
D. Philot hei Patriarch*,
may & ex tot a mente nojlra, dicamus, &r cliqua. Et poft ex-
çlamationem dicit lacerdos, Pax omnibus : Diaconus, Capita
nojlra domino inclinemus. Et dicit orationem : Domine
Deus nojlerqui inclinaJH coelos : & exclamat, yîf potent) a regni
tut benedifta. Et poft exclamationem cantatur verlus ora-
tionis: Quibus dccantatis ingrediens Diaconus accepto
thuribulô 6c thure in illud proiedo, benedidione folito
more à lâcerdote petita, egreditur vna cum lâcerdote per
Auftralem portam, claufts ante lândis ianuis, &præeuü-
tibus facibus. Deinde tranfeuntes per Ipeciolàs portas
'cum omnibusfratribus, liantin ambone. Etplâllenti-
bus fratribus, Diaconus folito more incendit. Deinde
poft complementum verluum ftans in conlueto loco, dicit:
ferua, Domine , populum tuum & benedic hareditatem : Et
cantatur, Domine miferere, quadraginta vicibus., Poftea
rurlùm dicit Diaconus, Iterum oremus pro piifiimis, &düeo
cujlàditis Regibus: 6c cantatur. Domine miferere per 30. vices:
Et rurfus dicjt: Iterum oremus pro remifiionepeccatorum hums
ferui Dei, fundi monachi, acpro omrit in Chrifio nojlrajraterni-
tate, &reliquaspoftulationes. Deinde hoc pado dicit fa-
cerdos 1 Pax c mm bus, D ia conus, Capita nojlra Domino inch-
Inemus. Etlâcerdos conuerfus ad occalum : liante Diacono
à dextrisipfius &tribus dextrç man us digitis horarium
tenente, dicit orationemhancaltavoce: Dominemultum
mifericors lefu Chrijle ifomine nojler, & eantatis.de ordine
verfibus, præeuntibus etiamcereis,ingrediunturomnes
templum , 6c manualia ponuntur fuper vtrumque præ-
paratum tetrapodium , in quoiaçet cum frumento dif-
c u s ,& quinque panibus, prout moseftofferreinEccle-
fia. In y triulque veto partibus difci, vafa duo funtplena,
vnum quidem vino , alterum vero oleo. Acvinumpo-
mturad liniftram,oleum autem ad dextram, lâcerdos ve-
ro vnacumDiacono ftat intra Ipeciolàs portas, &com-
pletis ferie verfibus, dicitur illud, N uncdïmittis, & T rilâ-
g ion, ideft, terfâridus hymnus. Enpo&Paternojler, ex-
clamarlâcerdos, Quoniam tuum eftregnum. Et cantatur di-
tnilloriiim diei. QuodlieftDominicus d ie f; cantatur illud,
Deipara virgo. Si vero magnialicuius lândireeorda-
tio , tropariüm fândifecundo iteratur & , Deiparavirgaïe-
mel. Quod li feftum Dominicale eft, aut Dei matris,
qupd ad feftum Ipedat, ter dicitur. At poftquam vlti-
mum dimillbrium cantatumeft, elatavoce & tamenlen-
te Diaconus benedidione à lâcerdote fuperincenfo petita
in gyrumacin modumcrucis panera incendie.Deinde
eum ducit : & rurlum panes ante feparacim. Verum
cum appropinquat lâcerdos , ftat ad dexfrum eius latus,
Diaconus tribus dextræ manus digitishorariumtenens.
Et poftquam ablolutum eft tropariüm cum horario, i
quinque panes oftendens,dicit, Dominum oremus: 6c lâcer- :
dos orationem incipit: Domine lefu Chrijle Deus nojler qui be-
nedixijli quinque panes:6c poftquam cantatum efl,&didum
à fratribus, BenedicamDominum. Ingreditur Sacerdos vna
cum Diacono lândum luggeftum. A t fratres, Plâlmum
dicuntjvlquezd,nonminuenturomnibono. Verum lâcerdos
intra lândum fuggeftum exclamat, Benedictio Domini fuper
nos fit ipjius gratia & benignitate nunc &femper & in ftcula fa-
cularuw/ôcfic exuunt lâcras ftolas& exeunt,&abloluta
ledione, dicit lâcerdos verlum, Sanctis precibus Patrum no-
Jlrorum. Quod lînon funt vigiliæ, poftabfolutionem ex
ferie verfuunr, fecreto ingrediturfandumfuggeftum, Et
poft trilâgion exclamat, jQuoniam tuum eft regnum&pote-
jlas&gloria, 6c cantatur dimillbrium. Verum Diaconus
extra ftans, poft tropariüm exclamat, Benedic, &lâcer-
dos intus, Qui es Benediftus Dominas Deus nojler nunc & in
faculafaculorum, 6t cantant illud : Confirma Domine Reges,
6c lâcerdos dicit voce lenta, fanfttfiima Deipara falua, 6c
ftacres cantant venerat'ionem : 6c rurfus lâcerdos lente. Glo-i
rtatibiDeusjpes nojlra, tibigloria: &dicunt fratres, Gloria
&nunc, DomineBenedic : 6c facerdos apcriens fandlas portas
demi flum phelonium geftans, Diacono extra ipfasà
dextrisliante6cfolito more horarium tenente, hanedi-
millîonem dicit: Chrijle vere Deus nojler, intercefiionibus in-
taminata tua matris, fanftorum & venerabilium Apojlolorum
m iferere nojlri & ferua nos tanquam bonus & benignus & mifericors
Deus. Qupd li Dominicale feftum eft, fàcir dimifiionem
pafitetacin fefto: Q updlî magni alicuius lânôi
fitmentio , exclamat dum dimittit populum nomen i-
pfîus lâmfti.Quod lî eft feftum fimplex,poft dimilîione m
accipiens Diaconus incenfum, egreditur vnacumlâçer-
dotepræeuntibus cereis, 6c fit nihil in magnovelpertino,
fi non eft Dominica, nihil hórum dicitur, led poft dimil-
fionem in media noefte fadlam incendit lâcerdos folito
more, diluculo fieftvigilia, poft finem ledHonis ftatmi ad
höcordinatusmonachus dicit lèxtum Plâlmum. Quod
fi non eft vigilia,'verum dominicà, cantatur modieus canon
& ad finem dicitur illud, vere dignum eft, Sciendum
quod in mefonydkico, ideft, quod dicitur media nodte
extra magnas portas fit magna gktovwj , id eft, extenfio, 6c
lâcerdos ftans ante lândlas.portas facit magnam à>cnvvlw
procuftodiaciuitatis huius, 6c cantatur, Domine miferere,
quadragefies i& fit dimiffio. Sacerdos vero lândlum lùg-
geftum ingrelTus & lupemumerale accipiens folo velo-
thyro aperto, exclamat, Benediftus Dominas hpfier nunc &
femper. Et càntaturTrilâgion cum conluetis Pfalmis, &
rurfus Trilâgioh. At lâcerdos düm cantat,incendit totum
templum egrediens ab Auftrali parte 6c omnes etiam fratres
& exclamat inter duo trilâgia cum P4fer«o/?er, Etiam
illud:j^«osw»« tuum eftregnum. Debent autem diligentiam
adhibere cantores & qui incendit,vr cum exclamat lâcerdos,
ftatimante lefu ChfHli imaginem proftent. Poftquam
autem fuper omnem populumincenfiimdedit&
abfoluta funt, quæ folito more cantanturtroparia,inlandt
ofiigge ft u exclamat lâcerdos & d id t: Gloria fanfta, &
confubfiantiali & viuifica & indiuidua Trinitati. Etftatim
mopâcïhisadhocordidatus incipit. 6. Plâlmum. Cum.
veroinceperitdicere, Domine Deusfalutismea, difeeditlâcerdos
6c ftat ante lândtas portas inconlpicuus,& dicit le-
crete matutinas preces. Verum poft abloliitum ó. Plâlmum
dicit magnam colledtam -, & lie cantatur illud, Do-
minus Deus, & reliqualequentia,vt moris eft. In comple-
tione vero vniufcuiufque lèlfionis facit lâcerdos paruam
colledtam & exclamat in prima quidem lelfion f.Qtiontam
tuum e$trobur&tuum eftregnum &potefias. In z. vero, quoniam
bonus & benignus Deus es ijlis. Quoniam benediftumeft&
glorificatum,venerandum&magnificu?n nomen uium. A r po ft-
quam cantata Hint eà quæ can tari foient dura afcenclùnt
fratres. Vbi dicitur Eüangçlium ingredicur lâcerdos vna
cum Diacono landtum luggeftum, 6c poftquam benedi-
xit ftoechariùm,induit illud Diaconus lolito more quem-
admodum & induit lâcerdos lüperhümerale, &phelor
nium. Et poftquam ablolutaeft antiphona, cantatur hymnus
diei feftiautdominicalis. E t poftea dicit Diaconus,
Dominum oremus. Et exclamat façerdos, Quoniam fanctus
es Deusnojler,&tiliigloriam damus. Poftea cantatur illud, 0-
mnisfpiritus,DeindeDia.conns dicit,fapientta reft a audiamus
Euangeliumfpei. Sacerdos,?** omnibus. Et ftatim profert le-
dlionemEuingelij huiüs diei.Populopoft eius abfolutionem
dicente, Gloria tibi'Domine,gloria tibi. Dia.con\is,Atten-
damus. Et legit lâcerdos Euangelium: Quo perledto cantant
fratres, Chrijli refurreftionem intuit, eW.Idq*, fi eft^^domi-
nicus dies 6c quinquagefimum Pfal. cum cantu. A t lâcerdos
demillè phelonium geftans & Euangelium ante pe-
dtus portans, exit & ftat in medio' tepli, Diacono ad dextram
eius exiftente cum cereo ardente. Ettuncfitfahita-
tio Euangelijà fanctis fratribus confueto more.
Aliis autem diebusnonlâ!utaturEuangelium,nifi lâl-
temin dominicis, quoablolutocantanturconluetatro-
paria: 6c egrelfus Diaconus ftatim folito loco&alta voce
dicit, ferua Deus populum tuum & benedic hareditatem
tuam. Refpice populum tuum iri mifericordia & miferatione.
Exaltacomu Chrijlianorum & mtttefuper nos benediftiones tuas
abundantes, idque intercefiione intaminata Domina nojlra Deipara
femperque virginis Mafia, virtute veneranda & viuifica
crucis tua, ac intercefiionibus fanftarum ccelefiium virtutum
incorpore arum.’Deinde cantatur illud, Domine miferere duo-
decies, ficque exclamat lâcerdos, Mifericordia & commi-
feratione at que humanitate. Poftquam vero canones decan-'
tati funt, lâcerdos quidem exit & ftat in allueto loco verlus
partem chori dextram. Et Diaconus priusbenedi-
ftione ab ipfo accepta, initio lâcrarium omneincendit.
i
Dein-
JJhomodo mini fir at Diaconus cum Sacerdote* 16 1
Deitide exit per auftralem portam & lignum. crucis. facit
ante fandas portas:Deinde incendit, primum quidem o-
mnes imagines quæ ftant in dextra parte templi, 6c vadit
ad lignum manlionis , vbi figno crucis fad o cpnuertitfe
verfus occafum , 6c in medio templi ftans fignum crucis
fâcit.Deinde difcedit, incendens primum qifidem imaginem
quæ eft in ftatione proxima, poftea vicinum fuum & -
deinceps fratres qui funt in dextra patte chori. At poftquam
incenfum omnibus dedit, ftat in medio chori, 6c
Diaconus 6cin orationibus folum dicit, Dominum oremus*
Sacerdos vero omnia facit proutconfuetudoeft 6c fcri-
ptuminueniturinlibris.
verlus auftrum Ipcdans fignum crucis facit » incenlum
quidem fratribus dans,à quibus fubinde falutatur,ipfis 6c
paululum refalutatis. Poft vero crucisfignumfadumin
dextra chori parte,& fandis imaginibus,quç illic funt,in-
cehfis, fratrinus iterum incenfum dat defurfum ab imagi-
nibus veniens Sctatiquam tendenaKerlits Ipeciolàs por*
tas , falutans pariter & etiam paulmum fratres refiiltaris.
Gum autem chori partem abloluit , rurfiis in medio ftat
verfus vrlâm lpedans;& fignum crucis facie.ns,cxit vbieft
populus, cui cum incenlum dedit, ingreditur per Ipeciq-
lâs portas & verlus orientem figno crucis fado fibi proxi-
mum incendit. Rurfufque in medio crucem facit, 6C fan-
dasimagihesincendensingreditur 6c thuribulum depo-
nit. Et mgrelfu, paulum capite demilfo vicinum alonge
falutat & ftat in loco. Verum poft finem tertij canticidi-
cicDiaconus iterum atqueiterumDommum oremus : Auxilia-
re, falua & mifererenoftri intercefi’toneintaminata & fuper bene-
difta virgihis Maria Et exclamat facèrdos :Quontam tu es Do-
minus nojler & tibi gloriam referimus. At poftièxtum canti-
cum facit lâcerdos paruam extenfionem ftans ante lân-
das portas inconfpicuus. Et exclamat. Tu es nojler Rexpacis,
& ttbigloriam referimus. Ad odauum vero canticum facit
lâcerdos cum Diacono ad latus dextrum pcenitentiam
proximo fib i, & ambo ingrediuntur fandum fuggeftum,
fàcerdote'poftquamPlâlmus odauus abfolutus eft,alta
vöce dicente : Deiparam matrem luminis in canticis magnifiée- ;
mus, 6C cantat initium ordinis odaui fefti diei, 6c fic egrediens
ftat in confueto loco. A t Diaconus fölito more incenfum
dat,& conuerfusfedetinfuoloco. Poftyero.no-
num canticum, fâcit Diaconus paruam colle dam: Et exclamat
facèrdos. Quóniam laudant te omnes virtutes coelorum
& tibi gloriam referunt. Poftquam autem doxqlogia incoe-
p it, ingreditur lâcerdos lândum fuggeftum, 6c Diaconus
hac abfoluta dïck, Compleamus matutinas precesnofirasDo-
mino, 6c reliqua,fubitoque fubiungit facèrdos. Pax omnibus.
Diaconus, Capita noJlraDomino inclinemus. Et facèrdos
orationem fecrete dxdv.Domine qui inaltishabitas: 6c exclamat
: Tuum enim eft mifereri & feruare : Diaconus ,faptentia.
Sacerdos Chrijle Deus qui femper benediftus es. Et cantatur il-
lud:C onfirma Deus leges.Szcetdosfanftifiima Deiparafaluiji-
ca nos. Deinde rurfus dicit, Gloria tibi Deusjpes nojlra, gloria
tibi,& fit dimifiio.Qupd fi fit Dominicus dies^citurillud.
Qui refurrexijli à mor tuis, intercefiionibus intaminata matris,
fanftorum illujlrium & glorioforum Apojlolorum & omnium
fanftorum miferere nójlri & falua nos Deus propter tuam bonita-
tem. Si vero eft feftum Dominicale,aut memoriaalicuius
magni lând i, datur lândum oleum fic:omnibus congre-
garis pro pe imaginem adorationis, & plâllentibus, Diaconus
in gyrUm incendit à proximo incipiens , poftea-
quam tarnen fandæ imagini incenlum dedit. Sacerdos
vero ftans oblique verfus imaginem vnguentariiim tenens
, aduenientes in frorite vngit&benedicir. Verum
quando omnes vnd i funt,exclan)at. E xaudi nos Deusfalua-
tor omnium finium terra & eorum qua funt in mari longe & pro-
pitiusfispeccatis nojlris & miferere nojlri. Deinde altiuspro-
fer c.mifericoçs enim ér benignus exijlis,ó’ tibi gloriam referimus
Patri & F ilio & Spiritui (anfto,nunc & femper & infaculafacu-
lorum : Amen. Pax omnibus : Diaconus : Capita nojlra Domino
inclinemus.Et Diacono horarium tènente,vt moris eft, dicit
lâcerdos , orationem demillum phelonium geftans,
Domine lefu Chrijle Deus nojler, intercefiionibus fuperbenedifta
gloriofa Domina nojlra Deipara femperque virginis Maria. In die
fefto Euangelifirii Ramorum 6c Dominica Palchæ fiunt
hæc extra manfionem, fiunt 6c lândificationes cereorum
E I V S V S M
vefperi 6c mane*& prima menfis Augufti, vbi Diaconus
P H I L O T H E I
PATRIARCHÆ C O N S T A T
T I N O P O L I T A N I I N S S S . B A S I L I VM
Magnum , Gregorium Theologum 6c loan-
nem Çhrylbftomum Laudatio.
A l A CO BO P O N T A ^O SO C IE T . IE S V
Thcologo édita.
Agiftros noftros difeipuli laudibus effera-
mus. Parentes liberi pro eo ac decet hono-
remus. Très Philofophos, 6c Ecclefiælâ-
pientes atque oratores, Ecclçfiæ filij,augu-
ftæque T rinitatis adora tores pro virili con-
celebremus. Orationem citra controuerfiameloquenti-
b u s ,& diuinumfimul,hqmanumque Aoyiv fpirantibus,
eorum auditores , &pereoscceleftibus imbuti myfteriis
pro munere conleeremus. Orationem, non qualem ipfi
repudiaruntaereiecerunt : led qualem lè dilexiflè iidem
teftificatifunr. Neque enim quia virorura iftorum excel-
lentium præftantia& cogitationes noftras,& dicendi co-
piam tantopere vincit.vtne medium quidem magnitudi-
nis eius polumus attingere, idcirco etiam filendum, illo-
rumqueprædicatio penitusreculândaeft : quin toto pe-
dore annitendum, vt potius quem debemus, hinc Patri-
bus noftrisamprem pro virili perfoluamus.Inde liquidem
apertum fié * nos nec ingenij excelfitate , neceloquen-
tiæ viribus confilbs, verum fide tantummodo,& charita-
te,atque vt itadicam,iplo debit-ö compullbs,vel maius
quoddam onus,quam pro humeris fuftulifle : quando &
Deum ipfum, quanquam.natura Imperatores ac Principes
vniuerfos infinitis partibus excedentem,vt polfiimus.
veneramur, & quæ fuppetunt, feu qbolos duos, feu fru-
ftumpanis,feu calicem aquæfrigidç,feu longe minimum
quippiameidempieofferimus,aclibamus. Necvfquein
hunc diem, aut fordium, aut torporispoftulatus eft quifi
quam, quia non aliquid pro dignitate, fed pro recula lua
obtulerit. Illi magis in reprehenfioriem incurrunt, qui
quod poterant,lponte neglexerunt:quandoquidem 6c il-
luftriumiftorumpræclarum illud. confiliumeft, inconjpe
ftuDei(iuxczeius oraculum videlicet ) nonapparere vacuum:
nec,quoniamquisab omnibusrelinquitur, ideoomnia
relinquere: led hoc offerte, ad hoc offerendum animo ac
voluntate paratum elfe : pro hocimbecillitati veniam ro-
gitare,& vnumquemque ex his quæ propria poflidet,fru-
dum Deo dedicare.
Adefdum igitur admiranda fane Patrum T rinitas, ma-
gnæillius Trinitatis myfteriorum confcij,& amici, & mi-
niftri,poftprimos,inquam,dilcipulos, 6c miniftros, 6c a-
micos Verbi. Dedudores fporifæ, & ipfimetlponfi, 6c fi-
mul fili j veræ acprincipis fapientiæ, quam 6C vosiuxtafa-
pientem ilium amauiftis, 6c à iuuentuteveftraexqiiifiui-
ftis : & cum qua fupra quam file præclare cohiundi & co-
pulati eftis. Adefdum ergo fidei, 6c dodrinæ fâcræ ftabili-
ment^im, çuius diuinaeft oratio, & linguaignea, qui &
anima,& lingua,& cætera omnia esaureus. Et quanquam
. nullum mihi vinculum vobifcum.neç honos par,nec vlia
coniundio : 6c quanquam de vobis tamexcellenribus vins
habenda,oratio vires meas,vt dixi,multum fuperat,tarnen
ad commune veftrum encomium mihi opitulamini,
& Ingenium excitate, verba lubminiftrate, linguamque
inalpedabilimododirigitc, 6c me manuducite, virtute
fpiritus illius,nuiin vobishabitauit. Oportebat nimirum
de veftris laudibus didurum ,veftram quoque infignem
crucem portans exit; facerdote confequente fcincendit I illam, ac fapienriarefcrtatn eloqueaiiam, veftrafgue voha
Sap.S.
Illlil Hi