
ribus à pcenis redimuntur, cafq; regrii çoeleftis participes
facit clemens.bonique amator Dcus.Hoc idem Scbeatus 1
loannes Dàmafcenus ranqpam ex mortui'përfona canit
ovànsilmqgofum,ài cens ,ineffabilsgloria tua, &ftigmatafero
peccatorum,mtferere tua creatura Domine.Et pro tua miferatione
emunda: &exoptatam mibipatriamconcede, paradifi ciuem me
rurfus conjiituendo. Simfilter&adinuitatorium fàbbati ad
matutihum ,fecundi toni adfeptimum catitum canonis
moYfcudrum tertio vèriiculo dicit.'Afagna&immenfamtfi^
ricordiaabyjfusinfinita dilecHonistiia : peccatorum remifiionem
eu, qui ad te tranfierunt tribue, &ob tuamgrdtiam mundatoseos
often4e,nofti illud pro tua mifericordiaemunda,&-illud, muttda-
tâseosoftende^u&mobtém mortuus exmmatînonne vt eo
igiiepurgationis pUrgetur?Et nos rùrfiis cum pro mortuis
debrecaiTiiir ? fané vt .eos pii^atos in die retributionis 0-
ftendat:id mutuatiis à'beâto Paülo dbdfcor a iv.vniufcuiufifc
opus qualèfit ignis probabit, quta in ignereuelabituricutus optu]
manferitqnodfupcradificamt| mercedcmdCcipiet. PpfTùmus &
nbé iecandam opinionem noftratïi hàîcverbaficintelli-
gefe:&fi alij aliter expqfueritfit: quod cuius Opus manfe-
nt.id eftinta&um ab igné: quia hinélumen accipiet,mer-
eedèM âcçipiet. Itic^éft iuftorum opus i tranfibunt enim
îufti perignem ilium, & nemo contradicet, vt aureüs Io-
annes teftamr iri quàrtà‘hbmeliainManhçi Ëuangelium,
îsâmfanht(in<im)p^fluuij huius ignem incedët,nec tnoleftiam
vliathfUfcipienuimo vtro hilares fonljd^iutur.Cl^tnoàoenita
quicqiiam patientur, fi hiq^ërfeffce mimdati faerint? eu-
tûs veto opusarferit dertiméntûm pàtiëttir id'cft qui ha-
bet, léüia, nulliufqüe pbndèris pëccata,comburenturea
vèlutifoenum 8C ftipula,quoniam eafacile abfumid ignis.
NàniidinnuensbèatusPaurhs àiiebàc : qui fuperædlfica-
uêrit fiipër fpndaménram hoc li^na’, feenum, ftipulam|
quafi diçerèt; qui ex hoc mundo difeefferit, habenspeccâta
Venk digna,qu^fi ftipulam ^oenum,&lignùm, îàci^
cognitionem deliqucrunt,tanquam fordibus comttiacu-
lati,egen t ea qua? per aquam fit purgatidne: qui vero port
acceptamvitam, fiipfis infidias ftruunt, fanguinisrei, ea
qu^ per ignem fit purgatione indigent.Pofliimusetiafim-
plicius interpretari, qitod ea peccata qua? velut in fuper-
ficie funtj&intusno lately:, ibrdibps quodammodo funt
fimilia:profunda& interipraex prauo habitu delinquen-
tium,commifia,fanguini comparantur. Idcirco ex medio
peccatorum,per Ipiritus vftionem purgari dicitur fanguis.
Prophet*: Etcomburiturjicut ignis iniquitas. Bafilius :Habet
comnnnatio quandam beneficijjpeciem , quia combureturficuti-
gnis iniquit as. Nam paratam ex parte intquitatis materiam abo- .
leri,probo?ninum beneficio, d bonitateDominicotiftjtutumeft.
ViophetxiEp/icutgratfienaridum deuorabitur ab igne>& com-
buretur in denfttatibus fjlua. Bafilius. '•Quomododemergitur in
terrenis ajfeclibus* ammaficuti gramen affetttss antmaferpunt ex
carnis appetttu pullulantes, mutuo fegenerantes , &. alios-de aliis,
producentes. Natnveluti gramenfupra modutn inter berhasgerii-
ctllatum eft, neevnquam dusgeneratio defihtt :fed fehiper prim a
generationsfinisfit fequentisprinciptuni, talk eft & peccatorum
natura iipfafeipjamfufcip'tt ,gignitiibido libidinetti, confnetndrd
ment'tendi ,fit mettdacij mater: p t qui infurtis medhandis vepfa-
tur,facile ihiunatn audet infer re, peccandi enim Occaftdfitprace^
dens peccatum. Si igitur per confeftionempeccatuni aperuermwj
feccinn idgratnen reddidnnus, vt dpurgatofio ighe deuorari me-
reatur.id autemindenfitate fjlua comburttur. Ecpatilopoft:Si
non euaferit vtgramen aridum:noftrumpeccatum,ub igttinotl deuorabitur
, nec comburetur. Et iterum: Propter fur orem iraDo-
mini-y combufta eftomnkterra. OftenditterrenapiO^feim*
beneficiotradipunitionis , ficuti I^minus rabpfteWdit'
dicens: Ignem vent mittere in terrain: & quid volo ritft vtaccen-
d4f«r:Prophet§:Ef eritpopulusficutab igne combuftus.Bafilius:-
Non interittim minqtur y fedpurgationemfubofteiiditfecundum
Apoftoh dictum,quod ft cuius opus comburetur,damnum patieturi,
ipfe vero faluabitur ,fic tamen tanquam per ignem) A udis madeleatur,
ieignkabfiimetjSëdètrimentumpatietür,ideftadtem- I | j . , . | „
pusplectetur : opérécombuftoquafi digrioVtabffleàtur«j,gnumpâtremhuflC, quomodoeluitur& deponiturhic
ipft vero laluabitunfictamerrtanquam per f
gnem,quod fi & hoçmodo dixeris : non multum aberra-
ueris.Qùpd cuius opiiS mafïfërrt,rdëit qui hiric mi®rauerit
peccansmorralibusdetentus,manebicopus tanquam
graué ipftar ferri, yei lapiüis, qüæ qurdem non facile ab1-
fumitignis. Hieopeiisfiiimercedemrecipiet,fempiter-
nam damnationem, cuius verb opus coburetur, ipfe fal-
ua,bitur, qüafi per ignem; vt anrum fi ctiifiierit admiftum
materiæab ipfius aliéna: nanma adultetinum euadit.ac de
fuo fplédore dimihutum inurile redditur : at fi probatum
igne fuerit,yitium illud abfiimitiin&'abolitioni traditur,
aurum vero priftinum nitorem recipit , fic& anima peri-
guem purgationis elutis fordibus » propter quas ex negli-
[gentia & inertia fordefeebat, rurfiisad priorem fplendo-
rem & nobilitatem réuèrtituri Hanc meam fententiam
confirmabit coelicus demillUs & facer Bafilius in expofi-
tione bead Efai* ^rophette fiiper ea verba ? quodfidbluerit
Dominusfor desfilianim Sion &fanguinem lauerit lerufalem de
medio èius inJpiritu iudicij & ardors. Hæc verba apbrte idem
dicunt cum Ioanrie: quod dicir de Domino : illevos bapti-
WÊÊin Spiritu faricto& igne,de le vero,e^o vos baptizo in aqua
adpeenitentiam t cumigicur vtrumq; Dominus coniunxe-
rir:fcilicet quod & ex gqua eft ad poenitentiam & ex fpiri-
ru ad regéneratiohèinac verba vtrumq^ baptifma fignifi-
cent, néquaquam Hint, très fignificationesbaptifinatis,:
fordium purgatio, (piritus regenerutio : & ea quæ fit igne’
(ègrëgâtipnis'prbbatiô. Quapropter, lauare, pro peccati
depPlitiOUe, quae in hoc caündô fit, fiimitur, illud vero ;
fpiritu ifidicij & fpiritu ardprisjpro eaquæin fiyurofçcy-
lo fit probatione per ignem,accipirurlEgentaUtem €ora;
milSper ignbraritiam peccata, qfiafi fordcs quçdam,ani-
m^iitofém ïàbefaisantes f&c riamràlém eijispulchritû-
diilenidetdtrpahrës,;ÎQtionis piirgationeipeCcata verqad
m^rtëfti.ePfuVri quifoonté delinq^uunt,&id cbgnofcunr,
(augais nppel!antur,egéntq; iudicio ardons.Sed quia qui
Cdnfitëfcur : laiiari vûïi;& piirgari : & iniquitàtem ïotione
dicit in*digere,&pe ccatum p u rga t i o ne, di ce n s \Amplm la-
uaineqbimqiûtate meay&àpeccafy mèo manda me, qui diiu-
naiiuq doëlquarum penitus funtexpertes, & ante vërbi
itialitiaunfuturo veroprobatur & purgatur abignè ?
quod pro àrtimaebeneficio, à bonitate Domini, punitio-
nis ignis illé eft conftitutusî& quod peccatum parata màf
teria àboletur,ac yeluti gramen aridum comburitur»fi per
confeffionem denudetur:ifi Vero non denudetur à purga-
torio igne deuoratur?Etquod interitum non mihatur,fed
purgationem fub o ftendic, dum hæc dicit, beatus hic A-
poftolica ilia verba adducit ^ipfe vtro faluabitur'fie tame^
quafi per ignem. Nam faluabitur,ùi lutem oftenditvt verbum
ipfum fonac,non perditionem,vt quidam voliinf*
S BpT'i O V IIï.
A l igitur quæ antéadiâa funt omnia , 8c magni Bafilij
^verbafauâfiintjetiam quodàLatinis vocatur purgatorium
fàlfum efi^quod fi verafiint,ficuti funt,bene iacrum
decretum dicit & vere,laudabilitër Latini (êntiuntj&: re-
<fte:iureq; & ^fq-,-culpa (aniftæDei eccleiîæ nos aggrega-
uimus:boniq; viri,&religiofi munerefungimur vnionem
& coniundionempascis &c concordiæ feruando,fuit in a-
nimo alia etiamteftimonia & dióta fanûorum huic argu-
mento adiungere, fed qui iis fidem non adhibuerit, heq;
aliis adhibebit, etiamK: multo plura quis addiderit. Idcirco
faris e fie,quæ fiipra expofita funt arbitramur âd difere-
tos & difeendi cirpidos homines conuercences fermo-
nem, qui & fiiam expetuntfijJutem, vtrumquë,quoad
pp flibilefit,&-intelligunt breuiter,& amplçâuntur libe-
tèr,nonlitigandi & contendendiûudio quicquid occur-
rerit adducentes:ficuti ij/aciût: qui veritatem incéflanter
impudeoterob animiprauitatem,-& métis hebetudinem
abiiciunt.Et hæc quidemhadienqs. Nunc ad eaquæ con-
tendenteshobisobiiçicisjpràtiohem confiertemus : dî-
eüt enim quihisaduerfirntur; primum quod homini fiif-
ficit in extremo peregrinarionis iuæ die, poenitentia cum
lacrymis, ferués confèluo adfeluté,& ad coelefte regnu;n
obtinendum. Latronis cuiuidam exemplum,nofiis obiir
cientes:qui noétevna compunâus expirauit ftacim,cüq;
Angëli adueni fient,ni hilq;aliud quam panlo ante effufes
lacrymas reperiflèntj-dçmonibusreclàmantibusin eqni-
hil boniinuenirijfandtosAngelos mâtile lacrymis made-^
faétum
I Obieâiô
D
; Ucunda.
[ Feftum pro
i dtfunftpift
fafftumintrutinam pofuifleaiunt: itaque Hasmohes, Dei
rnifericQrdia confuaiflii. Meretricis etiam exemplitm inr
ducunt,atque aliadiis fimilia; non percipientes homines
quod hasepro nobisfaciuntrnofque ficrpipofidemusief-
Imfes lacrymaseum feluafie & a fempiterna yindicafie da-
qnnatibnei quam p'roculdubio fubiiflet,nii|pcenitentiatn
illafla & iaerymas oftendifiet : fed ccelefteregnum nun-
I quam impetrafler, nifipurgatoriusignisebdignum efFe-
ciflet.Hildnt qui in pnrgatpiio purgantui^quifementem
poeniteriefam CQtnmonftrant ; &cohtrito cordeex hoc
rnundb difeedunt: quia 116 eftacceptio peripnarum apud
Deum. Neceile igitur eft ei,qui DeUm vfdere cupit, vt a-
Tumam uiam in anuiquam pulchritudineni reftituatqua
ante ihobedientiam 8c damnationem in pafadiib 'Ada-
mus obtinebat:& propterea ibi eu m co llocauif, cum pflet
finepeccatd,fed cum ofFendiflet &peccafietvinde expiii-
fus eft. Qui volunt igitur paradifiirh ineolerej itapurgen-
tur,vtin jis necmaculanec liubr reperiatur. Non enim
fola fufficit pcenitentia;namfi iufficerct,ftunquam viuen-
tesformulis veerentur, quspoft pera6fem?cbnfeffipnefn
funt inftitut*. Ac veluti afpintualibus patribus pcen# af-
fignanturiis,qui in vita confeifiofiemadhibent,vt macn-
lis quibus anim* eoriim flint refperfe,mundentur: fic &
iis qui in vit* fine conftituti pcenityerint,& feruidis cum
lacrymis confeilionem jyregerint, & ftatim decellerint,
poena aflignatur purgatoriiis ignis: vbi affligitur & mace -
raturanima,cum in memoriamreuocat ami flit mtempus
quminpeccaCisverfaretiu:. Sed tempus abbmuiant,&d
qruciatu liberant preces',oblationes & brationes;, vtfiepe
didtum eft. Qui non credit,ex me aiidiat illud,qiiornoao'
v.oce pfillir,^ lacryms & gemituinferni feruum tuutfi faluator
liberaSznOA namqueheque gemunt neqtieflent,fedlieq; ; grauiore , vtvnahoracruciat.usfiipplicipruiqdecern exin
inferno vllo modo ftmt.defperati, & impij quidem flet periatur,& liberabit, qiiis exduobusidic mihi,a£erbiore
& plebtuntur in inferno.' Seddeiis,commerri6rationem i pependitpmnam?qui per annum fit commoratusiri yin-
fa cere non eft opus , cum ftuftrafit, vtpluriesd nobisex- I culis,an qui per breue temporis fpadum tbrtusfuerit ? A-
pofitum eft. Confeques eft,-vr ij finr quos dicimusin pce-J peftuc^ft quod ifte j . fic & in ilia hora, & vno idtu bculi.
mi.tus,& làcrymas in inferno përpetiantur, fi cuti vos aflè-
; rius:peraót?ipurgatione regni coeleftiscompotes fiant:
fed in cpmmutationis die fecundum beatum Paulum, &
, qui tunc viüunt aderunt, qui antç mprtuos non refurge t,
quia jn iftq pcub & in momento yiuicommutabuntur^
&tnortui refurgent,quom odo tettipusrernanetiniiftuo-
cüliaggredienti&laboreminfumend?vbxfiiciificia,ëlee-
mofynæ&reli^ua propter anguftiam te.mporis , in quo
certamen peràgieur, cor onærrad 11 n tur ,& vnufquifque
recipitfecundirtn ppera fua ? Quid ad hæc refpondèbipis
vos,qui Floreniinam fynodutn ampleblïmini, & ftrénuë
ipfam prædicatis^uiremporâaffigna.tis iis, qui purgatur
in triftij&tenebrofo loco illo; qd aduërfus hæcadferëtisî
huicrei adhibitalenitate animi,auresquæfo,- accommo-
date.Quiaiuftus eft Dominuâ& iuftièias am at , & femper
eft de animatum fàlute follicitus ^quî nunp in vèra poeni-
tèntia decedunt, eos vt fçpé^i(ftumeft,trâfmitrit ad purgatorium
, vn i eu iquete m p uçi n quqp urgëtur aflîgnans,
feçundum commifliproportipnem^cæteriseo tempore
multipliciter 8c multifariam fàlutem parabic. Primum
quidempoenamincomprehëbfibilëmffadit, Antithrifti
feilicettentationemiqui fëcündumf^npturasvëxatibné
magnam exbibebit etiam eleélis feruïsDei,patieritià verb
eorurafiiluab.it i Hos, fecundum verb urn D ömini, quad;
qui perfeuefauerit vfquë iiifinphfefaliiusënt, ôè qui vicæ
finem fgrtientur,alio modô faluàbit ill'os,àcèrbiorem iisi
quam purgaepri, ignis affignan$poenam vho tantum îfib-
menpo témpofis,quam fi anni centum in.téreedereut.Ex-
empli gratia,magiftratus prp vAo&eodemcritni'nedùoS1
comprehendet:quorum alteru'm, annum vnumdamna-'
bit ad carcerem , & liberabit faltérum alia;pcenà vinçülis
nitentia deceffifle;& non fàtisféçifle;quosih inferno vna'
cumimpiis & defperatis efle negamuÿ.in obfcuro 88cali-
giriofb damriàtionis locpineque vero eoftjem aut iUutili-
térgemere,autincafiùm fiere concedimus : fed in medio
feilicet purgationis loco, ybi feorfum & dolonbus excru-
ciantur& gemunt , quod fua fponte bonis fiierint pri-
uàti;quodque poftdifiblutam corporis compagem, non
’eaftatitn fihtaflècuti,pro quibus à tenebris rédimf dëpré-
Gafiiur; &àtriftibusquibusdetinentur yinculis liberari,
8c de cuftodiaeduci,& cumMalachiaProphcta canimus,
qitando dicit , quafiignstnfomace ,& quafihèrba.füllomm
purgabït.& mundabitDeus quofdam.At iSe æternus ignis pe-
minem-mundat neque lauat. Srergp fàriifti Ïotioneyel
rriundatione non.egenr,(funtenim labis expertes)fed ne-
que qui in inferno degun timpij, & impcenftfenteseluen-
tur,vel mundabürurynquarii; nam defgpr^i funtrqu.i err"
go funt,quos laqabit, & mundabit Deus fecundum pro- j
phetamîat ij funt quos medios nominamus.© Alioqui fi j!
ipçccatbresîn extremo Vitæ. conftitiici j fola confefiipne i
veniaiTiimpetrënt , fuperuacanea fiînt omni^quæfiéri]
fanxit ecclefia.Secundam aduërfus nos obieftionem adr
diicunt,qupd fi eiqui obdormierinopitulari opus eft,& fi,
pmnirio dàtur fubiidium,habentib8s qui auxiliëiîtur,da^
bitur,atprö n o nliabeimb ùsqüis deprecabitur ?; ,& h an c :
quam primum diflbliiemuS : quippe cum hi quoq; binps
hsibeât adiutores,hiceccleftam , 8c ibi purgatpfiu'ffi!i gné,
quod inpoenttentiumïfubfidium compararum eft: Rurfus
dementes eftis,neque percipitis edçlçfiam D ei-femper
orarépromortuisv 8c fingùh'sfabbatispro ânimabüs tantum
facefe commemorationem.Prçfëreàbis in araio pro
defunétofnm memqnacelebratfeftum, itffabbato dico
quod carnispriuiumpræcèdi^&anre Penteèoften. Hoc
eo fit,vt fimul omnescomprehendan t , ôcèos qui cognâtes,
qui curamdéfis fufcipiaiit,pariter & qui nonfiaben t;
y r 8c ip.fi cum ûrtmib iis in conîrhuhe htiius fub iidij-parti-
cipes efficiantur.- Tertiam-poftea 8c vîgen tioremnobis
affërimtadmodumexiiltantes,'&fuperciliüniatr.blîétes.
Efto dicentesipiiigenrur nuncapimæ, qubüfqiie-vniuer
fàlis adueniat refitr re dlioifit témpusin quo cruciàtus, ge-
^btenmrum Dominus quiotnniapoteft, &bocefficere
poteft, acrem afiignàridopoenam in indiuifibili tëïçpore
tune iisjquideprehenfifuerint in pàsnirenna &purgatio-
ne;nec^àtisfa<ftionevnpotuermt,alioqui index poteftef-
ficere,potentiarum Dominus non poteftîSéd hæc ià'mfii-
tis à me e xp o fi ta fii nt: &- reflé vt afbitror,non’cbtëndcn-
di ftudio demônfti'ando'hæc confcripfimüs; j fed quoad
eius fieri poteft veripari pàtrocinari cupiendo , ’fedq.ui his
fidem non adbibebit;£ nèque fi quis'àmqrruisïemïgati
perfeadebitvnquam?'Tuautemorthbdoxe,quantüm{a-
tiS eft,babes tertijcapîtis dem onftra ti onësi;&te fti môriia,
quæ à fàctis fcriptüris tbeologorhm , & eCclefi2^1bftori-
bus colligentes, pro viriliëxpofiumus.Exquibusliqüidp
comprobauimus, animas pbft-rnotfém magnum capere/
emoîum entiim.In bis mâné ,in hisefto.quippe cum aif ter
effe non.pbflit,quam ecclefiæ luminariadocent.
Q Y A R T I C A P IT I S I N D E C R E T O S Y N -
O D I '^ O 'S 1 ! E N T I , D E M O N -
ftratioî v v’
• v • $ .e .ç .^ î ,q -..I. ' '
; Deftuitione Sanftorum. i
H Oc eft quartum decréti raput , quod vtpericulo-
■ fum criiùinàntur ^ & ub. brthôdoxa fide alienum; ■
videlicet , quod-;fan<fti fint in gloria D e i, &lætentur
vifione eius ; ac 'quatemrô; animæ perfe^të participés î
fiiy eius dii^næ fiuitionis. iSëd quidam recipiunt, ex numéro
inquam fehifinatiebrum ( fcKifinatiços ehim ebs!
appello , qui faëramnon fequuntur fynodüm) qüidrthi
vero neganr. Çæreriïmaduferfus eos qui conntentur,nqn
eft difputationi locus; fed aduerfüs dUbicantës,*ÿelcdritra
fentièntes 9 riecefie eft nobis-omni cofiàtU dïflerèré , &
ftreriue refpôdëre: Vt etiàm hoc vnacumaliisftabiliatur,
^&iis quidiferimen huiusreipè^ipere volunt, yçritas iri-
f-nôtéfçat^üa cpgnita; ; fcbifniatiçôtùm infafiiâm përfpi-
ciât;qûodq; finevlla pror^is ratiohëfyriodoadiiérsStiir,
&fàn