P/&44-
I. Cor. j.
ï.Thif.}.
cit&iudicatfineintermiflïone,cum metu 8c reuerentia
affiftamus, peruigilifideaciugi deuotione. S icutoculi,in-
qair [eruorum in manibus dominorum fuorum, ita ocult nofiri ad
Dominum Dem noßruni, intentiflïme 8c indcclinabiliter
obferuans nutus eius, quid velit,quid iubeat,vtqiiam çe-
lercimc deuotio noftra obediat. Sic Moyfes inuifibilem
canquam videns luftinebat,nec vnquam imminentis me-
cum iudici? diffimulare poterat. SicHelias & ahj prophete
qui dicebant: Viuit Dominus in cumconßeäfifio. Jnde ni-
mirum & gratiam 8c nomen aflecuti funt Videtium; quo-
niam quæ temperintuebanmr per fidem non fi&am, me-
rebantur fæpius intueri perfpeciem,licetfadam.Haecfi-
des vigU, non fióla, non diflimulatrix, ipfa eft, vt arbitror
quæfola vel maxime facili çompendio ad perfeólionem
perducit: quæ grauitatemdifciplinæ.folnietatemqi mo-
deftiæ.ram interipri, quam exteriori noftro tribuit,& vel-
ut in difciplina fymulanrium Dpmino feraperalfi fiere fa-
cit.Hac virtute meuuerunt Apoftoli dici filij oleifplendof
ris,vt ficutPqminO aftitcmnr in terris contçmplando per
$denj,ita nunepiaßlftant ip c.celis contemplando per fpe-
eiern, regemqueindecorefuovideant oculi eocum ,cu -
ius timorem hic medicabacur cor eotum. Hac via rrattes
fequimini patresfidei vcfttæ, audores ordinis,quatenuseotumprouocatiexemplis&
adiutifu ffragiis , quo
ipfi hodie præçeflerunt,peruenire vaieatis,adiuuante Domino
noftro Iefu Chrifto, qui viuit & regnar per omnia
fecula feculo tum. Amen*
Sermodeeodèm I I .
DVovbera tuaßcut duo hinmilicapreagemeUi,quipafcuntur
in liiiit donecaßirct dies, & inclinentur vmbra. ÿidçte.
flattes hedegeheretis. Vttaceam de nobilitate patrisve-'
ftrLnobilis eil mater quæ yos gehuit, gencrofafunt vbera
quibus ladatieftis. Mater veftra eftiponfa cu,ihaec;dicun-
rur,cuius vfrem voce fpon fi laudahtùr.Qiræ nimirum duo
vbera Écclefiæ Petrum & Paulum effe non fblum inter-
pretatur nobis diesifta, in qua potamur ab vberibus con-
folatibnis éorufn (atisiôcundè&abunde,fçdetiameui-
dentia operis ipforum approbant argumenta ac monu-
menta dodrinae. Quibus enim aliis vberibus nutriti lunt
filij Ecçiefiæ, fuie ex præputio, fiue ex cirçpnçifioneîlftos
vtiquê ego reorefle > de quibus olim paruulæ 8c pauper-
cuiæeorifolâtio diuinäpromittebät Ecclefiæ.Rege* nutri-
ctjtuiemit[&mamiüaregumlaädberis. Nifi enim tarn gener
f d lade huttïta effet, nunquam ad hoc virtutiSacglo-
riae cülmenejfereuifTer. Advberaparuulos Petrusinuita-
batjquibüsdicebatjSicwrwiödo^WMfiiw/rfwfrfj/^dü»^^??-
Vbera Paulus præbuerat quibus dicebat, l4 r vobispotum
dedt.Et illud,¥attus [um in medioveßrificut nutrixfedens^&nu-
métis fihos fuos. Quam plenui aucem lad e redundaue-
rit,ipiritali pülchrc Egniftcatum eft vndailliusladi^vifi-
bilis, quod de corpóre ipfipsferturexitfeloco fanguinis,
cum decoliatus hbdierna die pro fllis quibus dabat ma-
miilam, dédit & ahimam. Plane nihil inco (anguineum,
fed totumladeum : qui nihil carnale »nihil fuum cogita-
ba^fedtantüqùbd aliis vtilè erat. N ec tarn habebat; vbera,
quam ipfè to tus vber erat : qui ita miferieprdia vberi
affluebat,vt hon modo fpiriturhfiiùm defideraret tptum
filij imniulgete, fed & corpus iffipendere.A ntequam hæc
duöyberaPetriim&'Päulu accepitTet primitiua Ecclefia
fandorum in terris , conquèrébatur öc dicebat Ecclefia
beatorum (pirituuminçoeiis :'Èorpr noßraparuaefi, & vbera
nonhabet. Cumenim Chnftus rediensin ccelum reliquif-
fet pufillum gregem difeipulorum, ac nondum mifiiïêt
vinojideftdodrina legalijVel gaudioteculari. Habetin-
quam fponfus vbera, ne vllum de omnibus officüs & no-
minibus pictatis eum prætereat : vt qui pater eft creatione
naturae, Y e l regenerationc gratiæ, feuëtiam audoritate di-
fciplinæ, fit etiam affedu clementiæ,fit 8c nutrix fedulita-
te officij 8c curæ. Etant igiturparuuli quos alebat initium
aliquodcreaturæeius, fed non nifi initium : multumque
fupererat curæ 8c laboris, donee adducerentur ad përfe-
dum,&formarcturChriftusineis.Gurnautem&ipfere-
liquiftèr eos : fuperni tpiritus,&: fi læti dereditu vnigeniti,
de noua tarnen adoptionis progenie folliciti, quodarn-
modo affedu fuo videbantur apud eum cpnqueri. Quis
illos nutrietîLadafti cos,fed ante tempusabladafti. Non
enutrifti iuuenes, nec ad inerpraentumperduxifti yirgi-
nes. Quis illos qurriet ? Soror noftra parua eft, & vbera
non habet. Dixifti Petro,P4/ce4gnoi meos, fed nec ipfead-
hucfufticientiamladisin vberibus habet.Citopietas eius
arefeerer, qui plus adhue cuti fuæ quam animabus paruu-
lorumtimct. Facile relinqueretagnosintentatione, qui
paftotem tam fuum quam illorum negauit in intçrçoga-
tione.Eccc autem repente ipir itu mifio de ccéio,tanquam
ladedepropriis Chrifti vberibus effufo, Petrus impletus
eft lad e primomëc multo poft de Saulo fit Paulus , prædi-
catordeperfecutpre » mater de tortore, nutrix de carnifi-
ce: vt plane intelligeres tQtum eius (anguine mutatum, in
ladis dulcedinem, (æuitiam in pietatem. Hisrgitur vberi-f
bus geminis pedori fuo affixis gloriatur E cclefia, non
modo matrem feelfefoecundam, fed& ciuitatem muni-,
tam.E^o,inquit,Ȕ^m, & vbera mea turris: Mille clipei pen- '
dentiamde turribus iftis, omnis armatura fortium. Ipfé
quoque fponfus de eifdem vheribus in laudem fponfæ
in carmine amoris, myftico fermone lic ait : Duo vberaficut
duo fnnnulicapreagemellt.,Câçttuttïh.oc loco accipimus Ec-
defigmacutam vifuad penetrandamyfteriaGhrifti,agile
fait u ad tranfiliédafpinofahuius"feculi,potentéad exupe-
randa yenena ferpentis anti qui. Cuius.duo gemelli non
inconuenienter, vt arbitror, intelliguntur hi duo apofto-
li:gerroani fide,çonfimiles deuotione, pares merito & vir-
tute, vnanim.es charitate, coniundi in ipfa etihm.paffione
& morte. Quomodo enim in vitafua dilexerunt ie, ita ôc
in morte non funt feparati. jQuia vero deûderio fummo-
rum pafeunturinprofedu minorum, donee feilieet affûtante
gratia tollant fe ad. çontempiandum fublimia : bene
de bis hinnulisfubditur gui pafcuntur in liliis doneeafpiret
dies, &inclinentur vmbra. Animalia cumdeclinant æftum
diei, captant vmbrofa pafcuaçonuallijim, v b i& liliorum
folerefièprouentus vberior, donee Ipirante tempefeen-
tjisaurayefpeÿ, egrediantur adaperta camporum, veiar-,
dua montiüm. S ic& hinnuli noftri quandiu no afpirat eis
ad çontempiandum clementior aura diei, æterni,pafeuntur
inliliis conuallium,;, ideft » deledantur in virtutibus
humilium , aut etiam occupantur in adionibuseorum*
Cura auteth afpirat dies ille mentibus eorum, egrediun-
tuc&kbuntadyberiqra & feiiçiorapafeuamontiumæ-
teenorum. Terme, inquiti paftor & oftium ,fiquisintrptrit
faluatur,&ingredietur £c(fiçtià)é'egredieturXxpius contem-
plando» femel migtando ad ccelellc patriâ ,&pafcuainue-
niet,Ôc Éic&ibi.Hiç inter liliaagri,ibi inter lignaParadifi.
Hicin floxib9,.ibiin frudibus.Hicinvirtutibus fàndorü,
ibi in gaudiis angelorü.Prorfus in locapafcua ibi meDominus
coüocauit, eum Ecclefiæ fandorum alfoçiaufe, cuius venter
ficut aceruus tritici vallatus liliis , yt pafeat fimul 8c,
tritici guftu, & Hliorum afpedu. Quid enim aceruus tritici
r nifi copia diuini fetnionisintotlibris vndique con-
geftis 1 Quid lilia» nifi iufti, qui germinant ficuthhum*&
notent im»uarceffibiliter anteDominum, quorum tan-
tus candor in fandimonia corporis 8c çordis puritate,
Çhriftm
noafolm
pater cre:
tione &a
ïtbritate,
fed & h
ter & nu-
tnxafFe-
ftu demi
Capre'a
Ecdefiar
ügnat.
Lilia iuffî
funr.
fpiritumfuum^ q.u9 er^ntfoetandä vifcer^.,& implenda ^ _____________ ^______
vbera fandorum:etat, vt opinÖr, illa Ecclefia in ccelis fol- tan ta fragrantia in opinione, tänta medicinalis virtus in
Ii.citaprofilfe>lis fpon'fi,fiueiam natis, fiue nafcituris,cui opere & fermone ? Non mediocre pabulum iftud fideli
videlicet committerentur alendi: eo quöd Ecclefiam j anirnae , videre circa fefot lilia tantavenuftate &gratia^
iftam videreht parüam numero , virtute, öcaudoritare?& florentia, vbi omnium virt,uturn ex eis, licet diuerlarum
fine vberibus dodrinæ.Nâm &ipfe fponfusin diejbus.car-
capcre poffif cxetnpla. Ifte ^undatior humilitate,
nis fuaegenuératjàliqüos verboyeritatis, & quandiu fue-
ratcumeis/ladauerat eosvbëribusædificationis&çondiuerfi^,
ille amplior charitate;Alius robuftior adpatientiam»;
alius velocior ad obedientiam : Ifte frugalitatc parcior,
folationis.Etipfefiquidem fponfus habetyberameiiqraillelabörevtilior;Iftedeuouorinoratione,illeinledione
prüden-j
M m
prûdentior, ille in qüiete fahdior. Sed licet aliquam infi-
gnius florentem in vnoquoque gratiam meretis; non vna
tarnen, fed multævirtutes in fingulis, ficut flores in liliis.
Quot enim iufti tôt liliaiquotvir,tuteseorum>tot flores li-
liorumQui igitur hçc videns gaudet in illis,aut etiampro-
ficitex illis,qd nifi pafciturin]iliis?PafcebatPaulus,fed ni-
..hilominus in illis quospafcebat,pafcebatur.Pafçebat eos
fermonibus, pafeebatur eorum operibus. Ventrem qui-
dem fuumimmo 8c alienum pafeebat manibus propriis:
mentem vero non tam fuis pafeebat bonis quam alienis,
qui rion.quærebat quodfibi vtile, fed quod aliis. N«»c vi-
uimus, in quit,fi vosfiat is in Dominp.' Quaenim gloria mea,aut
gaudium,autcorona:nontiè vos ante Deumi Ideo fæpiuseiafpi-
rabat dies æterni luminis,atque afllabat eum lenioraura
fpiritus fand i, cuius vi rapiebatur ad interna pafeua : ali-
quandoparadifi, aliquandotertijcoeli, fiue incorpore fiue
extra corpus,nefeio, i n qui t, Deusfcit. Dignum quippe erat,vt
qui fideliter pafeebat,fideliter pafceretur:& qui rods gau-
debat in bonis dominicæ familiæ , in gaudium Domini
fuiiuheretur intrare, atque replereturin bonis domu^
Dei.non folum iftius vifibilis pro qua fudabat, fed etiam
dumf Quia Igitur cogicis me: nam im paricncesdiUtio
vos video, nec fpes incerta fnturi prafenti fatisfaciat deft-
denotecce vobis morem ge ro, fineraque vetficuli dc quo
henloquebatnur, fuo pront pqtero reddam: principio.
Illudenimquærere vldcniini, quidfitafpirantedfefiiti-
talivmbrasmclinari, cummagisconfeauinsv.- magis confequens vMideerreetmurr,
vtnonerefcere , fedminui-mne &deficere dicerentur.
Nam h lequamur proprietatem verbi, hoceft vmbris cre^
lcere, quod mciinari, cum vmbrarumeanaturafit vt
quantoinclinantur.tantoprocümbantlongioresïquantoque
furgunt, tanto ftent minores. Vnde &poeta vefpe-
rum iignmcans zitiMatorefque cadttnt altit demontïbus vmbrti.
Sed (ciendum , quia cum hatc proprietas vmbrarum fit
corporalium, longe aliaeft fpir.tualiom, de quibus non
dub.tamus hicloquifpiritum M u m . Nam ficut corpo-
ralibus vmbris inclina« eft crefcere : fie fpiritalibus hoc
eltinclinariquoddeponi,minui.veldeficere.Vmbræ autem
Vjrg.'Ba-*
colicorum
Ecloga
prima.
fp,males (unt vmbrofi fpiritus & te r ri, (eudæmo- Vmbra
num.ieufiominumivmbræfiunttenebræerrdrum.-vmbræ 'P'""1»1«
luntoblcuræfignificationesveterumfacramentorùm Et P''’ “ '1'
vmbra quidemfignificationum iam inclinatæ funr ad oc-
films inuifib,lis ad quamfpirabat, vnde & dies eiafpira- cafum & finemivmbraautem eorum de die in diem ineïf
bat. Nec minora de beato Petro fennendaputo,cum ma- nâturad diminutionem: vmbra veto tenebroforumfni ■
XimafitgloriaPauli, ill,uscoasquarementis, quamiudl- tuum tandemindinabunturininfernum &mortem Pri
cium ventatis poteftate & primatu pratubt vnmerfis. mumquidem faaumeft.cum diesieternusafpirauft an
Cumenimparerqu.eftincoel,svernatemvn,geninPetro| parensin carne,fecundumq„otidiefitcummL“ acmareuelabat,
quidal.udquamdiescraternusalp,rabat,& gnafpiratilluftransveritatenertiumnouiflîme^e cum
recoelumnubibus, &apenreportas eius,quomodoîpfe bis,velobumbranrnn<! n h um U m n \ ^ n.c,no“
rcaoeqluuer ae.e iinadpee rctiubmoreufmt,c cUomjlaa dmhiulfcameftte, r&ra acdohnufieft merueltt,at afun-- i lle„ms &i„ faanlucbnroess..I fItfeteq nuaidneqmuen doex iiænf&egri?oaruibeus,si lfloldnet l&ed mUbl
perfint,licetplurimamaâ:auerit,&maducaueritimmun-Mam« - | untôcmunda&
perfintjlicetplurimamaélaueritj&maducaueritimmun- dams illedefiin<*rinriK.icÂrvi;.,;«* a°^,DU! ____ x» ! _a? ,S’ - e^inperionbus&diuinis.Amma^nempehumalam
vitulenta animalia in fanôla & florulentaconuertés ! i
medio conditâ &pofitaeft : vt fub ipfaefrante
die, gloriofein ipfispafceretur coelis. Sed ecce dum 1 qU5 & propferqué M a e ft S & ^ Animahu
fimus&foleamus. Devberibus fiquidem Apoftolorum inferioribusiciimeriamiro^ei;.,;« • i- sVu”
lacvobistrahimus.quotiensdeverbiseorumadsedifica- vmbra de fuperioribra. ffilu,
tionem veftram tradlamus. Nunc lgitur pro tempore fat s brafibiformat Ouann.nm • -3 -
^ p d .^ o ^ ^ ’ ^tamenmoneriindigetisivtficucyberaifta e f t q u l t u m ln q r a c i ^ h l l i s lT c u l im d e s l 't x e r 3
dillgitis , ,ra lac eorum femperconcupifcatis, vt in ec cre- re non vmbraipfins rei, led aliud pro ilU eft I f i cum afDi
fcansmlalutem,doneeformatuminvob.isexhibeatisSal- ratdiesille Nam mnrnimmmn a .1“ clCsnuicu™ aIpi-
uatorem Iefum Chriftum D0minumnoftmm,:quiviuit ” c - f ^ ^ ” - “ ™ C^ “ n" « ^ v t « b i t r 6 f ,
& regnat,per omnia fecula feculorum. A men.
nifi vmbra,quæetfi luminoià, ètfi glorioiàeft,tarnen »m-
bra eft ; ficut cum in facie fpeculi terfa 8c lucida âfpléndi-
diffimæ rei fplendens imagorefultar. Cæterum videre
Smno deeodm -.Itemde eo quod fcriptitm eß, doneeafpiret die;,& ! faciemverita’tisipfius.velvcritatëm facieîeiùs ficut non
mclthenturvmbra. 111. I quamerithuiuscorporis; itaneemodoefth u’iustempo-
" C Rratisfratresm me, fed amore magis,vt arbitror,aut | autabfoluetimmortalitas, d ctem^us^bfoT beStT re^
X ah um ,brate quam tememate.Putatismefcripruramm tas , & fpiritum qui nunc grauatur corpore & m u f a l
fcientiamhabere , aui vix vnauamnrricrivfl »rimum li_1 j.h ^ m • atutiamhabere
qui vlkvnquamattigtveiprimumli-! tempore,fubleuaktadfe,&firmabitmfeimmortalis&
fcientiæ.Difplicetenimvobis.vrmihividetur,quod | immutabilisdiuinitas.Initiûhuiusgratiæ,& perfelione
i fcinaepm,t uvlfuqumepfcerr,fpetcuurtauds,e qquuaofih iellraimluimhflfoitcfuacruulst,anso.vntvfna-m adlilliusglorra,Paulusfatispropriediftingllrcumli”e!
leam feripturas explanare, aut etiam explanationes alio-
! rum digne & congrue ad memoriam rëubcare.Sed neque
m n t e h-Qcmih! foletpropofitumefTe,vtferipturamvndefermo
‘ nemordior,exponam: fed vtde ipfa&fecundumipfam
fermonem debitum fuo diei perfoluam. Hue accedit
quod magifter nofter ille interpres fpiritus fan âi, de toto
illo carmine nuptiali loqui inftituit ,fpemque nobis dédit
ex eis quæ iam edidit, quia fi peruenerit ad locum de quo
quæritis» donecafpiret dies, & inclinetur vmbra : vmbras ipfas
ponat in lucem intelligentiæ:, quod diiftum eft vel eritei
iutenebris, nobis dicetinlümine. Vos tarnendicitÜ'&:
reâe dicitis, quia vetera nobis fuperueniefitibus proijcie-
tisiquantoque magis incondita, feu rancida fuerintvete-
ra noftra , tanto noua illius fàpidiora erunt 8c gratio-
ra.Nam&ipfe Iefus fern at vinum bonum vfque ad extte-
mum, feiens vtique quomodo noftro fit faftidio medenbar.
Viitmus ««”cptrjpuûUimmmigmM,tuncdùtimfMiead H
faaem. Vrautem & hoc ipfum fit,fcilicet Vf videamus per i'Cor' t,m
lpecnlum &mæmgmatè,opuseft nonfolum iitfacies (ie-1
cull noftri ab omniphantafmate & vmbra corporalium
terla ht; (ed etiam vt iïlelublimis, habitans lucem inac-
ceuibilem, dignetpr ad nos inclinari, & vel pervmbram
luie imaginis manifeftari. Quantumcunque enfin con-
tendamùsavifibilibus ad inuifibilia, nihil noftra appreprehendethumilitas,
nifirf6defcendatilla.maieftas.Moy-
fesafeenditin montem, & Dominus inclinauitcoelos&
defcendit.Er alius, Exurge,inqait, in occurfum meum & vide, p/al «8
Ideo nec vmbra videtur.nifi inclinetùr; necinclinaridi-
citur, nifi afpiranre die j quia neque perfpeculum&in
ænigmatë pofTumus Deum videre, nifi inclinante fema-
ieftate, & afpirante fâuoregratiæ. Sane hoc ipfum quod
vmbra voéatür, comparatione manifeftæ Yeritatislnef-
fabilis plerunque gloriæ eft & fplçndorMnjliisfcilicet
- _______________- quorum