rishiiimperio auertit'tranfgrediens præceptum diuinam.
Ideoque graaiter cecidit & nós omnes iheoiNam oranes
ineo fuimus vi quadairi produ<Sfciua vel feminaliratione.
Itiqj cecidimus oraties, 8c vt Bernardus dicitVCecidimiis
fimulinlucum 8C fupfir acerinim lapidum. Vnde 8C coinr
quinati fuimus originali culpa, fed 8c collifi & conftaóti,
proinde fi quàin teremanfëfàcadbbfium incliriado, vel
donorum naturaliumvél foiritualium amififti; fnfuper
huiufmodi rebus vilibüs defiderio & affe&u inhierens,
quodammódö ipfis córinaturalis & conformis fadtUS’es,
ädta coWtraxifti quandam quail limofitatem S^vifeofip
tatemin concupifcentiis 8c viribusyqua qUafi glurinofa
& in omnibus viribus Scpo tehtiis animée oprime, vcpræ- » lubricitateinferius ligatus quôdammodo retineris,&hçc
mifluirteft, difpofiris, grauitervulnëraci. AmifTaetenim | diciturpropria impuritàs cordis; Sicuciêninîinrèbusna^
iufticiaoriginali ipfo ca'fuSdufWDei iudicio, ipfevires turalibus res dicuntur&efficiuntur impuræ ço quodre-
& affeftionesà fiio fbtuprblapfej diminùtæ funt pariter busvilioribus admifeentur^Nam aurum immundum ef-
& dêordinare. Non autem omnino deftrudfca:, fed con- ficitutfi argento, & argentum fiplumbo admifeétur. Ita
trariomodofehabentesquâmpriushabuerunt,fibiinui- hompanimatuarationalisquçeftdignioromnibustem^
cem motibus fuis- 8c impulfibus cpntramhtês & repu- : polâltbüs: creatiiris impüritatem & 'imnnmdiriam con-
I. »riantes. Siquidemvtquoridiénedièamcontinue,exper trahit êxhoc quod rébustemporalibuslubîicituy>er a-
’ riris* nifi turns infcnfibilis^, ipfe fenfuàlitas vis feilicet morem, 8ç ex hoc qùod hüiufmodiadhæret per affe<ftio-
! concupifeibilis&: irafcibilisvôlütàrijfehtfebçllçÿ^çbn- hem & per dèfideria ipfisaffixa, affueta&Conglutinata,
trariæ,féd & ipfâ voluntas quamuis nonfemper,frequen- immunda fit & impura. Et fiqüidernaffèétu carnali rébus
ter tainen agit contra rarionëm. Vmdë Crinrigit vt nunci- carrialibits adhæfetit, atttahit quandam limofitatem quæ
ftæ vires & effeéfcuslonge aliter mouent quam àDeo fiie- carnalitas dicitur &vndehomo carnalis effidtür.Sivefo*
runt inftitutæ,pronæ ad maltim 8c procliues fempër ad il- affeétu mundano âdhçferit rebusmud.i&vanitatibuSjini-
llcitumconcupifeendum.Siquidem ratio ipiâ cæcafaéfca, puritàs ilia dicitur vanitas, & honio efficitur fæcularis 8c
eironea 8c pbtufa fæpè fâiià pro veris récipit, frequenter Y ira diuina’ feripcüra diftinguit inter homines Camales &
inutilibus&curipfisfe inüoiuit.Vôlimtas fâiStaeft eurüa, fceeulares. Ecceçerrtis quid fitiinpuntas cordis de quain
fiépe détériora eligitjcarnaiiadiligitj^iritualia&cceleftia,
yilipendit.Vk àutèm concupifeibilisdeftitutaeft8cqpo- afféâàoqua i'nordinate.adftfiinainclinaris & adhæres,fîdainmôdo
prolapiain conçùpîfcentiam carnis,conciipi-
fcentiàm ocuiorum,& carnales voluptàtes,id eft,gÜlam.
luxuriam 8c àuaritiam. Irafeibilis vero deordinata e ft&
prolapfa in fuperbiadi vitæ, & gloriam mundanam. Spes
non fperat de Deo, fed vel in diuitiis vél in propriis mcri-
cisjVel fpetat plus vël minus iufto.Triftamur dé amifllone
diuitiarùm,& de defpe&u mundi. Gàudemus degula 8C
luxuria. Irafeimurfratri» Breuiter ex amillione originalis
iuftitiæ omnes affedtiones pronæ funt in malum ab ado-
lefcentia,imo à conceptione fuâ. Narrt ipiâanima ex carne
cpncupifeibiliter concepta contrahit fo^gire m & con-
cupifcehtiarum inclinaribném àd màlum. Sàne Ghri-
ftiis ihorte iuà precipfiifima à culpapriginalr nos rédemit;
ÿt huiiiimodi virium dèftitutio vel lex carnis iani nônfit
ciilpa, cumadeam non habendam non obligamurne fit
damnatio aliquahis qui iimt in Ghriftoîeiü: Sed in prifti-
num ftatum reâitudiriis nequa^uamrips feiUtuit,née vires
anima» refôrmaùit,fed ad noftrumexèrciüum & meri-
tum nbbiséasreliqüit per iâhéfcâeiercitia rèformanday.
Eete hæc eft vallis lachrymarnnV ^ftatus miferiarum ad
qûëm Cecidimus,ÔC vnde refîirgendi afcenfîônes in cordé
debemusdiiponerepoftmödumafceniuri.
■ Ca p v t - IV . »
x Ouod homo non foîum progrejfus eft à fiatu nttîtudinu 'm lapfu
• jymï bonùms,fedetia?n illecins concupifcent'tis longim abïit ad
impuritatemsordüy&qttïàJîtwpurïtMCordù,
^ C^hic estjapfusfecmdus. ;
MAgna vero & magnahimis diftaritia inter vallèm la-
chrymarum ^ vbx nunç es coilftitutus, & loëumin
ueàdgùlam,fiüeadlaxuriam,vanàmglôriamïvelfuper-
biàrri, vel h ominüm laudëm per earn trahëris, cordisjinl-
puritasappeliàtur, quam impüritatem in cafiiprimiho^
miniscbntfàxifti, fexéx tua afluefadlione, affeifttone8c
8c adhæfione multb amplius addidifti:, v vt qui ibrdebàt
prius , fordefeat iàm amplius. Eçcë hic eft feoundusdë-
lcenfus tuus, in quern quanto longius defeendifti, ëo b-
,pus habespluribusafcènfiohibus, vt redire poflis ad ftatum
quoteDominusoliiripoiuetat, videlicet ftatum tuaere-
(ftitudinisjidëoqùe magnusaicenius neceflârius,vél certe
multç neceiîâriç funt* afcënfîbhès,magnpque ppiis ëft la-i
bôre fi illuc vis redire; Sed vrinarn hic permahfiifes ï vtif
nam hic quieiiiifes, & nonHongius difeeififlès, fedheu W
fili prodigè quarundam meretricum, id eft, conciipiicen;-
tiarum abftraéfcus illeéëbris iuifti àd partis adhiic multb
remptiorés, imo vtait iânôtum Euahgelium j in lpngifli^
màm regibnem dbieyis”poft concupifçéntias t u a s 8cfofi-
nicans cum mêretriciblis.id eft,cum cócupifeëntiis^Natn
qupties concupifcimüSj tories, vtai tHeronyth us ,’fôrni.
Camur.Itaque omrtià bona'&portiohem bohorum nàtf
re«ftitudinis vnde cecidifti.
C a p y t : V .' '
De tertio homing defeenfuperpeccatùm mort ale quo longiftme
abiitm dtfomlitudinisregionem.
SEd necadhüc filius prodigus ceffat longiUsireatque
amplius périre. Nam quo plus it eb âmpliùs périt qua
à Deo auérmsrecëdit. Quidplura>: Omnibus confuin-'
pris cum meretricibus venit in règibnemdiflimilitudinis
vbi'fefubiecit vbi Ciuium rëgionis illius,&hiceum pofüit
vtporcoseiuspafcëret,idèft,breuitërperpeccàtummor-
ctale fediabÔlb fübdidit,Sein omnibus,motibuisconcupi-
fcentiarum&defideriorû fatisfecit.Eccehomoquonun c
deueniftiinregioné diffimilitudinis,non appaiet veftigiü
yirturis. Hàe funttrë^ defeenfiones quibiis'â ftatu reélitu-
dinisin regionem diifimilitudinis-longiflimé defeendifti.
. r'*
C a p v t ^'VI. -
De tribus examinationibus, çr- qualiter homo per memoriam pec-
catorum rectifier atfenfum,maxime vifentiat vltimum de- ,
feenfum, feilicet per pçccatum mortals.
T^Oftquam. defeenfiis tups vidifti , congruum eflèt
A afeenfiones diiponere ,le d quoriiarn peceaturii fre-
qiientercomitaturcæcitas&infehfibilicas, vcquipécca-
; to pfemitur , nbn tameh fëfe féntiâtpeccàtôrem, fed fit
ftùpidus ôtriafeitur erfrohsmeretricis &düritia côrdisij
>vt necDeufn iam timëat, nec hpminèsvéfeatur.. Igitur
antequam afeendas ftudiofeteipium débes difeuteré, 8c
omnibus mpdis quibüs poiïïs niti vt fenfum récupérés 1
quo defeenfum agnqfcas & pëçcatà deplores. Igitur
vt nouëris.'quantum per .Vlrimuni defeeftftirn videlicet |
per pecèàtum â^ualemortale grauiterfisprolapfiis, 8c
raiium ôé grâtuitorumqüætibîÇont!gerat, cpn(umpiiftiw de loco in qubfuerâs cum habites naturàm’ iritegram 8c,
Siquidemin cafuprimi nominis,vtpra:mifluméft,prpni-^ non viciajtain, poficus difeelîîfti.debes teipfiim diligénter
tatèm concupifceiitiarum adinfimacontraximus, Vt fiifi difeutere &rdiftridle examinaie,Vctandem oculos aperias
eisebrîtinuo refiftamûsiipfârùm impetü cogimurdefeed- 8t viderepóffis quo iaceasprolapfes. Diftndke rgttur etfi
dereadinferiota.Tu vero non lblum eisnonreftitifti fed non femper, fâepé tâmen téipfüm iudicâ| formàhSin te
te eis inclinans cuinipfis defeendifti, & defideriis&'afte- primo&pertraétàn^quàntüm Dêo vnumquodqiie peir- '
étipnibuscarnalibusi 8c rebusmündanisadiiæfiftij arque çatumdifpliceat,qUantumquehorreat5& aëteftetur.yt
Dcfpintualibus Afcenfio.
autëm'hoc melius fentirc valeas, diligenter rumina, 8c
dbnec ex atfedlu f en tias ftudiofe percracta quod adeo d it
plicuit Deo fuperbia „ vtnobilimma: quondam creaturæ
fu i non parceret, fedLuciferum de coelo proiecit. Cogita
an ribi parce t, qiiiaforfitanmcliorautnobiliores. C ogita
quod Adampropter inobedientiam expulitde para-
difo, Sc totumgenus humanû originali iuftitiafpoliauit.
Proprer luxuriam fubuerric S odomam & Gomorrhàm,
& in diluuiopene totummundum fubmerfit.Et plura ta-
lia h is fiihilia récitât tibi diuina feriptjira. Cogita quod
tantum Deo peccatum difplicuit quodpotius ipfe voluit
I moriens farisfacere pro peccato A,dae,quamipfurn fecun-
‘ dutn fuam iuftitiam dimittere impunitum. Si autemadeo
1 duri cordis es , vt ex hoc adhuc nq expauefcas lapfiim tuü,
| fie forma meditationem tuam ftudibfë pertra(ftans,quod
diuina iuftitia aliter iudicare non poteft quam opera tua
' merentur. EftenimDeus intelligibilisquædam æquitas,
inconuerribilis atqüë indeclipabilis , non minus pcena
majprum quam gloria bbnbrum.Certus igitur eftb quod
redder tibffecundum opera;tqa,'net relinquet aliquod
malum in te impunitum. Si igitur hoc modo intus reuol-
ueris, non credo quin timoréconçuteris, horrore obftu-
pefeis. T une igitur tertio veniatmeraoria i & in medium
producat omniapcccata tua prçtcritajgràuia maximeque
maxima. Cbgitaquammultaj(rccatacommififti. Penë
enim omni die, omni hora ante conuerfioncm tuam gra-
uiter deliquifti. Quis numerabi t quot peccata cofnmififti
corde,ore,& opéré. Deindepercùrre fingula,& vidé qua
grauia funt quibus Deum omnipotentem & terribilem
èudicem patremque duleem 8c benignum, qui pro te tanta
fecit & fuftinuit, offendifti, &quodammoao i ter um
crucifixifti. Deinde reuolüe quam fine quædam eorum
turpia, maxime quantum ad carnalia, qua: tarnen magis
fuccinâe debes tranfeurrere,ne immundafubrcpatdele-
étatioimmoranti. Quamuisétiam iamadDominum fis
conuerfus , non tamen hanc vilipendas memoriam pec-
catorum,fed 8c tUnc adde vt etiàmfùmma diligentia per-
trsûftes peccata tua quàT poft conuéffionem comminfti.
Cogita fihgulà vitia quibus adhuc fprdes. Cogita infin-
eulati de fuperbia tua quanta eft , quantum concupifeis
fionorem, laudes defideras,ad altum ftatum afpiras. Cogita
quam tepide, quâm infruétuofe tot annos in diujno
feruitioexpendifti, vixfeisinuenire profeétum, &inhis
peccatis qiue poft conuerfionem commififti;forfitan gta-
uius pnniet te Deus taiiquam magis ingratum. Deinde
eumnæcitain cogiratu tuo examinaueris, diligenter per-
trada quam modicam pfo his omnibus feciftifatisfadio-
nem, quam modica fuit tua Contritio, quam paruaopera
in nullo fâtisfadoria, feiens certifîime quod vel hic vel in
futuro omnia reddes vfq; ad minimam quadrantem. Sed
in futuro fecundumBernardum,centuplum redoes quod
hic fimplo foluere polies. Hæc igitur & his fimilia cum
peccator in cogitatione reuoluerit, Scfe timoré pereufe
fum, & dolore in tern o perfufiim fenferit : tune Cor fiuum
humillime &dolore plenum imnjcdiate dirigat adDeura
fuum orationem faciendo, 8c ipfius bonitatem &miferi-
cordiam cum fummo defiderioimplorâdo: mutarionem
vitæ 8c emendationem morusn promittendo & promif-
fionem Dei adiutorio adimplendo. Hanc tarnen formu-
lam meditandi autfimilemita debes dirigerc , Vt non in-
cidas in deïperationem, fed inflammeris ad fatisfâdio-
nem & emendationem, vt promptus ad omnem labo-
rem & omnium paffionum toleran tiam efficiaris.
• C a * v t V I I . ;
Defecunda examinât tone qua homo feipfum difeutit de to toftatu
Jiuo inter tori & exteriori ,& per quamvenit adhoevt fen-
tiatprimUm defeenfum & virium anima
deftitutionem.
ST autem primumlapfiim& defeenfum ruum per A-
dam& virium animætuæ deftitutionem melius cotunoaliquam
de te&toto ftatu tuo facerediligcntemdif-
culfionem&ftudiofâméxaminationem. Examinaigitur
primo diligenter mum interiorem. Vide ad quid virera-
nimæmouent, quam longe, quam prope fecundum id
quod debent, vel fe cundum id quod ribi i Deo datæ hiermit,
vt prius audifti. Exami narationem? Cogita an non
fitinmultiserronea. An non curiofà&occupatavanis,
relinqdcns.falubria. An non deceptafuis credens diffini-
rionibus, non confentiens humilibus, & itapertinax. An
non fuperba credens feipfam èffe aliquid »im nihil fit,
melioribus fe præfercns,nolensab aliis docerUndicibilis
&ihdocibiiis,ÔCineapax bonorum confiliorum. Deinde
examina memoriam. V ide quai es médita tiones frequen-
tius habeas.Nam quod plus diligis vel times inde freque-
tius cogitas.Deihdeexamina appetiriis tuos.Cogita vnde
triftaris,vndcturbaris,vnde gaudes 8c lætaris,quid fperas
&quidodis, & tune bene videbis quâm longe fis prola-
pfus. Vidé quales beftiæafeendere fpleant vim tuam con-
cupifeibilem vtrum gula,Iùxuriàvel auaritia. Vide quales
feræ ttanfeànt per tuam irafeibilîtatem, an fcilicetleofù-
pcrbiæ,canisiracundiæ,bafilifeusinuidiæ. Deinde examina
exteriorem hominem. Nam motus inordinati ho-
minis exteribris fiihtindicia iritérioris deordinari. Videfi
non fæpe excedis verbis duris, detraéforiis, adulatoriis,
iocôfis,vahiloquiis vel multiloquiis. Item,vide præcipue
an cum omnibus charitatem.teneas,an nonnunquamlæ-
dasconfeientiàs aliommfçandalo, inquietudine,vel no-
uitatum prçfumprione.Item>nfemeaszelo ad alios charitariiieadmonendumveletianihumiliterincrepandum;
Item, fi opus ribi commiffum ftudeas fideliter acfimplere.
Item »examina te de letftionemeditatione, oratione, 8c
fiedfe aliis, quo modo infingulishuiufmodi te habeas vel
Cas foleas ordinäre.
C a p v t V I I I .
Detertia examinations qua homoquotidie difeutit feieexctßibut
quotidian is, qua homo difeitfentirc impüritatem cor dis,&
» Tautem fecundum defeenfum tuura, quo videlicet
propriaconcupifeenria abftraéhisimpuritatem con-
traxifti, lentire valeas. Tertiamadhucdebcs de tefacere
examinationem, & hoc quotidfe&maxime, vt vult Ber-
narrins, poft completorium. Tunc enim fingulis diebus
debes diligenter rcfpicere, & diftri&e examinare quoties
malaaffiicfeórione’ tua trahëris ad illidca , maxime quo-
ries vifeofA&glurinofâ tua impuritas illo té die déiècit.
Verbigratia, adilhcita cögitanda,ad vana in orationeru-
min^anda,ad ociofa vel noxia verba proferenda, autfi il-
Io die fânâas méditationes exnegligenria honafTumpfi-
fti,autimpuritatetuavidus fuiftifineaffeétu boni. Item,
fi inolitâ affiiefaétione traéfcus tentationibûsaditum præ-
buifti, nonrefpuiftinecreftitifti. Histribusdiftinétioni-
busfidiligens trapezita fueris, & iudex iuftusteipfumiu-
dicaueris, feiflb veloproprij amoris , &adteipfum inch-
narionis, vtin nullo ribiblandiaris, in nullo té-palpes vel
adule ris, haud dubium quin multum proficies in tui cogitatione.
Sed quis vnquam feipfuraodio habuit i Amor
autem pernertit iudicium & zelus nefçjt fâpére. Ideo y t
quod tu profers per fenrentiam firmius credasex reiaru
aliorum, ftude fiepius, frequenter curato tua tibi yiria ab
aliisintimari. Namfepe alienus nos melius vider oculus
quam proprius, eoytique melius in quo liberius fine in^
clinarione de nobispoteritiudicare. Qmnimo frequenter
poft præmifïâs examinarionës de tuis tentatipnibus,
de tuis paflionibus & vitiofis incUnarionibus cum aliis
debes conférre, çonfulere & conqüeri, vt meliusinfor-
meriseorum confiliis ,.piushumiliéris cum ipfi tenotie-
rint qualis fis, & amplius eompungaris cum te abipfis au-
disvitiofum, qualem tu te perpræmiilâsexaminàtiôneS
inuenifti, dum tamén taies nnt qui ex hocquod te talem
dam & virium animat tu« deftitutionem melius co- } audiuntnon peiorantur^fed magis tuahumiliarione «di-
gn o feas, imo etkm vt generaliter omnia vitia & paffiones ficanrur. Adhuc autem vnum eft quod circa prsmiflas fei*
cuidcnriusfenrias, debes nönnunquam tempore oppor- '• licet fecüdam 8c terriäm examinarioncs debes aduertere,
quod licet