jQuid fit rationis reformatio, projiftus, & perfeftio. capitu-
lum.i).
Quidfit voluntatis reformatio.cap.14.
Quid jit reformatio memoria , profeftus & perfeftio. capitu-
hint. if.
Quomodo naturales vires anima, & motus ajfeftionum in vitium
deformat afunt.cap.16.
Quod triplex eft[up erbia, qua imp edit nos ne mama boha accip tarn
us à D0min0.cap.v7.
Quodfuperbiapcrdit meritum bonorum operum.cap.iS.
Quod bona nofir a quandoque deb emus bominibus often dere, & ali-
quando occultare.cap.t 9.
Quod imperfeftiones nofir as non debemus erubefcere confiten. capi-
tuluitt.io. >
Quomodo appetitus commodidatusfit bomini. it.
Quomodo appetitusfpiritualium deli liar um, mut at us eftexpecca-
to incarnates delitias.cap.ii.
Quod omnia vitia & peccataexv nofonte oriuntur, fcilicetfuper-
bia.cap,x$. . .
Quod in nobis eft quadruplex defeftus, vnde ad malum proni fu-
mus, & quod ex bis prodeunt feptemcarnalia vitia. capita-
lum.i 4.
Quidfit expugnatiovit'torum.cap. 1$.
Quare datasfit bomini affeftus inuidia.cap.i6.
QuareaffeCtus1ra.cap.17.
Quare affeftus triftitM.cap.i2 .
Quare ajfeftusgaudij.cap.19.
Quare appetitus auaritia.cap.$o.
Quart appetitus viftualium.cap. iX.
Quareappetitusnaturalis.cap.il.
Quare de jpiritualibus délit ijs, & deguftu interna dulcedinis, vix
iam mentio habetur.cap.t_i. - , ' >.
Quare afeft us dileftionisdatusfuit bomini. 34.
i Quareffes.cap.iy
I Quare timor.cap.16.
; Quare pudor dams Jit bomini.capij.
1 Dèfingulorum vtt'iorumdefcr'iptione, & remedijs quibus curan-
! tar.cap.i2.
! Quodtrtplexeftfuperbia.cap.39.
Quod homo quadrupliciter decipitur per fuperbiam. capitu-
lum. 40.
Quod tria funt, quain nobis vitia expeBunt, & veritatem in nobis
operantur,gratia Dei, induftriapropria, &neceftitas. capital.
Quod indufiria in tribus confiftit, quibus adiuuantegratia, vitia
fubiugantur. cap. 4.1.
Gratia quofdam mult afuauitate prauenit, & quo[dam relinquit.
cap.qy
Qurdquadamfuntgeneraliarépudia, Contravitiaexpugnanda,
& ad virtutes obtinendas cap.+q.. ...
Quod ejficacia remedia contra omnia vitiafutitfeptem. cdpitulum
45.
Quod tresfunt jpeciesremed'mum \fuperbit.q6.
Quod triplex eft inuidia.cap. 4 7.
Quod duplex eftremediumcontrainuidiam. 4$. L
Quadruplex eft remedium contra odium, cap.49.
Quod triplex eft qualitas ira, & remedia quinque , capitulant
1 o. _
Quod accidta tres funtfyecies.cap.5i.
Quafuntremediaaccidia.cap.il.
Quod ferms Dei in quatuor èxercitijs verfari debet, capita-
lum43.
Quodauaritia babet ttesjpecies.cap.5 q. -,
Qupdeiusremediafunttna.cap.iy .
QuodguUquatuorfuntfpecies.cap.16. •
Quafint remediagala. cap.57.
Quomodofebomo debethabereintribulatione, & aduerfitate.ca-
,
Quafint vtilitatesaduerfitatis, & quomodo fugiendumfit. capi-
tu.i9 .
Quod quadruplex eft luxtiria.cap.6Q.
Quodtriplicispeccatireus efficitur, quia amor is blanditijsfruivo-
luerit.cap.61.
QuodfeptemfuntremedialuxurUxap.61.
I N C I P I T F O R M V L A
NOVITIORVM F R A fR IS
Dauid.
C A P. I.
De interior is hominis reform ationt.
IN priori formula nouitiorum quam tibi fcripfi de ex*
ercicijs excerioris hominis ,&compofitione, for mam
propofui tib.i fecundum quam re regeres , tam in domo,
quam extra, nunc de intcriocis hominis* id eft , mentis
reformacione,- ad quam omnis verareligio ordinari débet
, aliqua tibi, ficut promifi, tradere dilpono verbis in-
do&is, Sc materia ordinara. Et eft ratio quare corpora-
lis exercitatio præccdit fpi r i tu a lé quia homo ab intimis
Sc fummis cadens per peccatum$ in hate exteriors & vifi-
büjadilapluseft, quod iam nonintelligitnificorporalia.
Ideo in primo nititur refurgere vbiiacuit, ÔCpaulatime-
rigere fe ad fpiritualia & diuina, ad quæ condicus file*
rac. Ideo quandiu religiofus nondum coepit intellige
re ÔC fapere quae Dei funt fpiritus > fed in exterioribus ad-
hue to turn putat confiftere quod ad veram religionem
pertinet, nouitius rudis, etiamft pluribus annis fteterit
inhabitureligionis, immoiuxta Apoftolumanimalisdi-
citur, eo quod nondum percepic, ea quae funt Dei, ftulti-
riaenim eft i l l i , & non poteft intelligerequod (piricua-
li ter examinât us.
C a p . I I .
Quod duo funtNouitiatus.
EX hoc perpéde duos nouitiacus efle in religione, vous
terminatur,quandocompleto tempore probationis
obedientiam promittit, & ftaoilitate in ordine per verba.
Älter durât, quoufque religiofus ftatum bene viuendi ira
in confuetudinem conuertit, quod iam nçn tantum verbis,
(èd & fadis promittit le ftabilemeife in proficiendi
ftudio permanfurum. Quandiu enim fluduat mente, Sc
nonftabiliter apprehendit viam ftudij fpiritualis, & modo
vult hoc, modo illud, nefeiens quid potius eligat, in-
cipiens eft,& non proficiens. Stet tarnen in voluntare bona
con ftan ter,& atrendat quare venerit, Sc ad quid, 6c o-
pus iungat voluntati,& cito incipiet videre. viam,qua per-
gatadDeum. .
C a p . I I I .
> . - ■
Quodquatuorfuntjn quibus nouitij& incipientesde-
benteffecauti.
QVatuorfuntautemin quibus nouitij & incipiences
cauti debent efle, ft voluntproficere. Primum eft,
ab ilia voluntate qua ad religionem venerunr, & à primo
nouitatus feruore , non tepefcant , ficut cuidam in
Apocal. improperatur; Habeoaduerfumtepauca,quod
charitatem primam reliquifti,quapropter age peeniten tia,
& prima operafac. Charitatem primam relinquunt, qui
cum primo fintferuences Sc deuoti,ad omnia,poftea tepi-
di fadi funt ae defides,tradunt fe leuitatibus, Sc vitia quæ
expurgare vénérant,, permittuntfibi döminari,fermentes
Deo pro libitu fuo, non pro eius beneplacito volunta-
tis.VndeDhsfiliisIlraëlpræcepit.-MemétotedieihuiuSjin
quaegreffi eftis deÆgypto. Dies, quaexÆgypro,eft bona
voluntas, qùa educimur de fæculo , huius (cm per me-
minifTedebemaSjVtafetuoreillius nunquam recedamus. !
Vnde quid am volens religionem intrare.à fæculo, quæfi-
uitàquodamfandopatre, quompdoviuerc deberet. At
ille dixicei,vide,qualisprimo djefuerisj&fic femperviuc.
Hoc eft confidera ftatum voluntatis tuæ in prima die, qua
religionem intrare difpofuifti, quamhumilis tunc fue-,
ris,quam paratus obedi re ad omnia tam alpera, quamde-
_______________ ■ ... ,,, •, . ' • fpeflfcâ
(pe'fta» quaitt patiénsad CQrreptidnes , & penurias , Sc
labores , quam verecundus Sc timoratus , quam folli^
citusvt emendares vitam tuam,&dics,quos in fçculo per-
didifti,recuperares,quam parum curans timorés fæculi,&
r umores qua* re re vel refer re, nec derradionib us intentas,
nec aliquibus curiofiracibüs occcupatus. Ec quomodo’
fugifti> &abiccifti omnes carnalesaffedus, &tetotum
obtulifti Domino holocauftum viuum , vtnilintedein-
ceps viuat de vitapeccati, led totamadetur&immole-
tur Domino , obedientiæ ferro , per facerdotjs myfte-
rium,ideft, prælau tui, vt Chriftus in teinnouatorefur-
gat.
Secundum hanc formam lemper poftmodum ftude
viuere , ne aliter in fçhola religionis retro cedere ma-
gis, quamproficerevidearis,ficutilli, quivaduntadftu-
diumliterarum , &cempus vane confumentes, cum re-
deunc domum , expenfas folum computant conftimuiotibus
excefiibus cadete permittahtur , vt difcant ex
fuainfirmitate compati alienae.Matth.y.Noliteiiidicarei
vtnoniudiceminijinqu'oenim iudicio iudicaueritis,iu-
dicabimini,efttamen differentiaintectimorem Sc fulpi-
tionem, Sc tcmetariumjudicium Sc iuftum. TimoTeftfe-
cundumiftam acceptionem, quando nil mali (ufpiepr de
aliquo,timeo tamen quod malum , quodnodum euenir>
poftiteuenire,nifi caueatur,ficut cum obfirmantuc feris
monafteria.&iuucnesprohibentur abincautis muliecum
familiaritatibus, non quiamalum iam velle facerepr*-
fumancur, fed timetur malioccafio, fi non prxeaueatur.
Sufpicioeft, quando fine rationabili occafione Vel pras-
lumptione reputoaiiquidfadumelfemali, velaliquem
vellefacere, & non eft ita ,hoc vitium eft, quando credo
aliquid fa dun.) efle mala intentione,cum adio fit in fe in-
differens, & hoc vitium eft, quia Cordis intenrioiudica*
tur, qu*foli, Deoeft manifefta.Hieronym.i3.EgpI)omi-
ptas j fed quid profecerint non apparet. Sic Sc nos, | nusfcrutanscor, & probans renes. Iuftum iudiciumeft,
quando tempus in religione computamus , & profe-j quando inexcufabdibus conie&uris aliquid dilcernitur
ilus virtututn exiguus eft , cum forte in nouitatedeuo- | malum eflc.vel quando adus eft in femalus&iliicitus,vc
tiores & feruentiores fueiimus, quam poft plures an- • cum video aliquem occidcre hominem iniufte, vel tales
nos, hoc enim eft verecundum&valdenociuum. Heu' conatus ad peccatum, quifemperfuntilliciti &ihcon-
cum deberetifrefle magiftri virtutum , propter tempus gtui.
quo iam diu in. religione fuiftis , rurfusindigetisvtvos Quartum eft, inquocautiefle debet noui in religione,
doceaminiquae fint elementa exordij fermonum Dei, vtnonfrangranturaduerfitatevelintentatione, ftdeo-
id e ft, necefle habentesdoceri ficut rudes nouitij, quo- gitent.quiaadhocvenerunt, vt omnia quae in hac vita eis
modo incipiendum eflet feruire Deo , & fad i eftis ^qui- pofluntaccidcre,propterDeumfuftineant:fi cutquiintra
bus lade opus fit nonfolido cibp, id eft, tales eftis, q u i , bellum,(cit quod non quietem&delicias jfed labores &
mollibus blandimentis puenlium confolationum Sc
carnalium foueri indigeatis, & fottioravirtutum exerci-
tia pati non valeatis, in duris reprehenfionibus, in contu-
meliis,in neceflitatibus,in perfecutionibus proChrifto.
vulnera oportet eum expedare. Ecclefiafticus : Fiji acce-
dens ad feruitutem Dei,fta in timoré & iuftiria,& præpara
animam tuam ad tentationem , Sc déprimé cor tuum 6c
fuftine,&caet.Irt Adis Apoftolorum 14. Oportecnosper
Omnis enim quiladiseft particeps , expers eft fermonis j multas tribulationes intrare injegnum Dei, ergo-adtier-
iuftitiae,paruulus enim eft tammeritis quam virtute. litas eftvia ad regnum Dei, & qui recufat viam, recüfat
Secundum eft a quo incipiens debet efle cautus , ne ad regnum peruenite. Lucae^.OportebatGhriftumpa-
moueatur malisexemplis cepidorum ,ad imitandumea, j ri,& ita in gloriam luam intrare, ia e ft, fiemagis conüe-
ficut quidam infir mi fpiritu, videntes alios apud fe defides
in feruitio Dei, Sc ociolos, & verbofos, &rebelles,&ambitiofos,&
aliis moribus vitiofos,dicunt apudlemetipfos, i
Si aliis hoclicet, quare non & mihi 3 Et pröniores ad raa-
lum exemplum fumunt ab iis quos détériorés vident, SC
gaudent fe focios inuenifle vitiorum, ne foli poflent erubefcere,
quiafi parcitur aliis ,-volunt Sc fibi in fimilibus
parci.E contra,hæc deuotus feruus Dei apud fe refponde-
xe debet ; Ego veni pure propter Deum, non pro alio ab-,
quo, ideo nolo aliquem fequi ad hoc vt à Deo recedam,
quiafifoloshosdifculos feiuiflem, nunquam eorumlo-
cietatem elegi(fern, vnde foloS illos imitari debeo, qui ad
hoc informant mè, propter quod^eligionem intraui,id
eft, vtappréhendam Deum, &fatisfaciam ei depeccatis
meis,& promer ear gloriam fempiéernam.Piófcor Sc arcifex
nobile opus volens facere, quærit non villa, led meliora
exempla quæ poteft habere, & viator non quærit viam ab
ignorantibus , fed afcicntibus earn, & qui Temper ambu-
lauerunt per earn. Ioannes noli imitaii malum, fed bo-
num.
Tertium eft quod cauere debent , neiudicent temere
faótaaliorum, maxime vbinefciuntquadecaufavelin-
tentione fiant. Sicut enim non videmus aliocum cogita-
tones, ita nec intentiones èorum, quare hocvel hoc fiat.
Vndequicquid aliquomodo poteft exculati,lemper ad
meliorem partem interptetemur,fivolumusttanquillum
cor nobifeum habere, &cumaliis&aliosnonturbare,&
Deum non offendere. Quiafiepe iudicamus malum efle,
quod in fe non e ll malum, & peccamus propterteinerita-
tem vfurpando nobis iudicia Dei de pccultis cordium.
Magiftri noftri vice Dei aliquando id poflunt iudicare per
conieifturas circumftantes, aliis non expedit pronos elfe
adiudicandum, donee pené in omnibus eruditi per donü
diferetionis fpiri tuum, & verè (pirituales effeäi omnia di-
iudicent, ôcipfi à nemine iudicentur, ficut'clarevidés qui
cum vider, nec tamen dcæcovidetur, cum cæcusnec vi-
deat feipfum. Roman.14. T u quises, qui iudicas feruum
alienu m, fuo Domino ftat,àut cadit. Sæpe etiam meren-
turtemerarijiudicesaliorum, vt aut in fimilibus aut graniebat.
a. Timor, i . Non coronabitur, nifi qui legitime
certauerit.
C a p. IV .
Qupd quadruplex eft tentatio, a carne, a mundofd
Diabolo,à Deo.
S Entatio autem quadruplex eft, quafl quatuor venti
à quatuor plagis flan ces, qui raouent t empefta t es in
hoc mari huius læculi, Sc nauem cordis quaflant, &ia-
£tantflu<5lus,àcarne,à mundo, à Deo, ^Diabolo proce-
dunttentationeSi A carnçtenramur, quando natura vi-
tiorum motibus adpeccandum follicitamur, vc cum lu-
xuria, vel gula nos tentât, Iacobus: v nufquifque tentât ur
à proxima confcientia abftraftus Sc illedus.
C A P. 'V..
Qupdcaro dupliciterimpugnat.
I Tern a carne tentamur y quando delicàta caro noftra
horrédo labores rettahit nos,né in ftudiis Ipicitualibus,
Sc yittutd eonatibus, ficut expedit exer ceamur. Et fie du-
pliciter impugnat nos caro, du aut appétit mala, aut retrahit
abono.Licct autem ira,& inuidia,&inanis gloria,non
videantur efle in came, fed in fpiritu, tamen a carnis cor-
ruptione trahitur corruptio fpiritualiumaffcbUonum.Et
licet dicatur, quod Dæmones huiufmodi vitia fuggeranc
hominibus,tamen nos habemus huiufmodi tentatiomim
materiam intra nos , vt etiam fi non adeflent Dæmones,
ipla tamen concupifcentia noftrafacerec peccatum;
fi ei confentirctur. In nobis eft omne per quod pecca-*
mus,cogitationesenim , 6c mentis affe&iones j Sc.; volun-
cates, Sc membra corporis noftri , ilia funt quibus rae-
.remur & demeremurilftadedit nobis creator,quafiquæ-
daminftriimenca virtutum , quibus bona operafacere-
m u s, & manfiones nobis in CGeloædiflcatemus, & ipfl
creatotinofttOperiplàferuiremuSiô iperea, quaflarmis
Nn touniti,