A
Pr«» 1 .17-
Urem.50.Î
l f?
c
r* Z). Aëlredi Ser wo nes
~H* c eft fuga quam nobis Icremias Propheta fuadet, l
fiigittCinquiens]demedtoBabylonis.Sedlunt aiuerfagenera 1
atiium »quärum ficut naturadiuerfa eft, ita earummulti-
tudincm, fecundum diuerfam morum vel natur* quali-
tatem,animxfoftiunrur. Vndefanbtaqü*damanimate-
tiebrarum, quaspatiebatur, impaticns.cumprxmififlet,
Timor & tremor veneruntfuper me, & contexerunt meienebu
fugarn medicata, Quis ("inquiry dabit mihipenasficut columba,
&volabo & requiefcam ? Ipfe idem nunc pellicano, nunc
nybticoraci, nunc pafferi, nuncaquilxcomparatur. Ani-
- D
i'Tww.ii.jiI
& fimplicitatis d a ta , de tenebris vitiorum ad fplendorem
confcenderet virtutum , dc publico adfolitudinem,per
folitudinemadfcienuam.perfcientiamadfapietiam.Prxtecea
eogitationes noftrx auibus comparantur, quae hue
atque illuc mira celeritare feruntur, 8c volitant,nunc Tub-
limia, nunc humilia, nunefordida, nunc munda quaeque
petentes.Nam funt aues,qu* circacadiuera, 8c carnes pu-
trefeentes occupât*, coenum ccelo præferunt. Tales func
cogitaciones fordium febfcatrices, amatrices libidinum,
foetentis carnis vbluptates, delebfcationibus animx prxfemaduertat
charitas veftra. Euenit plerumque v t irrTferentes. H * tota die in immunditiaverjantcs,deturp_-
multitudine conftitutus, vitiis peceatorum vndiqitc eir-
cumfeptus, virtutum concipiat affebfcuni ,8f defideretèr-
fe&um. Conaturafeendere, fed premitur confuetudinc;
erigitur fpiritus nouitate, fed trahitur peçcati vicinitatej
in virtutum ferenitatedele&atur, fed exemplo malorum
iliebkus, quafi inuitus cogitur rcpetere quoddeteftatur.
Hinc dolor fi ceciderit, timor fi reftiterit, tremornein
hispereat, défiderium vt fugiat. Verfanturtenebr*in
confcientia, in corde triftitia, anguftiain cógitatione.
Ita loquens in'amaricudine animx inx,QUis (inquit) dabit
mihi pennatfickt columba ,&voldbo&requiefcam ? Et fubiun-
gicdicens, Ecceelottgauifugiens. Acccpèrac quodpetierat
ifta,quondamfiJiaMoab,. Sc inftarauisvolans,&publibusad
turpia volitant, 8c per diuerfas lib idinum,8cflagitiorumjmaginesdifcurrentes,
pertiofiffimis,8c contaminate
(Tim is vitiorumfeepulisreficiunt. H * in nido concupifcentixmiferabiliter
enutrit*,pennas, non quitus ad
alta vehantur, led quibus deprimantur adima,infelici au-
fpicip fortiuntur. Sunt 8c a li* aucs.qu* ita vag* funt 8cin-
ftabilës, vtferefemperin motufinr, per ventofa huhis ae-
ris volitantes, nunc pendentes, non aliunde quam ex ipfo •
inani viuentes. Gomparantur his volucribus eogitationes
Vana quxque fomniantes ad honores & mundi huius glo-
riàm attirantes, & humfmodi imaginatione, & elatioae,
quafi vento expetentes. Infelix qui his auibus nidpm in
fuo pebtore parat, vtChriiHveftigiis,etiamfi veile videa-
-* n .v llta, quondam xma moae, ociuiul aui, vuiiuu, ww j/uw« [ t - * ^ ^ w oumT-pl. nnii.nn. ar.alcumfuciens,
materiafquepcccato||im dechnans,folicu- tijr,adh*rerenonppflit, feprobanceeumIjommo,acqi-
dinis fecretadelegit, in qua mortiwBms membra fua, qu* i cente. Vulpesfoueas babent,&volucresca mi os,fi tus a
funt fuper terram,fimilis fit pellicano folitudinis.Pellaca- ’ hominis non babet vbicaput reclinet. Beams p r* hisomniDus
nus pallidi fertut coloris, qui pullos,moxyfexcluferit,rb- ille , qui in nido fapienu*fuas cogitaciones enutnt, vt m-
ftro occidit,rarfumque gemitu miferabili,& fanguinis fui j ftar aquil* volanus jti ipfum coelum empireum, pe
cfFufionerefufcitat. Felix anima [ i]q u * mutuans iibi alas ; contcmplationis fu b u e t e , ad ipfius tolu lplendorem
columb*, ad folitudinis fecreta voiauic,in qua mortificâs i cominusintuendumnreuerberatos ocuiosaperiat.
membrafua.qu* funt luper rerram,opera fua pnora,quaii j Icaquehli* Moab, id eft cordis -eogitationes, qu*na^
I proprios pulloainterficit *, deind,e in nouam vïtam dolôre , turali ilia corruptione ad.viiia illeOtæ, m*chat* ruera
ac fudore, quafifanguinis cffufione, gemitibus inenarra- ; cum amatoribus mulcis.cum decainahamore ad lpmtua-
bilibus,ac falutaricompunaione viuificât. j lem , quafi de tenebris ad lucem tranlcendere nuuncur,
r Dcindecibos fibicoeleftes mutuansfci;ipturaru.m,ny- ! auiTugienti, & pullis de nido volanubus comparantur,
' fticorax e fticitur fpiritualis,, in noifte [a] *que & in die, in quia primum necefle eft, vt & vicia, & ip as materias vitio
aduerfisfcilicet&inprofpéris, in l*tis&intriftibus, in rumfugiant,& ficin nido difeiplinæ,& poitmodum in m-
' tencationibus& confolationibusexultans| & v o la n s ,& 1 dofapiemi* plumekentes, dcmferioribusa4altiora, ac
I de virtuteinvirtutemproficiens, donee myfticuspalfer humanisad diuiha, de terrienis aa ccele ce” ^ *
e f f e t e , & à tenebris huius infelicitatis, inillam inaccef- lam vero,quia multos de Ivloabiti ca vanijatc, & v oiu pta-
• fibilem lucemeuigilaus, tranfeat in locum tabernaculi tcconuerfos, nonfolumregulafidifciplina>ie<let _
admirabilis, vfque ad donum Dei, in voce exultationis, contemplatione diuina p e r f e t e $multorum viait>‘‘^ 1
; & confolationisfonusepulantis.IgituranimaMoabiticis profeteos,ipfosalloquitur fermodiuinus. intconp
vitiisimplicata, de tenebris adiucem, quafi in tranfeen- cage conctlium}poneficut nottem vmbramtuam m mertdtm:zcii
fum Arnon progrediens, auicomparaturfugienti,pullif- dicerct.OMoab ,iam conuerfusin Ifrael,quihaacn^ n
que de nido volantibus; vc eahic intelligarur fuga ,q u * nidodifeiplin* priftina vitia & errorcs depoluilti, ocin
I adabrenunciantium fpedat xonuerfiodem, & volatus, j nido fapienti* , inter virtutes ac fcripturarum dentias,
1 quiad peife&orum pertinct contemplationcm; inniclo ' quafi in abfeondito yultus meilatuifti, lurge, egrcucre,
[ quippe, doneeplumefcant, pulliaiiiumrefidentes,dina- I vora,difcurre, vtqui hadenus audmi, deinceps dicas,
' tiefimul & patre pafeuntur. Quibus cum plum* fuccre- Vcni. Sedquia adhuc in extenoribus minus es exercita-
uerint,&alispenn*firmiusinh*ferint',liberasaurasnido ! tus, Ini confilium, id eft difereuonis dilce virtutem,
' præferunt, Sc propria fibi induftria viblualia qu*ritan- j ficcoge concilium , multos videlicet colhgens ad lam-
j tes , nunc fubhmia cosli volatu pecunt, nunepennis de- tern, ad multorum profedum, qui cum Hclia,iub vmn a
I miflis fc ininferiora depouum. Eft autem nidus'concu- iuniperi ,angehcodele6karis colloqiiio ,vbi omnia opera
' pifeenti*, nidus torporis 6c inert**, nidus etiam difeipli-
n*. Sunt veto volucres,qu* volareconantur nec valent.
Sc diim pennis velle videntur inniti, mox carnis pondéré
prefiaad infimadelabuntdr. Tales fuere coturnices, qu*
, vnotantum cùbitu à terra fufpenfæ, fed moxinftar lapidis
j in ter ram de ie â x , lfraelitarum gul* defiderata fatietate
I fatisfecerunt. H *c funt vitia carnis, voluptatifque corpo-
r e * , qu * in vanam quandam l*titiam animamextollunt,
iêd expiera libidine , confcientiam in ima detrudunt.
Hæcin nidoconcupifcenti* nucriuntur,fed volatumc*-
leftem [*3] nullo modo lortiuntur. Sunt Sc ali* aues,
quasnidifuauitas intantum d e le t e , vt vixetiam paren-
tummorfibusexpellàntur; Tales funt anima pigr* & inertes
* qua infelici quadam quiete adeodiffoluunturjvc
ad nulla virtutum opera, vel correptaquidcm.vllatcnus
accingantur.
Nonficcoluroba,inonficpcllicanus, non fic nydico-
rax,non fic pafler, non fie anima, qu * fe ad nidum contu-
litdifciplina, vt in eo fiibpatrefpirituali, à matregratia
cibis lalutaribus paftaplumefceret, Sc ficalisinnocentia
Ifai. 16.3.
tua quafi in noble celebrantur. Educ quafi lumen iuftitiam
tuamt& indicium tuum tanqudm meridiem, vt luceat lux tua coram
hominibus & videant opera tuabona, & glorifiant patrem
tuum, qui in coeliseft. Eiafratres mei, diligenter attendue
quib us gradibus, ad cu ram afeendendum c ft paftoralem,
vtfaciliushumani generis peftem, dominandi fcilicetli-
bidincm caueatis, magifque tuti velitis, vt dicitur ,conli-
ftere in imo, quam periclitariin fummo. >
Ac primum nolite amulari in malignantibus, qui cum
fintfornicatores, adulteri, molles, mafculorum concubi-
tores>imprudenter Sc irreuerenter afcenduntcubile patris
fui,Sc maculant ftracuni cius, thalamum Çhrifti vertentes
inproftibulum, Sc fanguincmeiusadeo co_nculcantes,yt,
precium cius noii folum in vana Sc noxia, fed quodhorri-
bile dibku etiam in mercedem turpitndinis depofito pu-
dorc profligenc. Nolite æmulari in talibus, licetpiofpeié -
turin vils fuis, quoniam tanquam fcenumveloctterarefceht,Sc
quemad m od ü olera herbarumcitodecident.Qui.n.inuci'
lem feruû iubet proijci in tenebrasexterioresj quid facict
de indigno,de impUdeti,de peftilcti,de le in cathedra cur
pitcr
H
i,Reg.
Pfd.i6.6.\
Matt.y 16,1
Pfal.)6.%
In Caput X V /, Ifai& Pnpheta.
Piter ingerençi i Sed his omiffis, notate viam ,quam nobi^
9. Regîlo.
Ifai.16.).
; jfermoPropheticusdefcribit.Primum eft,vt homo fugiens
imindum, Sc vitia cunbta declinans, à feculiabtibus fe fa j
ciat alienum.Deinde omni obediçntia fe fubdat n?aiori,8i
quicquid fememinerit dcliquifle,infame Scfiti, invigf-
liis Sclaboribus, in paupertate 8c nuditate purget Sc p|i-
niat; 8c fic confuetudiniconfuetudine, pefiim* videlicet
optima fuccedente, in nido-difeiplin* virtutum alas db-
tineat, quia nunquam bene poteft præefle, qui priiis fub-
efle non didicerit. Sicjgitur purgatus à vitiis,ornatufque
virtutibus, ad indagation^m tranfeat fcripturarum, vt lic-
ut eft informatus ad vitam , ita quoque illuminetur ad
feientiam: cumque didiceritin fcripturisonanequodvi-
uit, Sc fapit, ad Dei dilebtioncm re,ferre Sc pr oximi, dua-
buspennis, feiend* fcilicet 8ccharitatis lubue&us, ad
montem contemplationisconfcendens, difeat fecundum
exemplar tabernaculi cceleftis, terfeni huius tabernaculi
formate ftruSturam j audiatque cum Moy fe. V ide omnia j
fac fecundum exemplarquod tibi in monte monflratum efi. Eft
igitur primus gradus conuerfionis, fccundus purgationis;
tërtius virtutis, quartus. feienti* ,_quintus contemplatio-
nisjfextus charitatis.Hi funt forte lex illi gradus in tnrono
Salomonis [ 4 ] ficut Salomon loquitur, Thronumfibifecit
rex Salomon, &c. Et vt fapienti dem.us oceafionem, vt fapi-
entiorfiat, Thronus Salornonis aperte dicitur cathedra
facerdotalis,ad quam fi quis fiqehis gradibus nititur, non
tarn fefturus quam ruiturusafeendit. '
Vtrum autem duodecim leunculi illius magni leonis
________________________________ VE
/tor inceritiuum g u l* , vaftator auariti* *ftus, ir* impetus,
triftiti* languor, inuidi*peftis,faftus ^mbitionis.Fugien-
tibusitaquehaiufmodi vaftatores.Moab falubreprxftat
latibulum, quanao> pr*latus qttifque quondam Moab
fedpoftmodum Ifrael» fingula virtutum exercitia yitiis
fingulis, quibus fibi fubditi impugnantur, opponit.Quod
autem (cq\iimt,finitus efi puluis; confumptusefimifer, & cacc-
monc, quern antehunc vobifeum habuimus fuper ipfo
vitiorum principe, expofitafunt. In moraliautem expofi-
tione,nihil aliud dicendum oecurri t , nifi forte per pulue-
rem peccata, qu* ex incuria, vel cordis peruagatione, vel
exteriorumoccupatione contrahimus,velimus intclligu
permiferumea, in qu* per carnis huius corruptibilisle-
gem,qu* nos miferos facit, incidimus, per eumquicon-
culcat terram, facinora, Vel flagitia qu* totum homineni,
terram videlicet in frubtuofam ita conculcant, Sc omnino
conterunt, vtinftararetepofttrituram,abomnifpiritali
humore frugumque fuauitate,fterilem earn reddant Scva-
cuam. Cum igitur ifte puluis perhumilem conuerfatio-
nem fueritfinitus, Sc carnis huius naturalis quidem ,fe $
fereintolerabilisferuorfuerit vigiliis, 8c ieiuniis labori-
bufqueconfumptus, Sfdignacordis contritione,8c oris
conleffione, Scoperis fatisfablioneflagitia, vel facinora
commiftadefecerint, tunc certe iftis taliter fugientibus Sc
latentibus,pr*parabiturfolium Ghriftiin mifericordia,in
quo fedetin tabernaculo Dauid,id eft in Ecclefia,qu?ad-
hueperegrinaturin terra,in qua mifeyicordia & veritasob-
uiaueruntfibi, iufiitia & pax ofculatafunt. Ibi etiam iudicat 8C
quxrit iudicium, iudicans eos,qui feipfos non iudicant,Sc
quxrens de nobis iudicium neftrum , ne compellamur
{entire fuum, quia ipfe reddet velociter quod iuftum eft,
retribuensvnicuique fecundum opera fua,quiviuit Sc regnat
de tribu Iuda,dupdecim filiis de quibus dicit. Nonpojfunt
filijJponfi ieiunare quant diu cum ipfis efi Jpenfus -, Vtrum etiam
aurum fapienti* *ternitatirotunditas,finipofteriora, du*
manu duplici charitatis a&ioni, poffint conuenicntiffime
.coaptari, veftris meditationibus difcutiendumrelinquo.
per omnia feculafxculorum. Amen.
rSccpa\tatfugientesabfconde,&vagosneprodas.Habitabuntapud
*te profugi mei Moab , efio latibulum eorum a facie vaflaMis.
V A R IE S L E G T IO N E S .
Moab fie çonuerfum, fic routatum , fic purgatum
à vitiis, fic adornatum virtutibus, fic ad lublimeptpmo-
tum,fermodiuinusalloquitur,mandansei faccrc, quod
eum, gratia comitante , pr*uîderat elle fabturum. Sic
enim ipfum fugientem oportuitabaliisabfeondi, itadi-
gnumeft, vt ipfc iam alios fugientesabfeondat. Et ficut
ipfe cum vagus adhuc eflet, ab his, à quibus fufeeptus eft,
non eft proditus , it«$ ei conuenienter imperatur vagos,
quosipfefüfeeperit, perfequentibus nonexponere. Fu-
gientesigitur fornicationemfecundum Apoftolum,nc-
cefle eft vt abfeondan tur, Sc qui adhuc vagi 8c inftabiles
corde funt, Sc ad vitiaproni, cauendum eft ne facile malis
dobtoribus, vel vitioruna incentoribus; prodantur. Eia
fratresraei, venientes nouiterde fieculo alij idiot* funt,
Sc fimplices ,alij dobli Sc fubtiles, alij vitiorum peffima
confuetudine^jJobligati, alijlice|'peccatorcs, ab omni
tarnen,crimine alieni,alij afiueti delitijs,alij duraconuer-
fatione attriti, alij otiofi, alij laboriofi, 8c alij talis natur*,
vt vix adlibidinemmoueantur, alij tales vçmodicaocca- _________________ __ ___ I I
fionetentetur,alij naturaliconfperfioneiracundi,alij na-^ 'prophetalem. Ait ergo, Audiamus fuperbiam Moab,fuperbus
1. Qaz mutuans fibi alas columbac.C.Cam.QfflC mutatU fibi«/«
columbx.
z. i£que&indte.CyCam.^quet>mdie.
3. Nullomodo forciuncur.C.Cam.NullatenMfirtiuntur.
4. Sicut Salomon loquitur.C. Cam. S1 cut (heraferiptura loquitur.
5. Oblagaci, alij talis naturx. C. Cara. Obligati, ahjlicetpeccatores,
& quod deinceps yfque ad, alij talis natur a.
6. Supcrbix daemon. Fugientibus ifaque..C. Cam. Superbixdar-
' monjvaftatorincentiHumguU, & quod fequitut yfque ad,
fugientibus itaque,
Sermo Vtgeflmus Norms.
H A btenuS de his, qui Moabitic* fapienti* St vanitati
renuncianteSjChrifti iugum fuaue, 8c onus ieue phi-
lofophic*fuperbi*prxtulerunt, San bku.s Ifaias oraculum
texuit;nunc contraeos, qui propriafuperbiaexcxcati, in
erroris fui tenebris perdurauerunt , fententiam dirigit
turalitermanfue ti. Confiderareproinde Sc diligenter ex-
pibrare oportet fingulorum, à fxculo fugientium ,quali-
tatem atque naturam -, quid’ magis poflit obefle vni, quid
alteri,quo infuper quis fpiritu tentetur, quo agitetur arte-
btu». ficque prouidere, vt fiuc à vitijs, fiue à d*monibus,
fiue à fui ipfius vel natUta, vel corruptione, vel aftebfcu,vcl
confuetudine, fiue ab alicuius hominis focietate, vel fug-
geftione, vel exemplo impugnetur, congtuum fingulis
prxbeatur latibulum.
Alij abfcondendifiintab omniexteriori occupatione.
alij àquorundamfamiliaritate Sc cohabitatione, alijfub
vmbra filentij, ab ira 8c indignatione vtiliterabfcondun-
tur,alij lub vibius paupertate, ànaturalibusincentiuisfa-
lubt.itci,ptoreguntur,alii laborum 8c vigiliarum vmbra,i
cordis peruagatione, Scfpiricus inftabilitate abfeondun-
tur,alij pfalmis Sc oracionibus, meditacione Sclebkione,à
fpirituum immundorum in(idiis defenduntur. Ait ergo,
fugientesabfconde,& vagos ne pro das. Habit ab un t apud teprofugi
mei Moab. Efio latibulum eorutn à facie vafiatorum.Vàfatot eft
efivalde. Quid pholofophis illis fuperbi9, quiadea,quæde
C hrifto diuinacreduntur, quafi ad ccelum afeendere non
valentes:ea vero,quç de humanitate eius aflèruntur,quafi
vile aliquid 8c terrenum dedignantes;in ventofo hoc acre,
inter coelum 8c terram , focij dæmonum pependerunt.
Quid illis fuperbius, qui dicentes fe fapientes eflè, veram
fapientiam conte mpferu n t , elati, inflati, f 1 ] vultu irreli-
giofi, cultu fuperftitiofi? Superbiaeius, & arrogantiaem, &
indignatio eius plufquam fortitudo eius. Tria qu*dam pro-
pofuit,füperbiam,arroganciam,indignationem. Superbia
in cordé, arrogantiain fermone, indignario in abtu nota-
tur. Superbia arrogantiam parit, arrogantia indignatio-
nem. Ex fuperbia proceflic conteroptus C-hrifti,ex arrogantia
blafphemiain Chriftun^, ex indignatione difputa-
tiocontra f i ] Chriftum. Quid Porphyrio fuperbius, qui
Prophétie* Apoftolicæque dobtrin*, fuam fapientiam
prætulit i Qmdarrogantiuseo, quiChriftiafiarndobtri-
nam dialebfcicis argumentis, fe euetfurum iablitauitîQuid
:ndignantius,quilitens,verbis, malêdibtis fîmplicitatcm
fpiritus fornicationis*, vaftator[6]fuperbi*d*mon,vafta-} Chnftianaminfebtabatur, Sc quos fubuertere non potuit
Viblieth.Vet.Pat.Tom.i). _____________ ^ ^ 3 *n^a"
j ifill H I H I
1