dixi vt vidcas quibus 8c qaando facra fcriptura confulat
officium praedicacionis. Stude prius tc ipfumcomponere
exterius in bonis morihus.interius ordinäre in fan&is af-
feftipnibus& eogkationibusjtuncdemumvtiliter prbce-
desad alios in fana doftrina; quia nemo praefumit d ocere
ante aliquamartem, quam non prius bene didicit. Scriptum
eft quod non debemus loqui iubliraia tamquam fa-
pientes mundi, nec plus fapere quam oportet, Ted faperc
adfobrietatero.
C a p . X V I I I .
De difciplinacuflodienda.
F. Bauid de Augufix
• C a p . X X I .
De incejfu& ambition.
ÎNceflus tuus fît maturus, non leuiter curras fine necef-
fitate,necmultum ere&um géras caput , fedmediocri-
ter,necvagerisoculis,necbrachiisventiles»necalitermo-
re fiecularium in com pofito inceflu gradiaris, led piano 8c
humili modo,quafi à deuota oratione exieris. Vnde Au-
guftinus in régula dicit :'In inceflu, in ftatu, in omnibus
veftris,nihil fiat quod cuiufquam afpedum oftendat, fed
quod veftram deceat fanditatem.
NVnquam ita fecurus fis vel abfeonfus, quin ita difei-
plinate 8c ita cafte habeas te in omnibus,in v ifu , in
' tadu, in geftu & in aliis, yt.fi videaris ab aliquo »quiafan-
1 d iAngeli qtft nobifeum funt Temper vident omnia quæ
B facimus, quorum afpedum debemus vbique vereri,&eojrum
præfcntiamreuereti. Videtetiamnos Deus&iudex
! nofter. Videt etiam nos confcientiaipfa noftra, teftiseo-
I rum quæfiacimus & accufatrix.;Quiautem magis veretur
hominis afpedum quam Dei 8c confcientiæfuse& angç-
I lorum non eft eaftus amator boni, quia non déclinât à
! malo ex amore veri boni, fed ex timoré detrimenti temporalis
honoris. Taiisnoneftverus Chriftiferuus, qui
hominibus cupit.placere , magis quam D e o , cum enim
phis doles te difplicere, illi etiam plus affedas placere,
nemo autem poteft duobus dorainis feruire. :
C a p, X IX .
QualiterÇe nouitius habere debet interfratres.
INter frattes exhibe teverecundum gratiofiim &m o -
deftum , affabiiem&dulciterferiofum, & vt difcipli-
nam conferues, & tarnen ex aufteritate nonfis aliis one-
C I rofusjiocos diflblutos nunquamexerceas,nec verba feurj
rilia aliçübi proféras, neclibenter audias : nam quod te
j deledat audire,fi auderes etiam libérer ipfe proferres. Ser
uus autem Dei ita eaftusdebet efle in omnibus fadis fuis
& verbis fiiis, vt non tantum horreat ea quæ indecenter
fonan t , fed etiam quaenotent turpia>licet fint palliataali-
quahoneftate.
C a p . XXII.
Defedendo.
D Efedendo , nonpigriterisin latusreclinans te, nec
crura longe ex ten das à te, maxime præfen tibus aliis,
fedcumomnidifeiplina 8c honeftatete ad alios habeas,
ne aliquisa,tevexeturyel turbetur.Benedidus in régula.*
Tranfeunte maiore.minor furgat & deteilocum fedep-
di , necpræfumatiuniorfedere , nifîeipræcipiatfuusfe-
nior, y t fiat quod feriptum eft ; Honore inuicem praeue-
nientes.
C a p . X X I I I .
Derifu moderato,& cachinno vitando.
RIfus tuus moderatus fit & rarus, fine cacliinnb,beni-
gnitatem magis oftendat quam diflolutionem. Stude
vultu efle ferenus, non turbuleutus vel iridignabun-
dus. Non etiam fis facilisac promptus in rifu, quiaferi-
ptum: Stultus inrifu exaltat vocem fuam,Ecclefiaftici zr.
Vnde beatus Benedidus in régula : Faciamus quod ait
Propheta,Dixi cuftodiam vias meas, pofui ori meo cufto- i
diam,obmutur&humiliatusfum,&filui dbonis.Scurrili-1
tates vel Verba otiofa & rifiim mouentiaæterna claufura
in omnibus locis damnamus, 8c ad tale eloquium aperire
os non per mittimus.
C a p . XXIV.
C A P. De loquela commuai.
De verecundia amplettenda.
B M nes geftus & mor es tu i, fermo & afpedus 8c in-
cefliis, tali humili verecundia debent efle colorati,
vt nihil in te appareat elatumvel pompofum,,vel aüdacia
vel pr^fumptionc notabile.V erecu ndia enim eft maximus
decorinreligione, prascipueiniuuenibus, itavtquieam
poftponit, vixaliquafpeseft deeo quod fiat aliquando
virtuofus:ficut enim timor Dei hominem componit&or-
dinatintrinfecus ad bonitatem, ita verecundia componit
exterius ad difciplinam. Nemo fit tïbi ita familiaris cöram
quo penitus obliuifearis verecundia. Tarnen quando im-
pediret te in his quae expediunt 8c nece flaria fun t, tüc pre-
mendaeft, nontamehabijciendanecexdnguendaquafi
vitium,fed regenda & ordinandain virtutem, ficut & alias
affediones naturales,Tullius:Sine verecundia nihil redü
efle poteft nihil honeftum. Valerius; Verecundia parens
eftomnis honefti confilij | tutela folemnium officiorum,
magiftrainnocenti^,charaproximis,acceptaalienis,omni
loco 8c tempore fauorabilem prxferens vultum. Benedidus:
Vcrecunda modeftia, 8c modefta verecudia eft, qu^
nulliinfidias machinatur, lsefa non irafeitur, & cundos
•fi mplt citer i nfpiciens, de nullo finiftrum ali quid fuipi-
catur,facit vt homo inter hominespacifice vir
ua t, & ad omnia quae iuhoncfta
iunterubefcat.
S Erba tua bona fin t, 8crefponfio humilis fine com-
pundione amaritudinis, vel obliquaeredargutionis
vel irrifionis. Sic forma verba tuaad alterum, ficut tu non !
haberes^romaloabaltero. Sicloqueredeabiente,acfi
feireseum propeafliftere&aufcultare. Nontimeatquif- |
quam quod in abfentiafuafamam ipfius in aliquo deni- '
gees. Magnum vitiura eft in religiolo aliquid de abfente
loqui quod erubefeefet loqui fi audiret.Caueas igitur tibi
de multiloquio ^ in quo non effugies peccatum 8c alibi:
Mors & vita in manibus linguae, 8c vir linguofus non diri-
getur fuper terram.
C a P. X X V .
De detraction fugienda.
NOnlibenter detrahas alicui, nec audias detrahere
alicuijfedautfugedctradorem , aut opportuneco^
peice fi potes, nihil enim prpdeft tibi, nifi aut grauaberis
fuper ilium de quo fèrmo e ft, aut fuper eum qui refert.
Quaere potius fi aliquid poffit inueniri laudabile in eo
quod aedificet te & auditores,quia dicit Hieronymus.Qjji
detrahitoccidit femetipfunx, &alium qui detradioncm
audit. A mbrofiuscTolerabiliores flint qui veftes aut
alia bona noftra diripiunt,quam qui fa-
mam noftràm dilapidant.
CAP.;
Formula Nouitiorum. ■4Ü
C a p . X X V I .
De vitando rumom.
RVmoresnefcias quiinquietant cor , &mentcm di-
ftrahunt, 8c deuotionem exhauriunt, 8c tempus fine
vtilitate confumunt.Et quae feis non omnia effundas,qua-
fi vas fine operculo, quod ftatim cum inclinatur, eftundit
quscunquecontinetinie, &omnipulueri&immundi-
ciei patet*. Non fis libenter in turba,nifi tradetur de Deo,
8c de sedificatione animae. Non fis clamofus in loquendo,
nec impetuofus ad euaporandum qu$ intus tenes in clufa.
Benedidus in regula.Reuertentes de via fratres> non prae-
fumantquicquam referredehis quae foras monafterium
viderint aMt audierint,quia plurima diftradio eft.Quod fi
quis praefumpferit,vindida regulari lubiaceat.
**‘C a p. x x V1 1 .
De nonprodendo detraäorem.
ß Aue etiam vt ficut tu nullideirahis, itatu non pro-
das detradoremapud ilium cuidetraxit, ne magis
grauetur ex hoc contra detrahentem fibi, quamexdela-
tione tuamutetur. Poteft namque efle quod illi qui dixit
de altero verbum , non ita intendit derogare ficut forte
iftefufpicatur de quo d ixit, 8c in citatur ad odium contra
eum vel ad virididam p r ou o cat ur,cu m ille alius fi mplici-
ter non animo detrahendi dixerit, aut forte ftatim poeni-
tuerit, proponensdecEterocauere. Si autem talia dice-
rentur de aliquo qute omninoeXpediteum feirede quo
dicuntur,potps eireferre fi vis, non exprimendo quis dixerit,
vt feiat quid cauere debeat, & tarnen contra nulliim
in odium exardefcat. Auguftinus:Talem indulgentiam v-
nufquifque accepturuseftaDeo,qualemipfe dederitpro-
Ximo.
C a p. X X V I I I .
De iattantia cauenda.
Y A&antiam diligentiflime caue , nec vlli vnquam des
JLintelligere de aliquo quod inte eft commendabile 8c
laudabile, quod fi etiam alij in telligan t , & tu taces 8c ab-
fcondis, plus placebis, fi prodis 8c commcndas, irridebe-
tis & vilefces,& vndeprius redificabantur in te,poftea de-
fpicent.Maledi<fta,conuitia 8c mendacia,& leuia&friuo-
laiuramenta,&omnia turpia verba, licet fint otiofa, ab
religiofi perpetuo anatnemate funt arcenda.V ndela-
eobus:Si quis putatfe religiofiim efle,&non re&xnatlin-
guam fuam,huius vana eft religio. Gregorius: Deo place-
re non valet,quia amatoribus mundi difplicere timet.
C a p . X X IX .
De verbis otiofis.
V Erba otiofa vbicunque fint,fuge, quia licet hon graue
efle putentur peccatum, tarnen eorum confuetu-
dogeneratcontinno profedtuidetrimentum: & l$p ed ü
quafi libenter relaxamus linguam in verba otifa,dum non
aduertimus, delabimur paulatim ad nociua s ex quibus o-
riuntur detradiones, turbationes, yeldiflolutiones, vel
,graues confcientiaecorrofiones,Bernardus: Otiofitaseft
magiftra nugaruro, nouerca virtutum, & omnium cogi-
tationum malarum fentina. Gregorius: Per obledtamen-
ta fabularum mens incitatur ad incentiua vitiorum.
C AP. X X X .
gentiam deuotionis. Audi hilariter 8c pacifice bona quàé
ab aliis dicunrur, nec difputa contra i ficut quidam faci-
unt, quando aliquid audiunt boni, ne ipfi ignorafle vide-
antur bonum quod alter propofuit, ftatim volunt de hoc
dfiputare,Vtvideantur& ipfi aliquid indefeire,non ad àe-
dificationem fui,fed ad oftehtationem apud alios, 8c ideo
mul tæ bonç col lationeS inter religiofos negliguntur.N o-
li efle contentiofus in aliqiio,cede cito, quia fi bonum eft
8c verum quod alter proponit, tuum non eft refiftere propter
aliquamcontentionem vel often tationem ,fi autem
I non eftbonum,meliuscorrigiseum pacifice aduertendo,
& humiliter veritatem ei demonftrado quam acriter cor-
rigendo. GregoriusiQuidquid de Déo dicitur,eo iplo in-
dignumeft quod dici poteft. Auguftinus : Chérubin 8C
Séraphin non comprehendunt penitus quid fit Deus,
quia nemonouit pattern nififilius, &cui filius voluerit
reuelare.
à a p. xxxi.
D
De loquendo libenter de Deo.
E Deo libenter loquere 8c libentius audi, quia incitât
cor ad ftudium virtutum , &affe<ftum ad dili-
Jiiblioth.Vet.Pat.Tom.i}.
De difeipiina loquendi.
C Vmloqueris j loquere Voce remifla, vuitüplaciilö,
moribus difeipli natus 8c quietus efle ftudeas, quid-
quid tunc loqueris magis authenticum exit & vtile, Non
fis audax ad loquendum & promptus coram fenioribqs
tuis, fed verecundusSc humiliter aufcultàns doârinam
eorum. Seniorum eft docere, iuuenum humiliter difeere,
Noli otiofus federe -, intendererumoribus ßcfabulis. In
hoc duplex malum contràhis, perdis tempus in utiliter > 8C
verecun diæ tuæ 8c humilitatis 8c tali cohfiietiidine patie-
risdetrimentum , infuperin hoc honbonum dabis alijs
exemplum. Sollicicus ergo fis quid,qualiter, quomodo,
quo loco 8c quo tempore loquaris.
C a p . X X X I Î .
DemeditândodeChrifio lefu.
IN omnibus autem virtutibus & bonis moribus,Temper
propone tibi illud clariflimum fpeculum 8c totius fan-
éfcitatisperfeâiflïmum exemplar, fcilicetvitam 8c mores
filij Dei lefu Chrifti,qui ad hoc nobis de cælo à Deo pâtre
miflus e ft, vt præiret nos in via Virtutum 8c legem vitæ 8c
difcipiinæ fuo exemplo daret nobis, 8c erudiret nos ficut
femetipfum, vt ficut ad eiusimaginem naturaliter cteati
(umus, itaadmorumeiufdem fimilitudinem, perimita-
tionem virtutis pro noftra pofllbilitate reformemur, qui
eins imaginem in nobis per peccatum fædauimus. Quantum
autem vnufquifqüe feeiin Virtutibus imitatione hie
conformare ftuduerit,tantoei in patria in gloriæ claritate
propinquior 8c fimiliorerit. Defcribe tibi in corde tuo
mores eiüs £c a<ftus, quàm humiliter fe habuerit inter ho -
mines, qUam benigne inter difcipulos,quam modeftus in
edendo & bibendo,quam mifericots fuper pauperes,quibus
fe fimilem fecerat, per omnia, & qui eius familia (pe~ j
cialisvidebântur,quamliberfuitàcurismundi,nonanxi-
uspro corporis neceffitatibus , quam verecundus in vifuy
quampatiensadcontumeliam, quammitisin refponfis,
quam nullum fpreuit nec abhorruit, etiamfieflètlepro-
fus, quomodo diuitibusnonadulabatut, non ftuduit fe
vindicare verbö mordaci 8c amaro, fed blando & humili !
refponfo alterius malitiam fanare,item quam compofitus
in omnibus geftibus fuis,quam follicitus de animatum fa - ,
lute, pro quarum amore mori dignatus eft, quomodofei-
pfum exemplum præbuit omnis boni, quomodo mulie-
rum familiàritatem 8c coUoquia euitauit caufa exempli,
vnde& difcipulimirabantnrquandofoluscumSamarita-
naloquebatur,eo quod infolitumin eo videretur. Ité qua
patiens in laboribus &penurijs,quam compatics aflliâis,
quomodo condefcenditinfirmorum imperfeétioni,quomodo
omne fcandalum cauebat, quomodo peccatores
non fpreuit,&quam dementer pdenitentes fufeepit,quam
planus in omnib. fuit,quam ftudiofus ad orationem, qua
promptus in miniftrando, &^deo ipfe dicit.-Egb in medio
N n a veftrum