2 & 2
Luca Tudenßs
7. j.de fun
V.C. 39.
Ifidorus.verbum iniquum necin corde tuo dicas,verbum
malum nec filentioabfcondiputes.Omne verbü abfcon-
fUm non celabitur.Pandetur n. in manifefto, quod in oc-
culto depromitur. Diuinis iudicijs eris reus,quamuts fis
oculis humanis ab fcondi tus. Iraqi fratrès omni fubmoto
murmure,Ôcdetradionis vitio deuotione humili Prawatis
noftrisexhibeamusobedientiamveram,omnimode fabu
las,ftudia,blafphcmias, hypocrifim, & calliditateshxre-
ticas execrantes reducamus frequenter ad memoria>quaj*
liter fandiffi ma Moyfi foror Maria contra eundem fratré
fuum bcatiflimum Moy fern detradionis murmure eleua-
ta,à tanto fanditatis culmine corruit, & lepra toto perfu-
fa corpore.feptem dieb.extra caftra eieda eft. Nec potuit
amicus Dei Moy fes,qui loquebatur cum Deo facie ad fa-
ciem orationibus obtinere curam forori, nifi prius Maria
feptem dierum perfufa lepra inmultorumexempluper-
ageret poenitçntiam. Hæc n.ad noftram dodtinam feripta
funt,vtcontra Prxlatos noftros non eleuemur fuperbia,
fed fub ipfis pie militate Domino fatagamus. Quod fiali-
quis prèlatorum noftrorum,quod abfit,perfufus fuerit lefada
diuerfis mundi partibusprædicarent, & contra*um
multarum gentium populos conçitarent. Veriffime fate-
or,admodum miror, qualiter eorum perfecutiones & in-
fidias eüaderepotuit homo. Tarnen vnde ipfi credebant
hæretici pofte deijeere/tnde magis in eo,ad eos perfequé-
dos exercitium augebatur.Multimode quidem perfeque-
batureos, qui eorum perfecutiones multipliées fuftine*
bat. Si quandoilli ami eorum aliquis fuaderet quiefeere
ab infecurione tarn diutina malignorum, eo quod illiin-
diredte notâinfamiægeneraret,refpondebat.Çredo mihi
repofitum efle huius infamise praemiiun apudDeum.Quia
cui hæretici behedieunt.ipfe eft maledidüs: & eui dli ma-
ledicuntipfe eftbenedidus. vfq; adhancdiemDcodan-
te.perfeuerauitin propofito fando,8c non potuit vllis ten
tationibus auelli, quia domus e'msfundataefifuprafirmam
petram.
Hæcidcirco dixerim,vtetiam in hoc ftdeles intelligât,
quantamalignitatis aftutia catholicorum fa<3 a & famam
nituntur hçretici deprauare.Confidereotfpiritum,vtfum
ex Deo fit.Quia multoties transfigurât fe Angelus Satha-
næin Angehimhïcis:&bonafidehum dicit mala,&hxre-
. - _ _____ n<iiar(<mnr1p mûrir VIN
uuu Uly1“1' “ ——»■ j--------- ‘ r „
pra hærèticse prauitatis tune non efteideferenduvtPræ- -----, ,,
lato.fed contra ipfum tanquam contrainimicum inimicif j ticorum peffimaafteritefle bona.Diuerfimode mutât vul
~ . r. tr.. » tus in feruis fuis fimum infurgendum.Vnde régula Catholiçorum Ifidof hæreticis, vteuertatcatholicam venta»
dicit: fia fide exorbitauerit redor, tunceric à fubditis ar-
guendus. Pro moribus vero ptauis magis eft à plebe tôle -
randus quam difttinguendu$.Obedientiç,patienriç& hu !
militatis itinere gradiamur vt cumCatholicis Prælatisno-
ftris pofliderg æter næ beatitudinis præraia merëamur.
C a p . XI.
Haretïcieis quiprtcipue ipfis aduerfantur, barefisinfanitam
imponunt.
) Rauorum dogmatu m prauiffimis dodoribushæreti-
_ cisomninodebentfidelesrefiftëre, &illorum callidasinfidiasdenudareTneillorumlaqueis
ignoranter fim-
plices capiantur.Infidiæ n. fi latent,præualent,fi detegun-
tur nullum fuisadminiculum præftant. Infidiæfiprxue-
nianturab aduerfarijs, infidiatoribus ipfis inferunt detri-
menta. V nde hæreticorum fraudes debemus detegere,vt
in ipfis corruant Deiinimici , fidelesillæfi permaneant,
dum eorum falfapræuenerint argumentai
Multoties hæretici dum aliquem vident fuis erroribus
aduerfari&nec prece,nec precro,vt ab eorum perfecutio-
ne defiftat, poftiintaliquatenus obtinere ad calliditatis
fuæ armaconfugiunt:&illi nomen hæretici, inferétes modo
palam , modo occulte ipfius famam lædere non defi-
ftunt. Hoc agunt inimici Dei,vt contra ipfum feditionem
mouean t populorum,& illius aftèrtioni contra hæreticos
minimedeferatur.Omnes,qui eum audierunt,dicât:Quia
hicex illis eft,&adhocfefingitproponere contra iptos,
yt errorem fiiæ opinionis yaleat occnltare. Hacinfecutio-
iie callida aliqui clericorum incurrcre timentes infamia,
qufpotentes in diuino fermone & opéré videbanturab
eorum perfecutione trepidi deftiterunt, eligentes magis
feuipade mundi & gloria, quam pro Chrifti nomineda-
mnis Scinfamia tribulari.Qui aüt feruore catholico du£ti
contra illps inuincibiles perftiterun t,ita illos hçretici fuis
mendaeijivitabileshominibus reddiderunt, vt et Eccle-
fiæ paftonbus eos facerent efle fufpeäos.De quorum fan-
<5topropofitoinuincibilinouiqucndam cuiusnomen fi-
leo.Qui de catholicis parentibus pro créât us, & in fide ca-
thofica féliciter educatus,atqj pro Euangelio Chriftinulle
modo fiibire diferimina recufabat. Quippe etiam contra
hæreticam vefaniam tantum rancorem conceperat, vt
eu hærefim nomma re audiret,totus zelo legis Dei in ira-
cundiam mouebatur : & illius loquelam fine difticultate
nonpoftetaudire , in quaprimum audierat verbapollu-
donishæteticæprædicare. Quamcrebro hieperdiuerfas
regiones rerum fuftinuerit damna, & infamiæ detrimen-
ta,non p oflet ad plenum noftræ tenuitatis ftylus deferib e-
re,vtiple didici, multoties Dominus adhonoremfui nominis
per eum opetabat miracula:quæita perditionis fili j
offufeabanr nubilo detraäionis, vt haec magicis artibus
Matt.j.i)
F
•Cor a. 1.1
tem,& intendit Temper famam fideliumdenigrare.
C a p . XII.
H mticins fact as in ludibrium vertutit.
I Idem haeretici, cum aliter non valent decipere irihriorumfpecieminduunt,&
cantilenis&facrilegisiocis,ea
quae fiunt a miniftris Ecclefis Dei in Pialmis SiEcclefiafti-
cisoffieijs caeterisdubfannationibus, & derifionibus faedant,
vtvelficvaleantmentesfideliumfafcinaie,&abEcclefiafticis
offieijs reuocare. Hi frequenter {tfbfannant
clericos & EcclefiafticaSacramentaipfis clericis, quibus
ioculatorie derogacur nonnunquam praefentibus,&fe vix
praelatitia capientibus. Dicun tenim bona efle huiufmo-
di: quia fiunt propter laetitiam excitandam,vnde no blaf-
phemiae, fedioculatoriafuntcredenda. Nonattendunt trtu.ii.x
quod dicit diuina fcriptura,ftultus quafi per rifum opera-,. L ,,
tur fcelus. Qui ftolidius haeretico, quiUtatur cum malefece-
r it ,& exultat in rebus pepmisi QuidraiferabiliuSillis,quiin j
eorum facrilegis cantilenis & deriforijs blafphemijs dele- 1
dantur? De his namq-, dicitur: Ducuntenim in bonis diesfuosj 1
& inpuncload inferna defeendunt. Igitur quicumque zeium
legis Dei habet in corde prastextu ioculatoris, non audiat
hsreticum blafphemantem , fed catholice animetur, vt
vindicet iniurias Dei fui.
* 'C a p. X III.
Haretici fandorum Patrum eleuantaufto-
SVperius diótum eft, quod hæretici diuinasperuertunt
fcripturaSjVel rcfecando vera, autfallainterferendo.
Et nunc dicendum exiftimo, qualiter quibufdam immu-
tati oni bus tituloru m,ambiguitatem inten dunt ducere in’
Ecclefiam Dei, vt illis decipiendi facultas facilius tribuat.
In libris namq; fandorum Patrum peregrin os apponunt
titulos, vtfermo qui editus eftab Anguftinointituletur
Ambrofi j nomine. Et qui editus eft ab Ambrofio titulnm
præferat Auguftini,Hieronymi,Gregori j,vel Ifidori. Editus
ab Ifidoro nomen contineat Maximi, vel Fulgentij &
fie de cæteris, vt (ànâorum Patrum au<3 oritates in certæ
habeantur à nobis. Hoc faciuntinimici Dei maxime in
parrochialibusecclefijs. Et cum prauitatis fuæ dogmata
ieminant,dicunt fuis. Videte dubietatem dc incertitudi-
nemEcclefixfandorum. Nefciuntenimdquibusobler-
uantias acceperint,quas pro legibus venerantur. Euiden-
tius hoc probatur,cum eorum libri ab inuicé funt difeor-
des. Nam iermones quiin lib to vnius Ecclefiæ ^intitulàn-
tur nomine Augüftini,in aliointitulantur nomincGrego-
rij,aut alterius do&oris,&fic de fingulis, Audiunt hæc mi-
Liber teVtiw.
ferihxreticorum difeipuli, & afpicientcs libros ita inue-
niunt,y t hxretica callidi tas afleuerat, & laqueis errorum
fortius alligantur.
, Hoc etiam decipiendi prauiflimum iter debent Eccfle-
fite Prxlari obftruere,& ecclefiarum libros corrigere, turn
gratia honeftatis*tum hac de caufa, vt decipiendi aditus
hxreticis prxcludatur* Honeftum eft enim, & confonum
rationi »vt quorum vnus eft Deus,eadem fides,libri quoqj
ipforUm pullatenus fint difeordes. Id ipfum dicant om-
nes, vt vnanimiter, vno ore honorificetur Deus. Leuia
qujdem funt hxc ad corrigendum , fed non leuia ex his
daronaproueniuntfilibripermanferintincorre&L .
C a V. X I V*
Catus vindicat haretici blafj)bemias.r
Deus fubiecit bmhia fub pédibuseius, qui eft ptetio ma-
gn o Sanguinis eius redemptus, & credit in cælefti patria
f piritibus Angelicis fociari,audit eonuitia,quibus nomen
“ “ J pei,&fides carholica blafphematurj&toleratpatieti-
terîSponu Chrifti, foil; fandaEcclefia mrpiter denudatj
oCnoneftfiliusdetotmillibusiqui vindicet iniuriam ma-
tns?Redarguit catus fegnitiem filiorum,& defidiam nobi
hum reprehendit. Ite ad catum pigri ScdefidesChriftianh
& confiderate vias eius, qualiter vfqj ad mortem fuo fer=
mat creatorijqui manfuetus eft & lenis fidelibusi afper eft
& quafi rabidus contra hxrcticum * & etiam eo mortuo
non mdulget. Videturcongruerehuic fadbqiioddiuina
feriptura dicit Deo : Creatura, inquit^tibi fadorideferui-
MsexardefcitintormeritumaduerfusiniuJloSi&leniorfitadbenefaciendum
pro bis quiin te confidant.
C a p. X V*
« Via vero diuerfimode hæretici impugnare non cef-
fant Ecclefiam & mifcricqrs Dominus eandem cle-
menterdeilloruminfidijsdignatureripere:&adpugnan-
dum contra eos pro fide catholica, etiam mucaprouocat
elemen ta: & ini micis fuis reddit etiam in præfënti terribi-
lem vltionem ad laudemChrifti nominis,&hxreticotUm
exterminium,quædam quæ narrante virofânâiffimo fra-
rre Helia fucceflore beatiffimi patris Francifci didici lite-
ris tradere dignum duxi.
In ciuitate Lombardix, quxvulgariter Lode dicitur,.
quidam ignotus hæreticusin quodam hpfpitali chronica
xgritudinegrauiterlaborabat. CumqjVidereteumeu-
ftos ipfius hofpitalis quafi in vltimis laborarecoepiteum j
bland e monere,vt vocato presbytero loqueretur cumeo
morepoenitentium 6c corporis & fanguinis Domini (an-
éliflimum acciperetSacramentum. Cuirefpondenshx-
reticus cüm quibufdam quafi fufpirijs dixit. Et quis dabit
mihi corpus Chrifti,vtadorem&accipiam > Hofpitalis
dix jt ei: V ocab o presby terum capellanum,&dëferet corpus
Domini. Relpondens hxreticus dixit ; Hie presbyter
nçon deferet corpus Dominicum,fed panem toftum.Poft
hæc coepit hxreticus idem quafifurere, &blafphemare
ineffabile fanéliffimum Sacramentum. Et ecce quidam
catus manfuetiflimus & domefticus fubito pçofilijt in hç--
red cum, & gut tur & labia blafphemi hæretici coepit den-
tibus & vnguibus lacerate, ita quod vix hofpitalis potuit
catum ab hxretico remouere. Tunc cumfti, qui aderant
intelligentes,quodmiraculofe catus propter blafphemias
-in hæreticuminfùrgebat dixerunt illi ; Agnofce mifer iu-
dicium Dei&Ecclefix veritatem,&noli blafphcmare Sa-
cramentum in quo falus noftraconfiftit. vide, quoniam
| catuspugnat pro veritate. Qui refpondit catus ilie rabie
! fertur & non poteft quiefeere.Dixerunt ei.-Nifiil ini fe ma-
■ li patitur catus :■ & nifi tu blafphemaueris in quiete folita
permanebit.T acuit hçreticuS&catus,vt confueuerat erat
quietus.Tranfaiftis tandem aliquandshorisaftuitpresby-
rcr & hortabatur eum accipere poenitentia, &Sacramen-
tum corporis Chrijii in repuffionem peccatorum. Hxreticus
aüt coepit blafphemare,& in presbyterum fpuere. Sed
catus in eum profiliens in virtute quod poterat, hxreticu
laniabat : &intantumillimoleftiamintulit,quodfere
peruenit vfq; ad articulu mortis. V olebat presbyter amo-
uere catum,fed cities,qui conuenerant,vt viderenr,mira-
culumminimepermittebant.Tamenamotusfuit catus,
&in quadam area in clufus,ne ipfum penitus in ter ficeret.
Hçredcus autem perfiftens in blafphemia'fua fund itus ex-
pirauit,& extra ciuitatem longe âcoemiterio fidelium fe-:
pultuseft. Pofthæcextrahentes catum de area cum ad locum
accederetjvbiiaeueraTxgrotans hxreticus, & eum
non inueniret,ccepit voeés emittere, & hue illucq; diuer-
tere ad quxrendum ipfum. Cumq; ad locum veniret^vbi
fepultuserat, coepit fuisvnguib9 terramfodere, &tamdiu
mul tis videntibus in labore coepto per ftitit donee mortu-
us eft.Quid agis rationabilis creatu ra? Quare pigritarisre-
ligio Chriftiana? Ecce brutum animal ob vindicandas in-
îurias vJatholicæ fidei fe opponit vfq; ad mortem,proquo
noneftmortuu&Chriftus necab eoremunerari fperatin
patda beatorû, & homo ad fimilitudinem Dei fa6tus, cui |
Corpus combufti haretici vettiturinbufoneS.
] S J T UO(b eodem prxdiifto fratre Helia vene-
^ li virodidici,Quod cum quidam hçretici fiiBur
gundiæ pàrtibusfuierroris fèminafpargerent virulenta,&
fan<Slæ prxdicadonisfratresPrædicatoreSj & fratresMi-
nores contra epfdéhxredcos viriliterdeeertarent gladio
ancipiti verbi Deieorum prauâ dogmata infatigabiliter
concidenteSjtandem à iudice regionis capti funt : & vt di-
gni erant,flammarumignibus traditi, vt maligni auflores
cum fuo feeleread terrorem cçterorumhominum finirér
tur. Cumq; fuppofitis lignorum copi js vehementer çftua-
rent incendia, fubito mirx magnitudinis bufo, qui alio
nomine vocatur crapaldus affuit : & nullo cogertte fe vitro
medijsflammis contulit.Corruerat in ignem vnus hæreticorum,
qui eorum Epifcopus dicebatur refupmus & did9
bufo fuper faciem eius fedit, & videntib.cundis qui aderant,
linguam eius comedit. Sequenti aüt die totumeiuf-
dem hçretici corpus offibus ex cep tis verfum eft in fçtidos
bufonesjitavtnonpofTentpræmultitudine nimianume-
rari.yidentesitaqvindigenæmiraculüglorificabantDeum,&
laudabant eum in prædicatoribus fuis, qui de hor-
rore tam immundæ pollutionis eos dignatus eft mifericor
ditetliberare.RedeomnipotensDeusperimmundiflima
& turpiffimaanimalia quam mrpiffima & immundiffima
hæreticqrum fint dogmata,voluitdemonftrare,vtomnes
homines hçreticum tanquam Crapaldum toxicuro ftude-
ant euirare.Sicut n.inter omnia quadrupedià bufo turpi-
or iudicatur: itahæreticaprauitasomnibusalijs fediseft
deterior & fordidior Iuftificauit hæretica excitas Iudai-
cam perfidiam , mundificauit pollutione fua infaniam
Mahometici, &luxuriafuaabluitSodomam&Gomor-
ram. Quidquid enim peflimum eftinenorroitatefcele-'
rum fahdiffimum eft habito refpedu ad turpitudinem Sé
ignominiam hxretjcx prauitatis. Proinde Chriftianus
tam indicibile malum effugiat, quod cundorum fcelé-
rum crimen trâhftendit.
v G a p . XVI.
Ignis pro fide pugnat.
EOdem quoq; tempore in partibusTolofanis quidam
(enex rebus mundi locuples, & catholicæ fidei bonis
pauperrimus cü iam grauatus lenio>&corporis çgritudirtë
morte fibi propin quam cerneret, cuidam viroCatholieO
fili o fuo contulit omnia quæ habebat, 8c Ce mifer ri me hæ—
reticis tradidit,abrenuntiansCatholicamfidem,q prqmî-t*|
1er at in baptifmo,&fè per miniftrum Satan ç hæreticçfub-
didit prauitati.Perlatum eft hoc catholicis iudicib.à dicen
tibus&addomü fenisperditiffimiucceflcrunt,mone»tes
vt didus fenex regrederetad cul turn Catholicæ veritàtis^
Sed dido fene in fiia nequicia perfi ftente&inxeligionc fi-
deiChriftianx blafphemias congerentë;iud!ceseûfiâmis
tradere cenfuerunt.Quxvtprædidus filius eiusvidit.tür-
bat9 eft valde,&coepit veheméter condolere patti,&infta
re penes iudices, vt omné fubftantiameiusacciperent, &
inlupereum loco comburerentpatrisficindulgerentfenij
..............................A a 4................. for-*