
Arte mira
nos Chri-
ftus fibi
concilia*
Philip, i.
omnia modo feplicem, quod alapis c*fus,fputis ill it us,
coronatus fpinis, confix us clauis, lanceapcrforatus, act-
to 8c feile potatus. Hoc torculat, inquit, eakaui folus, &
degentibus non eft virmecum. Vos ergo quiftatistota
die ocioCi,attendite & videteft eft laborficut labor wejw.Vtiquc
valde laboraftiDoroine mi in feruiendo mihi,iüftutö pro-
fc6to,& ajquum eilet vt faltem de extero tu quiefceres.tu-
ufque tibi feruus vel ordine vicis fu * , quia adipfum ven-
tum eft, feruiret. Quam magnb Dnc mi inutile tibi meum
redemiftiferuitium, qui neeminifteriisindiges Angelo-
rum. Quam fuaui & benignaarte pietatis recuperafti tibi
& fubdidifti contumacem feruum, viricens in bonomalum
, humilitate confundensfuperbum, beneficiisobru-
ens ingratuna. Sicnimirumficlapientia yincit malitiam,
fie carbones ignis conge fliftifilper caput contuipacis,qui-
bus accenderetur ad pcenitentiam. Vicifti ergo Dornine,
vicifti rebellem:eccedo manusin vincula tua, iugoq; tuo
fuppono ceruicem. Dignare tantum vt tibi (eruiam,pate-
re vt tibi laborem. Accipe fine leruum lempiternum licet
inutilem, nifi riuncquoq'ie mecurn fit & mecum laborer
gratia tua, lemper & prasueniens & fubfequens. Praeuenis
nos,prior oftendes humilitatis &patientiasexempla: fub-
fequaturnos adiuuans,vtimitemur oftenfa.Quamfelices
nos Aftatres mei, fi fuper hocaudiamus confilium Apo-
ftoli.Hor/ewfire,inquit,i» vobisquod & in chriftolefupracefttjfe
cognofcitis: hoc eft vt nullus extollatur fuprafe, fed magis
humilietur infra fe , qui maioreft,aliü feruiat: fi quis lasditur,
priorfatisfaciat,incomniune vfque ad mortemquifque
obediat.His veftigiis fratres fequamur Chtiftum in forma
ferui, 8$ perueniem us ad eum videndum in forma Dei, in
qua viuit®nat, Pet omnia feculafeculorum. Amen.
Sernto deeodem 11.
Aulusdodor nofterinfide 8c fi retad pu to inter
nos* nifilefumCKriftum, &hunccrucifixum. In his
liquident diebus in quibus.anniuerfana dominicæ paf-
fionis, & crucis memoria folenniter celebratur , nihil vt
arbitrorconuenientius prædicatur, quam Iefus Ghriftus,
& hic crucifixus. Nam & aliis quibuslibet diebus quid
vnquampoteftprædicarifidelius ? quidaudirifalubrius:
vbi abfeondita erat fortitudoeins. Erat abfeondita, fed
non pcrdita:quia crucifixus ex infirmitate. Viuebat ex vir-
t ute Dei .Erat occulta, fed non eratotiofa: quia crucifixus,
veterem hominem in omnibus eledis^crucifigebat. Cru-
cifigebat mundum Paulo, 8c Paulu mundo. Crucifigebat
denique tyrannum huius mundi, omnefque fuae antiquæ
miniftros ty rannidis. Hamum plane fub efea recondebat,
qui fub infirmitate fortitudinem abfeodebat. Ac perinde
illehomicida ab initio fitiens humanû fanguinédumir-
ruit in infirmitatem,incidit in virtutem,morlus dum mo-
mordit, confixus dum crucifixumappetiuit. Gratias cruci
& clauis tuis Domine Iefu: video perforatas fauces illius
Draconis,vt tranleant liberati,qui et iam fueran t abforpti.
Et quifiduciam habebat quod influeretlordanisin os ei9,
fiuuiumquem abforbuerat, fe non minima ex patte per-
didiflè frendens iralcitur. De illis qüippc faucibus nobis
ifti venerunt, qui hodie nobifeum nobilem aemagnifi-
cum crucis decantant triumphum. Plane de ore leonis
liberatifunt, imo de ventreinferiregrelfilunr. Irafcatur
ergOjfrematöttabefcat de cuius dentibus præda erepta
eftmam Chriftusgratulabitur quod non gratis erpeifixus
eft. Lugeat infern us 8c mors: ille morfus,ifta mortuamam
cçeli lætanmr & exultât E cclefia, quod Chriftus infer-
nu m fpoliat,mörtemcp triumphat.In conuerfione nempe
iftorum triumphum luæ renouäuit paflionij, crucifq; mi-
racula fufeitauit. In iftis crux refloruit^ hunc frudtum pre-
tiofum nunc etiam arbor vit« tülit.Quomodo nanq; ma-
neret fterilis,quç non modo rigata,fed etiam viuificafadta
eftfanguineSaluatorisï Iamnonpoenitebiteum.quodin
pal mam afeendit : cum tantum tanqj pretiofum de eafru-
6tum collegerit. Hunc qui ppe frudum inter alios præui-
debat,cum volûtarins ad crucem properabat.D»xi,inquit
afeendam inpalmam, & appréhendant fruftus eins. Paucisab-
foluit, quod voluntate paflus fit, quod palfione exaltatus
E
'Crucis
memoria
nihil (ala*
brios.
PAulus doctor nofterin fide & veritate (i hodie veni-
eft, quod non fine fru&u noftro paflus ht. In dido fiqui-
ret ad nos, puto quia non iudicaret fe aliquid feire in- dem proponents, arbitri j libertas,in afeenfu triuphi.fublimitas,
in apprehenfione frudUum, redem ptionis raon-
Cant. 7*
ftratur vtiliras. Vos infenfati Iudaû çlamabatis quidem. -
Afcendecahieafeendecalue fed ordinationi eius iiberrim«
qui fppntedecreueratalcendere, nonpotuitfurorveftet
hifi ièruire. Afeendit crucem voluntate, triumphauit in ea
poteftate, frudum ex eacollegit pietate. Vnoigitur opere
qui cogitarifruduofius? Quid enim tam pium fidelium ' & Iudatum irrifit, & diabolum peremit.atq; Chriftianum
I àffedib9, tam medicinale moribus,quid ficinterficit pec- redemir.Dicant igitur qui redempti funt à Domino,qtios
cata.crucifigit vitia, viennes nutrit &roborat, ficut cru- redemit de manuinimici, 8c de regionibus congregâuit
I cifiximemoria ? Loquatur ergo Paujus inter perfedos eqs.-^icahtinquarovofe&mentemagiftrifui.Mri«/*«^ Galat.6:
1 fapientiam inter myfterio abfçonditam, mihi, cuius im- 1 abfitgloriari, nifi in cruce Domini no fin Ieju Chrifii, in quafa-
■ perfedum etiam.oculi hominum , loquatur Chriftum j pientia Dei nequam infatuauit confilium, iuftitia deftru-
crucifixUm: his .quidem quipçreuntftultitiain, mihfaa- j xit; eum qpihabebat mortis imperium, mifericordialibc*
tern & his qui falui fiunt plane Dei virtutem Deiquë fa- Vrauitcaptiuum.Meritoprotfus o fapiens gloriatorgloria-
pientiam, mihi prórfüs altiflimam atque nobiliffimam j berisincruceDominitui,cuiusliberatusestriumpho,vi-
Abfeondita
era t
Chrifti for
titudo in
cruce.
philofophiam, per quam infatuatam irrideo tam mündi
quam carnis fapiêntiam ,?iQuam perfedum m e putarem,
quamprouedum in fapièntia,ficrucifixi vel idoneusin-
uenirer auditbr, qui faftus efinobis àDeononfolumfapientia>
fed& iuptia,&fanftificatioi&redemptio. OmninofiChri-
fto crucifixus es cruci, fapiens ës, iuftuses, libérés. An
non fapiens, qui cum G H R I S T O exaltatus à. terra,
fapit &quæritquæfurfumfuntî An non iuftus, in quo
deftrudum eft corpuspeccati, vt vitra non feruiat pec-
cato? Annonfandus , qui femetipfum exhibuit ho*
ftiam yiuam.fandam, placentem Deo.?An non vere liber
quemfiliusliberauit, qui de ïibertateconlcientiæillam
vocemfilij fibialTumere confidm Venit pr 'tnceps mundi huius,
érin me non habes quicquam î Vere apud crucifixum mi-
fericordia, &copjofaapudeum redemptio,quificredi-.
mit Ifrael ex omnibusiniquitatibtiseius,vtpnncçpshuius
mundi calumnias liber euadere meteatur. Sciât tamen
feiat quicunque eflrîlle beatus 8c verus Ifrael non eflè
hoefuæ meritum perfedionis,fed diuinægratiamredem-
pdonis-- non fcilicetquiapeccatum non fecerit,necin-
uentusficdolus in oreeius , fed quia ille cuius hæc laus
propriaeft, Chriftus fcilicet,purgauit peçcataillius, qui
per languinem crucis fuaejpurgationem peccatorum fa-
cicns, ibimaxirne triumpfiauit puncipatus & poteftates,
liificatusmyfterio, iuftificatus exemplo, munitusfigno. !
Sic enim iuftæ rationis conlequentia poftulare videtur,
vtexemplum crucifixi ad iuftiheatiohem fuam imprimât Crucis fî-
moribus, qui fignum crucis ad munimen fui imprimunt 8nura
frontib9, vt illius viuät lege,cuius armâtur fide. Alioquin 8e
fallaciter miles caraderera regis gëftat,cuius prseferiptum chrifti re
non obferuat - : nec rede fe tuetUriliiusfigno , cuius non i H
parer imperio. Vide autem quanta peruerfitas & abufio gis fui
f i t , vt inimici crucis Chrifti tueri le velintfigno crucis mores ex-
Çhrifthdum lecutilunt,luxuriantes Montra pietaté crucis, P“ ™crc
cum in periculbdeprehenfi funr,volen tes eflè defenfi vir- nr*
tute crucis. Plane inimici crucis Chrifti funt,amici ventris
fui,quorum Deus venter eft, quoru Idolüm numrahseft.
Sciar tamen fciatquicunquenune fallacker (ibi crucifixi,
fignum vfurpat,nequaquamfeillo tueri poterit in ilia ne-
ceflitate fuprema, quando iam non arbirrio hominu, fed
iudicio & minifterioangelorûfignabitatThau fuperfrô- V
tesvirorum gementiü 8c dolentium, vtdifeernantur fal-
üandi à mul ti tudine perditorum. Sed & Paulus dux ille '
fttenuus mili tiæ C h tiftianæ, fidelis fignifer, qui ftigmata
crucifixi in corpore fuo portabat, nuric quoque in hac ve- .
rorumacfalforum multü confufione,figno vtique nota- C(mt
bili iftosab illis difcecnebat, cü àj&éozi.QiùaÜtfunt Chrifti,
carnecructfixeruntcum vitiis &çocupifcentns.Cama. prori us
&cir-
Timor
Dei cruci
nosaffigic.
6
PfilliS.
Cur Deus
in cruce
Id cruce
perfiften*
dum.
K m . 13.
&circumfpedadiffinitio, ac velutfotmamreferensdei-
pfius veritatis exemplati impreflb. Nimirum quod im-
preffiim retinervita, fignantius exprimit lingua» Quia ergo
Chrifto confixus eràt ctucij.de propriæconfciehtiæ ex-
emplariformamiftam promût ; quiChriftifunHarnemcru-
cifixeruntcumvitijs&concupifcentijs. Nouerai vir multæfci-
entiæ 8c experientiæ, multos efleautfore,quierucifige-
rent concupifeentias carnis, & finerentr.egnare vitia cordis
, multos è contrario qui fiducia paeati cordis, neglige-
rent mottificationem corporis; Sed ficurnonnunquam
diuina iuftitia fpiritum fibi non fubditum contumelijs
carnis licet afllidæflagellât: fiepletun'quecorpusincral-
fatum recalcitrat,& noiabella fpiritui iam quieto refufei-
tat. Ea propter viilc Apoftolus vt crucifikistam vitijs inte-
rioribus quam concupifcentijs exterioribus, mundemus
nos ab omniinquinamento carnis & fpiritus, perficientes
fandimoniam in timote Dei. Timor nempe Dei, velut
quidam clauiin altumdefixi cruci nos configit,&velut affix
os iuftiti« cotinere qos facit, vt non exhibeamus membra
noftra arma iniquitati fedïuftitiæ, 8c licet fit, non tamen
regnet peccatum in noftro mortali corpore. Sane
quod timor Dei comparetur configentibus clauis,fenten-
tia eft Dauidvqui a it , Confige quqfi a clauis timoré tuo carnes
meas, aiudidjsenim tuis timui. Si ergo nondum præuales vt
vitia extinguas, in hoc vulc te eflè lplicitum Apôftolus, vt
ctucifigas.Non ait,qui Chrifti funt extinxerunt vitia,quæ
virtus paucorum eft, fed^rucifixerunt, fine quo falus nulla
eft: ficut præter crucem Chrifti, nulla redemptio eft. I-
deo namque redemptoradoperandam&informandam
falutem noftram huncpaffionis moduraelegit, vtredem-
ptionis facramentum, iuftificationisfieretexemplum ; vt
quomodo videlicet iple fimilitudinem carnis peccati cru-
cifixit, de peccato damnans peccatum :fic nos,imo multo
magis nos, carnem peccatricem çruçâemus crucifigentes,
& fi nondiim extinguentes in ea peccatum; Hie recorda-
ri potes, quia Moyfes ad placandamiramDominicruci-
fixit principes Ifraelitarum : Iofue autem qui 8c Iefus,
quinquereges Amorreorum.Sienim iram Domini quam
meruimus placate volumus, neceflèeftvt percontinen-
tiam nos cruciemus. Iefiisàutem nofter qui nos in terram
promiflipnis introdii^urus eft, viciaquinquefenfoun»in
nobis crucifiget, imo & extinguet , fitamen ficuteftiuf-
fum pendeamus in patibulisylqueadyefperum. Huius
enim perfeuerantiae in efucè Saluator de léipfo tibi cura-
uit exemplum præbere, nolens coniummari nifi in cruce,
aut deponi de cruce. ante vefperumtam dieiipfius quam
vit« fuæ Balaam dicebat, Moriatur aninia mea morteiufto-
rum, m vero die, moriatur,anima meà morte Domini mei
Iefu Chrifti,& fiant nouiflima meaillius fimilia: vt videlicet
in volunt^ria emee poenitentiæ pendere mërëar yfqiië
ad terminum vit«. Quanta fiducia de cruce filij, in manus
patrisfpiritum commendabis, imo quanta clementiapa-‘
ter fiifcipiet quern filius commendabit. Filius namque !
quicaufam animæ cuæ femel in crucedufeepit agendam, !
nunquam earn agere définit, apudpatrem femperinter-
pcllans. Vadefecurus,vadegratulabundus,vbMudextu- !
us eft aduocatus tuus : tantummodo fignum cnlcis morti-
ficationem Iefu quam.circumfers in corpore tuo, fecum
deferat fpiri tus tuus; Dominus autem gloriæ, qui pro vo-
bis fratres paflus, in vobis eft glorificatus, dignetur vos
habere focios paflionis & gloriæ , &gloriàhtes in cruce
glorificet in ea claritace quam habuit apud pattern ante i-
nitium fæculorum, 8c habiturus eft per omnia fiecùlafæ-
culorum. Amen. ‘ 'VUte
Sermodeeodem III.
DPfiderium anima noftra faeciofum forma pra filijs hominum.
Ho.dierna dies alia & alia (pecie repræfentat fill
jshominum : in vtraque quidem fpecie fpeâabilem, in
vtraque defiderabilem 8c amabilem, quia in vtraque Sal-
uacorem hominum: licet in vnafublimem, in altera hu-
milem in iftagloriofum,in ilia «rumnofum:in ifta venera-
bilem, in ilia miferabilem, fitamendicidebetrriiferabi-
lis.-quimilèriam fufeepit dignationç miferationis: vt de
m
mileria-lua milericordiam pr«ftaret miktis, non vc qhifi-
bi beatitudo eft, mifericordiamaraiferisflagitaret? Vbi
ergomiferandusvideri voluit, ibi &lius venerandus
fuit. Sedfuftinuijn<iai:,quifimulcontriftaretur&non fait,qui
confolaretur&noninueni. Ita qui miferatione omniuin mi-
fer vitro fieri voluit, apud nullum fere miferationem in-
uenit. Sed vbi, inquies,fpe<ftatur hodie fublimis & glorioA
fus: vbi humilis & «rumnofus ? Vide pioceflionem,äudi
paffionem. In his euidehteragnofeerepoteris, quodE-
faiasait, Sicut obftupuerumfuper eum multi,fie inglor merit inter
virosvultuseius, &formaeiusinterfilioshominum. Obftu-
pherunt multi de gloria quafivi&oristriumphantis, cum
Hierufalem ingrederetur , fed nihilominus paulo poft
vultuseius inglorius&defpe^us,cum pateretur. Cum in-
traffet Hierofolymdm, ait Matthseus, commotaeftvniuerfa ci-
uitas,dkens,quis eft hie ? Gum pateretur,confu fio faciem e-
lps operuit,vt vere confiteatur, Exaltatus, humiliates fum
& confufus. Sane quod hie fe confufum dicir,intelligen-
dum eft fecundum hoc quid alibi dicicdefecie corporis:
Operuit confufio faciem meam , quia non pepercerunt in faciem
meant jpuere , velare. penutere&illudere. Nam facies mentis
qu« fern per&imtriobiliter habitabkt cum vulciiDei: ne e
turb^ri poter^t,nec confundi. Dominus Deus, inquit,^«xi-
liator metis, ideo nonfum confufus: ideo pofuifaciem meant, vtpe-
tram duriftimam, &fcio quoniam non confundar: in te enim Do-
mine Jperaui, non confundarinaternum. Confundanturpo-
tiusilli, & noil confundar ego: paueantilli,& non paue*
am ego. Siigicur, vtdicerecceperam, hodietnaproceflio
fimul & paflio confiderentur, ibi plane videtur Iefus ful>-
limis &gloriofus,hic humilis,& «rumnofus.In proceflio-
ne namque cogitatur in honore Regis, in palfione fpe^i
«ftatutin posnalatronisribicircumdanteqmgloria & ho
not, hie non eft eifpeeiesneque decor. Ibigaudium ho
minum&gloriaplebis.-hicopprobrium hominum & ab-
iedtio plebis.Ibi acclamatur ei, Ofannafilio Dauid,benediftus
qui venit Rex Ifrael, hicinclamatur, Reus mortis, fubfana-
turque quod/e fecerit Regem IfraH. Ibi cumramis pal-
matum ei pccurritur, hie alapis palmarum in faciem c«-
ditur; 8c ariindinepercutiturcaput. Ibifublimaturpr«-
conijs,flicfaturaturopprobrijs. Ibi certatimei via fternk
1 tur veftirientisalienis, hieexuiturproprijs. Ibitanquam1
1 R e x iu{li<s & Saluator fufcipiturinHierutalem, hie tan-
i quam feus & fedudör damnatuseijciturdeHicrufalem»
i Ibi fedet in afino ftipatus obfequijs, hicpendetinligno
crucisc«fus flagcllis, confoflus plagis, &defertusa(uis.
j Ecceplufqnamlobhic, cuitam repenrp, ramvehemen-
* ter omnia femel in contrarium Deusyertit. Sujferentiam
j Iobaudiftis,finem Dominividiftis,aitIaeobusApoftolus. Ac
j fidiceret: Sufferentia lob fuit vfque ad reditum fub ftanr
j t i s , liifferehtia Dominivfqueadexitum vit«. lob quidem
patienter damna fuftinuit, fed rhox interrafuadu-
plicia fufeepit: Chtiftus vt eratrepletusmiferijs, &ine^
' briatus aiharitudinlbus, e mundo migrauit. Itaque plufi-
qiiam lob fliciqui de fummä,vtputabatur,repente femel*
qiie deiedus fcelicitate, in extrema atque grauilfima fi-
; nem fortitus eft calamitatp^ Briwc, inquit, paffus fum abffc
j iniquitate mauus mea, cum haberem mundasad Deum preces ;et-A
iamprocrucifixorihus, vteisignofeeret. Annon igitur re&e vi-
debitürvelutturbatus tanta tamque.fubitareturn muta^
tione filius patrem interpolate ilia voce lachrymabilij
Deus Deus metis , vt quid dereliqttyhme ? Gerte manus tu* fe-
cerunt me, in volunratetuadeduxiftime, &pauloante
cum gloriafufcepifti me,&ficrepentepr*cipitasme ? £ -
leuansallififtime, quafiluperventumponcnsme, &eli-
densvalide. Exaltatus,humiliatusfum,&confufus:&eo
confufus amplius, quo tunc exaltatus fublimius, & nunc
humiliatus profundius, quantoque tuncaltiuselcuatus,
tantoque nunc gtauius allifus. Iuftum quidem eft 0 pa-*
ter, v t^ u f le'exaltat humilietur, 8c elatio indignidigna
dciedione puniatur: led nunquid limiliter iuftum erat,
vt quenj tu exaltaueras , ita confufibiliter humiliare-
tu r! 8c gloriam quam humilitas meruerat, tanta feque^
retur contumelia ? Nunquid mihi pater iratus fuifti,
quod vel ad horam hie me paflus fum hpnorari 2 & iU
lud^etiam perexiguum quod fufeeperam de bonishujus
R 4
E
Pfd.6%.
Efa.it.
Eft-SOPfal.
it.