam, ac
vulgaribus hominibui GOrïgrediëntes, de omnibus., vt
fibi limilibus, fententiam ferunt. Gumque eos priErum-
ptUin odium iniinfeis animiseflê fecërit, quöd volant,
id putanteflè. Prorfüs verb qüodnpnvident,'vel viden-
Mos hsre-
noftri
temporis.
c
Nota hare-
tic. fiuius
temporis
genium.
Mali non
prçiudicant
nibifs fimilimum eft. Etcerte Arraeniqsm ieiunijs,5cliii-^
iufmódi obfèruarionibus, noftros, fiee vlla compara-
tiopefiiperare comp?rièt. Ita cmip. jili a b is, ^u^ndo ie-
iunanr, f ieiiinant autem plus ceteris
exnpftris cum iflis, iciünippontenderit, ridiculüs fotu-
rusfit : non tamen illos ideirep le melipresdiduiimnr.
Omnitio autem de cibis, & potibus» ÖCiibdurtièntis, quae-
que ïpfi faciunt:Latihps,quia cbnfuetudinibjis luis, qüas
ab initio acceperunt,vtent^s, non faciunt, Ksrèticos notaries
Voluut enim , fi fas fit, omnes totius orbis genres,
fub ynam inducere confijetudinem: & , quibus ipli vtun-
tur,omnes fimiliter vti -.pefcientes, feipfbs^iam^plun-.
misinliuiulmodipoflè réprehendi: neque poflibile eft,
eandemapud omnes morumnoripamobtinejre. -
Nihil tarnen aut nófttos,aut illos,vellinguanim differentia,
vèlmorum, vel huiufinodi qüidquam, qüod nob
fie commune omnibus,prphibet^fiib vpamadduci fidem.
Namj&ApoftbUiCuintötumluftrarmcbïbffPïP^oesin
rebiiscommunibus confiietudines, luas mininie imniuta-
recompulerunt. Sednequeiivoluiflent,jas gentes im-
nuuarè potuiffent: V erum, prarcipua qiuOTyin, pKEpicijf
tionis Eua'ngelicx capitüla decem ferme, vel duódecim
teriere,tatqi cbnfitcri adhortantes, nullum de cetéris
bum fecere,nifi traditiscapitu]^ ^perterepugnaient.
■ Prsclatu.nl eft quidem , alf'bmnibus^mper abftiriérè
ieiunanibV atquefarcinanicarnis abiicièndb: qüis ênim
id nbnIaudet,quodaS. S. Pacribus,vt adiusvirHitó fi?e-'
Ides non minima/utpma diligentia,& cma apptèhenfiim
, eft? Ét fbrtafledixerit qpiipiam Occideritalesplus, quam
noftrpSiieiünarè,fi communiter qmnibué omnescompa-
rentiir. Vtcumque tarnen lè rés habèat ^ieiünïurnjfi cum
proximi diledti one, & fine dilceptatione, & cpridemha-
cione non ieiunadtium Ea^? *p®fcedem habet.^Aliteré-
nim Pharifaicae elationi comparatum, nocer:6i /fi^uêrii
friiótum alium habeat,amittiti/t enïm diJlrityeroinc\tésprôpterlinffdævâriétatémnPnîntënigut^ nequebf ........ viihom
fcbmninbatbittóütüf. 'Sicmali’s quïdera intenminr: qüç nemfubfiantïam meam ïn ethos pauperum, &.fitt4maero^m
aüteni fiiht bohai^honefta, fdenfés,prudentefque pîae-
téïéuntqiiafi Vel ipfî hûmartam exeeftèrint infirmjtatemj
faiit non plurimi àpud eos fint etiam ex honeftiprum numéro
, qui légitima 'præuàri'céfttun' Hoc enim folum te-
tigifle fatis fit. Imo cum in yità.haç bonis malipërmifti
fi n e y ac debitum fi t err atî tesad fi de m , Ecciefiamquè ç.e-
dücere : Occidentales- perbrnnia volunt eflë perfedos :
& fi qüodin eisïépréhenfibiie fuçrit, inox hæreticiëmnt:
ÔC y fi quis peccauerit i‘Ëcclefia tbta in*:eulpa erit.. Ha,c
dénique ràtione, fi qüis praeteç Euângeliiim quippiam
àdmilèrit y Euangelium itidenv infimiilabitur. Illa.e-
nim, quæ rebteagendà/ùnt, præcipit : hic autemj illain-
hibenfe ‘, voluptatëm. iùftitiar.prætulit. Nempe enirri
inàli Ecclefia: nuriquam defuetunt r nèqué tanleh ilia,
minor y aut deteriot fuit neque malorum periierfitas,
bpnis obeflè potuit;: li^qucïfidejrè quorundam t^ litia
;obtuh(lit; 'Ilia .enim fine crimine eft mali aütem jdçr
bitàs exioluent pçênas. Ica, - neque , . qui ducé fide Ep-
clefiæ graditur, proximi déJidis erit opnoxifis : fed , yr
nufquifqueràtionémpro fe.reddetyiu.xta operum mçrita.
- Eft igitur quo run dam n equitia epmmuois quidem Éçf
elefiæ coetuiicandîduminohtameAinae eiu|viplaturfîdes
: -vèl qui fibi vniti fdnt, inde lædpntur. Porto fi qui?
malorum caufàj Eccleûam, vtinhonpram refpuit : pnv-
nem vnà Ecclefiam abiieit, eb quod inea malisfèmper
locus fuerit. Sic autem; étiam Ecclelîàm foam abiieiet,
tandemqüe, neq-, Chriftianum fë ip l^ i appellabit, nüllaih
fine crimine Ecclefiani habçns.s fiqpjdem quor.un-
dam perditos mores fidei applicat y duos m$titudj}ii,ac|I-
miftos effe nëcëflè eft. S:eà ifta erudelium iudiqülb fiin^?
ôC^proximi diledionepr^rfhs ahenqmm :•;& neqj fuajp,
meum itâvtardeat: cbaritatem autem non babuero, nibUnitbP
prod^kdóitcpz^A^ol^i^i^Mt^nónco^^^pèh»'
_Et,quinoncomedit,manducantemnon§ernat.
, Si quis autem mandpçàns non manducanteni feanda-
lizat : hoc, illi quidem nihil n.ocet, maxime ,' fi qua vrgeat
necelfîrasÿvel loçotum, cprporurpuë diïpbfitib. Infirmis
manducet. E t , mundis mundafunt etiam immunda. Im-
mnndiÆvefQ-omnia wtmunddj^ptdnqu^t^a êniMeft tUorum
»jewrjd^rowj^ifwrirf.Eiusyçrpcpi^fçientiamirïfirmàmclaa-; ^
licare arguinquod^uerilis eft fe’nfu.s;,&’eiiis,qmneç dum ■
Euangeiicam perfeÆoncmapprehenderitVihqüàmutua
; diledioné, & fpiritali:litera fiibieélis legalès ^feruâtib^ _
hes prohibentur. E t , non qua intrant per os, çoinqûïndnt ho--
minem ,fed qua e&ediuntutex corde: odium ‘fcilicet, irïimid-
tiæ,&quætalià : né fepuicradealbatavideamür plénâpu.-
tredine , 5c paropfidemextrinfç'cus mundantesy intério-
remnegligarnusimmuuditiam, cæcitatilqueëri'rh e hfûb -
earftus: fioçuliho*ihi tfabemn^yidentes,:i^ ^ t i i ^ ^
lo feftuearp ftudiofe inquuamùs : quPmbdp érgb’nbri
maxime læditur, qui amiftls càritatis boriishûiufinbdife-*
ftucasinfeâatur?
PrætiMea,!^ Chriflif 2^(%ii^ÿartirn funtpræceptajVël
mandata, paitim adimpnitiqries, ïïijpbpnfii^.' Præcèptà
igitur ynufquifqùe Fidelruniffèruarçiex pecèrntate teqtfi-
ricur. Aliter quippej morta{ibus.peccaps'ïefé cônfodiéb
ConfiliaiV^rb, fl quis fèqui eligac, perfe.&ôném âpprb-
hendit.>Si enim,inqmtj^0 ,cît(sep,vade, faxende, 'o.mnia',
qua babes, &*dapauperibus, &veriffi : ho|t^merï,fi
quisagerenpluedt^e^ei^immeéxclüdrtÛK'fi^
quæ funt ^lutinecç&riau Huiulmodiyërp iëiûnium hon’’
neque communëm innrmitatem fèntiëntium, neque v- | eft, nififtati£tis gmbufdârh Aebus1 j vel fixtisfënjs pmhi-
... . . . ... « ‘‘U ,« -J.i 1. - /*._.. »..a J ^ C C OnM'iKtieihftii'
tiliaexomnibuscoUigerevôlentium.Exmalisverp,quæ
magis fortaflè deleftantur àüdire, fcandàlum capiétiutn:
quæ omniainfirmæ,. & viciatæ cpnfcientiæ indicia funt.
) Lurimi item fünt ,qtu Occidentales', quod noiiytipfi
\ ieiunmt,mfimulànt:Hbcâutem1Pharrfàèomm crimîbus,
& quadÿagefim^ iéiuhiq., qdbd à S . S . P attibùs in ftï-
tutum, quipdç ^W ^ p tu n ^ p fe u e r it , péccàt quidemj
nontamen idep-Fidei naufragiiirh,'pertulit. Vètumiriid
péci^tpm'ideidit, .qiio^pppoenitentiami'&'cqn-
feftîonçm, Ghrilhcooperante virtu- '
te , remiïÇone pptiétur. / _ ^
xvi-
0e ieiuoio-
Sabbatilc-,
at Sellar- li-
* de bonis r
0perib.c.i?.'
Vide etiam
Humbertn
contra M i - ;
chaelêCon-;
ftantinop.-,;
Patriarchs
jcîîicetani
Peftoratum
Exftat liber:
Humberti |
Toin.«An-:
tiqua; left.
Baronij.
B
■ Uuguft. .
^Piftaig.ad
Va&aiiain,
D E I E I V N 10 S A B B A T L
SÈd &C iudaizare Occidentis Ecclefiam caufàntur,
quorum plurimi per omneSabbatum catnibusabfti- |
anriquam Ecclefiarum fuiflè cofuetiidinëm, Vt ali) fie,âlij
vero fie facerent:iftudq; non ex neceffitâte,fèdex antiqua
confuetùdine}& vtfingulos voluntas talerit,mofqi obti-
nuerit.Sed&Grègorius Roman us Pontifex,cuiuS apud oJ l
rimes præclàrum nomeh eft, officia atqj ieiunia, vt modo
feruantur,Occidtéis Ecdfcfiis tradidit.Hunc enim omnes
in omni ttaditione fequuntun ,
nent, fineprofepultirra &morte^)omini> fiueprotrifti-
da & tribulatione, quam fàncfta mater eius cota die ilia
habilita qita Do minus in fèpulchro mortuus fecundum
hominem quieuit. Iftud facientes, ficut onini Dominico
die îefiinééfcionis eius,& omrii fèxtà'feria Grucis, ac mof-»
ris illius memoriam agimus. Nempe, ex çuiufqiie rei inJ
tenrione quifque vel vitupëratur, vel laqdatur. Porföin-
tencio prædida fidei, religiôriifque Cum fit, cuipari meri-
to noti poteftf. Neque eniiri iudaizandi Càufânoc facit:
imitio, ne ipfa quidem rès vîlam habet Iudaicæ obfèriia-
tiofiis fimilitudinèm. Iudæi quippe,in quantum poftunt,
pcæparàri, otiumque ab omni opéré agentés, tota ilia die
Sabbati&comedunr, &bibunt: Hi autem abftinentës
carnibus, caftigatius m ea degunt, contrariaque illis facc-
re , deprehenduntur. Non itaque qui iciunat, ièd quiil-
lorum otium, edacitatemqueimitatur, & Sabbatizare,8c
ludatzotre dicenduseft. Nam fabbatizarepto deliciis,& o-
tio, 8c requie accipitut : fi quidem vera canit ille qui dixit: [
in primo ieiuniorumfabbato,fabbatizoemus focq,heJlernü de labo- :ribusrequiefeentes. *
Proinde fi quis’etiam præceptum de non ieiunando in '
fabbato manalle putat,id in Orientis parti bus, vbiludæo-
rum erantgens, 8c patria : merito promulgatum credide-
rimus:quos Apoftoli,cum ad Euangelium doélrinam VÖ-
care cuperentjquia Iudaica nacio fabbato maxime gloria-
batur, ne feandalum in fide paterèneur, Apoftoli, vt àni-r
morum * prouifores, omnibus omniaeffeéli, Vtomnes, '
feu plureslucrarentur, permiferuntità eiïè,vt anteâ,& ie-
iunare. vetuerunt : quod religionis ratione nihil eos læde-
bat.qui illud objferuarent.Nequè enim Apoftoli,hos qui- ,
dem à lege, illos autem ab idolorum cul ni reuocaflènt, fi
fuis illos confuecudinibus omnibus,quç Euangelicæprç- '
dicarioninonobfifterent, reuocarevoluiflènt. Nam, fi ;
circumcifionem quandoque ad tempus permifèrunt,vir- 'tuti prædiçationis ^obieéîam : f i enim, inquit, circumcida-
mini, Cbrtfius vobit nihil prodett : iftudqueideofècerunt,vt
plûtes ex Iudæisacquirerent, quos maxime aliis arbitra- !
banmrexçellere: Quid de fabbato dicendum eft, in quo 1
&ieiuriàre, & non ieiunare doëfrinæ fpiritus nonaduer-
fatur.
Non tamenhoc per totumorbemprædicandum fuit ;
remota Iudæorum caufa. Non enim deeomedendo, vel
non, Apoftolis ita ratio erat, ficut omniafâcere pro ihcre-
mento Euangelij in ipfis prædiçationis initiis; quorum
plura tune permiftà,poftea permifla non /untjamota cau-
ïà,proprer quàm permiftà priusfuerantrficuASc medicus,/
qui alias alia præcipit, caufis apparenribus,^onûenienria:
•quo more, Ecclefiam quo que putare polîiimus neceftà-
rio pro temporum quahtate vfàm, pro animarum fingu-
iàri cura. Alfas quippë nequaquam virtfts Chfifti pér A-
pôftolos Ecclefiæ confèruareturj neque poffèt, iuxca e-
mérgentès càfiis, noua difponere.
Non itaque fi quis paiuonem Domini honorare cu-
piens, illiufque mortem, quantum fieri poteft yin fè ipfo
compleéli, ac propterea carnibus abftinens, oinnique ci-
boy ruiflèc ab Apoftolis c-ulpat^s, imo ad deftinâtum Eu-
angelicæ prædiçationisbrauium gràdiens, mercede, &
laudibus aignus habitus efièt.Ipfi etiam funt,qui dicunt:
liter a occidit fpiritus autem vmficat.
Prorfus vero, fi quid Occidentis Ecclefiis circa hæc fieri
aliter videcur, hoc ab initio, à fucceftoi ibus Apoftolo-
rum acceperurtf iLinique& Anacleci, &Xyfti dehoede-
cretaproferunt; quærationabilefimul,& iuftumeflède-
finiun tjfabbati die,i fta.vel ifta caufa expiari,non id tamen
ex necefticatë præcipientia.
Auguftinus quoque antiquus & venerabilis pater in
quadâm Epiftola,de fabbato aitiquodquando quidam in Oc-
cidete moratur, iuxta Occidetttaliumconfuetudmem,&ipfe ieiu-
nat.înOriente vero fi'verfaretur,illos ipfa die non ieiunantesex an-
tiqua confuetudine, &ipfefequeretur. Exquoperfpictiumefty
D E V E T V S f A - T Ë .
QVi yerô ex noftris rortiof es funt fchifmàtici, vétufta-
tem quoque Occidentalibus obiiciunt : per quam
côncludere piofe arbitrancUr, qiiâfi non eadem fit & illis
antiqüitaS: licéatque illam pro fe ipfis inferre.Neque feh-
tiurit, dum iftà dicunt,idolorum fe eultUm, quam Ghrifti
rëligioném firmiôrém,ratione vetuftariS,oftendere.Nâm
fiantiquiora quæque, etiam veriôra funt, quid fèquàtiity
mariifeftum eft. Sed & Ecclefiarum Vniohe y fiue etiam
fÿmboli addiriorie præfuppofitis,vt didtum èft,cür non i-
fta m'agis honorata feruantur ? quanqUam, quisnefeiat,
cum tantum illis odium Contra Occidèntalem Ecclefiam
j ctèuerir, vt nullus dé vniohe,vel per forhrtiuiri cogitet, a-
.
menriaque late diffufà fit, adeo, Vt rationem amififfe vi-
I deantür ; peflimaque difpofirió bninino inualuerit , o-
mnia illosvoluncateagéré, nihil tationisexamine.^ Sie-
■ nirri cum iudicioproçederent, alia findet ratio : nune au-*
tem nullusfeft intelligens,feu reqttirens Deum. ,
' Nam,quando êrant,qüi vnionis cilram haberent;confiât
profe<5to,quia aberat contentio,atque in idipfumdi-
ftanria, ac difiunéta remeabant. Enimuero,putare,pluri-
1 mos,qui prolixotemporë ex noftris fuerunt,fchifina lacis
roborare, ignorantium eft; qüôd Occidentales plitrimos
8i ipliprofèrre poflèric y non ridenda, & indigna ingeren-
te sve rum, valididimas, probatiflîmafquc rationes pro-
ducentesjit qiiotum fapientia müdum peragrauit: quari-
quam&id , quod nullus vnqùam apuqepsinuentuseft,
? qui ndftrorum àhtecederet opinioni,fuifque rcluâarètur
!
in ea coritrouerfia, pro qua Orientis & Occidentis Ê c
clefiæ inter fè digladiantur,validum faneycritatisiHorum
argumentum eft<
t Quod fi quis arbitratur, illorum queniqué, yel fuis, vt
propriis & charioribus fauidè,yel poenàac fupplicio pér-
territum,nihil contra loquutum fuiffe: primum quideni,
j & noftros fuæ maxime opinionis tenaces dixefir qüif*
piam conuertens;,neque tamen vnquàm defuiffè, qui La-
tinorum Ecclefiæ accedcrent. Deindè y pdffifcftle non eft,
tanto temporis traófcu, fuifte aliqüoSy quivericatempro
charitateinDeum, aefide, futürifqùepræmiisomnibus
præferrenc: atqueideo, çonftanteragérerit, ficutïinicio
aliis alias caufis plerique contra Tyrannos mâximam ô-
ftendêre fiduciam; qtiortim & nomina;& feripta exftant,
quemadmodum Stalias hærefès apud Latinos rêptehen-
fas, profligatafque nouimus. Namque&apud nos pluriJ
ma ab illis confcripta fèruancur. Stültitiæ ergo plenifÉi
muni&{t,ficaccepimus, dicere,nihilquevlterius irtqiiirerej
Quafi poft mbrbum fàni fieri erubefeamüs, neque fàltém
antiques imite mur; qui, fiepenuihero falfis opinionibus
præuenti; pofteapoenituerunt, Cumeisilluxilîèt veriüasy
minime eriibefcentes, fed referentes Déogratias. Nam,
ïuxtaTheologum Grëgoriüm : rion mali tranfmutatio, fed
maliferuatiofacit turpltudinem.
Eftautem id etiam demèttriiïs, güau cothmüriêm dignitatem
præponendo, fiti gulp? vellfe maiores fuos circa
ndem imitari.^Ignorafitiiim enim ëft : quiaChriftiani o-
mneS, nunqüam hpcipfiim effent ^magnum & horieftif»
finium nomen , & res , fi dignitaris fàpiéntiam feiflènt;
Huic enim obfèqüén tes, liqüe(,q11ia nünquam maiôrum,
fidem idololatrlam,Vel alias, quömodölibet obortas hæ-
refes, 6rö Veritate Cômmütafïent, qüas patresillbrum fe*»
cuti eliènt. VërumhiSjilli valè façferités,Glirifto adiuhdt
fimt.Nèmpe enim &Bcatü ciiIpabàncPaùlüm,qüod nort
vmbræ legis aflîdcnsyEuangelij pèrfëcutor edè perftitérir*
Etilludfimuladenint,nonopottere Occidentales,ômife
fb, quad dicùntjdé fanéfco Ipiii tu,his ailericiri debere,quæ
dicun"
ïV tL '
Moi hçtëH»
cotumno-
ftri tempo,
iisi qui C3:
felTionem
Augufta- r
nam vodîr,
titvßti
al (t
Confèllïoti
cum liecdQ
fit annöiü
bâogintéi
F
PfatÊUJi