quod licet per huiufinodi difeuflîoncsdifcisinterna vicia
cogtiofeere y inordinacas concupifeennas & affedionei
videre 8c viriumanim* tu*. deordinationes confiderare,
veruntamen quantum in te huiulmodi affediones font
Valid* & radicat*& quodammodo mnaturaiil transform
mat*, nuoquam plene 8c perfede videre poteris, donee
manum apponaS&eas tous viribus ftudueris extirpate,
vtitaearum fortitudinem & refiftentias experiaris.
C A P V T IX .
Quod homo debet exercitia fua prias in corde diftonere & cumfpi-
rituali viro difeutereantequam afcenderé3& quodfantta exercitia
non[iint leuiter mutanda, fed quod in
ipfiscfl perfeuerandum donee ad fi- —-
nemperaeniamus.
AScenfiones in corde difpofoit.Priufquarnafcenderc,
id eft, proficere indpias in fpirituali profedu, debes
in corde tub moduni tibi cbngruum difponere, quo pol-
fis ad finem tuum, qui eft puricascôrdis vel charitas per-
uenire. Difcute8c foliate examina, quid tibi.congruit,
quid tibi melius expedic,fi nefeis,alios interroga,imo per
alios difpone afeenfom.’ Ordina inquam-fineip aliqUem
in corde tuo,cuius-gratia omnia opera tua&exerritiaper-
ficiasi Ordina deinde gradus | exercitia &modu aliquem j
quomodo ad finem ilium deuenies, atque finem parieçr
& media in cordefortiter fige:Et hoc,vc vfdetur,eftafccn-
fiones in corde difponere,id eft,modum aliquem & exeu-
citiaper diferetam & diligentem tui & aliorum difcuiüo-
nem arripere, 8c cordi tuo fortiter infigere & imprimere,
8c inde tibi multiplex eueniet vtilitas. Et primo quidèm;
vt omnia ordinate ag^s,fecundum quod in corde tu#dil-
pofuifti, & non cafualiter ficut quidam quihodie fe in i-
fto, eras in alio lunt exercentes fluid! & vagabundj omnia.
arripientes, & innullo proficientes, omnia tentantes, &
innullo confummantes, fortuite omnia orouc occummc
agentes,cuin de null© fe in corde difpoftierinc,nec fint fixe
de aliquo deliberati: tuautem nonfic,fedomniafacies
fecundum quod in corde afcenfionesdifeofuifti, ad hoc'
omnia opera & exercitia dirigas, ytillo modoproficias,-
.& ad exemplar quod in cordepofuifti oonfommes» Omnia,
iuquitDominus Moyfi,facitoadexemplar quoati^j
<biibonftratum eftinmonte. T u autem omnia ft ude per>- '
ficefe fecundum exemplar quod diferetein corde difpo-
foifti.Siartifex non prius in corde fooformam ôcdifpoft- ;
tionem domus quam *dificaturns eft difpofoerit rabid- i
cans domum typicam,nunquam débité domumextérius
pradaceret, vel in debira dtipofitione febricareti leap-;
porteryt Scniafeenfurus prius tibifealàm in corde errgâ$,i
-ad cuius exemplar omnia foris agas. SicDeus prima-caufe -
omnium, non riifi adeflentialé omniumterum exemplar
& ideas res jpfasin congriia difoofitione & formaprodii-
xit in efle. Secundo ex ifta prædifpofitione in corde tutus
erisd deceptionibus. Qui enim nihil fib! determinatiex-
c^citijVelq)iritualismodipr*figuntsTorrecipiuntde{uis
exerci tiiseonfilia, qtipt yiderint aliorum fa d a , credences
omni ipiritui, in nullo ftabiles, in nullofixi, fed in omnü-.
busvagabundiddeo illasidebesafeenfionespriusdiligen-
tiexarainationein corde difponere, vt fecundum easvfe
que infinem poflls viramtuam regulars, aliorupi vitam
&exercicia laudans, npfi tamen afliimens vt vult abb|s
Neftor.. Item dehes exercitia tuain corde difereta modo-
ratione dilponere+vt- cum qua dam alternatione & refe-
oUarione tefeheas ftàbilém,& nonin quodam vnoope*
re impominius. incubantem, alia penitu$ non curando
vel Yt inualida relinquendo, tædium aucinfitraitas,&fl
quid hniufmodi te vincat. Nam quod caret alcema tè>i
! quoe, durabile non eft. Ira ergo ntinc lege, vt poft fis yàli-
I dioradorarionem, mine meditate ^nunc operate vtfibi
mutuQ referuiant, & b * c omnia teftantemteneant fine
tædiodevno.adaliudtranfeuntem.Harumautemafeen-
fiemumm eorde d^pofirio firdiuinis feripturis ‘
; ? ... .coiifonnis&ipiricualfevmdifcaj^io^1 j
neapprobata. : '
C a p v T,v. X . g iV \ .
I Quod aliter debet homo in corde difponere de fine, aliter de his
quafithi ad finem.
A Liter autem in ebrde debes dilponere de fine tup,aliter
de his q u * flint ad finem, Firicm enim mum videlicet
cordis puritatem, & charitatem, itain Gorde tuo debes
figere &immobiliter imprimere, vt nullo çàfu, nullo
confiTio,millius imperio ab eo difeedas nec ab adtu vircu-
tis interiori vel charirate,fed omnia opera, omnia exercitia
ad finem debésdirigére, & adipfum femperocululn
refleâere* Sieur enim naut* quiportum pro oculis non
habenc, quo nauigattt,^vage hincinde,nuncad orientem,
nunc ad oççidencem fecundum ventorum impullusna-
uigant & riefeiurit fi recedunt vel propinquant, ita eft qui
bona opera facit, & nefeit finem puritatis,fedpermittit vi-
tiainfe dominari, nefeit quantum iii vera fpirituali vita
proficit vel deficit.Ea veto qüç font ad finem ita debqjnus
in corde difponere & ordinare prout melius poffont nos
ad finem charitàtis vel puritatis-ducere. Cumvero nos
in talifine puritatis vel charitatisimpediunt libere relin-
quere. Non enim ita debemusinfiftere lebtioni vel medi-
tationi vr cum charitas exegerit.non nifi cum mùrmure &
triftitia earn rebnquamuQincurrchtes fie triftiti* vel alte^ i
riusvitij impuritatem propter quam extirparidam , fecra-
lebtio vel mediratio fiierac arripienda; Nec in talibusex-
erciriis.itaex toto debemus efle'fixi ficut infine;fed quan-
do charitas exigit, vel obedièntia humilitfer ad tempus
non ad femper defererc. Q u * enim fecundum Bemar-
dum, pro charirate funt inftitura, contra charitatem non
debent militare. 1
. C a p v t X I . • - ■
De trtbusafcenfionibuS cohtra tres defeenfus proemïjpis iter urn re-
ducentibusàd locum reftitüdinis.
NVnc de afeenfionibus qüihus afeendere Sc redirede-
beàs,rèftat fobfeqiienterdieerc.Audifti âutem prius
“quod tribus défeenfionibus;quafi tribdslongiflimis di-
«ftis à loebin quo te Dominus pofuit, recelfiftiîîtâ nihilo-
minus tribus afeenfionibus flluc néceflè eftïediirei Prima
autem afeenfio ipfà eft quaafeendisiterumadcörtuum.
Lóngeenimegreflusesac6rdetiioperpeccata,neepotés
fpiritùàli exeréitró in corde proficere hifi redeasad cor.
Vnde Prqphèta admonet*. Redke præuâricatof^ âîd cör.;
Secùnda afcenfî'o, eiim iain adfciöt redierîs, afcendas de
córde iirfpürö «e r .concupifeèntiàfrad cor pumffi, &hù- ‘
iufmodi âfeenfio eft-puritas ôordis&eharitas^&tràhfit1
cohtrafecundttm defcenfomvTertiaafcenfioeqhidem ii-
pfeéftirif:orde | qhà videlicet àfcehdis ctittii^fooMiria-;
tasaffedlbnes innata® ab Adam;i vel iam inolîfâsd tei-|
pfo , &hæc principaIius ordihari?poteft contra-' primum
defeenfom.
C A P Y T,,;^XIL
Deprittia'tfcehfioneednirw detribiifgtddtr '
~^busjmusafiepfipnü3^
N Vnc'igiiür- futgéSC.fiiffurii âfcende, incipe â'd cor
tuûm pérgère.Sicut àiitem pe cca tu m mo îiafei trip li*
er dèfcêfodompleuifti. Nam aiieifos esâxreatore tuo pel
fopetbiaihyfo^tiàeftfôimâlist^îàpecéatiîeériûerfos es
ad cceàturam per dèleâationera, ac deinde per opera-
ribries contra lègeiri diuinam'Dei’rai trahigréflus esprie-
j ceptum : Ira tribus gradibusoportèt te coritrarifcv afçen-
’dcrëi PnmoVt audrtas côf tüufo à créatuftó ôcipéctàrisï
Habeas quàridàm cordis-firmrin auerfiôftem *jJ iStiür«
mura quoddam propofitum Dèô tflo feruièndi, & nun-
quatn té creàturis per rllicitatti cfetedtationeth fobiieien-
d i, etiamfi mille mortibus mori te oportereti Hocaü-
témingbhérédèBëspropónere, nôn auterh fo'pèfrnoc /n
fihgidari te exaltiinOTé.dolëbil^ûë mûlcumquod'tantiïm
dDéo tub rtfcèfliftiVqubd tantum eüm offendifti,(&qu6-
dammodô ifcerüm crucifixifti/' Ecee talis auerliô ipfaeft
vnaafeenyiiâ
àfeenfio , cuius nomen eft,contritio , quacôrtuum
qüodammodo à foà duritia firangitur.Sicùt enim in nâtü-
ralibus res dur* dicùhtjirconteri, cum in pattes minutas
frangunnirvelminuuntur,, ira metaphorice côr dicitut
conteri, quaridô ipfom à foa duritiaemollitür quod prius
àuerfom à Deo dururti & ôbftlnatum fiiiü ih peccatis, non
cedens diuinæmotidni,non admittensinftindum Spiritus
fàndkijfed obturatis âiirem ne audirçt. Vel cor durum
fecundum Bernardum Lde confideratione, dicitur quod
neC.compunériône fcinditur,nec pietate moîlitur, nec
mouetur precibus, & C. C onteritur autem quando iam li-
quefit compun<ftiohe,& emolliturpietatc.
C 'A P V T X I I I . ,
Deconfefitonequa eftfecundas gradus huitts afeenfionis.
QVia yero in peccatis mis Deum per fuperbiam con-
tempfifti i ideo neceflè eft vt te hominiDeivicario
clauéshabentihumiliterfobdasvice D e i,& ei tanquam
Chrifto Domino iudici tuo affiftens humiliter & contrite
& dolorofe peccata tua çonfitçaris.Humiliter videlicet
te in omnibus accufàns, & propria peccata agnofeetts, in.
moribus,ingeftis,inprolatiôneverbomm, inrefponfîo-
nibuSjfingulifque aliiS tanquam iudici tuo affiftens te habeas.
Caue ne vt quidam ma^iaerimina confitens , inde
his uïüus partibus pcenicchtii rëdîs ad cor » & Deo pàri*
terreconciliaris«
quæras laudari, vnde à Deo mecerisreprob^ri. Sicutnon-
nnïii quod ïn fcholis acute folebant arguere confiteijtur,
Sec. Noli etiam peccatatuayçl intentionem tuam excu-
fare,fed die fonpliciter 8c humiliter quod rernordet tuam
confcientiam. ’ Debes etiath contrite & dolorofe confite-
ri , exercens te ante confeffionera ad compunétionem
modoqûopofteahabebitur, vtita contritusô^iolorofos
• vçnias ad côfeffionem.Ec fi hoc béüe fecerisjiéquaquam
ficut quidam faciunt, peccata tüaficut fabulârii proférés,
velita fimpliciter profeie^fine ^olore quafi de alia fecu-
lari materialoquereris, fed fi verefpiritum compundiö-
nis côcepiftijinterdum difficile erittibi ,imo verofachry-
fnas çohibere nqquibis. Et certë frire debes quod feçuh-
dum intentionem cbntritionis &h\imilem vetecundiam,
peccata tibi in confeflione remittuntur-. Si etiam fieri po-
teft, talem tibi debes cpnfefTorem eligere, qüidifaete 8c
pradenter friat abfoluère vel ligare,cuianimam tuam poteris
fiducialiter ccimmittere , cui ftatum tuum * vitam
tuam, & omniacxercitia tua fecure poteris exponere, ab
ëpdem foper fingul;s,confiliarecepturus. Cum que talem
çonfeflbrem.inuenéris,noIieumleiiitervariare. Diuerfi
enimiïlediri , diuerfis vtuntur medirinis. Medicina autem
f*pe mutatanonfànatjfedturbatægrotum. In his tamen
ommbüs femper falup iure & obedientia ecclefiæ &
fopèrioris. S cire etiam debes quodmulco plus fotttfàris-
foétoria blona opéra tuavà fecerdptè tibi iniî»n6ta quam
jpontëàteipfôymi.mpta ,Npiæcipue propter,tim clauium
ecclefi^ &,propter huqlilem obedienriam Confitentis.Id-
eocum'vulnera tua facerdori tuo expôfoeris, & ipfe ficut
mcrito'debet Ieuipqljùs vti voluerit mediçamentis, îufta
opportune nonnunqnamirhportune vt tibi non.pareat,
fed quæfibi pro tu’o ftatu Sc emendatibne expedite vide-
bunturauda&eriniüngât, & promptum exhibe ad tôle-1
randum-Ethic eft fecundus gradus prim* afeenfionis qui
dicitur oris confeflio. c a* p v t ., xi v:
* C a p V î X V .
IHcipitficunda afcerijto contra fecundum defeenfum, qua redituf
ad cordis puriiatem,& quod impuritas cordis iri tribus confiftit,
contra qua tria tribus afcenfionutngradibusprofici-
fciitur in ifia fecunda afeenfione»
ECce homp fàtius fiuftUs ës & Deo reconciliatus.Vadë
& procédé vlterius &lius nolipeccare, fed magis
ftiiae de vîrtute in vimltem ptoficere, nec pûtes foffi-
cere quöd per pceftitentiam fis Deo recôttriliatus, vt ad
gius familiarit^tem acCipiariff 8C perferianl charitatëm.
An ignoras quod'AbfàlomfedônriliàtüS patri fuo j hondum
tamen faciem eiüS videre meruit, hifi in dömo propria
aliquanto tempöre remaneret. Ita&Cüfivisfaciem
Dei mund.o cordé confpicëre, holi hoc*fobito præfome-
re,fedftude prius in corde tuo pautâtim afeefldere, 8c per
afcenfiones cordis te lpngo temporeexeteere s 8c admlri-
tatem cordis peruenire , probahs ter & repufgâns feptu-
plum, exinaniens vfque ad fiindamentüiti in eo , vique
dum fex eprdis & immunditia fit érirlanitâ, Siquidëm^vr
fopra diximus,cum homo redit ad Cpr qui fuieegrefïus foras
poft concupifeentias, licet reeoricilïatjis fit&përgra-
tiam purgatus à çulpa manent tamen adhuC reliqui* 8c
immund* feces peccatorum in anima, id eft, affedioneS
noxi* & immund* j & limofàe vifeofitatës për peccatum
acquifitæ,per afliiefàdionem inolit*, qitas oportêt ex-
purgare,&foccelfiue de' illis egredi&afeendere. Ët hoc .
eft de corde impure ad cordis puritatem ptoficere &af-
çendere contra fecundum defeenfom prius àfïighatuni.
Sed 8c contra hune defcer^mrieceflè eft très afcepfiones
in Corde difponere. Siquidem impuritas ëdrdis tui & af-‘
feduum in tribus confiare videtuî. Primo iit hoc quod
tiimfs inordifata affcâdone inheres rebus in6mis,vèl in-;
clinaris inordinate adeas, putaglotiævan*, honôri,lait-
di,gul*,luxuri^,&c.amans non amand^.Sectindocorlfi-
ftit impuritas in hoc quod non amas amandâ, fed atfedus
^appetitus itafiintimmundi, & impuri, 8c mafis humo-
ribus infedi, vt fpiricuaiia 8c coeleftia nil eis fapigtf, fed
quodammodo naufeam habeant,foper cosléfti fHânna,
nihil mouentur foper mefooria regni coelorum'& fimfe
libüs,. Et h *c impuritas potéft diçi odium noil odiendo-
rurti, id eft, non appet|ntium apperenda. Terria cordis
impuritas eft quædam cordis inürmitas vel inhabilitas,
qua homo etfî iam purgàtus affe^tionibus & aliquahtu-
lum etiam reparatus fpe, aftamen inidoneus feh mihuj
foffiriens redditur, vt Deo perferui4amperfediàmoris
affedionem inhæreatvigore chariracis deficientc.Contra
iftas cordis tui impuri cates, ©porter te tribus afeenfionibus
foccelfiue afeendere,, id eft, tribus vimitum gradibus
proficere. Nam contra primâih impuritatem àfeendimus
pertimorem Domini, qui quafi violenter eof eoncütic &
mmpitdnoxiisinferiorum àffedionibus&inhëfiôftlbus.
Contra fecuridam impuritatem prbficimus pet fpem,quia
fpes coï noftrum leuat,ôèdectfeleftibus eiguftum tCCUpey ;
ra t, dahdc) affedum çoeleftia adipifeeflui, Cotictâ ter- ;
tiam impuritatem, charitate: àfeëndunus, qua Deo ÿhi- j
mur ôe ei adhæremus* Sed dë hispieniüspet fingitlaeft j
dicendum/ >
Defatisfaftionequa eft tertius grâdusprima afeenfionis* C a p V t X V L
T 'Emus autem huius p*imæ afeenfionis gradus eft, vç
ficut exhibuifti membra tua arma iniquitatis péccaro
per varia peccata 8c mala opera, ita nunc fàcias ea arma
iuftitiæ in fatisfodionem ,' vt fcilicet contraria eontrafiis
.cures, fàciens côntraria illius criminibus qu* eomqiifo
ft i, 8c maxime illis vitiis & paifionibus, quibus fteqtiein-
tius impügiiaris, inieiuniis, in vigili|silaboribus,aliifque
de.uotis exercitiis , &hpc,vc didum eft,maxime ad iniun-
dionern tuiconfeflbfis , quia fie font tibi magis-meritp-.
ria. Et hic eft vlcimus gradus prim* afeenfionis , 8c dicitur
fetisfadio'. His tribus.gradibus prima afeenfio finitur, 8c
Mblioth.yet.Pat.Tom.14.
Deprtmogradu huius afeenfionis3qUieSl in tifhore, quomodo ride*
* licet cot noftrum pet timorein abfirahitut àtioxia afflifîione&
inbaftorie.
C Vm igitutcot tuum àded cPttctlpifceônarumillp.ee—
brisincumbit,ipfisiraaflixupi& impreffom, vt vix
polfitauelli, fijgensinde met hoxi^deledatipnis,
nociuærefedionis, oportet vcâtïiarirüdine qitadamh*c
réfoergas, ffeut folent feeminaî pâiuulos abladpntès vbe-*
ra foa refpergere rébus quibufHam àmaris,vtguftataàma-
~ : S ' ritiidihe