
Quid his
notis iigni-
ficaic fciipofuit.
Abbas Nokerus fequentias aliquasproneumis de
Alleluia corapofuifle dicitur,quas Nicolaus Papa ad M if
fa m cantari conceflic. In antiquis lforis Romanis aliquas
vidi fequentias,multiautem multas ihtrodiixerunt.Qui-
libet gaudet de fois nouitatibus, Securiusvidetur, in illis
fèqui Càhhunenffs&CifterdenfèsJubiliàutem feu'nèu-
.matagradualiumde de Alleluia , refecandi non font, nifi
cum illorum loco fequentiæ decantarentur. Solis fob-
diaconibusRomana au&oritas cpncedit, vtfàcrisvefti-
bus induti, epiftolam legant, vt elicit Micrologus cap. o-
dauo. trigefimaquarta diftm&.Sifobdiaco'nos.Nàmbea-
tus Hormifda d B; Petro Papa quinquagefimus teftius,
cap. tertio,illumdeponit,quicunq;nonordinatus, officium
ordinati vfurpauerit : quod vrique née ex confe-
cratione, necexecclefiafticaconfoetudine vnquam pro-
meruit. Canonesetiamalios,niftadhocordinatos,inec-
çlefia legere, vel in publico pfàllere, vel Alleluia dicere,
vëlaliquerri exorcizare in diuerfis cónëiiijs prbhibuerit.
Sèdde epiftolàfcon.De vi. & h o .]d i61icap.vtclericidi-
cunt, vtibi. Nihil autem obftat, quin fàçerdpsiri Mifla
inferiorum ordinum officia , fi neceflç fuerit, expleat:
qiiem Sc omnesmferiores obrinere confiât,qui & in Mif-
fa faerts veftibus eft indutus, finéquibus aitari, iuxta R o-
manumOrdinera, miniftrare non debemus. Vndecon-
grüenÜiisipfe epiftolam & euangelium légat, quamhoc
per inordinatum expleri permittat. Ânaftafius primus
natione Romanus, qui coepit anno Domini trëcentefi-
mo quarto, màndaüit, vt cum fan&a Euangel ja in ecclè-
lïa leguntur,nullus fèdeatrfèd omnèS Dominica verba in-
fènte audiant, & fidëliter adorent, de confecratione di-
ftin.i.Apoftolica: Quæ reuerentia, vt aiunt,& Apoftolicæ
Ié&ioni apud Græcos exhibetur, vt dïcit Microlog. c. ix.
Diaconusautem currtEuangeliurn legit,iuxtaRomanum
O rdinem, inambone vertitur admeridiefn, vbi Sc ma-
fculi conueniuritSacerdos véroifialtari ad finiftrum cornu
legit, vt in dextrapaçtë expeditior fit ad oblationes fo-
feipiendas & facrificium perheiendum. Sedfrt diaconus
fimilitér ad Aquilönem lé vertat, vforpatio iam hodie
inoleuit, vt.quafi pro ordine teneatur. De hoc Micro-
log, làtiusd; cap. ix. Ordo quoqûe præcipir, vtEnan<»eT
liumledurus, in fronte &inpeétorcfibi crUcem faciatJ-
tern præcipit Rcfmanus ordo, vtincenfom cum luminari-
bus præcedat Euangelium, cùm adalrare feUadambo-
nêm portatur. In EUangelijs Dominicalibus &plurium
fcftorum,f*pius adinuicem difeordant Ambrofiani, Ro- j
marn, Scaliæ nationes. In qnibuslibrosnpftros antiques, !
imitamur,nonvtiq; fediApoftblic*jfîaliteriuirerit,præ- !
iudicantes.; Symboium Nicenum, id eftfcrafo in vnum
De«;«,fâni5fcusMarcus:natibneRomanus,rucceffbrSiluë-
ftri,quicpspitannoDominiÇCC. X XX IX . vélXL.ffa-
Euitytppfteuangeliumineccleriaaltaybcedicatur.Dein-
de eiufdem fymboli£oima,quamGrçcbmm &latiitorUm
conieffioprçdîca^&quampoftNiceniimcbnciliumfanâipatres.
tradidemrit in fanéta & vniuerfali (ynodo fecü-
da^udConlfontfoopolim'cëlètóata tempore beàti Da-
mah Papæ circa annum Domini C C C LXXXVII.idem
faotflus Papain folennibiisdrebus ad Miflàm cantari in-
ftitqir,& iuxracanpnemc^ntari debetih omnibusDomi-
hicispertotumannüm in omnibus feftiuitatibus Domini
, & fànfltaï emeis, fonélæ M a r i^ fanàorum Apoftolo-
nun,omnium Sanbio'rum dèdicatiohis,Ecclefiæ,nec im-
ipérito, quia déIiisnngiilis in eodëiUXymbôjb aliquare-
peritur comrhemoratio-Itèm per oébàuasPafohæ 6c Pen-
tecoRes, quæ cüm die prinéipàii, pto vnifeftiuitate cpm-
putantur; E t vt dicitfélicis tqemoriæ InnQcentius tCrtius
de célébrai MdTcap.cohfoium. Inprofeflis diëbus cum
Mxipuumfolenniain honore beatæ virginis celebrantUrd
hocfymbplum in Romanàeçclefia non cantatur,y cintra
fblèhriitatem & commémorationem differentia oftenda-
tur. Ex quo Iêquitur,quodper alias oôtauas niaiores can-
ta:ri nondëbèt. An autem indie oéfouarum in diebusfan-
d i MichaeliSiNatiuicatis loannis Bapüfïç.MariçMagda-
I lenæ, Marci,Lucæ &Martini,<ît cantanduni, o'piriiones
i argumentai. Et quidem Angelus Virgp,Martyr,
j pr^folhneCredo.Iqprinlaautem&recundaMiflanodis
Domini, non cantatiir, etiamii dodum fit ,v t feftiuius ih
miiramaipnfofcipiätur. Gcnuflexio, quaquidam adver-
b3.iDefcendttdeccelis)inchoa.nt:6ciriverbis}Etrefurrexittet-
minanc,nullö exemploprobatur.Goncilium enim Nicenum
genilflcxionem Dominico die interdicit,de conf.di-
ftin. j.Qupniam. Ec alijs praxipuis feftiuitatibus heri non
deber,de fer.cap.ii.In hoc^Iymbolo decantando religioni
veftr* non congruit modus (eculariumper notas-fradas.
Seqüimfoiergb monachos Carthuiienles.a quorum con-
fbrtio non eftisfeiundi.vt fopra allegabatur.Offertorium
autem quod inter offerendum cantatur,quamuis apriori-
b u f popul. confoecudine in vfom Chriftianorum venifle
dicatur, cum quisfpecialiter addiderit officijsnoltris, v t
quiedam Chronica dicunt,aperte nqn legimus,ficut & de
anciphona qua; ad complendumdicitur,poflumu$ fateri,
cüm vere credamus prilcis temponbus patresfändösob-
tulifle inhletio vel cofomunicaffo.Qupdetiam hadenus
in fabbato lando Pafohae obferuauimus, fed diuerlis mo-
dis&parnbus per tempora decus Ecclefi^ proceffit, & vir
quein Hnemaugeri non delinet. Alibi vero offertoriabea*
to Gregorioadfcribunt.Verumefl: autem,quodmulta re-
cepta font ab officio Ambrofiaqo & beato Gregorio, qui
plura alia ordinauit,^c omnibus verfos quainplures an-
notauit,qui tamRom^quam in libris rioftrisantiquis co-
tinenfur. C^uibushodie re^tcatis, ofFertoriumeo moro-
fiuspercantacut. Finitq autem Euangelip,ftatim eft pffe-
rendum decohfcc.diftii.Omnis,duhi & offerenda canta-
tur,qua nomen de oblatiohemutuauit.Nam ordine pr^-
poftero deinceps ofFertur,poftqiiam propofita oblatione
in altarifacerdos populumhortatur adbrandum. Sand9
Alexander nationeRomanusPäpa qumtüs a b eatoPetro,
qui ccepitanno Domini C XXI.pracepit ytpanis tantum
&vinum aqua mixtu,in facrihcio Domini ofFeratur,quia
de latere Domini fanguis & aqua fimul perfluxerunt. de
confidiftindi. Infacramcntorum. VndeS. Cyprianus: In
calice inquamDominico,aqua vino deefle non debet,ne
populus qui per aquam iuxta Apocalypfin fignifi catur, a
Cnrifto feparatus efle yideatiir, eadj dift. cap. ii. iii. & iifo
Praeepit etiam idem Alexander Papa,vt hac oblatio ex a-
zymoneretin modica quantitate,dicensiQuatppaucior,
tantbpotior.Rurfofque prsecipit populum adfpergi aqua
Cum fale exorcizata & benedida,de confoc. diftin. iii. A-
quarn. In comporieiida oblata in aitari , eft duplex fflo-1
dusiynus Rpmanus,quern leruant Itali & Alemanni Cum
duobus cbtppralibus,quorum vtrunquepure lineum de-
beteffojdecpnfoc.dift.i.^jGonfoles.Gallici vero cum vno
tantum, IiixtaRomanum ordinei'n, fccundumMicrol.
cap.x.Oblatäiq corpbrahpohta,calix addextrum collo-
catur.quahranguineinDomini fofcepturus,quem deDo-
minicp laterecredimus profluxifte. Gallica'ni vero,calice
deplicavnqjscorporaliscooperto,oblatumponuncance
quodetiam Oiultifaciutcuniduobusminiftrantes.In qtji-
bufdara chrobicis legitur,quodLeo primus,de quo infra,
Conftituit,vt finito offertorio,foper oblatam incenfom in
niemoriam mortis .Chrifti ponatur. Idem alibi foribitur,
ftatutura in concilio RothomagenfiMicrol.cap.c).4icit,
'Romanum ordinem non concedere , vt oblatio in alcari
thurificetiir, quod Amalariusi multis in prologo libri for
de offieijs, Romanos deuitare fatetur /quanuis modo ä
pr^libatisjimmp peneabomnibus^vforpetur. Romanus
Ordo,vt digit Microl. cap. xi. hullarfiorarionem ipftituit
anteSecretani; Iuxta GallicänümautemÖrdinem eom-
pofita oblatione dicit facerdos:Venifrn«ftificator omni-
potens seterne Deus benedic hoc facrificium tuo npmini
prxparatum, perChriftiith Dominumnoftrum. Etincli-
natus antealtare, non ex aliquo ordine,fed ex ecclefiafti-
c^ confoetudine dicit: fofeipe fanjftaTrimtas häncobla- :
tionejn-, quam tibi offerimus in membriam paffionis,re- j
forte&ionisf afcönfio'nis Dömini.noftrilefo Chrifti, & in
honorem fandhe Dei gemtricis Mariae,fan^i Petri,& fan-
d iPauli,& iftoruni, atqj oitmium faniftorum tuorum, vt
illisproficiatadhohorem, nobis autem adfalutem: Etilli
prp nobis ffignenturintercedefeinc?ks,quorum memp-
riam agimos in terris. Per Chriftum. Efedus autem pres-
by ter, populumhortatur ad orandum, dicens: Orate pro
mc.Qupd Leoni PàpæÀdfcribitürvIn (ft<fta Oràtione, Sur
feipet N^iuitas Chrifti tommerftbrari non débet, cum fe-
cundum Apoftolumf, in eiufmpdifocrificio nonNatiuf-
tatemDoitiinij-fed mortem e'ius annunciate debeamus. Et
ft diligentibres ordiiiis obferuatores in huiufmodi pra^
tiönibus multörüm tönfoetudini cedat : foperflua tarnen
fommopere deüitant. Vndé Prædicatores, alijs pmiffis,
trestàntühi articùlos ponunt. Nam præmiffis verficulis.
jQuid retfibuam,&c, Calicem: In açcipiehdo vtrurique qlian-
do Vfriiiiq; tenetureleuacum, breuiörem dicunt orario-
hè'miSufcipe fanéla Trinités hancoblàtionem,qiiam tibi
öfforö in memorial paffionis Doniini noftri Iefu Chrifti,
& præfta , vt in confpèélu tuo tibi placita afeendat, &
meam & omnium fidelium falutem operetür ætérnam:
Pér Chriftum. Itemdeprofundisinclinati, Irifpirituhuv
militatis&c. Et tertio verflculp, Orate fratres, vtmeum
pafiter& veftrum in cönfpedu Domini lit acceptumfa-
cnficium. Ambrofiani hoc loco habent pfolixas & plu-
rés orationes. Secret* orationesdicuntureö ordiftë, quo
& primae. In Ambrofiano dicuntur alte., Poft fecretam
orditur facerdos præfationem in Canofiemin qua foper'-
niciuesmerito commémorai! tur, quiaibiadefie credun-
tur. Vnde & angelicus hymnusfubfequitur.5ttr/î«» corda,
de Iereffiia:Gr/*ri<«^4;««j,de Apoftplo eft fumptum.Ideo
autem focerdos vt dicitbeaÄisCyprianUs,ante orationem
præfatione præmifïà,parat fratrum mentes,dicendq, Sut-
fum corda : vt dum refpondetplebs , Habemus ad Dominum:
admonèamus-, nihil aliud fe, quam Dominum,cogitaré
debere,claudatur contra aduerfàriumpeéluSj&fbli Deo
pateat,nft adfe hoftefhDei,tempore orationis venire pa-
tiamur,deconf dift.i. Quando autem ftamüs. Præfàtio-
nes,vt dicit Gemma,Dionyfîus Areopagita putatur com-
pofoilïè. Âmbrofius librum præfotionum ordinâuit, ex
quo inLOmbardica multæ præfatiqnes allegantur .ïn qua-
libetautem Mifla Ambrofiani officij, propria decantatur
præfatio. Beatus autem Gelafius I.’de quo foprapropofi-
tionë xi.rradatus &hymnosinmoremB.Ambrofij com-
pofùit,&inter cætera prçfationes & orâtiohës cautb.& li-
matofermone fecit,in antiquiflimis etiam noftrisMiffàli-
bus multæ contirientur. Pelagius autftn primus natione
-Romonus,qui coepit anno D. L VIII. nouera præfationps
in facrocatalogodecrepit tantummodo recipiendas, de
confd . I. Inuénimus. SedSigibertus hocaferibitPelagio
Il.Vrbanus iî.qui coepitanno Dominli ô 8 8 .antiquis no-
uem prçfàtioriibus decimahi de B.V irgine addidit inCon-
cilioPlacentiç celçbrato Anno io 95.quç habetur 70 .dift.
San&orum, dealteroeius concilio in Francia , dixifopra
prdpofkione zo. Generale eft præfarionum,y t eorumté-
poribus & diebus indmni Mifla eontinuentur j, vbi propria
non habetur. Ar. de celeb. Miflæ, Gonfîlium,vtpræ-
- ratio de natiuitate vfq; ad ËpipHaniam, nif&ndielohan-
nis,&0£tauis deEpiphania per oélo dies,dé ieiunioà die
: cinefum vfq; Palmas tamin Dominicis , quam in éarum
fetijs, v t dicit Mictôl.c.’j o . In die Pâlmarurh & quatuor
; diébusiequétibus de S. <Zrucé:de Refur«;<ftione,aVigilia
: Pafchçvfq-jadAfcenfiônemiEtdéArcëfipnejàbindevfqî
! àdVigiliasPentecoftes.Et de fànéto fpiritu,abinde vfq-, àd
Trinitatem."ies dé fantto fpiritùrécôlitur,defan6ta
Trinitaçè.quotiesde ea catatur,& per foas odauas.EtD o-1
minicis diebus intraT rinitatém & A diientumvtam inMif-
faDominicali,quamin fëfto noüem ledionum cantatur.
Et Imc feruant Anglici, Ademanrïi,'sS multæ nationes. Et
MÄol.cdx. dicithäc pri^ationem ex aüthoritate Rôma-
nafo diebus Dominicis frequeritandahri Séd fratres fèqùuntur
breuitate capëllarem-'dêiacra'tnëritOj&pèr oéta-'
uas iterâtur prçfatio dèNariuitatëD omihlide faniftâCrür-
ce, de beata Virgine, & d e Apoftofis» qïioties de jllis celéJ
bratur,&pereorum oiftauas çôtiniiahtùr,& dèEuangeli-
ftis repéritur. Sixtus primusnatione Romanus, fuççeflor
Alexandri,qùi coepit anno Doihini cxxix. côftituit,vt hy-
mnuSjSahéïus faaétus fàri<ftiis,ante fa’crificiu m di cerètur,
dimidiumdeEfaia,dimidiumde Euangelio fomens-item
cohftituitjhé fàcra vafa tangeretur nfû a miniftris Dpmini
; cbnfècratiscôfec.dift.i.InfonélaApoftolicaiDe hociupra
lalfos di<ftutn eft, hù'hcliymnû & ipfefâcërdbsdi céfë aë-
B ibliotjj.Vet. P<ttr.Tqm.14.
bët,ne foapreçefëpriuet,qui. 6çfois & àliôruh! voééS an»
gélipis iaudibüs admitti in prâèfatiorié deprecabatur.
Oratipnem.qüam Carionem fiueA^tipnpm pröpter re1
gularem tàcramentorum confedtionem Romdno moré
appbliamus,quis tö.mpoluit apérte n6 légimùS,nifi quod
beàtusGregorius quendamS cholafticü ilium compofuîr-
fè teftatur.Hicfcholafticuscieditur füifÉ beatùSGelafîùs.
Mulîa tamen eidem canoni à fanétis prælibatis foccefflue
. infèrta legimus,prout in fequétibus colhgitur,tam ex De-
cretis, quam exgeftis Pontificum Romanorum. Sanélus
Clemens primus nariôneRomanüs,ante confccrfitionem
orationem inftituifle di'citur.Vnde.Tc igitur clemetifime pater,
à. qüibufdamëi attribuitur.Sanâus Alexander, de qüp
fuprâ ipfius Dpminicæ pafflonis cômemorarionem inter-
reriiuffit. Vnde orationem,F«^dr ?wrwom,qùidaipflat-
tribuunt. De fîgnis autem,quæ foperoblatioUf màdiuer-
fis diuerfç fiuntfecüdum Micrologu câp.14. iios'ab App-
ftolica fede pptiflimü formam fomere decrèuimuSi V nde
totius Chriftianç religiopis ordinem & ô'riginem fofçepi-
mus.jslam & illifedi noftro tèmparëDeusguberttatorem,
. reuerédainquam meinoria Gregpriüm Papam impofoit,
qüi fob decem foisanteçeflbribus d parqo Roipç nutritus
, &^juditus,omnes App.ftolicas traditionësdiligentiflime
iftH ig auit, & inueftigatas ftudiôfiffiniè inaditttt referre
curàuit. Hucërgo dodtorem religioné Si auâoritatc prç-
cipuum,immoApoftolicam tradicipnem per ipfom imçp-
fiderandis myfterijs potiflimum imitari decreuimus,fîcut
nosipfi per ipflup &epifcopps,qui eum imitatifunt,acee-
pimus impârem numerum temper in difpefatione figr»-
rum foper obiationerri obfèiùamusjvideîicetynam crucé
vel très,vel quinque faciédo. Et hoc vtique noil fine certi
caufa myfterij : nam in vno & tribus,trinum & vnum Deü
intimamus: In quinque autem,quinquepartijam Do mini
paflionemfignificamus.Merito autem impar numétus
in ecclefiaftiçis officijs frequentatur,quia nüquamin duo
æqualia,TUjitatè impediente, diuiditur fi eut ynitas lanétæ'
Ecclefîçnuilatenus eam in duo febari patitur.lnprimis ybi
dicitur. Hæc dona,hæc munera, hæclanéia facrifitia, très
tantum crucès foper panem & vinum communiter faci-
mus, nçç ynquam panem d calice fèparamus in qonfigna-
tione,nifi vbi fepararim nominantur in canone.Ita autem
ilia communiter fignamiis, vt ereéta pars crucis tatum fo*
per panem , .tranfoerfà autem foper calicem prôtendatpr.
Naiti ereéta par^ crucis,corpus DoinmricumfoftinüiÊ:trat-
uerfa autem, ipfiusl>rachiadiftendit.y n4e.&Calix cqgrüë
fobbréchiaéïus collocatur,quafi delatereDominico lan-
guinemDomini fofcepturas.Româna auétoritasnominâ
yiiiorum fidelium internumerarepermittit. In primo Me-
mentOyScin fecundo,nomina defrindorum,vt ipfra dicarn
Recitatio autem pubfica nominü aitte preçes, inhibenit
ead.dift.ca.fi.Microl.cau3Ïdicit,quodfecüd’umautiquio-
res&emendatiores facramentarios,in canpne foperfluüt
fequentia yerba:Primo ibi,®e noftrpiScomtiibus.pft
thodôxisarque catholic* Si Àpoftoltcæfidéi cultoribusî
Num ihfèquéti oràtione, omnium viUprutn commemo-
ratibeft Cocefla. Item ilia,Pro quibüs tibi offedmuS, qiiia
offerentes non nifi ip tertia perfonà tcripri rëpériurttttr. I-
tem pro ci.rcünftantium, habet drçuni^htiütn* Itëm in
V r ziiôhe,Vnde &rhemores,CaipetR\^peiüfdemÀteih itl tecün-^
îdo Mementçfic haber:-Ato»«*W etikfn Üominé & eotum nornif
na,quinos pracejferUnt ctimjigno &c.Sed hocantiquç Rôtha-
n * traditionis exeÉCitio,iamriôn firie fcandàlo lo.CUm habere
videtur,quod iirittâApoftplum &Eüâligeliüm,deuitare
debemus. Nimis autem tetnèrdriura videtur , vt nos
antiquo cariçtii àd libituril rtoffrumadiiciamuîi, fiifi qu^
d fandià pâtribiis àdië(fta V.el âdiidéndâefîe cognpuii'nuSj
pricippe cum iritpr fandoS pattes nulfialiquidddiecifle
leoantUt, nifi qüi& Apôftolicââu&oritate præditij Hoc
focerepptüérunt- Optimum ergo videtur, ytifihac capfo
terminoS patrum noftrorüm non exCédartlus, neciios ApQftolicçaudori
taris rédséfficiamus,fi qüod foli Apoftolicæcompetit
poteftati, CatiOnèm noftris intetpobtibni*’
buspræfomimusaugmentare.
SiricusPapa nâtioneRomâttiis,qui coepit artüo pomi-
• ni 588. fecundum quædam Chronicaûiftituitin eanone
, Y . z Miflæ,