Mfftt,Communicantes,& memonam v«ifr4Wttf,&c.Aliorum iE t hocitafemper obferuauit, nobifque itidem obferuan-
autem fanÜorum nomina annjimerate non debemus,m-. dam firmiflime ihculcauit;fècundum Micról.F||c ra Am-
Ïï quos antiquitus defëriptps in canone reperimus. Exce- ,brofianó fit cpnfra6liö,& cantatur-Antipbona,qu*ex eo
pc0ilecundumMicrolo.ca.15.in oratione poft Pater npfter, confradtio appellator. Ad Per ommafeculafeculorum, cor-
Vbi iuxta ordinerh quStumlibet landfcorum nomina inter-. • pos cum calice leuatür, & ftattm depqfitum coopemur :
numerarè poflùmus. In fummisqupqi feftiuitatibus quç- quia & IofephDomini corpus in^cruceleùauit.&m lepu -
damcanoniiniBo*loco,vbidiciturComunicantes^clhanc ' chrodepofitumlapideoperumHucufqv calixpro caucela
miur oblattonem interponimüs,quç tarnen ex antiqmorib. opertus yjdebatur. Deinde magis pró mylterio opemur.
& emendàtibribus facramentarijs interponendaeflè didi- quia ficutChriftus tres dies coopertiis iacuit in lepulc ' o
timus,videlicet in natali Domini,in Epiphania, ih Coenà ita Sc nos corpus Dominicurtt & calicem cooperimus,
Domini,in Pafcha,in Afcehlïone & Pentecofte.Et hscm quour^tresarciculos orationis expleamus, vtpoie.Uo-
fuis'tantum diebusprincipalibus interpbnidebent,Et fex mi’nics orationis prsfationem, Domintcam orationem,
dïebüs,pet quos feftiüita’tcs Pafchç & Pctecoftesfiintex- &illamqusfequitur, qusembohsDomibicsoratioms
tenfæ. Gregorius III. natione Romanus, qui coepit anno mmcupatiir.Gregorius I. nationeKomanus,doctor egrÇ-
V 51. in bafilica B. Petri oratorium feciens in honore om- guis,in ordine Si. qui ccepit anno Domini 591. meet mul-
niumfanftorum,adiecitincanone,Quorumfolennitasbodie ta vtiliaquæEcclefisfecit&inftifuit,antighonanumre-
iriconfbeftu tut mateftatis celebtatur, Domine Deus nófier, in toto gulariter cenconizauit, & vtilicen compilauit. kyrie elei-
orbe tendrum: quöd quia fpecialiter ad illâm pertinet cele- ion à clero ad Mjflafn cantari prscepit: Alleluia ex Hiero-
bntatem non eft canöni, qui g e n e re e r dicitur; annota- 1 folymsoram Ecclefia,in vfum Romans Ecclehs extra Serum.
Principium orationis,H4«cig««ri quodafcribuntS. ptuagelïmam cantari fecit, & a Septuagefima vfque ad
LeonimagnOjde quo infra. B. autem Gregorius Ladie.cit, j Pafcha.Tn*#«*. In canone, Dtes^noftrosinpacetua dtfponas,
Diefquenoftrosintuapace,vfque,PerChrifium?\ tomnesfertr j*vfq;ad, Per ChriftumDomtnumnoftrum} Etpoftcanonem
bunr,& dicetur.De Verbis autem cbnlecrationis injtkuris conlècrationis, Praceptisfaluta/ibusmontti, iuperaddimt,oc
didkum eftfupra,vbi ad Decret.Innoçentij III. fuirernil-
fiim.Sacerdosaurem hümiliatiohemChrifti vfq; ad mortem
crucis nobis mdicat, quandp fe vfque adaltare incli-
nat;dicendo:H<*wf igitur oblattonem. Et ftatim in fequentib.
nariationem deDÓminica paflione orddtunquam vfqjad,
Supplices te rogamus obferuat :qupufq-, iuxtà altare feincli-
nans, Chriftum in eruce inclinato capite fpiritü tradidiflè
fignat. E t ibi. Vt nobis fiat corpus & fanguis : lubauditur, haïc
oblatio.Èt hic congrue fuper vtmnq; tres cruces facimus,
licet quinq; didtiones ad hoe aptas habemus,ne quinariü,
de quo fiipra,excederemus,& quiritam crucèm fuper calicem,
quali qùinti v.uliieri&indicçm» vnde languis cü aqua
profluxit,competenter faceremus.In canone^iturPaftip
D ornini poriflime commemoratur iuxta EuSgelium. Bpc
quotie/cunq; &c. & Apoftolum,^f«jc«»^;i^ «r,&c. Vn-
Dominicam Prationem fe aclieciflè in regiftro fuo affèrit.
ybi quibufdam inde murmmantibuS,humilirefponfione
latisfecit^ificonueniens eile alleres,vt oratio quam S chp-
lafticus compofuit, liiper oblationem diceretur, & illa
prscermitteretür, quam ipfi Apoftoli ex inftitutioneDo-
nrinica in confcdtione eoruridè'm facramenrorum vlitafle
créduntur. Pr&ceptis falutaribus &c. Pater noflerkc. libera
nos Sec. Dominéab omnimalo, praclencibus,prsteritis SC
futurisj&interüenientibus beata &gloriola lèmperV irgi-
ne Dei genitrice,& beatis Apoftplis Petro &Paulo,atque
Andrea.( Hic nominfet,fecundum Microl.c.23,(|uotquot
fandtos voluerit.cum omni^f.)Da propitius pacem ifi die-
bus noftris,vt ope mifericprdi? tu® adiuti,& a peccato fi-
mus lèmper liberi.Hic patenam accipiat>& ofculatam de-
ponat/ecühdum Microl. &ab omniperturbatïone fecuri:hic
de lacerdos lècundum Microl.ca^i^. per.totum canohem Sc ad PrrDffwj»«w,fuperpatenamfit cófiraftio,primo a lain
manüum expänfioneV^am mentis deuofipnem quam tere dextero,addfefignandum Domihici corporis percup
Ghriftiin crueeextenfionem prælignat: iuxtaillud:Expä- fionemrDeinde maiorpars in duo frangitur,lecunduMidimanusmeas
tota die. Digtti ergo pro fuperflua cautela
non femper Goritraharitur:malè enim cauti fumus,fiChri-
ftum iiriitari fummoperè non-ftudejpus. Congruit ergo
manus infra canonem expandamusjoblêriiatOjne quid
crol.c. 17'. Vnapars in calicem mittitur, Vnaalacerdöte
ante calicis participationem lumitur, & tertia communi-
caturis feuinfirmis dimittitun Quid ills partes fignifîfcét,
dicit Sergius Papa de confi dift.'i. Triplex, & lib . 4.Sendigitis
prçter coxpusDomini tangamus,qecmanus remit- 1 tent. dift. li.Gàîlicano àutc more fiiper calicem fie cofra-
tere debemus,nmûndlæ crucës fuerint faciendæ. Inora- J drip;Particula milia in calicem,Romaho otdine fub lilé-
zionci Supra qua. LeoI.natiqneTulcus, quiçcepit anno riodickfacerdos-.Fiatcommixtio&.conlècratio corporis
Domini 443.in ordine 47-&in hoimilijs declaratidis mul- & languinjs Domini noftri Iefii Chrifti.^cdpieritibus ïiqt
cum valüit,vt omrlîa chronica dicunt,addidit,S<*Bd!H»î fa- • bis in vitàrn sternam, Amen. B. lnnocetijis Papa I. natio-
crificiufn, immaculalam boftiam > Ad oratiônem, Supplices te ne Albanenf^n ordine 43. quicoepit anno Domini 40 7.
rfl^wj/tf,prbfîmde eft inchnandum. Et hic lupplenda lunç
pacem daripoft confradliorie facramentoru.de
fandkorum diâa,quibusàdftruitur,totam curia cçleftem,
fcilicetVirginemgldriofam,f:horosAngelôrum;omhefq;
SanftostéporecônfecratiOnis adeflè.InAfewewfo lècûndq
pqft môrtèniChrift)i,lequitur mempriamortuorûm.-quia
4iëc alij défandti commemorandi lûnt'j nili qüi in Chrilti
morte redemption Chrifto hanc vitarii finierunt. Vnde in
Conciiio Cabilon,cn.fcribitur,& poniturde confd.r.vi-
lùm.quod memöria facienda eft pro fpiritibüs in omnib-
Millàrum Iplenóijs locdcompetenti. Et hiinc morem anconftituit
conf.d.iil pacem. Et c ogrue pax datur ante communibne,
quiaiudiciumfibi manducat & bibit,quicuhq; nofl ptius
fratri fuorepacificatus,communicare prsfumpferit.Cum
adftati pacem damus,dicere lolemus, Pax tetum, Relpon-
fio,Er cumfpiritutuo.Se rgius I. natiorte Syrus,in ordine 8 7.
qui ccepit anno Domini tf77«conftituit vtin tempore fra-
dlionis Dominici corporis, Agnus Dei aclero & populo de-
caritetur:videlicet;vt ille nobis propitietur,qui^ro nobis
innoCes oblatus eft.Inclinatus aute dicit,antequam comtiquitusEcclefiàtenuit.
ythociplùmëx diëlis B.Augullini J municet, Domine lefu Chrifte^ui vohmtate pacrta#)o-
confirmatur. S,acerdosin verbis ,lHobisquöqii vóeem exal-,| perahte Spiritu^njfto per motre propria mundum Viuifi-
tahs, centurioqem defignat, qurvilà'mortë'Chrifti, voce » cafti,libéra me per hoc lacrolahólü cofp9 Sc lànguiné tlm,
exÛtata dixit: Verë filiusDei erat ifte. Sanéli martyres hic i ab omnibusiniqûitatibus Sc malis riieis, 8c fàcme tuis inde
liiperiùs,non ordine quo paffi lüht;inftribùnmr. Vnde hsrere mandatis,& à te nunquam in perpetuum lêpararr.
nqtàti poteft,quod canon ab eoderri.vel temporeeodem, ; qui cum Pâtre. Cüm diftribuit Éuchariftiam,4içit : Corpus
non filerit ofdinarus : Quatuor hic crüce^fupercalkem * &fanguisDomininoftrilefuChriftiproficiattibiitivifamaterna.
fiunt : deqüihta in eius làteré iterlim vt prius, ad latérirle î Amen. O mnes debent comunicare,& interim câtatur An-
vulnusdominicumfighandum. Vndecalix iuxta R om a - : tiph.quç de comunione nomen mutuauit,cui&plalmus
num ordihem exeodem latere tangituf. Incogrue autem, lubiungendus,lècundum Microl.c. 18. cum Gloriâpdtrifn
IgCuridum Microl. ca-17 . duæcrucësin latere fiunt; quia neceflè fuerit.Ét hæcÂntiph. lèmper habet eundemplal-
in latere Ghriftps hifi vnum vülnus hâbuit Sed reûerendç raum cuin introituyfi non habet p^>prium,ex quo lùmpta
memôriçGrègoriuiPâpafecit,vtprçdixim^,qüôdB.An-, videatur, Rofnæiiiantiquislibtis nuiufinodiverfiisafi-
felmus Lucen. epilcopusicaab eo lè diclidfle teftatus eftijnotantur, In Ambroliano appellatur tranntorium.
S i ■ ' ; . '• ; .. I ■ ~~ ; i Oratio-
Sublatelligendum
[Id
Orationeïn, quam inclinati dicimus, an te quam com-:,
municem us,nori ex ordine, fèd ex religiqforum traditio>
ne habemus, fcilicet '.Domine lefu Chriße, qui nobis. Item Sc
illup,, Corpus&fanguü Doniminoßri îejuChrifti, quoddiciinüSjCümalijsÉuçhariftiâ'diftribuimuS.
Sunt & aliæmul-
tæorationeis;, quas quidem àdpacem & communionem
priuatim fréquentant: Sëd lècundum Microlo. c. 18'. dili-
gentiores antiquarüm traditionum oblèniatores, nos in
huiufinodi prfuatis orationibus breuitati J f1 m I ■ - : ; ! ÜftBud9érÜe docuè- runt, potiufq-, publicisprecibus in officio Mills occupare
voluerunt.Nain B.Innocentius Papafcribens B. Augufti-
n o& Aurelio epifcopis,âlïèrit, quocfnosplus communi-
bus Sc püblicis,quam fingularibus 8c priuatis orationibus
proficere poterimus.; Non éftàuthenticüm autem,quod
quidam corpus Domini intihgüt ', & intinélum pro com-
plemento cómmunionis populo diftribuunt. Nam ordô
Romanus cohtradicit> & Iuiiüs quoque Papa in ordine
XXXVLepifcopoÆgypti lcribens,huiufinodi intindlio-
nem pe.nitûs prohiber,&lèorfumpanerii&lèorfum calicem
iuxta Domini cam inftitiitionemfüméda docet. V n-
de & B. Gelafius Papain ordihe 11. fcribensquibuldam e-
pifcopis,excOmmunicariillos prçcepit,quicunq; fumpto
corporëDôminicOjà'calicisÿartiéipatiQnè fe abftinuerüt,
nam &ipfein eod.Dpcréto allèrit, huiufinodi làcramen-
ëbrurii aiuifîo fine gtandi fatrilegioprouenire non pote-
rit. Poftquam orrtnes communicauërut dicit làcerdos fub
fifentio hâc oratiônem iuxta Romànufn ordinem.Quod
qrefümpfimus,mentè capiamus,& demùnere temporali
fiat nobis remedium lèmpiterftum. Qüafinitafèquitur o-
ratio,fiue orationèspôil communionemdicedæ, quseo-
dém:hümero & ordine orationibus antpledionem , fiue
fecretis suite præfatkmem didis,debentrefpondere.Qus
vtiqj oratiortes non pro his qui communicaturifiint > lèd
qui iam eo riimünicauerunt,iuxta proprietatem fui nomi-
■ nis àgunt:ergo&antè iplas Communicare non negligunt,
quicuiiq; earundem orationùm benediëbione foueri de-
fiderant;Hisitâfinitis:fübfequitür,B«f»dio*>»*»bfl»iiw:fir
uejte mïffaeHJx tamé adfeftdm fiùnt, quod Gloria in excel-
y«,liabere debuit:relpondentOmnes, Deo grattas y iuxta À-
poftolum pró cöllatis beneficijs âgé tes. Ite, Mijfa efl, à quo
Mifla noiheh accepit,de veteri ceftamento fumitur,vbi fc.
Pharaopopulum ire iulfit : fiue vbi Cyrus populum à Ba-
byloneirepræcepit. Benedicatntu Domino ^ fumptum eft de-
pfaltèrio: Deograttas,dc Apoftolo. ËthscdiciLeoPapa'
conftituit. Benediélionem epifcopalem Martialis epifeo-
pus Apoftblorum dilcipulüs,exmagifterio Apoftolorum
tradidif, quas prbbabilë ftüdium féruientium auxit, Àm-
brofius dicere ccepit; Ifq; mbs ex eo vfquequaque conua-
luit.Apôftolicusautem hâne tàntum, qu s finira Mifladi-
citür,aicit.Finitis omnibus, ofculatùr altare, dicens:Pla-
c^at tibi fanéla T rinitas obfequium ferUirijmei,&praîfta,
vthoefacrificium qiiodoëulis tuç maieftattAgo indignus
obtüli, niihi 8c omnibus pro quibus illüd obtuli, temife-
rante,fît propitiabile, Per Chriftum Dominum noftrum. *
Exuens le veftibüsfaeris, çanrat hyifihü tjium puerorum.
Vndëfan&i patres in 4. Toletano , ca. 14. decreuerunt,vt
■ facerdos Èxcommunicationi fubiacerèt, qui eundem hy-
mnum poft Miflath dicere neglexerit, Pfalmum quoque,-
Laudate Dominum in fanétis eius, in gratiarum aélione
fubiüngens,'Kyrieeleifbn,Patër nôfter, Verfi Confitean-,
turtibi Domineomne^verfiExultabunt. verf Exultât iù-
fti.verCNon nobis", vert Domine exaudi oratione meafii.
Deus qui tribus pueris.Oratio,A6lionesnoftras,Videmus
ex præmiflîs, quâm curiolç omnia in fan«fto Mills officio
feruàndàfunt conftituta Sc authentice introduda,quçq-
mnianosmoneredebent, ne officia Rc^panaaluislocis
fine caufa mutemus,aut aliter quam feripta funt,obferuè-
irius.Nam B. A léxànder,cuius iupramentionem fecimus,
ait : Sicut h sc oblatio omnes alias prscellit, & potior eft
cæteris,ità potius excoli débet Sc venerari, de con f.d. i.ni-
hil. Excolamus igicur & veneremur farSélas miflàsGrego-
riani officij , & ante omnia Miflàs Dpminicalescö earum
glorificationibüs omnino diebusDominicis , niïi maior
feftiuitas i mpediat, honoreifius.-nec eas ponamus ftib tritëcoften,
incer Öélauas maiores,& qiiando vigili? fanélo“
ram in Dominica occurrüt,&fi qus lintalis,in eorü Do*
minicis cum debitis glorificarionibus impohantur: nee
putandum fufficeré, vt inferiaDominicalis lscitia obfcu-
retur.Epïftol§'&Euangelia,quas a Rpmana habemus Ec-
clefia, non omittantur, Milïsq; a lis propris Sc fpeciales
cum Dominica & alijs feftis occ.urrentes,prinip manë vel
alias hora congrua fuppleanrar. Mifla pro prim p manefin
diebus Ioannis Euangelifts, Ioannis Baptifts, 8c Lauten-
t i j,& fi qu s alis fint, nonnegligatur. Quando autenveo-
demdieB.Gregoriusduplicesordinauit.vtin vtroq; fefto
Sanjfts Crucis,in,die Auguftini, in die Deeollatibnis, in
die omnium San<ftorum,& fi q u s a lis fint.ill^ omnino in
aliquoloco fiipplcanturiplo aie.Ec hoe oblëruetur;q noties
proptermaiorem,feftiuitate’m occurrentem , Mifla
Gregorianalocüm fummumnequithabere.
cMA N V E L I S CA LECÆ.
VI RI DOCTI S -
SIMI, CONTRA GRÆCOK
V M E R R .O R E S ,
LIBRI QVATVOR.
ohm
»
L A T I N E V E R S I , A B AM ~
BROS 1 0 C A M A L DV L E N S U
Nunc
EX BIBLIOTHECA BAVARI-
C A ^ IN L V C EM p f t o L A T I , E T
notis illuftrati, •
PETRO STEVARTIO , LEODÎO , SS. THEÖIO-
gia D. Profejfore, & Academia Engolfiadtenfis ,
Pmanceüarïo, &c.
P r æ p a t io . •
D O M N O S. A G B E A T I S S . P A PÆ
Martino,Ambrofius.
Arùipraceptis tuii',Domne beatißme, o-
pufque tttud clari,&eruditi vïrïManuelis
Caleca contra Gracie leuitatis errores,quod
infignis Tbeologta citltor Magißer Antonius
Maffatm z.elo fidei fucc^nfus, Con-
fianiinopoli e% vrbé regia feçum aduexit.
commode vttnam, atque vtiliter :ptmipte
certe V atque obtemperanterex Qracoton-
uerti.Ouo fane in opéré, vir ille optimus, itafufceptt mimer is impiepaffm
non ft . ernte enimvt in re tantacongrmmfuitjühiluirque^
romMcrudigniutepmiiityiofciuefmUnbellauritin-^
ingenttum contehtionisfiudiutlt^b ipfis,vtita dicatn ,fundamen~
tit aperitjdclegitjiudatitpfumquernduhuseiltllit.
tiequiient,etilïbent'mtranfiuli,quo&àti,cmotnnufideliobftquio
dcbtojnittngebatür: &ob antiquamgentetn, ac dudutn in-
clytam.&omMgenmlaiidKiUßrem.Snneni’nnefcutGmot
olmcumfnpuntia,&tloquemia,tumfidt,acreUgione,cttmfqtù
Virtutam mentit,cunctitfere mortalibus txcellutjfeè degte, vtp.tr
erttt,m moUflcferebam,huiufinodi dmtim mptdtumlaqueù,pU-
èifqtteirretitam : obqtit id, htm priicmfummit uUmitaùbm fin
bbiitnm, érconfimpttin, vi vint,1km nftigiuntpriftiiggloriu,
Mdiinitatitfmiettcupitbamquetepotiftnmm auhortfinc duce,
earn,etfinohinprifiinam dignitatem,prifcàmfàniHtatem ,fa~
cietnque rellitui.bi quippemafnsca, quam noptandum mbufir. icmumas liu p cum i , Hunun.w^ j.iiwv voa j-«,“ i------------ E l i .v f l
ftir,ifrriaE.MiffeieitarDominicalesii,rerPafch!i&Pen-, at (altem ab mernimnelMrarl. _ t _
— — ------H----- --- Y j Y?
Bibl'toth. Vet. P4tr.T0m.14.