A
B
C
P
I nes,'breuesanprolixasdebcaslege re.'.Té reib. proquibus
, dcbcas ararè.Qiiarto, quombdo ce habebis in.oiatione
&deattet^i.one mentis in oratibhe.De primp igiturfciaS^
q u o i vigor orationisëè viicus furgit ex affèëtu orantis.
MagiseniniàudrcPe^ixieüdèriiim^çordisVquam elamo-
rcm oriis. Ideo aliquem Sèdefiderium tibi
affames & indues fècunduifi•modum exercitij vel rae-
dicaçiQTrum quibus prçqtëmpore occiipans, vtfemperp'-
ratio tua prôcedat de indice eprdis., noiî.taritilmexlabijs
pris procédât ïèmper?vél c*affêëfcu timbris, mce roris,chi'
lcdïonis,àdmirationisvcôngraralationisv&c. Vnde bré-
niter, vtnVodum habeas fècuüditm prædibta : Si te in prima
exami nsîionë difeu fïètis Sdnuenérâ peccàtâ tuamulr
■ tionum liberationem, fbrmans ex té verba fècundum
tuum aiFe6fcum, velaflumchs verba ad ilium affeétumde-
; léruieïitia j iani compoiita Sc formata.Sëd hünc modum
l irtprolixioribnsofatiönibiis diffidliüs da graue mäxime
- capiti eft contiluiare , & ergo Qportecvtdeuotèattëndas
: quódlegas, & iiidé^oderaterarmesaffeéium& deuo-
ciortëm ex fen fu in oratio ne, ciiftodiens ebr tuum ab eua-
gätione. Interdum cüm te in oratibne cohfcienciavrger,
& Ghrifttim' fiducialiter timoreperciiffas adörarëFofmi-
dzis freuudum cbnfiliurri beat»'lob, eonuertere ad ali-
I qufem fanclprum & deprecare eum vtoret pró te, quod
; genus ofändidiciturpoftulatioAGlamafan&a Maria, ora
pro tii.e\ &c. S.éd& pro breuibusde-magmsorationibus
;habe tempora eonftituta. Breues autem ofationes maxime
tipliçata fapeçniimetftm'ârènâ: nîaris, forma in teafte- ■
ciiiimhumiliraris vel meerons, & affame perfpnamferai ■
qui Dbminüm iîiuni offçndit, & ex tali affeëhi forma*Or i
meaib;SüH fècuhda &Ier-
! tia examiqationc te dtfeutieris inueneriFciôr tuùm reple-
tummulis concupifcenciis , & vitiolîsdelïdenjs, fbrmai-
J terum affeëfcum hümlfrnicis§|^^ffumëpéribnain ihfifhu
adudcànfismëdiciim'&ditjSaiîaDoàîmeiuimammea,:
qiiia peçcaùi tibi.Itcmrnoneft ïanitas în earhemca,afa-
| cië îrie mgp tion e ft pax' o (B b fis meis.QuO nia m ihiquitatçs
: mieæ fupergrefFç funt capùt meum,&c.‘Si té in ieéundoï- '
: j"fcéi;\m in timoré per mcakatfanës mortis, veliudicij ,vël>|
: initeniiY'xcrciiens,alliuncaucâ:umrimons)&affame per-
fônaiff irei aftanfis çoïàm i udice- cüm fimÔré;& f remote
debes arripere^quandote tèntario cómprehendit, he
te deiiciat.Qiiandö éxibis domum,vtDominuscuftodiat
ihtroitüm tuum &exitum tuum,ficutlandti patres con-
fuCuerunt, fècü.ndum Hieronymum. Item quoties tibi
pèccatuWinnötefci t,fiue per admonitionem alceriiiSjVel
tui examinationemj&fic dealijs. ' *
G a p V'T X I V 11. ,
ïncipit afietifio tertia , qua dèbèttando vitia afcendimus de rir-
tute in viriuteiii, & vires fonma defiitutas rurfutn refbr-
totamus, pracipue de duobus qua impediunta-
fcendentes afcenfié jjtirituali. ,
i qüaiî iàm çohniiftys , cohtfa qüèm dëiiuëprbferehdâ èït
ieurencia,& die ;Nôlhne con'demnare/lSfohintfeSiniu-.
; dicium cumièîuoruo,&ç. Vel,Domihe^neiiVfurorc,&c*
Si autem inQ)e te exercéspef memoriam règni coelornm,-'
aflume affeiShimamotis & ora ex feruorè cordis , difccns: !
VnanïpetijdDpmino hanc rëquiram vt mhabiteihin do- !
■ mb donaini. Itemquemadmodüm deiidefat éeruiis ad !
• fôntcs aquàrumiira déifderat anima mea ad ce Dens',&; fie j
•deali|s^fFèdionibasquasëxiftisformarépofénXdéiiîu-
mere debes ilcurexercitium tuum exigit,& meditaab tua I
requirit. De fecundo debes feire, quod aliquas formate
‘ debes oraciones prolixiores, aliquas bfeüçs.. Pfplixiores
dicimus horascanonicas velalia iimilia, içiliéet ad quæ a-
liuhde obligàris vel voluncarie aiTumis. Éc ante has ora-
tiones-ièmper debes facerè quod admoner Propheta, di-
cens:S copebam fpicitum mchm.dec.donêcincàlefcac fpintus
cuus ex deuorà niediratione, & affe^um ôc defidè-
Nrium vel ex timoré, moerore, vel amfyre^&îicde finguiis
cpncipiar. Et hpc præièftim ante matütinàs Sè vèiperas,
aftùmëndo meditationes de exnemo iudicio, depeccatis ,
tuiS jde hora mortis-, depoemsmfemi, de benencijs Dei,
depadïone Chrifti, lëcundum quod tune tibi eonuenit.'
Aliæ’autem funt orationesKreues ,'quas beatusAucrufti-
nus iaçulatorias vocat in épiftol^d Prbbam. Ethas ficüt
;fânâ:i pâtres ébniüeüerunc, debemus cdnt'inué^hpfomr
jptu h.ibere, lemper ignitis dehderijs emirtere rormando
de leëtioné afFëdum., &dicamùs iDecIafatioièfrnonum:
tuomm dec intelleftum ,&c.Simi[iter orafio interium--
pat meditatipnent, incerrumpac pporationemL Sed hic
non bportertantam fieri mentis præparâdonem, fufficit
enimex medkationë déuota iam pfæfentiV'hïehtem àlié
• quaiiter àd Dominum eléuare.Pro tertio veto icias.quod
;qi^muisiebi^dj^;neçe^n[a etiarn fint à Deo petendaï
mujto amplius & iæpius debëraus'orare pro diuinà gratia,
pro reiniffione peccatorum,proadepcibnere'ghi eoe-
lorum, pro expurgatione vitiorum &c acqüiiitionevirtu-
tum; Marine autem &: quah temper ante oculos veriè-
turidvidiim contra quod principâlius pugnamus , (icut
infra dicetur, prq cuius eÿtinëlione igmtis deberaüs o-
tât? deiI4erijs..Sed&: debesorarenon&lumproreipio,
iêa exem^o yhiuefiàlisj^cçléiiæ debes interdum prare -
pro dpfîxnâisin p^gdtprio>pi'o aîhicis cuis fi tehtau,iî rti-
bulati, fîinfirmi , u peregruiances. D e quârto iciâs ,squod
in bfehioribusbrationibüs, quis vtiquerliâbebis ûçeberri^
mis,magisexpedir.vt exaffeclu concepro, vel meditatio-
ne formataitate habeas in oratione quaïï Dco præiènte
Colloguefetis jpëten^ ab illQ.grauamaliquam, vel cèhta-.
BEne cor hominisalturn Propheta deicribit, ad'euius
foramitatem velfumhiumapicem non nifi totaieeiv-
fionibus peruenitur« Nee mirum t-amen it altum dicitur
ipfum, cfim fuperioxeius porfio ii bene eflec ordinata,
immediate Deum attingeret& ei foil fubeflet, itavtfitn j
ftiperioriparte mentis tuseftares, adeo alte reipiceres; vt j
ipium Deumcernerepbifes, quamnisnon pereifehtiam,
propter tuam inidoheitatem, vel oculordm adhfic im-1
puritacem& infirmitatem .igituralrusmonsefthumafia
mens, ad quam aiceniipnes in corde diipohimus.iSed v-
tiham labor effet folummbdo cx altitndine afcenfuitoSc
.multitudine graduum‘afcenfibniim,eftetqj alias via ruca
ab hoftibiis, efletque plana & diredla ad am^ulandum in
ea.Sed nunc haec duo plurimum infpediunt & retrahunt
ab afcenfuj-xidelicetmultitudo hoftium afeenfumipium
bbfidenrium,& rgnorantia viarumiSiq'iiidem ipia via-^uf
ducit ad vitamarbfaefta deytris, & aiiniftris ab inithicis
citcunclfifa, qui aicertdentespeream, mitcentes iagittas
ignitas, grauiter vulnerant. Ipfi enim-hoftes viamobfi-
denteS j intcnduncArcum j vtfagrttenttendencem ad cor
immaculacum & cordis puritacem. V«iculaetiam,id eft,
rcniminfenbrahfaffe^iones ad pedes proiiciurit , ytira
laqueisfui^/elinfratrahant,ieuddextris,velfiniftriSav!a:
'regia-ptaeci^tenf: ka vt videas mille cadent^s a iihiftris |
viihfiius, decern veromilfia a dexefiseius. V ride&ipiii- j
hirhiciiimul harrauerunc vt abfeonderent IkquepSjatque *
“adeo occultauerunt, vc dicerenf: quis Videbit eos. Sed & 1
viaipia rhuka habet '^u«rtic»da.Sdntenim^rciinqaaquc‘’
idextris & a iihiftris mxta viam mukaffemita: qhae videjn-
tur bonae, iednouiilimaearum ducunt ad inferos. Sed &
inimici magis Uitunturfepe decip^re viarum feduftione,;
quamopprimereviolenta tenfatione. Induuntenim ipia
yitiafiequ'encer iplendoreim & dfecorem virtutum,& iun-
gunt ie aicendentibus quafi aliund&& non de parte ad-;
Uerfaridrum veniektesj qqemadmodum Gabaohkiepo-
pulum Daideceperunt. v
' C a p y x XLVIII.
Quality vitia vires anima occupant & impediunt
* , fpiritualiter afeendentem.
SIcut- autem fupenus diximus » vires & poteritiae ahi-
ma; concupifcibilis & irafeibilis & animx afFe&io'-
nes,qux hornini a Deo fuerant datse, vt quotibs ipie ho-
m6 fupra velletafcendefe, vel infra defeendere: pfaidi-
eiim vice* & fupra afeendenfem&'infra defcendentërh^
ûr
^ V c
terh, fine laborc, & fine timoré inimicorum de Derenc de-
duéerc cüm quiete. Irt cafuautehl primi hominis ipfte vi-
rcS deftitùtælaëtæ fuht contrariae, & cäftramctatiiüntibi
inimicinoftri. Superbiaecenim vitiorum rêginâ & fàtahoe
primogenka,ipfà nunc inharüih virium ar ce habitat, &
loco fuperiori ,& in reliquis àffedionibüs St potentijs &
appetitibus, iuxta viam qüa te opörtëtafcendere có.nfti-
tutis,feptem dücës, id eft * (eptèrh vitia capitalia difpofuit
ad viani cuftoftiendam ^qui calcanéum, obleruent afeen-
dêhtis. Itàqüë fientëx fupérius diófcis apparuit, qUoniam
via gràdüum diredaeft per caftra concupifdbüis& irafeibilis
, Stc. quæ funt ah inimicis propter lapfum primi hominis
qiiodammodo poiTeifa, videlicet gula, luxuria,&c»
Ideo oportet te'fucceflïue contra vitiaifta , quaciilprae-
miflis viribus commorantur prælium arripere,atque con^.
traconcupifcentias ex primo defcenfii in nobis furgehtéS
continue præliari. Et itatertiaafcenfio cuius gradusnUhë
difponimuS;, quodammodo brdinatur contra primurrl
. dekenfumin Adam, Non eft autem iftà afcenho fuprà
præmiifas afcenfiones altior,fed collateralis,vel ferte vha
Sceadem eftafcenfio cum pr^miflis »diuerfisrefpeftibus*
& modisvärijsexercitandi. Ipfa eftautem priores afcenfiones
promouens St.adiuuans, reëtificans & prèparans,
fine qua nullus poteftin præmiflis afcenfionipusambu-
lare. <• .
C a p v t 5c L lX .
De quibufdam vitia deferentïbus,&fead aliafpiritualtd confo
rentibus,&de origine affeäionü.
E Rrauerunt igitur nonnulli, Sc direëfcam viani ciui-
tatis habitacüli non iuqenerunt, qui dimiifis in fe
vehetnenrer defidériurh ihgërit düicê t $c qüafi inelle
intpxicato linitum* Hochiodo efficiuntür boniihcs Vahi j
audiehteS lëgi de aliquo foni pr^liatorë.ad qüejp pröptëf
foititudinem auditam,amor eorum fuit ihcïi^riteiVhdë ,
cum talëm poftca audiunr viélum vei occifunH^riëór-
dia commouchtiir » Sc nohnuiiquam vahiftiihë lacnry=
mantur» Er m ulri ficut dë facili coricipiuht, intërdll m Sé
thOnlentanèUm» & fiibitatteuin ad aliqüpd borium affë-
^phi , ita è contra fiibito iliurtt reëipiüht affeélüih id
hiuhdüm, vël ad Carnëih guke 4 vel luxuriasi Vnde tnulti
homines deCipiuhtur,qUorühdam tales affeéfroheS quafi
magnas deuotiones mültifariè èxtollehtës. Verum êtiairi
& fi huiufmodi affeëtüs fuérit circa gloriofam carrtènl
Ghrifti,nèquaqüalh in èó mëri tüm chaiïtatis Vel Veri de-
uotionis conftareaxbitranduhieftpfedin tantümefiévti-
lem&atripiendum, quantum inbrdihatasaffëëHonës^
pafïionês vitiofas perijjfum extirpamus vel extingnimuS,
vt fupra etiam fuit taólum. Nee tarnen talis iffé&us re-
fpuen dus eft, fèdtënendus Si in adminiculüm chdritatis,
8c contra vitiofas affeëliones in adiutoriühi ëft afiü.mën-
dus, fèd meriturh charitatis Sc Vers dëüotionis in eb hóh
eft collocandum vél ponendum. Vrtde Hugo ih librp dé
amóre: Nee puteis quod feéuhdüth rhömehtaheósaffe-
ëhisDei ajftimandusfit amor, fèd potids feéuhdühi con-
tinuam human® Voluntatis qualitatem, Muld aütemhic
dedpiüntür, meritum Sc perfeëtipnem in haC dileëtione
vel inclinatione affeëlüo^ rèquirèntës. $ed Vt ek diëta 0s-
riginë Sc caufa confiderare potèriS,affeëtuöfa djleëliio,vèL
talis duicis in clinatio,etiam ciréa carhemCnrifti,vél qu^-
- cunque huiufmodi interdum plus affickmfnusjdiligen-
tem & minus perfeëfciörem* Non enim tantum diligit
quifque, quantum franc dileëfiohem fentit, Si qüahtum
fibi.in illo ftatu diligere videtur j fèd quantum in yirtuti-
büs , ih hurpilkate videlicct &patier-tia aiiifqhèyirtüti-
busj^cfrarïtate fuerit fundatus, Si in fèruahdis hiaüdatis
fidelis habetur. Talis.autem dulcis affeëhis in Deum, et-i
' iam interdipn carnalis eft Sc fallak , Si humahitatis pb-
tius quam gratis,cordis quam fpiritus,fèhfualiratiS quam
ratibnisjitavcmagisaccenaacadmihusjjorium j & minus
vitijs regnantibus , coeperunt per magnas fteootioftcsSc
alta à ^.rdüa exerekia fpirimalia afcendere. Nam qui
hora, non putabant, hoftium iniidijs Sc yênatorum la-
queisfupplantati funt, feroque flint expertïqüod npn eft
tiiturn 'cóftabitare ferpentibus concupifëentiârum * Sc
motibus habitüatis vitiorum. Siquidem y yt ait Beams
Gregorius : Nonnulliördïnem certaminis ignpranteS, e-
domare gulam negligunt » & iam ad fpiritiiàlia çonfîir-
gimtjSt multa fepequae magnac funt fortithdinis faciunt, _
St urnen poftmodum per carnisillecebram » onlne quod
fortiter e^eruntperdunt, & düm venter nqiireftringitui:
per carnts concupifcentiam fiihiil cundæ virtures ob-
ruuntur. Et epdem modo dicendum dealijs,vitijs. Hæc
eft abtem tiitiffima via, in hoe fècurillima deuotio , dul-
ciifima Sc pura affeëtib, cum videlicet inordinatisaffe-
I ëUonibps àb anima repujfis dele^famuraëlibus virtütum
;'ipteiÄVhob6nim-eft,veKin Domino deleëtari)* m cha-
ritate fciiicetjqaftitate Sc humiliute. Aliaev^o interdum
I deuotiones pofTunt efïè d^cëptpriæ. S an e st fuperhoc,
l, quantum ad præfens fufficit habeatur aliqua difcretjp ,
f ,fj?ndumquoi deuotip in proppficb dicitur dulcis «Ju.âsjvucclam
dul^citer trahens 'affeëtüm. Talis autymv
I tio vel affeëlio potefteflè duplex, vel dupliciter
nciuiiàpropollcum fufHcic. Nam eft interdum taïis
cito tranfîens » 'quaihuis npn-
4 niuiquau? yclicmentôf concutiens. Eç ifta videtur priri
j ex ddlderibalîcpius appcnbilis.vcl amabilis. Verbi gramtCûmbpniinîaiiquoddeleë£
abilcprpponitur,fiu^ab
gxtra pet auditum,fiuc ab întra per fuggeftum, affe-
à io ampris ad I l e trähitur^iem demdë feqüicirymqtuS
ad profequendum »Stdiciturdeiiderium, vel higd adre-
peuenduin,& diçitur pdium.Èt ifto modo faÉpe incipiën-
teshabèntdeuorionem ad bonüm., velde malo, & dul-
çem inclinationem faluo. dono D e i, quod defiipcr frequenter
homines
fcculàriffimi,Stin peccàtis mortalibus exiftentes, habendes
raies afFeâiones: maxime âiitem mülieres,& homines
molles , lëuiter fécundum appetitum mébilës ,
dum defrderium agitabilé^. ,Fréquenter enim talcs , ciim
aüàiunt de regnp coeîorum,coihmouen tur defideno, ciipe
ad maius j Sc ad id quodfapitampliüs , quamadid
quod eXpedit. Eftautem aliadeiübtio , cum iam j verbi
gratia, poft longa cèrtamina, poft mlilta exerci tia,diüina
codpjérante gratia,iam ipfa yitia imperio ratipnis fube-
git j indutus quodafhmodönaturaliaffeëlub"oni,& dül-
citèr in eis deleëtans SC reqUiefcèns. H*ec hóh eft tranfito-
ria , fèd hupdammodp medüllis ahimae in fr ifa8c pér habitus
vktutum in anima radicata > ;.fcmper prompta ad
Dei Wneplacita adlmplehda, fiuë ad quieli frqt.a^è nda,flue
filflferenda* Si hoc fit ciitti dtil^l affeëbiofié &.dele-
ëtationé , ipfa eft vera deuotio & voluntatis forttmua Sc
permanens qUaliras , penes quam arnbr debet lefttmarii
Quantum vitia extinguis , quanrulti irt virtütibüSprpfi-
éis, tantum in hacdeuotionê, nifi a Deötibi difpenfato-
rie fubtrahamr.
C a j v t L
De tribut iieceffaHis his qui voiunt legitiiHt iOHtŸd VitidpfdJ
liàriiVidelicetflrenuitate,feUtritdte,&
benwriitdte*
îT aq u é noH teipfum deCipéré,hôii pütârëqtiodpOtè-
Ir is aféendèrfi Vbifi vitiâ ftudueris extirpàre. Q^ia au
tem non inuenis in te bonuip, id eft j iri carné tuâ, lbd ipfa
vitia in te éaftrametata funt Cqhtra te ili concüpifcibili &
irafeibili i Si foîa volün.tas tua tecum eft. Nam velle ad-
lacet tibi, ideo ipfàhl Vôluhtatem iieceflè eft armari contra
pmnia huiüfmodi généra vitiorum. Oportet'aiitem
qupdfît àrplara à dextris & â fîniftris. Sincigiturh^ceiusarma,
fttehüitàs,fèuerira$,benignitas,Diffïnituraurëm
ftrenàitas feciindüm BpnaüêntUrâhi j qüidamyigorâhi-
mi excutiens omnern negligëntiam , Sc difponens an»
rnam ad fàciendum Opéra boha vigiiantèr, cphfidëhte:
8c eieganter.^Seüeritas eft ahdiuntdere^nocoelorum,commouenturaenaeno,eu- qüidârti |igor artimi', rèftrin
' ---------- 1 ! ~ T* -i. ' f fn i e t i