confcifen- 9
debciit elfe
nitida.
Matth. J.
B
OrdinisCi-
J ftercitniïs
fundamen-
tuin humi-
; litas&fpô
taneapau-
; f Sut le ..
: chemin eo
' vero lpedat
a edi—.' |
dum ciller,
i. dtft.i. y
bus» villis, ..
• caftellis
nulla noftra
conftruendca
'•j
| func .coeno-1
uerfatione i
' hominum ‘ 4
7 femotis.
Patrum ci*
lîumcoüa-
! TJilm-st.
fint in nümibusideft exemplalucida in operibus. Nam
qu.uniÆ; glorianoftra hæc fitteftimonium confeienfiæ
^joftræ : tarnen lficerc debet hominibusjux noftra, vt ipfi
videant opera noftra bona, & glorificènt patremfuum
qui incoeliseft, ipfa vero operanoftra ram mera define
fuco van i taris eflè debent, vt etiam is qui ex aduerfo eft
obmutefcat nihil habens mali'dicere de nobis. Coniier-
fatio rçoftrà. quantum ad coqfcientiam ita ponenda eft
in coelis, vt etiam interris quantum ad opera obmutefee-
re faciamus impiorüm hominum ignorantiam. Nam
pîopter ipias exteriores noftras a&rones, quas vident,
boni&mali , al.îjs fumus odor vitæ in vitam, aJijs odor
1 mortis in morfem , .•& alij quidem reuerentiam nobis
exhibent tanquamcontemptoribusmundi: alij vero de-
truhunj tànquatn poflèfToribus rnundi, illis piacemus,
vt reljgiofi : imSdifplicernus vtfimülatores religionis.’
Quocirca illi nos propter Deum approbantes , honorant:
Ifti exprobantes ,iudicane : Vnde autem iudicent,
aduertat çharitas veftra. Nofter ordo bon um habuit
fundamentum humilitaris & Ipontaneæ paupertatis.Su-
per hoc fundamentum noftri priores ædificauerunt con-
lïmilem ftru&uram fcilicet Kumiles domos , priuata ia-
boris habitacula, tenuillima çemporalis vitæfubfidia;
Nos vero ( ficut iudicibus npftris videtur ) tranfiuimus
terminos;quos pofuerunt patres noftri. Et honeftatem
quidem non dum abiecimus, per quani folam adruic fta-
rq videmur, humilitaris vero limites prætergrefli fumus.
Nos iam non humilçs domos ,?fed fpaçiofas & fpecio-
fas aulas inftruimus. Ipla noftra habitacula yrbibus fi-
milia font, &iam, vt vulgo dicitur in f chiminopofita,
commeanribus quadriuiatim patent , Patres noftri di-
uerterunt ab vrbibus; nos ad vrbes fine pudore, dete-
ôta ftonte reuertimur : Curijs rêgijs & pontificàlibus,
negotijsvrbanis, &nègociationibüs fpon te nos immer-:
girnus. Patres noftri, Vt temporales honores fqgerent,
modico contenti adabdita migrauerunt y nos ambire
videmur honores. Nullus enimnoftruminuenitur-, qui
fi ad Epifcopatum eligatur , religiofo furto fe fobdu-
cat y ne honoris periculum incurrat. Hæc funt in qui-
bus nos iudiçant filij hominum , quorum dentes funt
arma & lagittæ, quorum lingua, gladius acutus , hinc
habent maceriam detrahencu nobis, fapientes ad no-
tanda mala quæ reprehendant ,mon quorum exemplo
lomon jnquinahmrab ea:& 6 quidißipatfepeto,mo?dehitceum
coluber.Reuertamini ergo ad principes npftros jad irîftitu-
tores ordinis noftri, & eorum exempla fequamur quo-
rumprofellione gratulamur, reuercamur, reuertamur ad
priorum monachorum vitam ôc in eius {peculationevi-
debimus noftram vitamreprehenfionedigniifimam.T a-
çeam & ipfeâd tempüs ficut & vos tacetis , ne me ali-
qoid fingère nouum putetis. 7 HieronymiiS ille vene-
rabilis monachus Apoftoli corum do âo r, immo vniuer-
falis Ecclefiæ do6tor & defcnlor , à nobis .omnibus audiatur
& pereumvitamohachi àclero &populo difcer-
natur. Ipfe ait inEpiftola ad PauUnuif presbyterum.
8. Stcupisejfequoddiceris, ideïl monachus: quidfacù tn,vrbibus
ï Etpaulo poft. Habet vntimquodque propofitum principes
fuos. 9 Eptfcopi & presbjterï habçant ad exemplum Apoßolos &
Apoftoliçosviros-) quorum poßidenteshonoremjiabere nttantur &
meritutn, nos akutem babeamuspropofiti noßriprincipes, Hylar tones
, Antonios, Macbarios, Paulos. Hieronymus ad Rufticum
monachum, i o Mihi oppidum career efl, &fol'ttudoparadtfus.
Quid deßderamus vrbium frequentiam, qui de fmgularitatë cen-
femur ? Hieronymus ad 11 Rjparium & Defiderium pre-
sbyteros. Monachus non docent is yfed plangent is habet officium:
quivelfe, vel mundum lugeat, & Dominipauiduspraßoletur ad-
uentum. Quifciens imbecillitatemftiam>& vas fragile quod por-
tat-,timet 11 impingereyne impingat,& corruat, &frangat. Vnde
&multerum niaxtmeque adolefcentularum vitatafpeäum : in-
tantum caßigatorfui effc debetvt etiam qua tut a funt per tmiefcat.
Gur inquis. pergis ad heremurn ? videlicet vt te non videam, te
non audiamyvttuo furore non mouear.vt tua bella nonpatiaryne
me capiat oculus& forma puicberrimameretricis. Refpondebis:
Hoc non eß pugnare, fedftigere} Sta in acte, aduerfariis armants
obfiße, vtpoßquamviceris, coroneris,£ateorimbeeillitatem
meam : Nolo Ipe pugnareviâoriæ , ne perdam aliquando
viäoriam. Hisaudiys, quid adhuc expe6tamus? Si ad mo-
nachi officium non perrinet dqcere,q'uaratiöne fibi vfur^
pat monachus cathedram do6hinæ?Contraria contrarijs
conueniunt. Non docere monacho, .docere Epifcopö. Si
monachus debet.etiam quætuta fiint,pertimelcere:qup-
modo debet vrbes frequentare, autç tiamv rbi bus præfi-
dere. Sed diceris mihi, quia régula be'ati Benedidli, quam
profefli iumus, non prohibée monachum fiibire Eccle-
fiafticum officium Et ego dico vp^js quia in régula bea-
ti Benedi6ri,quam profeffifumvrs,talia iubentur,quæ no
E
[Sttl. jj,
iVidttUT4; petUuS.
wmäs.
ä‘r,m
ßotim, r
T*pfir
pr**ip*
i
I F ’
Ä «
teri itßumt..
Hit pißenem
fStrtph»,
bene viuant. T ubera fua non vident» aliénas verrucas ex- { ftris temporibus, nullus aut rariffimusconfèruare poteft
horrentrad fè talpæ,adalios lynces. Qiybus dicipoteftil- Epifcopus: & tarnen ea taliafunt, quæ fine damnatione
fil'iproiip
parabtUm. Si s»i ver,
dijpiicea, ii
p1a-nàat nomen
oipaßalxe,.
rum, nferot
ludfatyricum,
Cum tua peruideas oc it Us mala lippus inunftit.
Cürinamicorum vitiis tarn cernis acutuml
nullus prieterit monachus. Beatus Benedi&us eumde in-
ftrumentisbonorum' operum 13 agieret fpecialiter quan-
tum ad monachos inter aha multa,intulit: 14 Monachum d
Qups ego , fi veilem , hac auefcoritate refellere poftem. feculiaätbus debereefficialienum. ly nihil amori Ghrißumpra-
1 Mihi pro mininio eft vt d vobis iudkeraut ab humano die:i Tu ponere: 16 Iracundu tempus nonreferuare, 17 ventatem corde &
quis es qui itidicas alienum feruum t fuo Domino fiat aut cadit.
Abfit autem à me vt repellam eosfie : immo dulcicerob-
tendam eis patemam admonitipnem, qua dudtur: 3 filii
euftoditevos amurmuratione: & d detract tone, partite lingua,
qonamfermo obfeurus in vacuum non ibit‘y os autem, quodmen-
titur, occidit animant, Veruntamen his omiftis ad nos fra-
tres teuertamur,& nobis caueamus. Non magnopere cu-
remus, à quib us, aut quo corde præmemorata dicantùr,
fed an yera fint & corredione digna eôfiderçmus. Quod
vera fint, non omnino negare valemus- N^m fiiperfluita-
tesædificiormn noftrprum. quis non vitteaç ? quis viden-
do non ftupekt? Quantum adartemyeà4 Dædalusexco-
gitafie: quantum àd opens magnitudinem Gigantescol-
laboraftc; quantum ad expenfits. 5 Salomon fumptus pa-
ralïe videtur.Porro quçcuria,quçcanfâ,quodconfilium »
quodve colloquiurp eft.» eui monachus nofter non interr
fit?Quis ex nobis eft,quihonorem oblatum fpppte abiqj
çerit? ApoftolusaitiNemo militansDeo implicatfenggocusfeopere
fence: 18 mala pro mails non redderefmiuriam non in ferre:
lllatam fibi patienter fttfferre: lyperfecutionem pro iuftttia ftifti-
nere. Quomodo itaque ponrifilc monachus, hæc & alia
multa, quæ Ce feruatprum Vouic, promifiKiurauit, tenere.
poterit : cui necefle eft prppter maliriam diei præpdvare
leutum & gladium & bellum ? Qui cögitur ingruen ci bus '
hoftibus tefifterPi & contra eos çaftra educere ad rapicn-
dum &incendendum Scoceidendum ?, Nunquid hæc&:
fimilia fieri beati Benedidi iubet auc.confentit regiilaf'
Quomodo poteft pari perfeçjutionem pro amore itiftitiç,
quem Oportet mrpitcrac miferabiliter adplari pbteftath
bus'mundanis, vtresEcclefiæ quo quomodo vajeatde-
fénfàrc.?Quomodo corrigeterrataclericorum : quorum
vtextprqueat nummum,patitur yiciurh?Patet igitur quia
monachus efïè definit, qui quafi afeendendoin hæc hor^
rendadefeendit.
Qupd fi ppponitis ex confuetudine & auâoritateli-.
cere^vtex npftro ordine fàçerdos aflumatiurr confiietu^
cularibusp vteiplaceatcui feprobauit. Dicite mihi cm contip- dinem nullatenus approbo,»io àu&ôritatem verP non
gat hoc in temgore Epifcopari, & fecularibus negoeijs .reprehendo propter piam intentioriem atiéfcoris qui eo
non imph’mri.Qjupdfiimpo(IibileveldifficillimumquaV ;.temporeea'm pofuit, inquo minus periculofè teneripo4-
re çoniungimus porificatum cum monaehatji, id eft cum mit. Nunc autem facilius ex transgreffione fui ordinis
militia Dei:Qujs eft hoc tfempore qui vtrumque valeat fi- poteft fe monachus Epifcopus damnare qpam alios per
raul,& ponere manum fuam in ambobus? Quis ambula- Epifcopalc officium foluere. É t certe olim êrânt îtielio-
bit ex vobis cum igne dc\iotznteïQgtetigeritpicem,ûtSîL- ra tempora quam modo fint quia tunc inuenicbafitur
______ m adhuc i
Wfinema.^rn
'WÉ***:
H
.1 rinßru.w
«9 Infif-H
Lcclefid m*
gflfMM
Mtßifuert.
frerdinata
eenfitiab
IraaldaVr
adhuc aliæreliquiæ fimpliciratis & intioceririæ. Nuncre-
frigefeehte charitaté adeo maliria creuit,vt vix aliciibi cu-
tam eflè liceat fanOtitatem. Date mihi vnunide mona-
chis in fàcerdotium prômotis qui per occafionem bon-
tificafus non tulericdlfpendium fan<5ritatis ?'Annefciris
quia honores m utanc mores? 21 Beacus Marrinus dieebac :
mai ore m fèhabuiilè ante Epifcopatum quam poft Épi- j
fcopatum. Beacus. Gtegbrius Papa conqueriturin primo j
Dialogorumlibro, dcdeplptat^fècecidiflè à priori con -:
ùerfàrionefua. Concédamu^àutemmodo, vt ôlimali-
quP modo licuerit mohachos ad vrbium gubernacula
tr^Rferri : Nunquid poftquam monachi Mplifinenfes
Giftercium venerunt hoc licuit ? Npnne ideo à cæteris
monacliisfeparauerunt v thas& alias fecularicarisocca-
fiones amp utaren t ? Propter has & alias perniciofas con-
fiietudjnes monachi temporis illius iam feculares voca-
bantitÉlHoe nomen abominantes primi Ciftcrcienfes,
diuitiaoiigemntj nos quærimus, paüpertatém quæfic-
rurit » nos fugimus. Certe paupertas etiam à gentilibüs
munus deörum appellata eft,& di Aæ fibi opes irritamen-
ta malörum & noftrorum quidam ait;
22 QUt volunt diuitesfieri incidunt in tentationem df laquehm
diaboli. Laqueus ifte cupiditas eft,cum qua numquam poteft
eflè charitas quia radix omnium malorum eft cupiditas
ficut è contra radix dmnium bonorum charicas. Qui
ergo volunt diuites fieri perdunt charitàtem fine qua nemo
ratione vtens faluatur. Idcirco Dominus ait; 23 Va
vobis diuitibus, qui'habet is confolationemveftram, Væ igitur &
nobis qui habemus cohfplarionem noftram, diuitias di-
gnitates mundialem gloriam. Excepta voluptate carnis
habemus omnia in quibus bonum cemporale confiftit:
voluptatem porro in aliquibusreprimit amor Dei , in ali-
vquibus timor infamiæ, in pluribus vero âppetitushono-
fis. E t qui fblo pudore vel honoris defiderio, honeftati
ferait, nondum coepit eflè monachus. Habentes ergo
bearitudinem temporalem , æternæ beatitudinis nobis
aditumclaudimus. Non oportet hæcica fieri fratres meiv
Meinen to te quid Döminus dicat difçipulis fuis : 24 Vos
eftis, quipermanfifiis mecum in tentationibus mets. In tentatio-
nibus, inquit, non in dignitaribus,videte ne fitis de virgi-
nibus infîpientibusquæ&virgines & damnatæ fiieruntr
Merhentote ordinis noftri qui propter maiorem aufterf-
tacem quam .olim habuit antpnomaice vocatur ordo.
Prouideamus famæ noftri .propter nimiam libertatem
noftram iam valde periclitanti: Caueam us ne nomen Dei
per nos blafphemetur inter genres. Diuirias aggregare,
aignitatesambire, negociationes exercere;, vrbana fora
firequentare fine præuaricationë noftri ordinis non pof-
fumus.
Mundo enim fpecialius quam cæteri renunciauimus,
mundo mortui fumus , & ideo parciffirao vi«3Äi& vefti-
tu contenti, nudi contra nvdum fathanam lucrari de hern
us. Tales nos die debere ex voto & fpeciali inftituto
nullum fècularium latet, vnde non immerito fcandali-
zàntùr , qùando’ videnfrios fuperflue dilatari diuitijs,
honoribus, familijs, pofleffionibus. His eiiim pater indi-
cijs quia refumimus quæ reliquimus immo eà vfurpamüs
in-habitu monachi quæ hunquâm habere potuimus in Ce-
culari. Mundum quoque a cuius facie fa dem noftram
quafi per contéptum auerteramus, iatri quafi atergo for-
tiusamplexamus. Hæc omnia callide confiderantes cle-
rici cum,laids fcandälizancurin nobis & detrahunt nobis
dicentes. Apud monachos Cifterciehfis ordinis o-
mne quod libet licet, quod licet poffixnt, quodpoffiint
faciunt.
Quod tarnen non omnino verum efïè nullus fapiens
ignorât, conçedamus item omnia ilia quæ prædixi lici-
ta d ie apud nos fiue iure, fiue confuetudine: Ponamus
modo Hiëronymü, aliter intellexiflè de monachis, quod
dixit demOnachis, aut aliter dixiflè. Ponamusregulam
perfeâjecuftodiri àmona:chrs Epifcopantibus ædifican-
tibus, negociantibus. Ponamus in4 u^m de bona con-
fcienria riihil'minuipercalra &taliä quod tarnen imfofi :
fibile eft. Quid de fama dicemùs ? Nonne caufàfohusfa- '
mat, ilia omnia autbmittere autintermittere debernus vt
noftèr ordo per nos non blafphemaretur inter gentes ?.
Nath toti mundo pàtemus nos, apud Chriftianos, Iu-
dæos, ethnicös, Agarenos, n,omin ati fumus. Quid igitur
decet nos facere vtfeandalum tbllàhiusi, vt de bona rama
bonunipræbeamiis exemplum ? habemus exemplum de
Paulo Apoftolo, & de jpfo Domino ïefii Chrifto non faciendum
aliquando quod licet fieri, & fâciendü aliquan-
do quod non licet fieri,& h o c totUm propter fcândaliim
vitandùm. Paulus habebat poteftatem fororem mulie-
rem circunducendi quemadmodutnalij Apoftoli & fratres
Domini & Cephas fèdrioluit ne quem fcandàliza-
ret. Habebat poteftatem, vtEuangeliumanüuncians de
Etiangelioyiueret : fed noluit, ne quem grauaret. Dominus
autem interrogàuit Petrum aicens : Simon reget ter-
ra dquibus accipiunt tributum ? dfiliis fuis an ab alïenis ? Rejpon-
dit Petrus ab alienis. Dixit ei le fus : ergo liberifunt filii f vt au-
tem non fcandalkamus eos , vade ad mare & eum ptfeem qui
primus afeenderit, toile, &apettoore eius inuenies ftaterem: ilium
fument da eis pro me & te : S e d his auéfcoritatibuS, exem-
plis, rationibus facile tefiftünt qui ex leuioccafionelàr-
giores vias appetunt. Quapropter moneo & rogo fratres
châriffimi vc mundum quem reliquimus, fub prætextu
quar umlibety tilitatum non rëfumâmus. Non p o £
fitmus diffimulare, quia nihil o'pertumquod non reue-
letur & iuxta vulgare prouerbium, Si eft qui faciat, eft &
qui di cat.
Aurés.faltùs habet, planifiesoculos itaqUeardum &
.gloriofum iterqüod finguliti præ eæteris voto&habitu
ingrefli filmus,fingulari præ eæteris ftudio teneâmus;non
redeuntes retrb, necdéclinancesaddèxteramveladfihi-
ftram* Retro redit, qui vitâm monachi Cum habitude-
ferit. Ad dexceram déclinât qui habitu reteUto fine di-
fetetione bonum facit; Adfinifttam déclinât f qui hàbitü
retento aperce malum fâcit. A qüo tripertito errorenoS
Cuftodiat Chriftus Dofninus qui eft via Veritas & yita,
viuens ®hans durii pâtre & Spititil fândo per omriia
fecula feculorum, Amen. Pauci Abbàtes & Ëpifcopi
fefponderunt Amen. Erant enirn oculi eorum indigna-
tione grauati, & ignorabarit;quid rëfpônderênt. Tune
Iuftusait. Meliora funt vulnera diligentis, quam fraudulent a
blandïentis 0feula.
Sibliotfr. Vet.Fat.T0m.14.
S. B A R L A A M !
• , D O
SEMINARIA EPIS
C O P I G Y R A C E N S I S ,
i E P I S T O L A i A D G R ^ Ê G O S , D Ë
V NI O N M CVM R OMAHA E c -
Elèfia & proceflione Sandi
• V / fpiritus.
Nuneprimum inlucemeditse.,
E X CO D IC E rM C A N V S C R I -
r r o B I B L I O T B E C J E ' B A V A R 1 C JE
SereniJJimi Principü,&c. M a x i m i -
* L i A N i , p erH e n r i c v m
C a n i H v m .
De Barlaamo harum Epiftolarum Audo-
re, Henricus Canifius.
I v cfuetfiuimHs, quifnam Barlaamiftcj
fuerity quando vix e rit, & cuitts ciuitatis
Epifcopatum adminiftrarit, litetenim &
_ in Codice B'auarico nominetur Epifcopus
G y ra c en fis, k qua tarnen vrbeappellatio hteedefum- ]
ptaejfet, nobismïnime liquebat. Confugimus tandem
morenoftro, ad clarijftmum dignitate iuxta ac erudi-
. A i tioni
Quis n
nachoxum
letro ie- ‘
deat.
Quis ad %
dexterams
quis adü-
niftiam..