, + In CaputXlV.lßitProphet*
per abietesSccedros.quç cçteras arbores&proceiïtate vin
*■ . i t l___ r _ _T r .L t:_____H n n iK n -
jfai.lWlfai.
14.10.
Ijhi.i4.1t>
er h.
cüt,&odoreprçcellunr,£io]fublimcsinEcclefia,quibonæopinionis.
tAd hef.
Rom. 6.19.
odoreplurib.usinnotefcunt, intellige. Qui
runçtemporistantohabebüturfublimjpres,quanto perfecutionistemppreinuentjfjerint[
ii]tortioies;Qu,iprofç£
to fitper ancichrifti intérim gloriabuntur, 8c in pace
diudefidcratalaetabuntnr, quorum vox exultantium &
gloriand'imàProphetafubiungitur,
Ex quo dormijli, non afeendit quijuccidat nos. Sotnnus ifte
mortem fignificat;mortuo quippe Antichrifto qui cedros
abictefue luccidac. Hcxn afeendit. Afcenfus fuperbiam,
velpocentiam,vel prudenciam exprimit,vtintclligas nullum
pofteumtanta fuperbiaerigi, velcxaltaripotentia,
Vcicallere prudenria, vt in paradilo Dei, in Ecclefia videlicet
quoÜibet'perfcdos, quafi cedros, 8c abietes à fidei
poifit fundamento fuccidcre, Eue per fuperbiam iaeuien-
do. Béne ergo dicicur. Ex quo dormiftinon afeendit qui fucci-
dat nos. Sequitur Iw/erw« fubterconturbatus in occurfunltuifu -
fcitaiïtttibi[ii]gïgaMes.¥etin£etnû malignorum fpirituum
focietâs intclligiiur,quiexiniquiilUusinterit.u, vicinum
Deiipdiciumfenciences turbantut, feienres quia modicum
tempushabéhç» Sane his, qui modo perditè viuunt
defeendentibus miniftri tartarei&poenarum fpiritusprae-
polui, yteos ad débita Cuppliciàtrahant, credunturoc-
currere, multomagis pe,rditiflimo mortalium ab hac luce
fubcra&ototusvntadixerim oëcufret infernus; Gigan
tes-, id eft crudeliffimos ei tortoresfufeicans, vt cuius rue-
rat fceleratior vita, eiusfit ôcintplerabiliorpoena. Omnes
principestetr&furrexeruntdefoliisfuis, omnes Principesnationum
Principes terrævel nationum contrarias fortitudmesæ-
ftimointerpretandas, quacinhominibusterrena fapien-
tibus, Vel Gentibus ab Antichrifto fedudtis, fingulaein
fingulis. quafi principes infoliis, tune temporis tefide
bunt. Quorum omnium potentiflimus 1 quafi caeterorum
R e x , Antichrifti corpus &animam, quafi omnibusaliis
excellcntius, fibi folium vcndicabit. Hi igitur principes
cum Régis fui çonatum, quem per organum illud fuum
rnoliebaturjChriftivirtuteeuacuatumconfpexerintjter-
riti de foliis fuis, his videlicet quibuspraefidebant, fugabuntur,
&ruinam eius admirantes quafirefpondebunt
& dicent. Et tu vutneratus esficut & nos ,noflrifimïlisfattus es.
Hoceftilludvulnusdolorisyquototaillafocietasimmüdorum
fpirituum ferietur,.cum deftruéto imperio Anti-
chrifti, extremum eorumindieiudicijexterminiumim-
minebft ; quod prpfeéto vulnus nee ipfe poterie etfa-
dere , quem totius màlitis primum principcrü dicimus*
ldeo dicunt.
Et tu vulneratus esfetii & nos nojlrifmilit ejfeêtusés, detrafta
eJtadinferosfuperbiatud.Etcfïknius', quanto altiusteex-
tulifti, tantoprofimdius corruifti. Conclût cadauer tuum.
Cadauer principisetenebrarum ipfe antichriftuspoteft
non inconuenienter intelligi £/$] quem præ omnibus fusi
malitiat animabit,& peffimæ eius voluntati quafi vitalem
flatumefie&uihmalitiae miniftrabit. Quod eius cadauer
tuncconcidet, quando eum Dominus lefus interficiet
Spirituorisfui.&deftruetilluftrâcioneaduentuslui.S«!»-
ter te jlernetur tinea, &putredo, & operimentum tuum erunt
vermes. Poena »cerna, qu æ to tam vel diaboli, vel aritichri-
ftifubftantiamoccupabit, fatisrnanifeftedefcribitur. A
parte inferiori tinea demolictur, à parte fuperiori vermes
corrodent ;putredointusconfuraet.Tinea proiocundi-
tate,vermes pro crudelitate,putredo pro libidine. Vel tinea
pro illicitalocutiôe.putredopro. illicita cogitatione,
vermes pro iRicita a£tione. Vel tinea,q occulte# quafi in-
fenfibiliter confumitjdiaboli eft fuggeftio;putredo,q hor
rorem, &f»coré générât,immundadeleâaitio; vermes,q,
manifefte corrumpum,confen fio.Ex his autem omtlibus
materianafciturfupplicioiüjfiueintusinconfciécia, fiue
exterius in poena.Hæc breuiterexponédotranfcurrimus
[i4]animofcilicetadàliafeftinâte.Temp9 enimeftvt iter
arripiam9,ad quod nos lex ordinis cogit, defideriùm incitât
, inuitat afreâiusSed quomodo. vel tantû téporis fepa-^
rabord vifeerib us mcistSeparaborinquamcorpore ,non
fpititu, & fcio quia aftèâiu & fpiritu ranto ero praefentior,
quanto abfcntior fuerp corpore. Humanurh dicopropterinfirmitatem
carnis meae, voluntaismeacft.vt inter
vos deponam tabcrnaculum carnis meae, vt in manibus
veftris refunda fpiritum meuro, vt claudads oculos patris
veftri, & lub oculis veftris reponantur omnia ofta ^rea.
Orate proinde o dulcia vifeeramea, vt defid^rium anim?
meae tribuat roihi Dominus. Recolite chariffimi ,quiadc
Domino Iefu.prarfeptiam fuam difeipulis fubtraduro
feriptum eft. Conuefcenspracepit eis ab lerofolymis ne [1 <] difee-
dcrent:Eiusitaquevtentes exemplo,quoniampoftdulce
conuiuium iam a menfa furreximu s, poft modicum dif—
cefluti pradpimus, obfccramtis, monemus, ne difeedatis
ab Ierofplymis.Pacem enim lerufalem fignificat. Pacem
itaque commendamus vobis, pacem pratcipimus vobis.
Ipfe enim Chnfius, qui eftpax noftra faciens vtraquevnum, con-
feriietvos innitateSpiritus, & tnvtnculopacis^cinns vos pro-
tedtioni&confolationifub alisSpiritusSandicommen-
d o ,v t ipfe vos mihi, & me vobis cum pace & incolumi-
tate [i<5] reftituat.. Acceditenunc filijmei dulciffimi&
in fignumpacis, &charitatis, quamCommendaui vobis,
date ofculum patri, fimulque omnes oremus, vt Dominus
profperum iter nobis faciat, &redeuntes vos in hac
ipfa pace inuenire concedat.Qui viuit & regnat Deus per
omnia fieculafaeculorum. Amen.
V A R I iE L E C T IO N E S .
Aä. 1.4.
Ephef Z.14.
i. Populi* exultatip.C.Cam.Populisthriftianis exultatio.
i. Suos. ËxaftoresludaEorumfunt immundiSpiritus,quosdiuer.
err.impl.adraalédida & C. Cam. $aos. Pctefyer exaäores,
&quod lêquitur vfquead, cradores Iud»orum
modo immundi Spiritus funt quos diuer.err.impl. ad .blajfrht-
micu ö" rAalcdiCta &.
3. Etcumillis.C. Czm.Cum& iÛù.
4; PerfOna, dura.C.Cam.Perlona loquihidatz.
j. Cum dederit tibi Deus requiem. Perhanc. C.Cam. Cumvtquiem
tibi dederit Dominus ,ud Ectlefiam.Et quç infe-
ruimus vfquead, ÎZamperhanc.
6. Et dices.Quomodo celfauit. C.Carti.Étdices.Regem Babylonis,
& ceiiqua rfque ad interitä, dicens. Q^omodo ceflauit.
7. Suos mundum vexabac C.Cam Saos diuerßs exaäionibus muftdumrexabat.
.. .
8. Dominantium, csedentem populus. C. Cam. Dominant!um»
Dicitur ipfe Afstichrifiüs, 8c qu* fequuntur Vique ad uden-
tem populos.
9. Grudeliter.ConquieuitiC.eam. Crudeliter. H*comniafupenus,
&cçtera rf<\ae^d,ConquitUit.
10. Sublimes in ecdefia.c.cam.Sublimes ecdîèfia*
11. Fortiores, quorum vox exultantium & gloriantium. c.cam.
Fortiores.profiftofuper &reliqua vfquead, Quotum
et iam vor gloriantium $ exult aiitiitmi
i i. Gigantcs. Omnes Principes terrae. c.cam.Gigantes Per tnfeTnum.
Sc qu* adijeiuntur vfquead, Omnes prMiipfs terra.
ij. Quem prSomnibus fusemalitiaeanimabit.c.cam,. Q^em om
nibuiartibus fu* malitix aniiridbit.
14. Animo feil cerad alia fcftmantc. Recolitè charilfimi quia dé
Domino I e s v præfenciam. c.cam. Animo -Videlicet 3.à alia
dutnda {ePànvaK.terhpus enM e/i vt iter&ic* tera vftjue ad.
Recoil re autem chariffimi quia de Domino Ibsv iamiam-
que præfenciam &c.
15» Difcederent.Pacem vt.fig. IerufEius vted. excm praeobfne
difce.ab leruf.Ipleemm. c.dam. Difcederent. EiUsitaque
vientes exemplo, &c<Jretavfquead,Ipfe/i«re»jChr'ftus
' id. Refticua-.Qaod ipfecouéedar. c.cam.Reftiruat.Acceditenunc
y filij met dulcißmi vfque àd,Concédât qui.
Sermô quintus Ûécitnui,
ECcèâdfum chariffimi, gaudiummeam
& coroname a [i] in Domino. Ecceadfum poft multos
labores, iterquefatis periculofum redditus vobis,
redditus affedlionibus veftris, Dies ifte dies eft mihi
exultationis & [3] lætitiæquamin terra aliéna pofitus,
quam etiam Ventis marique oppofitus, diu defideraur
vt viderem,& defidèrium pauperis exaudiuit Dominus
Q amorquamfuauiter vrisabfefctes, quamdeledtabili-
terpafeis præfentes, nec tarnen fatias efurientes, ddnec
[q5|ponas Ierufalem pacem, &adipe frumenti fatias earn.
Haec eftpax cuius primitiis incerim rcfocillad, guftatis
quambonum & quam iocundum fit habitare fratresin
vnum.H£eceft[5]pax quamvt metpiniftis commendaui
vobis, cum me lex ordinis cogeret ad tempus feparari à
vobis,quam nunc rediensadvos,Deogratiâs, inueniin
vobis, pax vtiquéGhrifti,q,uîequodampraeguftucharita-
tis vos pakit in via, eius plenuudine fatiâdos in patria.Eia
’ 1 fratres'
r
Jfri. 14.3.
In Caput X I I I , Ifaia Vropheta.
fratres d ul ei (fi mi, tötum qitód fum,totum qnod viuq,
totum quod feia veftris profeftibus offero, veftrae deuo-
Ueo vtiiitati. Vtimini me vt libet, nec parcatis labori
^neo vbicunqueferuirepoteritprofeduiveftro. Rede-
am us ergo fi placer, imo quia placet ad opus quod inter-
mifimus, & cceleftes thefauros quosfub tegmine para-
* 'bolajum San6tus recondidic Ifaias, lumine nos[7]ve-
ritatis Satnfto fpiritu perfundente rimemur; deferibens
quippe parabolam, quam contraRegcm Babylonis po-*t
pulus ab.ea tyrannide liberatus afTumet, Et erit inquit in
die ilia cum requiem dederit fibi Deus a lab ore tuo, &a \ff\corifu-
Exod. 5.14
— , ______ #
exigit crèàtura. Ad imaginem quippe & fimilitudinemv Ë‘
Deicreâtus, homo quamdiufe alcerius non fubdidic, Gen.Aie.
poteftati non cogebafur foluere quod cönftabat. eum :
nondebere. S ic u t f ij] autem Dei quaedam fimlitudo
lucetin virtutibus^ ltafimilitudo diaboliiaviiiissfti-
,matur; à qua eius fimilitudine tamdiu homo liber
eft , quamdiu non praebet crimina fuadenticonfenfum.
Xaonfeufus quippe in anima,ipfamquodammodo diaboli
fimilitudinem , leui, vt ira dicam , rradfcu depingit.,
Quando veià confenfus prorumpit ad adtum, iam plena
v . . m . e'us-imaginemaffedu peccandi fibifnifer[i,A]imponit:fifionetua&
àferuitutetuadura,qudanteferuifiifumesparabolam cutin horhine, peccatomèdiance,diaBoluspoteftatem
bane contraRegem Sabylonis. Itaque parabolam intelliga- accipiens, cum eum iugo malæ confuetudinis oppreflè-
mus vt parabolam, non arbitrantes earn çoutraNabur j litiquotidîànum peecacitributum ab eo intolerabiiisex^
chonodozor terrenæ illius principemBabylonis, fed pp- äfftortextorquet.
tius contra eum qui ab Aquilone eft , principem con-* Sed ficut Pharo plebem Ifracliticam in luto affl igens
fufionis effq prolatpro, Sed quia haec.vltimo illo fer- &laterepluresfub felegitur habuiffeexarStores,itaprin-
mone, quem de his ad vos habuimus ijallegorica in-1 cepsilletenebrarumad^octtibutuinexigéndum, fingur.
terpretatione tranfeurrimusea ipfa nuncmoraliterpro- i lis fuorum£i7}fingulos imputât impulfpres, qui eis la-'
fequamur. ; . ^ I bores indicant, & fpggeftionibus inçautos concutiant,
^ Si quis igitur noftrum aliquando ineonfufionevitio- duraquepeccaciferuitucedeprefTos, infoudidis operibus
Turn pofitus, ac iugo iniquitatis oppreffus; iam fe gaudet defudare;compellant. Sedô quæcunquees anima,quam
& à labore quiefeere , & pro tranfa&is, nityil confufib- ab hac in felicitateDei pietas liberauir,prçftans tibi requi-
nis habereyiugum qiioque peffim* feruitutis abiecifle, etiï àJabore tuo,& concuflione tua, & à ferpltute tua du-i
fum« parabolam hanecpntraRegem Babylonis,Labor ra.,quaante feruifti miraris certe quodtam fàcilis tibi eft
in vitiis eft,xequies iu virtutpyconrufio in libidine, fedu- , cobfincn tia,quç tibiitapoffibilis videbatur;miraris quod
ritas in câftitate j feruitus in cupiditate i libertas in -char inolitæ confuetudinis iu J im euanuit, ad quod depo-
ritate. Eft quippe labor in vitiis, labor pro vitiis, labor ' nendum, etiam conatum omnetU defperatio innata[i8]j
contra vitia. Labor in vitiis, quandovt peffima defideria fa btraxeratj miraris quod tarn facilefugeeftio inimical
expleantur,laborem[9]mulcishoftisantiquusimportat, jiconçemnitur,cui hadtenusobedire inèuitabilisquædam)
Labor pro vitiis, quando quis pro malis quae fe cit, vet I needfitas cpmpellebat. Same ergo paçabolam contra,
inuitus aftligitur, vel volens labore pcenitentiae mace- Regem Babylonis; exultacum tremore; clama cum ftu.-
ratur. Labor contra vitia, quandoconUerfiisad Deum \ pote,f^pmodocejfauitexaftor,quieuittributum!ln(litit quo-
diueffis tentationibusfatigatur. Eft etiam Ç.onfufip.ln tidiefpirîtusfornicationisalicuiusturpitudinis,&immû-:
vitiis quando homo peffimis paffionibus diffipatus;non ditiæ cributum exigens, nec efat repellendi facultas vel
'loan. 8.34.
Matth.ij.
ratione regitur , fed vitiorüm cumuUu confufeagitatur.
cpnfufio pro vitiis, quando quis deprehenfqs » & con-
iundtus eriminisalicuius confunditur, vel posnirejns, &
confitens qu^e commifit, falubri [rojconfufione, con-
feffione purgatur. Potrpconfufio contra vitia, quando-
homo conuerfus ad Deum tencacioni quam -patituv ex
parte,.confufionisrecordationerefiftit. ClamatDomi-
nusin Euangelip. Verptt ad me omnes qui laboratis & one-
rati eflis. Habes alias (criptum de quibufdam. VJ iff iqueage-
rent laborauerunt[i\]. Qijis labor latronibusfuribufque,vt
vel viatorem opprimant, yelpatrem fami 1 ias domo per-
foiTa defpolient? Quis laborudultetis vel fornicatoribus,
vtmal^cu.pfiis patiantur amplexibus ? f td & auaro agris
vel thelaurisinhianti aljenis , labor non modicuS [i^]eft
etfi non corporis, tarnen cordis^, , v , - ; .
Hunclaborem ftquitur [13] confufib, quia ficut invir-
lutibuserdiniseftpplchritudo: itainpeccatis tumultus
& confufio. Si autedilegendumeft, quod in plerifque co-
dicibusinnettitufcaw«/wfcjt‘qui expertus eft, quomodo
yitiisfubdifiMmiferabiliterabipfis concutitiir;.& quafi
obfefTus yndiquelapidafur. Omnis emniquïfa'ciïfeccatum,
feruuseppéccan.Ödmzfermmsl q\ix etiarn anirnum renitentem
plerumque cogitadvitia,cum.violentia mal? co-
fuetudinis ad illud impellitur vitium, quod iam detefta-
tur; vtmirum in modürn [413. & péccatüm itaVelit>vt.fa<
cia t; itanplft vtploret.A quibus omnibus cum homo
fuerit libcratus, luibet parabolam hanc contra Regem
Babylonis, & dicet.Quomodocejfauit exaftor,quieuittributum
Audj Dominum npftrumlefum in Euangelio dicentem
Eetrp > Reges Gentium (t quibus accipiunt tributum a futsan ab
alienis ? Et^ctrus>. Ab alienisf Cum D omi pus, Ergo inquit
liberifunp filij- Sunt igitui; tres exadores wibutaexigèn-
tes, C x fa r ,diabolus, & Deus.Caefatimaginem fuam im-
preffam nummo, qdaihhominïinfighum tdë dominate
ohïs impófuit, quafi ëXaiftor importutiüs ëxtprquet.
Diabolus fimifitudinem fpam ,-quam conféntièntifibf
animieaffeéku vitiorupiyftylo confuetudinis vitibfie in-
feruit, durus acTcrudelis exactor, quotidian* turpituircus
refiftendi yQmmodo ergo cejfauit exaäorquieuittribtt-
tum} Infurgensin mefpiritus ir*ad verba furoris crebriuscompellebati.
nuncamarumfilentiuminuncfuribundum
clatnorem-, nunc quafi debitum pépfiim iutgij 8c litis in-
djeebat horroMirtyguomodo ergo nunc cejfauit exactor quie
uit tributum■} Spiricusgulae.adnegatos vel illicitoscibos
excitans appetitum, quotidiani murmuris & detraction
s * me exigens nummum; m^giftris intraiftabilem, im-
patientem mefociis exhibebat. Ouomodo cigo nunc cejfauitexaftor,
quieuittributUm}Spmtusacidi£omnem{tät\iml
me»tranquillit^tiseuertens_, &horroremfolitudinis&:
quiecis odium ingexens drfcur.fiones inordinatas figna
vanayel. periculpfa mcfibl foluere compellebat: Quomo
4q autem. nunc Cßjfauitexactor quieuit tributum } Spiritus
triftiti* totam anim* me»depafeens l*ticiam, rancoris
vel, dcfperati.onis.ttib.MWm mihi in^ionere nitebatur:
Qupmodoetgo cejfauit exaftor, quieuit tributum i Spii-it.us iu-
peibi» ipfam in te r j o re m cordis mei federn petuadcbSj
fubie^tionis impatientem nunc cupidum dominationis
facie bat, nunc amb ul are inm.aghis& mirabilibusiüpcr
mc-flcfpedtiscsteriscöpeUebat, nunc meipfum pixferre
mqUoribuSjCumftorumqueprofeiftibusinuidereperfua-
4ens^ penfimentum quotidiani doloris 8c indignationis
iipppnebat:^Qytomodoexgp cejfauit exaftor, quieuit tributum}
nunqufd in yirtute mea? nunquidin gaudiomeo? Abfit.
Cerce Dominus c.ontriuit baculum impiorum, virgam
(domjnantium,Dominusconterensbella;DominusPxpl
nomeneftilli. , ,^
Gloria tib i. Domine Ie fu, quod non permittis.:nos
-t,cnt,$ri fqpra quam poftumus, .Npn dedifti gladiumin
manum hoftis , fed baculum vel virgam; gladiusenim
extinguir, viega vel baculus affligit. Deni^ue vox tua
eft ad Sathan de beaco lob. Ecce in manu tua funt tun*
fidqua fiojpaßidet, tarnen ne jn eum extendas manum., D e -
jnde cum dediflet ei in corpus eius pöteftatem,y.irumta-
tnenfi nquitj animam illius feru4, Data [ z i j eft virga,datüs
eft baculus » fed negatus eft gladius. Virga data eft,
quando coneeffum eft ei adimere temporalia; dacuseft
m
*An leget
dom pensif.
dia»' îolutiohc-rcquirit. Deus imagraem'fiiaip . qilam Si baculus,qqandoinipfum cotpusuciusfeuirc pectuiffus
naturae animse rationalis iinpceflh a fùa raiiphabilltei-■ eft ; negatus. eft gladius , quando. ab anim* eatihÀione
1