ft.Aelredi Ser moms
A
IIM9.14. i-
X. Cor. 15.41
■Zfihtr.$. 14-1
1
Canf. 1.6.
Cant. 1.7.
€'
B fi
Cant.f.z.
Rom. 9.3.
c
D
4 *;__________________ t
varie täte virtutum differentiae hàbitâtionutn.[i73 Licet
enim omnes perfeéfci in gloria dormiänt , & ad régna
' coeloïum omnes peruemant, alia eft tarnen claritas folis,
& alia darit as lunx , alia etiam ftellarutn. Et ftelU à ftellA
differt in claritate. Ideo omnes reges dormient in gloria,
vnufquifque tarnen in domo fua* Eft prsterea fotnnus
contumeliofus iniquitas * feninus miferandus irifirrai-
tas , fomnus .gloriofus charitas. [18 Contumeliote
doxmienti ait Paulus, Surge qui dormis , & exurge amor-
j f«K[i9] Dormienti in-infirmitate vel pi'gritia dicte lermo
! diuinus, Vfquequopiger dormit ? Atfponfae dormientiin-
1 ter medios cleros, quae dc amplexibus fponfi gloriatur,
! [10 ] Lena ( inquit ) eins fub capite meo , & dexter a illius
■ amplexabitur me -, quae inteç verba [zi] fponfi , fupeepe-
j ftps fponfi fuauiter requiefeit. Voce fponfi fomnus ifte
beatiffimus confirmatur dicentis , Adiurovosftlix lerU-
falem,ne[u[citetù[iî)dilettam, donee ipfavelit. Rogoquan-
1 do volet ? Quando his carere amplexibiis , ab his a-
uelli vberibus , infuper finu vel pe&ore volet feparari?
Gerte quando charitas ipfa, quae earn hoc.coelcftifom-
no fopiuit, excitare vpluerit ftans-ad-öftium , & pul-
fans j Aperi mibi forermea [23] ffonfa. Audiens deindeil-
la caput amici plenum rore, Sc cincinnos eius guttisno-
1 6Hum , euigilatjfurgit| aperit oftium, reli&ifque' deli-
ciis quibus fruebatur, ad captllos eius, id e ft, qui fide
illi adhsrent, qui ex noéke ignorancis aliquid aquilo-
paris frigoris contraxerunt, erudiendos , charitate fug-
gerente, pertranfit. Hinc beatiffimus Paulus optabata-
nathema Chrifto elle pro fratribus, falurem multorum
proprijs, licet film-mis, praeponens delitijs. Eia fratres,
omnes Reges Gentium, fiueilli.qui populis praefiitîtin
ecclefia, fiue illi qui cogitationesfuas,fenfusfuos,mo-
tus etiam fiue irafcibiles,fiue concupifcibiles, quafi di-
uerfas genres falutari regunt dif ciplina,in gloria dormiüt,
vel in morte rçcipientes coronam vitæ, velextra&iàcor-
poralibus, requiefeentes [14 ] in contemplatione. Quod
autem alia translatio habet, Vir in domofua,illud arbi-
tror his verbis defignari,quod quifquein confcientia fua,
fpreta aliorum sftimat i o ne, lætatur,g1oriam in temetipfo
habens & noninaltero.
R b ' GI b v s itaque fic dormientibus', quid eritde
eo à quo concuffi funt ? Quid' erit ? Tu autem (inquit)-
protect us es de fepulchro tuo , ficut ftirps inutilis. Ipfius anti-
chrifti, omniumque reproborum fepulchra eorutnfunt
corpora , in quibus anima eorum putredine vitiorum
corrutnpitur, & omnium immunditiarum fanie foedatur:
De quibus fepulchris tunc eijciuntur, quando [25] ani-
n u à corporibus extraits proijciuntur in tenebras*ex-
teriores. Proijciuntur autem quafi ftirps intitilis, cui
nihil aliud debetur^id] quam ignis. Dicitur etiamipfe
antichriftus, vel quilibet reprobus Pollutus, Sc Obuo-
lutus. Pollutus,propterpëccati contaminationem.Ob-
uolutus, propter irrecuperabilem vitæ emendatiönem.
Suis quippe peccatis dicitur obuolutus, qui in fceleri-
bus vitam finiens , nulla fpe euadendi confolatur. Tu
('inquit) proieäus es de fepulchro tuo , quafi ftirps intitilispollutus
, & obuolutus, cum his qui interfeäi funt gladio , & defender
untv fqueadpr of unduin lad. Sed Sc die , o mnium ini-
quorum princeps , proijeietur de fepulchro fuo„ quafi
ftirps inutilis. Sepulchrum eius omnes reprobi funt, à
quo tunc proijeietur, quando ipfe quoque mittetur in i-
gnem sternum , quiparatus eft diabolo Sc angelis eius.
Permittiturënimnuncoperariinfiiijsdiffidentiæ, vtqui
in fordibus éft , fordéfeat adhuc. Gujn autem impletà
fuerit iniquitas peccatorum, Sc intuleritiniquis iuftitia
diuina fupplicium, -cum non fit vlterius cui peccatum
fuggerat, ab interioribus expelletur, Sc eum csteris
perditis in tenebras exteriores & ipfe proijeietur. Qui
& pollutus.. did poteft Sc obuolutus ; pollutus fcilicet
fanguine multorum * quos gladio iniquitatis occidir*,
obuolutus malitia Sc defperätione, vt reparari non pof-
fit. Guius ficùt quam csterorum maior eft malitia, ita
intolerabjlior eric & pcena. Licet enim cum csteris per-
dinsadfundamentalaci, id eft, ad profunda defeendat
inferni, in ipfo tarnen profundo acriora expendet fuppiicia
, qui non alieno fuggeftu peCcauit, & alijsjiecea-
ta fuggeffit. Vnde^Sequitur , Quafi cadauer putridum,
non babibis confortium , neque cum ns in fepultura , H sc
eft fepultura diuitis [ i 7 ] purpurati , de qua dicitur
in euangelio > Mortuus eft & diues, & fepultus eft in inferno.
H sc fepultura cum omniflm fit reproborum , in ea
tamen non omnes squahtertorquebuntur, fedficutde
: zizanijs feriptum eft , ligate ea infafciculos ad comburen-
dutn , vtqui hie fucrint pares in culpa, squales qqoque
efficiantut in poena. At antichriftus, vel princeps eius
diabolus, ficut nullus eft quem non fuperet in malitia,
ita nullus eft, cum quo confortium habeat in (epultura.
Qui nimirum cadaucri putrido comparatur , vteius ab-
ie<5fcid>, fstot atque confufio defignetur. Delnde cau-
fam , pro qua talia paffiiras f i t , fubiungens ait e-
nim ten am tuam differ difti, tu populum tuum interfeciftt.
Tcrram antichrifti carnem eius, vocat, quam ipfe vitiorum
paffionibus difperder v d beftijs fpiritalibusdifper-
dendam commitcet. Populum quoque eius ipfos in-
tellige, qui fe ei regendos [28] committent, quos pro1
fefto no regerfed dcftrucr,necviuificabit, fed interficier.
Quamuis omnes fere codices non tefram tuam, vel populum
tuum, fedterram tantum , Sc populum habeant;
vtintelligamus vel d diabolo, yelabantichriftoillosdi-
fperdendos, quos terrsinhsrentes inueneri't; populum
v e ro , id eft , populos lllorum , ,qui ratione. none-
ftius viuendo regebantur, abeis fpiritualiter efie necan-
dos. Sequitur, No»vocabtturin xtemumfemenpefttmorum.
H sc eft ilia vocatio de quadicit Apoftolus , Scintus quo-
niam diligentibus Deum omniacooperantur in b num his, quife-
cundum propofitum vocati funt Santti. Hac vocatione non
vocabiturin sternum [30] femen impiorum, illud nimi-.
rum femen, quod trvrico bonipatrisfamilias inimicus fu- 1
perfeminauit homo.
Qjv a m parabolam ipfe Chriftus exponftns, bonum
(inquit femen hi funt filij regni, & zizania filij £31] ne-
quam. Hoc femen eft pdfimum vel peffimorum , quia
propria voluntate, & peffimorum fuggeftione fad i funt
peffimi. Hocigiturfemen peffimumnonvocabiturins-
ternum, id eft, in ele&orum numero non computabitur.
Prxparate filios veftros occifioni in iniquitate patrum (uorum.
Quibus loquitur ? Semini nimirum peflimo, id eft, impiorum
mulcitudini, qui ab antichrifto vel diabolo non
ereati,fedperorbem difperfi , quafi feminati, ficut ipfi
peffimi funt, itafibidoArina&exemplo peffimos gene-
rant*, quos alloquensPropheta,Prsparate(inquit) filios
veftros [31] occifioni. Prophetia eft, nonprsceptum,fie-
ut alias feriptum eft, VeniteadBethel&impieagite. Ac fid i-
ceret,VenietisadBethel &impieagetis. 5ic & b ic , Pro-
phetacernens femen illud peffimurnab Antichrifto, vel
a diabolo generatum, ipfos fi bi filios, errores & vitia fug-
gerendo,generare, Prxparate (ait) filios veftros occifioniini- I
niquitatepatrumfuorum. Acfidiceret,Sicuc vosab impijs
generati,sterniseftis fupplicijsdeftinati, itaprofedto filios,
quos vobisVeftriserroribusgeneraftis,eidem occifioni,
id eft,damnationi prspararis. Non confurgent, nee
h xr editabunt ter ram , neque implebuntfaciemorbisciuitatum.
Ad reprobos arbicror hsc referenda qui d peffimis do&o-
busincernecioniparati, vlterius non confurgent i fed in
carnis fusfterquiliniopurrefc.ences, ad illius cerrs pof-
feffionemUonpoteruntpertftfhire, dequa air pfalmifta,
Portia mea Dominefttin terra viuentium, vnde Dominus in
euangelio, Beatimitesquohiamipfipofiidebunttenant. Neque
implebuntfaciem orbis eiuitatum, id eft, nonimplebutit fa-
ciem eiuitatum , qusfunr indrbe. Perorbemfignifica-
n ecclefiam fuperius diximus, cuius ciukates funt con-
uenticulafideliam,in vnafocietate viuentium, quaruro
facies eft ipfafpecieafantftitatis, qusin hab itu,vultu, [13J
vidtu,csterifqtiehuiufmodi*coram hominibuslucet. 1-
taque cum fuerit princeps tenebrarum cum toto fuo
corporeinihfernum fepultus i filij nequam cx patribus
nequiflimis generati, Sc iam occifioni, id eft, extrems
damnationi parati, nec per painitentiam confurgent, nec
ad Ipeciem landicatis , quam'oeulis tantum' hominum
exhibc-
Rom. 5.14.
Rom. 5. zo.
Rom. 6.14.
ln CAfui XIV. Jfaid Prophftd.
exhibebant, vlterius afpirabunr. Putabäm me hoc fer-
moneabfdluendum,fedquiaiam horaprsreriit, modir
cum id quod reftat,fequentis diei gaudio referuemus, o-
rantes Vt fic in hac vita d Baby lonis operibus liberemur, vt
cum earn futurum sternis fuppliciis non on.ercmur per
Iefum Saluatorem noftrum, qui viuit Sc regnat jier omnia
fsculafsculbrtim Amen.
V A R I iE L E C T IO N E S i
1. Dicuntur.primum &c.C. Cam, Dicuntur,)?««# meminiftufratres
carijfimi.pumum, % ■ ■
2. Deinde quomodoipfi.C. Cum.BdadequemadmodamipG.
j . V triufquc ruin am. C.C am.V triufque etiam ruinam.
4. Qual'.srirlCoaturbabiteerce.C,Caim. Q^Iisvir. Ntmquiitifle
e[l vir,Sc quod fubiicitur vfque ad.Conturbabit cert e. 1
j, Potcnciam. Porro regna.G.Cam.Potentiam. Velper terram,Sc
cetera vfque ad, Porro regna.
6. A multis.Ddfr uet etiam ille. Q. Gam. A muftis. In alia translareliqua
yfque adiPeftruec*r<»5«e Ule.
7. Diab61,un)yelisiC,Cam.Diabolumipyi»»» velis.
8. lnuidia,ounc biillisfcditiortibufcjue.C.Cam.Itiuidia,N«nc<i>»-
bitione, nunc bellis (editionibufque.
9; EftIofeph.G.Cam.Efte^Iofeph.
19. Quia nihil in fe habent.C^Cam.Quia info nihil habent.
11. Non aperietcarcerem.G.Gam.Non/*/>er«rf carcerem.
1 2. Soronuscertegloriofu*.C.Cam.Somnu*yä»egloriofus.
13. Fratres dormirein gloria. Alij quidem obdormiunr. C.Cam.
• Fratres,magnum eft obdormire in gloria. Alij enimobdor-
miunt.
v 14. Diuesinctfhtumelia.C.Carn.Diues/Zfein contumelia,
if. Qmnontibi.C.Cam.QuiPonfoltimtibi.
16. Vnulquifque enim in domo. C.Cam. Vnufquifque (inquitin
domo.
17. Licet enim omncs.C Cam.Licet*^/>w omnes.
18. Contumeliofe dorraienti- C.Cam. Contumeliofe quippe dormienci.
' \ , .
19. Dormienti ip infirraitate.C.Cam. Dormienti*«k»» in infirmitatS,
! ">•;
20. Lxua inquiteius fub C.Cam.Lxaaeius inquiens fob. .
21. Vberafponfi,fuperpedusfponfi. C.Cam.Vbera fponfi,infinu
#w/,fuperpeaus_fponfi. .
22. Dileftam doneeipfa.C.Cam.Dileftam quoadufyueiph;
23. Sponfa.Audieris.C.Cam.Sponfa >»««.Audiens.
24. ' Incontemplatione.Regibusficdormientibus.c.cam.lncost,
rcmplatione. l^uodautem alia,6c qua feqüuntür,vfque ™
. Regibus itaque fic dormientibus.'
2J. Anims a corporibus exteafts c.cam. .Animas extraHa a corporibus.
x6. Qgamigni*. Sequi tur.ccam.Quam ignis.Dicitur etiam* ipfe,
* & cetera,vtexpreffimus vfquead,F»</«(equitur.
27. Purpurati,de qua dicitur iu,Euangelio. Mortuus eft. c.cam.
Purpuratificut feriptum tfi in Euangelio.Morcuut eft.
28. Difperdet. Populum quoque. c. cam.Difperdet,w/beftiisffiri
talibus dfftrdtndum eommittet. P opulum quoque.
! 25. Committent.Sequiturnon.G.Cam.Committent. G^uosprofe
Ho nonregetySctdiqyoL vfque ad,Sequitur non.
jo. Semen Impiorum.illud.C.Cam.Semen peJfimomm,\\\\xA. 1
: . 31. Ncquam.Praeparate.C.Cam. Nequam. Hocfemenefl, Sc quod
fequitur,vfque ad, Präparate.
32. Occifioni in iniquitate. c. c am .O ccifioniPropketi* eß,nonpra-
ceptum,Sc cetera vfque ad,in iniquitate.
J3- Viftu, ceierifque.c.eam.Vi&u,i«M»Mtf,flr/tt/#»r£«J,ceterifque.
Sermo Decimus nonus.
DE co quod feriptum eft Quomodo cecidiftide coelo lucifer
qui maneoriebaris. Licet yobis fufficere videantur
q u s didfci funt, alius [1] tarnen fenfus mihi oticurrit ad ex-
poneridumbVeuior&faciliorad intelligehdum, quem
operspretium eft, antequamadaliatranfcamus,profer-
re in medium,vt eligat vnufquifque quod vult, cum ea fit
humans mentis natura, vt earn fenfentiam temper sftimetveriorem,
quamfuscapacitatiaudientaptiorem.Itaqued
verbis beatiflimiPaulifumamus huius expofitionis
exordium,qui de lege peccati & mortis falutare texens o-
raculum,R<g»4«k(tnquit) mors ab Adam vfque ad Moy fen etia
ineos, quinonpeccatieruntinftmilitudinemprxuaricationis Adx.
Gerebat itaque mortis prspofitus , id eft diabolus, in ho-
mine principatum,anteMoyfi legem videlicet regnans fi-'
he conträdiiäionei lege autem fnbintrante, Sc peccato di-
uinisprsceptis refiftente,tyrannidemexercens.VBienim
lion erat lex, nec prsuaricatio.Ideo lex fubintrauit Vt ab-
undaret[2]deli<ftum. Quid igitur ait Paulus, Go nftitutis
Genf if.
F
nori fub lege,tedfub gratia,pecCatiilft'jflkquitJ) vobisnori
dominabitur.Non enttn eftis fub lege led fub gtatia. Do-
min^battirproinde his qui erantfub lege. Igitur a'b Adam,
vfque adgratiam Chrifti dominabatur peccatum, & per
peccatum prspofituspeccati, iusfibi vendicansnonfolu:
in reprôbos,fedetiàm in eledos,necdumvocatos, tiecdfi
iuftificàtos,necdumChriftifanguinfc redemptos. Hosa
Prpphetzcslum voçari pofte non inconuenienter exiftir
mat;qiii vim prsdeftinationis,in qua fa&a futtt,qus futu-
rafunt,non ignorai ' Cernens itaqueProphetaregnum,'|
diibôli marie,ideftinipfamundlexortUm inkio > totum
/ere rriundum occupaflè,Reges,& Principes,&ömne ho-
n?inumgenus,prstérpaüciflimos,idolo]atriapolluiflè,e-
leiftósetiarn & prsdeftinatosinüafifle, ammiranfque ciiis
rantam poteftatem, Chrifti virtute proftratam. Quomodo
('in qmijcecidifti dé coelo Lucifer qui mane oriebarisi Lucifer vó-
catiir,qnialucem fciéntisferre videbatur , eum diceret,
Guftate & eritisficut dq fcientes bonum & malum.
Çecidit de eoèlo Sc in terrâm corruif, quando ab eléiftis
eleâuSjih folis feprôbisjqiiafî in carcereinclufus, terram
more ferpentis[3]comedit Qui quidèm Gentes vulnerar
b a t , telopeccatife’oïtalisconfödiens. Qui dicebatih
corde Cuo,Incixlumconfcendam. Vidèhs certe diabolus in-
ftanteiam Chriftiaduentu , cotumhumanumgenusfibi
fübrëéturri nihil nifi terràm fàpere,paucifïîmos tarnen lu-»
dsomm Deo fide & opetibus adhsrentes csleftia medi-
tari,elatusfuperbia , etiam jpfisfepoftedominariconfi-
d it, lnc«lum(ihc\mëns)confcendam. , Vndeinbeatolob
legitur, Abforbebitfluuium & non mirabitur,&habebitfiduciam lob.^o. 1%.
quod inftuatlordanis in os eius. Super aftra Vei exaltabo folium
meum , idèfffuperSamStos [4]quifuntin Iudsa. Sede
bo inmonteteftdmentiyinlateribusaquilonü, vt ficütin omni-
bùstemphs-mundifacrificatur, ita&intemplolêrofoly-
niitano, de quo feriptum eft. Lateraaquiknis cïuitas Regis ^ .4 7 ]«
magni, mea maieftas quafi diuina cölatur. Afcendamfu-
peraltitudinemnubium , id eft omnium PrÓphetarum ex-
cëllentiam , &exiftimationem tranfeeridam. Similise-
roaltifmoyvx. cum mihi fiieiit Iudsa fubie&a , tota terra
meafit , ficut totum ccelüm Dei. Hinc eft quod do=
minum tentans , . de muridi totius Dorninatu prsfum-
pfit dicens , Hac oninia tibi dabo , ft cadens adoraueris me.
Optime ait fcriptura. Ante ruinam eyaltatur cor, Eo
quippe tempore quofibi maiora promittebat'i^ ;etiam
[5] irriifit qus poftidebat. Quafi tecure poffidebat a-
triumfuumfortisarmatus , fed fuperuenit fbrtior, Dominus
videlicet fortis & potens in prxlio , à quo fortis ille
necftiturvincülisfujs , &ininfernum detruditur , vnde
dicitur , Veruntamenad infernum detraheris, inprofundum
laci.. De hac eius ruina Dominus in euangelio :, Nunc
(inqnifiudicium eft mundi , nunc priyceps hum mundi eij-
cieturforas. Quitevidèrintoculisfidei ficeie&um , in-
clinabuntur hu militate , teque profpicient , id eftco-
gnofcent , vt qui te prius putauerunt fortem & magnum
, fciant te in comparatione C h r i s t i infir-
mura;
Nunquid ifte eft vit qui conturbauit tenam , qui çoneuftit
regna ? faciens gentem confurgere contra gentem , & regna
aduerfus regna , quiorbem fecit Dei cultoribus defertum , qui
totdeftruxitvrbes,totvinftos inclujit ? Qus omnia ciusfug-.
geftu ante Domini aduen turn fa ó ta , nemo qiiihiftorias
legit [6] ignorât. Expulfus itaquè ab eleótis diabolus,
& in cordi bus reproborum quafi in catcere infernali in-
clufus, eos quos poffidebat , ad perfequendum Chrifti
prsdicacorcs&cultores,'commouebat, de quibus fub-
ditur, omnesReges Gentium dormieruntingloriafua éreeterat
Qus omnia-jfecuhdum quod fuperius expoiuimus , in-
telligendafunt. Itaqueabeo loco , in quo claufimus
hçfterrium fermonem,deiricëpsprocedamus. Etconfur-
garh fupereos , filios fcilièetpeflimasapeffimis patribus
generatöSj&perdamBabylohisnomen, &reliquias , Ô6
germen,& progeniem dicit Dominus.Nomen Babylonis
eft gloria mundi,reliqriis Babylonis amor mundi t germé
Babylonis affeâuspeccandi,progenies Babylonis cognitie
, coriterifüfque peccati. Nihil enim magisappetunt
I homines quam magnum nomé, quod fibi Baby lonici vel
Matth.4.5»
Prou.i6.ii.
4 diuiciis.