\332 P'tltgdorffim
Quod autem rion omne iuramentüm fit peccatiim,pa-
tet. Qtüa ('Pfalm. 10p. iurauitDominus,& nonpanitebiteum,
& < Vnde Paulus ad Heb.7. Alijquidem fineiureiurxridofa-
cerdot es factifunt.Hic autem,CciUcet Chtifkus,cumiüreiuranlto
per eum, qui dixit,Iurauit Dominus,Scc.Item Pfal.8 S.Sehieliu-
raui infanfto meo, ß Daniel mentiar, fernen eius in aternUm ma-
nebit.
hcm,VCa\m.ixulurauitDominusveritatem,&nonfruftra-
bitureum,6cc.ltcm,A&or:x.Prophetaigiturcumejfet,&fciret,
quia iureiurando ittraffet illi Deus, de fruäulumbi eius federe fuperfedern
eius. Item, Gen.xx.Permemetipfum iurauidicit Do^
minus ad Abraham-,quiafecifii bancrem ,& nonpepereißifilio.
tuo vnigenito, benedtcam tibi, & mtUtiplicabo fernen tuumficut
ftellas axli,&velitt arenam,qua efi in littore maris.
Vnde Paulus ad Heb. 6. Abraba namquepromittens Deus,
quoniam neminem (mbuit,per quem iuraret, maioremfe, iurauit
perfemetip[um,dicens:Penedicensbenedicam,&multiplicansmul-
tiplicabo te. Item de S. Abraham fcrib.it M0yfes.Genel.z4V;
Erat Abrab/im fenex dierummultorum,&Dominus in cunttisbc-1
nedixerat ei-, dixit adferuumfeniorem domusfua, quiprderato-
mnibus, qua babebat. Pone manum tuamfuperfemurmeum,vt
adiurem teper bominum coelt & terra ,vtnon dccipias vxoremfi-
liomeo defiliabus Cbananaorum, inter quos babitofed ad terram
& cognattonem meamproficifcerU, indeaccipies vxoremfilio meo
ifaac. Pofuit igiturfer um manumfuamfubfemore Abraham Do-
minifui,&iurauit illifuperfermoneboc. Item,Ifai.61.Iurauit
Dominus in dextera^ua, & braebiofortitudimsfua. Item, Lue.
lAufiurandum, quod iurauit ad Abrahdmpatrem noßtum datu-
rumfehobis. - ' ^
Item quoties aliquam arduam fentcntiamlocutuseft
in Eua ngelio, iurauit Dominus-, Amen dico vobis-, vel,Amen
Amen dicovobis.Lnc.ix. Vere dico vobis, quia fuper omnia, qua
poßidei,confiitueteum, fcilicet fernum fidelcm.ltem,Luc.<).
Dico autem vobis -, Verefuntaliquibtcßantes, qui non gußabunt
mortem, donec videantregnumDli. Item, Iurauit Paulus ad
Rom.i. Teßiseß mihi Deus, etti ferüio inJpiritumeo, in Euangelio
filij eius-,quia,fine intermißione memoriam veßri facto in örationi-
busmeis.ltem Apoc. 1 0 . Et Angelus,quemvidiftiftare fuper ma- j
te,&fuper terram, leuauit manum fuamad ccelum,& iurauit per
viuentem iufaculafaculorum, quicreauit coilum, &ea, qua in eo
funt,quia ampliustempus nonerit. Item, Ierem. 4. Iurauit Do -
ftorem & Magiflrum Petrum de Pilichdorjf Pröfißo-
remfacrxTbeologioe. Vnde quis come&uramfacere
polfet : folfimpoftenörem lucubratiuncülamad
hune Au£lorenireferri debere. Sedpriori Trafta-
tui diferte etiam nomen Petri de Piliclidorff in
Codice Tegernfeenli præfigitur. Necpurauime
operæ pretium fa<äurum,li totum T ra6tatum Ö-
peri huic inlererem, tum quia Codex mendojilS
meexaratus e il, vt aliquotlocisnullus plane fen-
Tus erui queat ; tum quia Audor ifte nonnulla de
Dominio rerum, & mendicit^telabprarevalen-
tium : nullamque approbatam Religionçm profi-
tentium, dilTerit, quænumaderuditorum ftoma-
chu m faduraeflenti vehementer am bigo. Pauper es
deLugduno veterumHæreticorum , quösS.Epi-
phanius, & alij vocant Apofloücos, feu Apotafticos.
errorem qiladantenus ampledebantur, nempe
Apoftolorum & primitiuæ Eccleliæ exemplö o-
mnium rerum proprietärem non modo in parti-
culari, fed 6c in commuai procul habendam 6c re-
pellendam efle , Yiuendumque ex mendicato.
Quos Audor ifte prima Tradatus fui parte refel-
lit , led adfeitis quibufdam argumencis, quæ auri-
b us probe purgatis non fatis probe tinniant.
FR A GM EN T VM
EX TRACTATV PETRI
D E P IL IC H D O R F F C O N T R A
pauperesdeLugduno.ExM.S.C.Mo-
nafterij Tegernfeenli.
AluatornofterlefusChriftus clamatIoann.
i4.errantibus Sc viamignorantibusj Ego [um
riÄjdubitatilftSjß^nondcdentibustEgojwT»
veritasï In qua Veritäte EcclefiaCàtholicà
fundatur iuxta illud Matth. 1^. Et fuper banc
minus in veritate, iudicio & iufiitia.Iran Ietem.iz.Si eruditidi- petr'am,id eft,Chriftum, qui V eritas eft, adificaboEccUJiam |
dicerintviasmeaspopuliuiei, vtiurent in nomine meo: viv.it Do- meant , teftante 6c dicente difcipuloin z. ad Corinth. 3. j
minus,ficut docueruntpopulum tneum inBaal, adificabuntur in Fundamenttm ahudnemopotejiponere, prater id, quodpofitum;
mediopopultmei.quodfi nonaudierint,euellamgenttmillameuul- eji, quodeft Ghnftus lefus. Hanc igitur Ecclehje fundatio-
' fione & perditione die it Dominus.
ltevciiDnn.ii.Etaudiuivirumi quiindutuseratlineis,quißanem
ftienuiffimam egr.egius Dodor beatiis Auguftinus j
• contraEpiftölamFundamcUtiattendens,inquif$4wodwo»
batfuper aquasfluminis,cum leuaffet dexter am & finißramin coe- crederet Euangelio,nifi eum dd hoc Ecclefidauäoritas commoner et.
lum,&iuraffet per viuentem in aternum: quia in tempus&tern- j Ssuiat igitur conrraEcclefiam #atholicam htereticorum j
pora,&dimidtumtemporis, dec. Iteminlaudibus Abrahte ; prauitas, quantum poteft. Euacuet contra earn pharctras'
Ecclcfiaft. 44. Idea ntreiurundo dabit tlhglonam ingerne fua, j luasturmafchifmaticäffubuerti tarnen non poteft, & eo-j
crefcereiliumquafiterracmmlum. 1 j rumnequit multitudine conculcari. Venerunt flumina,
Item, Kai.xp.in ilia dieeruntqtnnqueciuitates in terra Mgy ! flaueruntventi,&impegeruntineam,&no cecidit:quia'
ptiloquentes lingua Cbananea,iurantes per Dominum exercituü. fundätä erat fuprafirmam petrram. Peira autem eratchri-
CiuitasfolisvocabitarVna'. fius.Qui,vt ipfamfibi redderetgloriofam,non habentemmaculam, i-Cor.io.
EcceWaldelfishxretice, quam placitumeftDorrino autrugam,adEphef^.fedpotius, vttpfamfanäificaretmun- j
Deoiurarehomines per nomen fuum,quandoiurantve- , dans lauacro aqua in verbovttx-,tradiditfmetipfum pro &*.Qua-;
ritatem j & tu illud damnas ? Quaptopter tu damnaberis, ; propter, quilibet Chriftianu?, vbi ipfam viderit blafphe- 1
ii non conuerfus fueris ad Deum viuum, ad quern nos | mari, ant contumelias eiirrogari, iplam defenfarei & fub H
pcrducat filius luus vnigeriitus , Dominus noftér ïelus
Cluiftus,quicftinfieculabenedictus.
Explicunt obuiationes facra Scriptura erroribus VValdenfium
ANNO Domini M. CCCC.XLIV. ,
L E C T O R I.
Ç VperioriT radatui contra VValdenfes fubiun-
^3 gebatur in Codice Tegernfeenli fequerisco-
tra Wafdenfes Difeeptatiq, quæ peculiare opu-
feulum conftituitj cum præcedens Tradatus fo-
lemnijVt vidifti,claufula,tLnitus ac terminatusfuerit,
Ad ealeem hæc Icguntut.Explicit T raft at us contra
Pauper es de Lugduno, edit usper venerabilem Dodiuinae
po'tentix dextra murum inexpugnabilem fe op.-
poneretentet.QuiaS.Chryfoftomushomiliay.deOpere
imperfedo: Nam licet diftmulare inturiampropriampiumfit,
tamen inturidmChrifii dtfiimulareiniquum. Quae autem raa-
ior iniuria Chriftf efle poteft, quam quod fuafponfalibi
in veritate copulata, fucatisargumentorura coloribus ab
harre ticis & fcnifm aticisi m p u gn e tur ?
Aduetfdsigitur hosftillolos & ^imptididos aflertoresi
clamat Chriftus cuilibeiiChriftiano, in Pfal m oiApprehen-
dearrna&fcutum, & HWjfe itiadiutorium mihi. Contra quos
furfum difcipulus Veriidtis iehim Chriftianofum lufci-
tarecupiensj conformiterclamat; siatefuccin&iiuihbosve-
firos in veritate, &indtiti ibricani iufiitia, & calceat 'tpedes inpra-
parationem Ettangelijpads, in otitnibusfumentesfcuttimfidei, in
quopefiitis omnia tela neqmfiimi tgneaexfiinguere, &gdleafalu-r
tis aJfttmite,(jrgaudiumEuangclij quod efiVerbii Dei jad Eph.zV
Sic 1
ipude-
ces forte.
rfib 4.
Pfalie.
z-Tim-iiPropts.
Contra Waldenfis.
Sic. Auguftinus orthodox* fidei pugil fortiflimus,
in certamine contra haeyeticos pofitus , gladio ipfius,
quodeft Verbum D E I p totedus, [capita] quæque hæ-
retic*prauitatisfuo tempore amputauit. Sed quiz, oportet
barefes eße & fchifmata, vt, quaprobatâfunt, manifefia
fiant, primae Corinthiorum vndecimo, vt ergo veritas
Chriftian*religionistoti mundomanifeftetur-, his mo-
demis & quafi extremis temporibus, D EO permittente*
quidam (atellites Antichrifti conuenerunt invnumaduer-
fus CH R IS TVM eius. In tender un t arcum, & parauer tint
fagittasfuas, vtfagittent in obfeurorettos corde. In vita autem
&habitu habentesfpeciempietatis, fedvirtutem eiusabnegan-
tes, co quod decipiunt plûtes , qui fe transfigurant in angelos
lucis, cum fint Satan*; Verba refpondentes dolofie
confeflionis ; Errores in corde retinentes;' quia,vtfcri-
ptum cfr$Eft,qui neqtiiterfe humiliât,& interior a eius,plena funt
dolo,Vtoa.io.Ynàc 6c in argumentum fidei lu* fed * iim-
pliciçatisvultumdemittunt, ptofternunt.corpus,lacry-
masaliquasfibiextorquent f fi poftunt verba gemitibus
interrumpunt.
Quod fi inreligioneagatur,ftatim vifiones&fompia
proferunt, laudant ieiunia, commendantvigilias, de
patientia 6c humilitate , ac de fingulis virtutibus pie-
Tertio illc Habet verum dominium rcram tempora-
Hum, Sf non(olumpermiflum:cui6deiesiila,tiu*dicit
efleiua, teddete obligantur: quiailla, quiTyrannus
vendicat.autptaido.autinuafor.nontenetut alius eireddere,
fed Chriftus voluit «eptatcepit fidelibus .vttedde-
tent C*fati ea, qua fua effent ; Vnde dicebat Chriftus;
Reddite ergo qua; funt Caefaris Csefari. ErgoCafarille,
fcilicet Tiberius, qui extiticinfidelis, habebat verum &
dclcgitimum dominium.
Item i|le, cui fideles non folum-propter pericnlumvi-
tandum, fed ptoptet confrientiam debent efli fubieéti,
habetvetnmdominium, {clegitimampoteftatem.Pote-
ftatibus autem infidelium debebant tempore Apoftolorum
Chriftiani efle fubiedti; non folum propter pericu.
lumTOandum.federiampropterconfcientiam.refteApo-
fo ad Rom.13.cum &t’,ideoncceßitatefubditießotenonfolupro
pttnram,Jèd mampropter Ergo infideleshabueruntverum
Sdegitimum dominium; quia, domi-
mumnoneftaliud, nifipoteftasprafidenrialisderefibi
lubieaa.
Eceltfzj.
Quod autem Apoftolus ibi fub poteftatibus fiiperio-
paucuua «. imuumaic , ac uc unguus yjrtutiDus pie- ^ “ ^ o ^ P ^ jn ^ r in fid e le s, patet per id, quodfcribl-
nrflime, led vaniflimedilputant ; quia diifputatione fu- j UC l ? ' -£fLlcunclue funtfub iugoferui dominosfuos
perba di(Emulant coram Iudice culpam , vt différât i
peenam. Vafafigultprobatfornax , & tnbulatio verepoenitentesdilcernit.
Quienim veraciterpcenitent, labo-
: rempeenitenti* non abhorrent : fed , quidquid eispro
culpa,quamoderuntiiniungitut, tacitaconfcientiaam-
pleduntur. Simulativeropoenitentes, vna vel leui çon-
tumelia, aut exiguapeenainterrogati, earn diflimulare
non poftunt, minanrur, frendent, in aftutia promit-
tunt , fe mortem fibi irrogaturos, 6c tandem frontpfi
& impudentes eftc£ti, feniores 6c maiores contemnunt,
&tanto detenus, quanto defperatius, patenter in obe-
dienti*errores, quos plus latenterfiluerunt, velabne-
garepromiferunt,arrogantes qonfitentur. Vnd e,deta-
libuslcribit Apoftolus ad Romanos vltimo. Rogo autem
vosfrafres, vt obferuetiseos,qui diffenfiones & ojfendicula,prater
dottrinam, quam vos didiciftis,faciunt, & declinate ab eis. Hu-
tufmodienim Domino noßro nonferuiunt, fed ventrifuo ; &per
'delicatos fermones & benedtätones feducunt corda innocèntum.
Cuiufmodi funt quidam culpabiliter errantes, Pauperes
de Lugduno vocati -, qui, inaniter de fua paupertate glori-
antes,dicunt,tanquamprofundamentofui erroris;quod
ipfifolivitam Apoftolorum leruent , nihil habentesin
proprio,vel communi : 6c confequenter, quod à fpe falu-
tis ftntexclufi, Papa & Epifcopi Apoftolorum fucceflo-
res, & omnes Paftores,in communi, vel proprio aliquid
habentes.
Sed contra erroriseorumfundamentum, quo dicunc,
Apoftolos nihil habuiflè in proprio,- aut communi, ar-
guitur; fupponendo, primo: quodinfidelitasnonob-
j ftac veto dominio , fed quod etiam infidèles habeant
'.verum dominium temporalium rerum. Probatur fic;
Dominium rerum temporalium cerds hominibus datum
à D EO , quod ab eisauferre , aliis etiaminfideli-
! bus minime licet, eft verum dominium, non (olum per-
mifluiTi, fed etiam conceftiim abillo , qui verum & le -
gitimum dominium dare, & concedere poteft. D E V S
autem, vt habetur Deuteronom.fecundo , dedic filijs
Efau, 6c filiisMoab , &filiisAmon , qui erant infidèles,
cértas regiones , quaseis auferri à fidelibus non li-
cebat^.. Igitur ipli , quamuis eflent infidèles habue-
runt, verum legitim urn dominium temporalium rerum,
&c.
Secundo,qui pr*ccpto fpeciali diuino in Regem inun-
gitur non folum â Deo habet poteftatem regiam permif-
lam, fed etiam conceftam : quia, vn âio regalis légitima
non eft,fine légitima poteftate. Deus autem præcepit He-
li* Prophet*,vt legiturj.Reg. 19. vt vngeret Hazael Re^
gem fuper Syriam, qui tarnen infidelis erat. Ergo Hazael
legitimamfui regni habet poteftatem & dominium ; de
quo ibidem fubditur ; Qmcunquefugeritgladium Hazael,oc-
ctdeteumlehu.
metur. Qui autem fideles habent Dominos , non contem-
nant -, quia fratres funt , fed magisfermant : quia fideles funt.
Vbi aperte infinuatjquodDominorum verorum quidam
erantfidelcs, quidam infidèles; & quod feruiendumeft
vcrifque.
Icem,cum dixit ad Rom. i anima poteflatihuz fu-
blimionbusfitbdttafir, volait fideles die CabieGtos.etiam poteftatibus
infideiibus. r
Item cum dixit ibidem : non ejl potefiai, nifi à DM O’
quaammdDEOfimt, erdinatafum mtellexit aperte,
c[uodpoteftas , quæ état apud infidèles, ordinata erat
aDEO, & non folumpermiiTa; quia, deillapoteftate
d'xit. Qui autem nfifiit potefiati, D E I erdmatimi reiiflif,
quod de poteftate permifli, & non conceffa intelli-
gi non poteft. ' Non enim Patres in yeteri Teftamen-
to , qui fæpe infideiibus hominibus,fuper eos potefta-
rem permiffam habentibas refiftentes , ordination!
D E I reftircrunt, quia refiftendo illis,nequaquamfibi
damnatiônem^aequifierunr , fedpotius laudabiliter &
memorie hoc fecerunt.
Si igitur Chriftiani infideiibus opprimentibus eos, &
poteftatem permiffam habentibus refiftere tentauerunt,
nullateuus Dei ordinationi refiftunt. Poteft ergo excrà
^fclefiam&apudinfidelescffe légitima poteftas SCcon-
cefla & non permiflafolum, See.
Infidèles, eoquodadfidemconuertebantur, dominium
temporalium rerum, quasdiuifim, aut cojiiunaim 11
in infidelitate poffederunt, non amifcrunt.Proptet quod
ex quo m antiqua Sc repudiata Synagoga, erant dominia
& poffeffiones hominibusà Deo cóceffa & difttibuta;igiturà
maioriargumentando, in noua Chrifti fponfalicita
funt talia dominia, turn quiaperfeâior,&dignioreft,ratione
cuius magis debitumeft, vtluæ indigentiæ de tali,
auttalire fupplementumminiftretur: Turn etiam,quia
fpiritualioreft,&pluribusfeientiis& virtutibus adorna-
ta:rationecuius fibi dominiumlegitimum return magis
competit; quia, feeundhm Philofophum j.Politicorum
Qui vifft intelleilu & ratione,ejl natural* deminut aliorum.Tu.
lis enim,quia fapientis eft regere,poteft meliuspoUriasin pace conferuare,&c.
Si,(WaldenfesJ dicant femifios, dicânt^fü* milfionis
teftimoniü:Et,an lint milfi à Deo,vel ab hominibus?Non
à Deo i quia, pro fu* milfionis * initio dicunt, quodfo- *tnd
eius Sylueftri,, tempore .Conftantini, noluit confen-* UU‘
tire,quod Ecclefia,Conftantini temporibus,ditaretur,
&ex hoca Sylueftto recelferit, viam paupertatis tenen- Waldm-
do , apud quern etiam fuis adhærentibusinpaupertate fiumLepi.
degentibus Ecclefia permanfit; & Sylueftrum cum fibi
adh*rentibusab Ecclefia dicit cecidilfe. Item, quod
poll an nos *trecentos a Conftantino furrexit quidam è i