dicuntur ab ipfis.Vndc enim iftis perfuàdcre poter|jnt ea-
dem præ fe fereritibus; Quo modo & infidelibus de Chri-
fti fide loquentur, qui irifidelitatem à maioribus fuis ac-
ceperunt? fiigitur tafia poflunt ad inuicem verinque coq^4
uerfi, quid ioborishapebitipforum ratio? Nonne ergo:
inàgis proprium, & vtile eft, otnilfis anticipationibus o-
mnibus, Veritatemipfam, per fè ipfam omni Audio & cura
indagare ? Id fane virorum eft , veritatem ftudiofe fe-
dantium, non Yt aliquid dixiffe videantur,fruftra,& irra-
tionabiliter ioquentium.
Cùm igitur exnoftris non pauci Romanæ Temper Ecole
iiæadiedi firit, ft quidem aliquis ex ipfis veritate dogm
a t is é eo qui cæcos illuminât, iiradiatus, S.S. do&rina
duce, acprzeCedente, calumniatoresperPhilofopbiam,
tionabilitatem rationis norm am aflumentes , per banc
velutiin tenebris cæci oberremus : finuil'autem & contra
fànltos mentiuntur.
Neque enim Arius &Eunomius, & alij huiufmodi Ba-
filio& Gregorio, & cæterisfapien dores fuer un t : qui, ft
quidem irration»biliter perfuadere velint,q.uis,attendere
dignetur? •
S iautemeos, mente & ratione prædiros, atque corda-
tos dicunt, Sc fe iplos deftruunt. Vnde ènim fuis, quos in
fapientia mirantur,fidem habendam propter hanc often-
dere poterunt,fi communiter arguatur fapientia ? Itaqùe,
non magis contraiftos, quamcontra alios dicetury ufa-
pientiæ caufacontigerit,vt veritate fruftrentur.
Sed profe&o fapientia per femalum non eft. ,Nón e-
& Rhetoricain obtinere,& cohibere non poflit, hune fa- nim virtus, & veritas, & fapientia conuenireiit. Neque, ft
tuum,ac fimplicem diçunt:&,Vt fedudum, ac deceptum quis ea præter rationem vttis e ft ip fa continuejn culpa
obiurgant. Veluti, fi cum àfidelibusomnibusexigatur, erit. Sed, nequéillèfàpiensdicenduseft , quimendacia
Vt idonei fïnt ad rationem fidei reddènclam , paratique confingit. Neque enim feièntia, atque fapientiaj fed con-
ad fatisfaciendiim omnibus quaerentibus j tunc etiam tra,infcitià&infîpientia,quimentiuntu!t,vtuntur,&a-
Plato, & Ariftoteles, Sc Cicero in lingua eis effe debet. liqs fallunt : ficuti nequegubernator merito dicitur, qui
Sed enim quorundam ifti fapientiam, quia ipfis incum- nauemperdidit, neque medicus, qui infir mum peremit.
bunt folis fiimmam effe dicunt :'ad quos imperitos i- Neque enim in quantum gubernator eft, vel medicus,
re admonent, mittuntque, tumidaifta, &infiatadifei- . fed, in quantum peridæfuæ norma vterqueexcidit,iftud
turos. ; contingit, Non tamen propter imperitiameorum, fiue
Cæterum, ft quis çorum,de quibus culpatur,tatioriem ; malitiam, vel gqbernatio, ^ 1 mediciria p6r fe malum eft.
reddit, fandorumque dodrinæ admonet, Sc qnæ obii- ! Nemo enim periftaferuaretur. Igitur nee fapientia pro-
ciurttur, nihil habere viriumoftendic, fiue abfurditatum pter eos, qui ilia abptuntur, malum eft : nemo enim vera
lubricum infimiatj vt curio film; & verbofum, conflidùf- j diceret, fapiens qui effet j ita& omnes Theologos mentique
aman tern, nihilqùe vtilemexiftimant: fideique fun-
plicitatemlaudant, Sc pifeatoresingerunt, quafi ipft ad
pifeatorumgradum péruenerint,illoruraque fapientiam,
Sclignaillosfequentiafintconfecuti: Non enim feiunt,-
pifeatores quidem illos,priufquam arceflerentur àDomi-
no fuifle. Pofteaveroquam, illius difeipuli effedti funt,
illos ipfospifeatpres fepientiffimos ab ipfo fuifle decla-
ratos. Benedict us enim DeitSyinqaiZyquiptfcatores^pientifiimos
ojlendit. , ,
Ethæcdicunt, non ft quis in diuinis rebus fyllogifmis
vtatur,Platonifqi & Ariftptelisadmifceat Philofopbiam:
præclareenim ageretur, ft propreTftçfei re uerentiam ifta,
déferipturarumauétoritatedoçerentur. Nuncautem &
ad ipfos fidei terminos, feripturaeque ac fandborum ma-
gifterium impudentes fitmt, cumfcilicetabillisvrgean-
tur : neque principio inçelligant, quid velint. Huiiiftnodi
autem cauillationibus pro mffugio, & diuerticulo vtan-
tur fepia: in morem j qu<e, vt pifeatores effugiaç,&Iàteat,
atranientum ante fe vomit, ÿ f i tamen, cum aliquid dice-
re videri vplunt, in angulo fuos âlloquentes, obliuifçun-
tur quidem régulas, quas aliis.ipfipofueiunt, ceu fapien-
tiæ, iadantes fanda, &infanda, Sc qux fapradiximus, Sc
fcribunt,& dicunt.
Atqui, ft quidempmnemrationemreiiciendamarbi-
'trantur ■> quodque præter rationem eft, fufeipiunt, quid'
tahdem fuos iftos etiam feptem Sapientibtis præferunt,
quibus côferentes cæteros, ludum effe puerorum dicunt,
quibufque omnes cederevolunt? fienim exillorum fapientia
ni tun tur,plures, atque fàpientiores,qui êis aduer-
diceremus.
Itaqueft quis modos verborum, ac rerum feiens, vt-
que in D^o aliüd quidem ineffabile eft ,aliud nonita; iu-
xtaD amafeenum enim,neque omnia funt ineffabilia,neque
omniaeffabilia, conceffaque fidei principia fuppo-
nens,quid hoc fiippoftto, fequatur, quidaufera,tur,infpi-
cit, &infcrtfequentiaprincipiisconïbna. Acfidemqui-
dem externisquoque rationibus oftendi poffe, confidit:
folam autem propter reuelationem, fandocumq; Theo-
logiam credit: Philofophiam veto velutiarieillam Theo-
logisadiungit j aeper hanc réfutât calumniatores; nihil
eosaduerfus fidem valid umcontra iiiferre arguens: ficuti
prioribus temporibus antiquiEcclefiçmagiftrifaciebanR
quippe iuxta magnum Bafilium in expolitiohe fuper I-
faiam : Mur us eft dogmatibus nofiris externa fapientia vis y non
ea permittens volentibus facilia ad capiendum, ac diripiendum
fieri. ' '
Qui huiufmodi eft,nunquampropter fàpientiâmynor-
ma fapientia: faq^torum in diuinis vtens,vt men tiens cul-
pari poterit:alioquin&illos vt corruptores vna eiiciem us.
Hocenim ipfum Arium Ecclefia expulit, quod plurima
ex h is, qua: feripturæ authoritate & fide concefïa funt,
fubieda ipfeus propofitione,tollebantur.
Hic autei®,vt oftenfum eft,nihil huiufmodi contingit.
Qui enim ex fblo patre procedere dicunt fpiritum fen-
dum, eos ômnia, præter feripturam, ac fandorum rationem
, fequuntgr. Qui autem ex vtroque , videlicet ex
patre per filium fatçnturs eos omnia fecundumrationeip
feq.ui, comprobarur : cum neque aliquid ex fuppôfitis
tollatur; neque abfurdum aliquod introducatur. A t , file
quidem minime vel Catholico, vniuerfalique Conci-
lio crèdidir ; vel ad communem Ecclefiarrt attendere vo-
luit. Idcirco etiam peppriam quandam , prater comfeucharii^.
fantur, fuifle cotnperient. Profedto enim Occidentalium
fapientia excellet: ft autem quod fapiens & cum ratione
eft, &ipft ftifeipiiint, atque ideo de feripturis perfiiadere
conantur: nequaquameos,quifecumdifferunt, abiicere (
debebunt, quos id,quod fecundum rationem ex his,quæ > mtinera, viam ire voiens, ncereticusfuit. Hie autem, qui
concefïa funt, pluribus ex partibusfeqnitur. Non enim ] Occidental! Ecclefiæ adhærët, præter id , quod omni-
his kcerefibi vti dicenc,aliis vero nonitidemliceretquod • bus Catholics Ecclefiae magiftris congruit, vniuerfaliet-
j irrationabiliter diftribuentium eft. 1 / iam fynodo obtempérer ; in qua Grientalibus, Occiden-
Conteftantiir autem Sc Ariumj& eius fimiles^quotiens ; talibufque conuenientibus, communi fententia defini-
6os ratioi defecerit, fuifle quidem eos fapientia infignes,. turn e ft, communem effe fandorum omnium opinio-
• vitra fàndosomnes, a^ferentèsj fed veluti hæreticosab nem, dpatre&filioprocederefpiritumfandum, Eccle-
j'EccleftaeieiftosinferenBesrniHilqueminimeftjfiquisfa-1 fiamque id confitejri, à qua nullavnquarp fallaxde fide
! pienscümfît, aIittdaliquid'jpraeterid,quod^pftvoliint, fententiamanauit. ' . •
, de fide dicit. Et ipfum enim nihilominus propter fepien- , Sed, ne Baftlio quidem, & Gregorio cæterifque fimilitiamfiiiffe
damnatum. Hæc autem dicentes, Dodores I buscrederemus, fapientia:caufa, nifi priusipft, hsretij^
àmbiguosfeciunt. Nam, fîinhcfeliseftfàpientia,cauen- aliisaliadicentibus,huiufmodiEcclefiæynitieffent,atq;
! dum nobis eft, nefàpientkecaufâillis obtempérantes fal-J à Catholicis fynodisab ea congregatis probati fuiffenr,
ilamur; &cæci cæcos fequentps præcipitemur, àtque irra- * atque ad illos nos tanquam veritatis magiftfos, Ecclefia
< * . diriri
1 r’
B
b. & feqq-:
[ennad. -ä
o âjbticîli
faumbét.^
tonttaMi-
fchaelem 8c-
1 ' jpr contra Gracos.^ ’ ' -v . C i*]
d i e ^ S è c l lw f l i r e f à t t a o s ï o s p a â r c t o u s s ^ o iJ t ta ïl - j diàum|iBtanre4 4 zywum paném j quia faitleiito|aj
ïamlvimilijsrcluài&tül-. ' ' , ^ | K au i:\1uCi.iu1cm-.i!!i,dlan voluut. Quaii vcronc-ccf«
Éos e n i m q b t g m p c r a u c - fitUnguasqm^csjltaqubqiKipanisnomendctiuate.
__ (iuc co.ntradixenuitvCxecramar. Nbuiuiqucfolam
pJlitïr'Ëkléfiçdogmatàcohfiteàtur.tiuahfUriibetqüifqué
fit fapiens, deiijatt'Opdriret enim Eéclcfiam ftabilem
lempt L'mveritatc confiftcie, idque.exbis, quæàili ante
cpntigemnc, cqmprobacuPj cique opéra préciumeftobrejnperare..
Aliter enifi) iSçèrtum effet, qitis' fapieiititqii
vera profequeretur, nifi ici ilibijéiatqt, Eccieiïatnfempët
neceflatio vétitatem feqai : atque hanc i ambigua emnia
dircernete,atqueclefini[e. ^ .
D E ^ i Z T M l S .
îanimi‘ vei'0 de aaymis etiain Écclcfiam in ins tra-
P
- tant,dëquibvuneloqqiquidemdignmneft,adeos
præ&rcim. qiiiignbrant Ecçlefiasab înmo fimper ieita
h^üife,pa-tÔnehtisiciiicetEcclefîafermentàtiSi Ocçi-
Latinuÿ enimfortafle y vel Perfes a confirmajrdo panis
mornen j quia cor hoiriinis>çc»rifirmat, vèl quompdolibeE
âlïtér,a pi'bptfetaribusipfam remfequéntibus dedùçit.Si
autemÔcazymâ cot h orà i ii isedn fit mant, Sc ipfaomninp
panis nominè vûcahda funtj fèd Sc lctiptura, cum de ipfis
ïoquitur, panes vtfâcjue appellat.
^ Q^dindicatB.ÉuangeliftaLueasrqu}Saluatorispoft
refuriedion&m ad t,ucam,&Cleopham in Emam profi-
cifcenVes lqç.utionem pip.fequ.ëns, poft quædam infert:
fed cum bis omntUis hodïe terüa diesejl, quo ifia fatta funt y ae
p^onefeilicetloquènsjdehacenimfermoer$t:eqhftat-
que quia diçs hæc teiuainter feptem poft pafeha dies fuitj
in quibus fecunduni îegem ëisiqterdidufnerât, v,ti fer-
vmentatis,vefeâVtCunquçcircumferre>Atqueillicadditi
qtiia cdghitùs fuit tnjracttonepanis^
, In ipfaquoque app^ationeDohiin’i , qùapifcantiibus.
appa;rtut,fcnptum e&yqûht mtepmni prunam pofmni-. é*pi
dentis âutem azymis fîcrificaret : quodque ad myfterij
yirtutem ytnimbue idem valet : coriftat enfin ex tritfci i angeliftas appellafle. fiequç enim eislicebat,kptem:illrs
ftibftan tia,ek quo folo,fubiedumiündaccipi nece fie e ft: ; dicbus fermentatum pancm habcic,vcl ciraimferre;
S duatorque nofter fecundum legem omnia faciens j j Piætcica, fcmienium pro dolo, & mahnain feriptu-
wni inquit, legèmfiluere 9fybidimplete : 8f | I | | nos imptere raicçipitur. Attenditewïniy iqquit, a fermenta Warfoorum.
omnemi^ ito :p p o rteb a t,^ e ifd em injegàli Pafehavte- :]<Et, epulemurnminfementoyeteriy nepfeirftinentomaliüa,
clll!a enil-m
fermentatis, azymatum apponebat. Ex quibus pfpfeóio . funiptUm exfacra V irg in ^ om in i corpus ab pmni peG-
in éadênimenfa, myfterium quoquefui corporis cortfi- cati labe fyncemm, intaclum , inacceflum fuit : idcirco
çiens tradidifle cognofcitur. ,
panis .qiioqueaZy aiiis , ftftceriqr, aç firhpliciqr cum fir,
J QÙod Chryfqftomus qiioque attèttatur dicens y in U|
merito in faciificij ohlatiOnq affumptuis dici potdft | in
la, coèna omnia earn fecundum legem patrauijfe. Nifi enim feqüæfumuntùivaccom
v^iieffer Ihdæis ^ enim plenum ràtïoniseft, vt ad myftenayquæpetfenfjbi-
nnino, ^pçæuaricatoi:.legis »mfiiqUlkus eil£t. tfam cum j l^f{)^restr^diHitur,y)retiofiqre?ydbquæ fintmagisei^
multifalßteßes mqimprrexï0 nt;çzu^m hop muénerunt:
»PPdatæeligantut.,
maxime cum&proditQrcoenæilHintereffet. qui, fiquid
taie fiüfletadmiflUmifiudæis clamrpnunciafTet. Q^aq-
D o r M i s n ? i b r i *
quam ScDommus aittâefiderio deficUraui hoepdfeha mandatradendumerat
; prædixitque vbi nam ciim difcipulis o-
pqrteret éumpafcha nianducare. ; v
I pj ailtem, pafcha legfdmum fü it , omniqo, etiam le-
ainmis m illo cibis vfu? eft. ftéque enfin, cum omnia
fegis impleffet, ëam inPafchæpræuaricari debüit. Com-
m M f th d c& Euangelifta, cumdicit y Prima autem die a
IgMfl
f egè Gèii.
pro Coiic-. '
de Safiftorum
beati-
tudine.
rnoKfim. . - i • • • n
Primavero azymorum, folenniserat , aclegitiïfii Pa-,
fehæ. Sin vero D. Chryfqftomus expoftens primant ayj-,
moruniy ècLnïy quæpræcedàt azyma, dixit video id ait, quia
Iudæis conliietudo erat, a vefpera femper mmum diei
cpmputantibus, àvefpera etfam, folennitatem azymo-
ruminchoare. quain enimiphnoclcm, paiftm piæteri-
ci dici computamus, fnitium dièi a fplis.ft’tu facienfes-,
,'l^æ^g. jj|;i«fdiçi'fequenris initium computant. qüam ergo
nos ante azyma, illi primam azymorum dicunt. Quo-
,’circa feUangèlifla'quqque fecundum co'n^iietu dineni,pri~
mam azymorum appeîlauit, quainChryfqftomusànte à-
zy ma dixit, vcfperam infinuare vole ns, inquapominûs
primaûzÿmoruminchoanVe,eumdifcipulispafchamandùcàuiÇ.
, < ■ , . . '.
Qupd'fi jiâffim eft vJSf tpfinon intmemit mpratoriutny
vr non contamina-,-onttir y fed , vtmanimèrent Fafcba -, non
îdeqputandumeft,nondumaduenîuePafclia) fedyquk
; Iudæis iicitum erat, ipfiim jn quibufdam çafibus difter-
re. Sicut enim cum effet prohibitum Iudæis , extra çiiil-
-tatem fuam Pafcha facere, fi qui folennitati dcfuilfenti
-poft l^nciu çiuitate cèlebîabant: it^ Sc his-, qui in.ciuita-
te emnt cafîëus quibufdam diftetrèlicebat;ficu
tuftcetiamfec^uutîhequitër quidem;qüiamqrtlluftuni
iniufte tra|entes,arbiti:abanthr mundosfë Pafcha'fecun-
dum legem manducare. Diftulerupt tamen,"etfi rationa-
bilemcaufam.minimeftaberentk. • ... , .,|
kfiUcuium yçro Sc illudeft, quqd qfiidam panis nq-
I & £
ET hoc 'litem Óccidentalibus crimen impingunt,
quodebs,quivita exceduht,;nifi peccataaliquaihi-
pediaht,'fen<ftof deb,ita bêafitate’ftatim fmi dicunt: Sf.
confeqxieiner mqrtaiibiis peccatis obftrictos j atqueid-
eö ,a beatihidine ifidihhos, ad
hfi quo adfada mortuorum illa génerali refarredióhev
fthgula fihgulqruih animabus coniunda corpora vha vel;
fruanturgaudijs ,vcl lupplicijs afHciancur. Qui autem id
ttimehobijciuhtjfiuefecris litêris crederidumdiuefit ob-
feman'daratio, culpari pqriusmereiinir, quamculpare
ipftdeb^ant.NaniDomihusquidelh'vVtexpaj.iperisLa-
zaifi,&diuirft epulbnis parabola’propofita, conftat, quia'
noH^verbafine rebus proponebat, concludens adiecit;
quod Lazarusquidem moirtuus ab AhgelisAbrah^fihi-
bus muechus eft:mortuus eft autem & diiiés, &: fepultus,
atque in-flammanv abijt. Pèr qua: poft inortem alterius
quideml'equies, &Keatitudq figriatur j alterfus vero cm4
ciatus,nullum finem habént.
Qftanquatn & id , quod ad latrónèm in crücé diduni
ëft: botdiemecumeris inparadifo 3 iam iam futuratn beatitu- H
dinem commendat. D/autemPaulmdiflblui cupit,&el- , t-nc. W
fe cum Chnfto. Cuius rei gratia id cupiebat ? Ingewfa-
mus 'énim, inqi.iit y fiieni'es quoriiam dtimfumus trifioctaber- J
nacifto y pere^mdmut a Doifïinö i per fidéttt enim amulamits»
nonperjpecktiuS^ecipridiCens créditarum rërum fubftaii-
tiam, atquéyeritatéin. Profedq autem.iftarion dicere^
hifi aperte fcil'etf pbft huiufmodi peregrinationem, car-
nis onere deryfuo.y;feperip'eciem concupitis fruiturum.
A liter quippe , viuere prxftinffet qqam mori. Nam &
córpöris ad aniniain connexiq , yeluti mateiix ad fpc-
ciem naturalem'eft. ömnibus'!iutem eorüm , qua: fe;
cuildum najturaiii funt , hc propfiorum , ineft defide-
ritim 1 neque ^irimi.qiiifpiaiq ^natliraliljus vinculis elf3
geret* riifi
rum creieret:,defun ctoque dolorinèflet,fiifï fpefatispo- . .iStiuicuiiuu,ysAt> i « » » . r . , - :
men, qui Græce *PT ^ , djcitùr H ] | g « | 4 eft, tp tu r } . m jm m
ab lSquod d fl^cql^flOT^P ^rfe rmentumtntge^ r, ‘ | Cçterumcum
Bibliotb.Vet. Patr.Toni. 14., neque
»