D. i^delredi Sermones
Eccll.tf.io,
& 19-
PfiluS.
velconfctuacionem fummurn ftudium , 8c laboremim-
pcndant, in cuius petfe&ione , &caftitatis , &tran-
quillicatis pcr£:<ftio tota confiftit. Ve&es quippe Mn-
ab , id ell robut carnalium pailionum, vfque adScgorvitulumconfternantemperiieniunt,
quiavbihumili-
tasperfe&afuerit, totaillius visferuorque tepefcit. Vt
fciamus aut e m, quia ad hanc valeamus confcendere_per-
fedlionem, audiamus quid Propheta lubiungat. Ver afcen
fttm enim Luith flensafcendet,&in via Oronaim clamorem contri-
tionisleuabunt. Luith intierpreraturgenx, Oronaimforamen
moeroris. Nonnelacrymavidua,aitfcriptura,<tdmaxil-
lam defcendunt,&Dominus Dens non deleclabiturin illif.Pcrgc-
nas quippe lac» y mx defeendunt, fed ipfarum vis, & caufa,
pro quafunduntur, fecretaad ccelumcOnfcendunt.
Recogitans igitur homo priftinos annos fiiosinamari-
tudine animx fu?,in lachry mas fxpe refoluitur,lauanfque
per lingulas oodles ledtum fuum, 8c ftratum lacrymis; ri-
gans, dicitcum Propheta. Exitusalarum deduxeruntoculi
mci,quianoncufiodieruntlegemturn. Itaque per Luid>;id
eft genacum lacrymas, flensafcendit,donecad Foramen
moeroris, id eft Oronaim peruenicns,clamore leuet con-
tritiohis. Eiafratres, non perfundtorie, tranfeundumeft
quod air, In via Oronaim. Eft via quippe quae ducit ad Oronaim
,id eftforamenmee irons .Qualehoc foramen? Quis
vidic?Quisaudiuit? Quiscognouic? Quis expertus eft?
Haber mceror falutaris oftiutn fuum.habet feneftram,habet
& foramen. Per oftium freque ns eft in quamlibec domum
ingrefl'iis; per feneftram patens afpedtus, foramen
nihil corpulentum admitcit, l o c i l o l i & aeri peruium,
Nemrim pardus interpretatur; eftautempardusammal
maculolum 8c varium , qüod vit* Ôcmoribuscon*
gruit»hypocritarum> qui fotiscandidi, intus funtobfeuri,
in quibus foris lucet pudicitia, intus fcetetluJc utia,qni fo-
risgloriantur inhumilitate,intns pafeunturvanitate, in
quorum veftevilitas,in quorum mentecupiditas,in quorum
verbis veritas,in quorum vita impuvitas.Exitus aqua-
rum deducunt oculi eorum, fed aquae iftx delete* erunt,
quandoveniens ille qurilluniinabit abfeondita tenebra-
rum, 8c manifeftabit confilia cordium, lacrymas fteriles
& infrudluofas,ob hominum oculpstantiim extortas ,o -
mni gratia & remuneration«: oftendet eflepriuatas. Quia
aruit herb a, deficitgermen, viror omnis interijt. Quafi hètba
initium bon* conuerlatioris, quafi germe n frudlus boni
operrs,quafi viror puritas bon* intentionis, Sed in hypocritis
aruitherba, quando bon* conuerfationisprinçipiü
vanitate corrumpitur; deficit germcn, quando in lauda-
bili opere non perfeueratuf: omnis viror interijt, quando
intentionis puritas,arridente çupiditate, deferitur.Sequi-
tur. Secundum magnitudinem operisi&[y*)viJitatio eorum.Side
hypocritis hoc fentiendum exiftimas, dura in eos profer-
turiententia.vtfcilicet fecundum magnitudinem fcele-
rum,metiatu.r in eis magnitude poenarum. Quod fi placet
ad eos ifta referri, de quibus pr*miferat. Terafcyfum Luith
fiensafcendet,&c.fa&.& de damnatione hypocritarum inter-
pofitione, redit ad eos. Secundum magnitudinem (mquiens)
erit& vifitatio eorum. Vifitatio h*c in bono accipienda eft,
quia fcilicet corda famftorum prxfentia lua fan&a l*tifi-
cans, vnicuique copiam fui, ficut quilque meretur,iufta
æquitate fargitur. Idco fecundum magnitudinem opens,
præbepsoculo expWandilibertatem,ledperferu- B ____ ...0 . _ „
tandi adimens facultatem. Per oftium igitur fidem, fpem^ ^ v ifita t io eorum. Ad torrentemfalicum ducent eoxjMoabitas
pec feueftram, per foramen întèlligefpeciem. Per fidem
fecretaDeirimamur, perfpemodoramus, perfpeciem
tangimus. Fidcsdocetomnia, fpespromittitfutura,fpecies^
exhibetpromilTa. Eiafratceschariflimi,quonon
fcilicet,quidevitiisadvirtutestranfeunt, & locum, vbi
virtutes iplas exérceant, auidilfime qu*cunt. Hi igitur ad
toirrentes falicum ducentur.Torientes falicum diuerfi or-
dines fuht fæculo abrenuntiantium, qui tórrentes dicuntur,
vel propter lachrymarum inundationèm, vel propter
peruenitfidesnoftraî quononperiplamperuenit anfina?;
Per fidem quippe non me later ipfa diuinæTrinitatis vna,
indiuifibilifque fubftantia,vna fapientia,vna maicftas,vna j Hel.ias, quando deferebantei Coruipanem, & carnes ma-
tentationum violentiam. Talis erat torrens dequobibit
« - 1 , I — _n. ________________________ ______ ni-’ iVnronrpm f-nrrpnc —
poteftas,vna eademq-, bonitas4?er ipfam mihi eft de ange j ne,& panem,&carnes vefpere.Diciturautem torrens Ca-
lorum beatitudine , de dæmonuminiquitate&infeliei- rithquodinterpretatur caluus. Quoniamcapiljicorpori
täte, de mundicreationc & hnmanjgenerisconftitutio- I, fuperfluunt,caluifuntquifuperfiuisrenunciant,necefla-
ne,de ortu, & progreffu, & cafu certafentëntia, de Chrifti riorum vfucontend. Ifti fupt expeditiMoab, quorum v-
incarnatione, & per earn hominis reparanone, lalubris & j nus fait Helif*us,cuipueriinCabantes.Jifcende (inquiunt )
vêra doilrina. Per fidem nihilomiuusdidici qu* poena (^«^^ewi/eM/wf.Iftiinviäbibuntdctorrente^donecflu-
improbos, qn* pr*miamaneant iuftos. H*c omnia^de j minisimpetus l*tificet ciuitatem Dei, & dedicetdomum
comprehendimCis,cumfpcpaucadchis,qu*futurafunt, fuam altiftimus ; non enim continue fluit torrens, fed
quafi de longe odoramur. Quidfpecies? numquidmihi | tunccum forte Auftro flante glaciesfoluitur, autpluuia
adhucoftium, numquidfaltemfeneftra?Vtinamvelpar- vberiusdefcendente,aquisvallesimplentur.
uoforamine,mihi luxillarefplendeaï,liçeatquc vel vno Taliseftinpr*fentih*c vifitatio , quia nos Deus[éQ
oculo coelefteillud explorare fecretum,hauriremihiinde aqua fapienti* falutari perfundit, nunc, flante fpiritu,lol-
diuin*dulcedinisv,elmodicam ftillulam,& exploratçiu- j uens nollram fuaui compun«ftione duritiam, nunc humi1-
cunditatis luauein memoriam. Quis mihi, vel quid mihi les quoique feientia fpiritali, quafi aquis coeleftibus , ri-
hoc foramen aperiat, per quod id, quod credimus & fpé- gans.Inhuiufmoditovrcntibusialicescrefcunt.hivideli-
r i* ____ : o,_.____ ___ 1 —j:— ___n ------- --- ---: /•«.nViTinm nmnnftinp lihprfinimOablcidc—
J.Keg. 17.6
G
ramusfaltemraptim &exparte valmodica, quafivnoo-
i culo valeam concemplari? Quisrbgq,nifiIefus?Qiiid nifi
mderorf Alcendat proinde qucefcLanima mea per alcen-
fam Luith, id eftcompundlionis, vt in via diuini timoris
vocem leuet contritionis, vt perueniat per famen moeroris,
ad modicum aliquod lumen contemplationis Eft igitur
triplex mceror, primus perquemhomo tranfitadfi-
cet, quifpreta carnalium propagine liberorum,abfcide-
runtfepropterregnumccelprum, habentes in domo Dei
none meliusafiliis & a filiabus.Hxceft caftitatis& mun-
ditix virtusgratiflima , ad quam poft moleftias corporis,
poftinnumeräatentationes libidinis, poft prebraincen-
diacarnis, poft periculofas fuggeftiones immundiffimi
,dxmonis,per afeenfum Luith & veniarn Oronaim,anima
f 7]fan(fta,Spiritu fando duccnte, & comirantibus Ange-
lis,peruenire mereatur.. QuoniamcircUiuitclamortermimm
Modb.Hiceft clamor dequo fuperius ait.Cor meitm ad Moab
clamabit. Clamor ifte circuiuit terminum Moab, quia vox
Dei loquentis in nobis,fines vitiorum difeutit ör ipforum
nobis horröreminfundit. Quam f*pe fratres, hunc eiüs
clamorem aure cordis audiui, cum circumftrepente vn-
dique tumultu vitiorum,ipfe fingulis obuiaret,, & illis
narrantibus deleólationes,eorum clamorem fuo clamore
compefeeret, terminum, id eft, finem huiufmodidcle&a-
tionis obijciens.&turpitudinem pandens,& fpiritualium
delegation urn dulcedinemmenticapriuatxproponensl
Sediam quis fit vtriufque clamoris finis audiamus. Vfque
ad Gallim vlulatuseius, & vfque ad futeurn Elim clamor eius. Si
placet reddantur lingula fingulis, vtintelligaturvlulatus
dem, fecundus per quem erigitur ad fpem , tertius per
querniliuminatur adfpeciemiprimuseft timoris, lecun-
dus cbnfolatiortis, tertius defiderij, & deledationis.Cum
enim fides fine operibusmortua fit, mortua autem fides,
fides bon fit, tunciterato homo tranfit ad fidem,quando
falubrimcerorecompun&us, depeflima vita ad morum
tranfiternendationem. Primummccret homo,Vt remif-
fionem peccatorum conlequi mereatur; deindemoeret,
vtinlpediuinxpromiifionis confoletur, & ficin haevia
vocem leuet contritionis > vtmeerenti foramenei,perq,
quafi per Ipeculum appareatipla fpecies,aperiatur.Om(E.
rordulcis&defiderabilis/ per quemmortuus fulcitatiir,
infirmusfanatur, iliuminatur caecuSjCceliianuaaperitur.
Non fic hypocritarum firftusmceror, de quo Propheta, j
Aqua en im Nemrim defertaerunt. o
H
Ifai.ij. 8.
Moab
B
Gtn.14.6y
& 67.
Ifii.iy 9.
c
Ifai. 40.1.
In CaputXF. I fata Propheta__. _______ ê i
Dorhini dupliciâ pro omnihus peccatisfuis. Nam hi qui
multis incommoditatibus contefuntur, &advltimum
exceptiignibus dftrimentum patientur, ipft autem lalui
drunt, fic tamen quafi per ignem* Quibus omnibus Coh-
gruit nomen Moab, quia ptimi Moabitieis Vitiis abforbe-
tur,inaliis vicia Moabitica aut pehitus deftfuuntdf, aut
magnifice comprimuntur,reliquinonnunquamipfisvitiis
feedantur, Temper autem fatigantu.nVbiqueanimad-
uetcitur onus Moab, qui in aliispremitürj in aliis oppri-
mit. Sed iam huic fermoni terminum demus, obfecrantes
[8]mifericordiam Deinoftri, vt Moabitieis expiatosfu^
volurttatinos reddat acCeptos* Per Chriftum Dominum
noftrum.Amen«
V A R IÆ , L É C T IO N Ë S *
1. Requirit. Sequitur. C. Cam. Requirir. CulpanturprtindetUi, 8t
quod fequuuc vlquc. ad. Sequitur. Cor meitm.
1. Facie humilimum.C Cam.Httmtlcmftcit,
). Habilis inuenitur, Pofliint eciam. C. Cam. Habilis inuenitur.
Per vitulam igitur trimum, & reliqUa, rfquc ad, poflunc
, etiam.
4. Exhibée promifla. Eft enim triplex mteror. Primus timoris. C*
. Cam.Exkibec promiflà. Eûtfratru chatijfrtpi, Sc cetera qua:
inferuimus, vfque ad,Primus eft timoris.
5. Vifitatio eorum. Vifitatio hsec in bono. C. Cam. Vifitatio'eô^
, ' : rum. Si At hypocritis, &fequçntia, vfque ad, Vifitatio htetri
bono.
, 6. Aqua fapicntix falutari.C.Cam. Aquafalutari.
7. San&a SpiricU fanfto duccnte. C. Cam. Sangla Dei Spiritu du-
cente.
8. Mifericordiam Dei uoftri.C. Cam. Mifericordiam Domininofiri. ‘
, Sermo Vtgefimus Septimus..
D Eus ab auftro veniet, 6c landus de monte vmbro-
fo &condenfo.Eccefratres charilfimi,Dominus no-
ftetlefus ex condenfiflima allcgoricerum verborum fil-
ua,in cuius opacadenfitate haiftenuslatuit, fnbito mani-
feftus erumpit, dieente Propheta, Emitttagnum Domine do*
l minatorem terra, de petra deferti ad montemfilia Sion. V ere dite*
(tus meusfiat pofiparietem nofirumjefpiciens perfeneflras, plofpt*
ciempercancellos.Qms nefciatDominum Ielum in fetipturis
elfe quærcndum, quiipfum dicentem audit in euangelio.
Scrutaminifcripturas, fycetera.Sed inrer nos &ipfum, quafi
quidam parieseft ipfius feriptur* obfeuritas, verborum
ænigmata, &figur*hiftoriarum. Verumfpirirales illi artifices,
qui hunc nobis parietem .condiderunt, feneftris
ilium ac cancellis variarunt, per'quos plerumque dileâus
ille fuis le præbet amatoribus intuendum, vt nemoarn-
bigat ipfum.efle vbique in his, qua: latent,' quem fic mani*-
fefte exhibent e a ,q u * patent. Aicergo, Emit te agnum Domine
dominât or em fmve.Diximus in exordio aliquando nar-
rando, aliquando iubendo , aliquando etiam orando
[V^Prophetasloquutosfuifle. Cernens ergo Prophetain
ipiritu,etiam roundifapientesCrucis efle virtutilubden-
doSjper ftulticiam quoque prædicationis credentes eflè
faluandos, perdendam nihilominus fapientiam lapien-
tium, & ptudentiam prudentium reprobandam, & cetera
, qu*in hoconere pr*miflalunt,*ftuacdefiderio, cau-
fatnr nioram, iamiamque Ghriftum optât adeflè, implere
promiflà,exhibereprænuntiacajconuerfulqueadpacrem,
hlij fui aduentum ardemi exigit affedku, Ewihfc^nquiens )
agnum Domine dominatorem terra, de petra deferti ad montem
^/wSiow.Ifteeftagnus qui per Ieremiam loquitur dicens.
Et ego tanquam agnus, innocent qui portatur advtclimam. ’De
quo 8c ifte idem Ifaias. Tanquam ouis ad occifionem ducetur
& tanquam agnus coram tendente feobmutefeet. Quem Spiritu
Sandro reuelante, San&us Baptifta cognofcens, Ecce ( inquit)
AgnusDei ; Hunc ergo mittendum apacre, ventu«-
ruminmundum, fubdicurum fibi omnia , Propheta o-
ptantis vaticinacur affedru dicens. Emitteagnum Domine do-
minatorem terra. De quo 8c Dauid cecinit dicèns, Domina-
bitur d mari vfque ad mare, & d fiumine vfque adterminos orbit
ten arum.
Moab,hoc eft vitiorum,de quo fuperius dixerat.S«/>erN/l-
bo & fuper Medaba Moab vlulauit, clamor autem ille, de quo
prxmifcratjCor meum ad Moab clamabit. Sed vlulatus ille ad
tumulosperuenitarenarum, quod interpretatur Qallim,
Scclamor ifte ad Elim,quod interpretatur puteus arietum«
Quafiaren*cogitationes vagxfunt 8c inftabiles,qu*
in vnum hoc vlulatii, qualifiante vento coa6tx, vitiotum
tumulos faciunt. Porro arietum puteus profunditas eft
fcripturarum,qu*petarietes,Prophetas ldlicet 8c Apo-
ftolos,miniftrat* funt, quarum nobis, Domino in cordi-
busnoftrisclamante,lècteta relerantur. Itaque,' fratres,
quantum nos aut exterior perfecutio, aut interior perturbatio
contriftat, tantum nos ex facris literis confolatio
diuinalxtificat. Qtucunque enimferiptafunt,ad noftram do-
(Irtnamfcriptafunt, vtper patientiam, & confolationeni feriptu-
rarum,Jpembabeamus. Dicovobisfratres, nihil poceftad-
uerfi contingere, nihil ram trifte velamarum emergere,
quod non mox, vt nos pagina làcra exefeperit, aut euane-
Icat citius.aut facilius tolerecur. Hie eftagcr,in quemfan-
6luslfaac,inclinataiam die,pergitad meditandum.vbi
c ioccurrens Rebecca, illum,quiacciderat,fualenitfua-
uitäte dolorem. Quotiens mihi Iefu bone dies vergit in
vefperam, quotiens paruxalicuiconfolationi. quafi diur-
n*luci,intolerabilis dolor velilt nodrurna caligo fucce-
dit,vertuntur irifaftidiumomnia, oneri funtcuncftiqu*
vidçoi Si quis loquitur vix audio ; fi quis pulfatvixlen-
tio;in modumfiliciscorobduratur,h*retlingua, ocuio-
rumvenaficcacur. Quid tunc? ExeoceÄe admeditan-
duminagro, faerüm reuoluo cofiicem , meditationes
meascerisimprimo, cum fubito mihi occurrens Rebec- '
ca,tuafcilicetgratia, IE S V bone, fua lucetenebrasdif-
cutit,pellit faftidium, duritiam frangit, mox fufpiriis fuc-
cedunt lacrymæ, lacrymas ccelefte gaudium comitatur.
Infelices, quos cum triftia qu*que perturbant, non hunc
agrum ingrediuntur vt gaudeant. Scitis fratres, cum
trifte aliquid accident mundi amatoribus, aut in vanis
autinnoxiisconfolationeS requirunt, vt merito detali-
busProphetalubiungat, Quoniam aqua Dibon rtpletafunt
4fanguine.
Aqu* Dibonqua&interpretatur fluxus eorum, lacry-
maslignificacillorum , qui profluxu temporalium, aut
rident fi habeantur,autplorantfiamittantur. Ideo aqu*
Dibon replet* lunt fanguine,quia ficut hi,qui pro tempo-
ralibus rident, malo fuo rident, ita&quipro temporali-
busplorant, malo fuo plorant. Nihil enim purgationis
afrerunt huiufmodi lacrymx , fed infuper eos peccari
feedant fanguine: ideofequitur. Ponamfuper Dibon addi-
tamenta. Addit quippe Dominus dolores doloribus eorum
, vt delacrymis ad lacrymas tranfeant, ingredian turque
terram duabus viis , 8c duplici contririone conte-
rantur. Quam mifera fors eorum, qui nati de muliere
brçuiviuunttempore , 8c hie replentur multis miferijs,
& poll hanc vitam poenis traduntur perpetuis ? Felices
èconcra, quiinhuilismundilaboribus, inverbiDeivi-
fitatlone&lumine confolantur, & tranfeunresèmundo,
«ternisgaudiisperfruüntur. Quocirca 8chis quoque po-
necadditamenta, quifugerint deMoableonem, quifu-
gientes vitia, ipfum inuentorem vitiorum parirer eua-
ierunt. Sed & reliquiis terr* ponetadditamenta.Nocan-
tur hic tria genera hominum, vnum eorum, qui fc totos
vitiis & fæculo dederünt ; aherum eorum, qui fæculo ab-
renunciantes Chrifti iugum fufeipiunt; tertium eorum,
qui in fæculo criminibus abftinent, operibus tarnen ter-
renis incum bun t. Primum per Dibon; fecundum pereos,
qui fugerunt de Moab ; tertium per reliquos terr*, vel re-
liquias terr*figiirancur. Quibus omnibus ponec Dominus
additamenra, nam reprobis pro peccatis, temporales
in hac vita dolores, 8c poll hanc vitam xternos anim*,
8c corporis rétribuée cruciatus ; abrcnunciantibus veüb
huic mundo, qu* additamenra congeminet, Euangelica
probat hiftoriadicënte Domino. Omnis qui r cliquent pa-
trem, aut matrem&ceterapropterme, centuplum accipiet, &
vitam aternampoßidebit. Porto hi qui plumbum , ferrum,
itannumque virantes, xdificant ^dei Catholic* fundaË
. ,^ . „v . Depetfadefernddmonremfilia$ion.Pettamdefem\tx(limentum
lignum, fbenum, ftipulàm, fufeipient de manu mo,fpeluncamillam appellar,quçinlocisdefertisnarur^
Biblioth. Vet.Pat.TomÂf. ‘ 7— 7 -— "T " F ~ " vc^
lCoV.}.tfr
G
Ifitt.l6.t4
Cant.1.9.
ioan.yfy.
t.Cor. I. il,
H
Ierem il. Xj>
Îjâi-Si‘ 7-
toann. 19
Pfal. 71.8-
Gen.i9.yb.