F. Dauid dt Augußa.
C a p . X IV .
De obfiqttijs communibus.:
linguam nequapijfttge earn 8tconfitnde eam fi potes'Sed
voloinfttuere linguam tuam bene loqui. Vis beneloqui?
DaeipaftummoderatUm,pretiofaeninilinguahorinouit
nifi diuina verba femper conftruere. O quam fart&um eft
os vndecceleftia femper erumpunt eloquia. O monache
confidera tefra'tionem redditurum de omni verjao otiolo,
Sc canto magis quantoininus muridoes obligatus. Non
enimin foro fedin cellahabitare debes. Non eft igiturtibi
necefle multilmloqui, neeinter homines cönuerfari,
nee m,ercantias perträdare vndeviuas.Nam mercantiam
in monacho vforam occultam aeftimamus. Ama igitur 6
monache folitudinem, Fuge multitudinem, ne compre-
hendaris in verbo,ne confundaris in fadö.Etfiinterrogatusfueris,
melius eftadfingulabreuiterrefpondere,quam
diutiusimmorando, verba cu’riofaprolixius extender.
Verbofitas enim quid aliud eft qüäm fernen quod frudü
nonfacit } Verboie Verboteerübefee fit confidera tarn
gtandem miferiam » quid enim aliud es quam falinfatua-
tum,quodad nullum valet condimentum, vereiofrüdi-
feros fans qui te audiunt. O verböte mendax,qui veritate
dicere raro nouifti. Oloquax cögnolce te ipfom,non lo-
A D communes labores & ad lnimilitatis officia efto
JLJLparatus,in coquina» in ecclefia, & in aliis officinis,fit
maxime ad ilia obfequia qusealij pto fua vilitate quati abhorrent
,v t ligna portare,domum fcopare,ollasfit alia vt-
cntilia purgare, paleam vbi fuerit neceffedeferre ,fit fra-1
trum tunicas excutete, pedes lauare, fit nunquam a bonO
otiari, quia ft tepidi fuerimus, incipiet nos Deus euomere
de ore fuo, fit de cöforrio foo,de plebe fandafua,eóquod
necftigiditumüsneccalidii Vigilatc ergo fratres, dicit
Auguftinus, deponënces otiofitatemiricundis, quide-
nim eft otium nifi viui hotrtinjs fepultura ? Hoc enim fre-
qitcncer bonorum coriuentus deftruxit, pâriensineislu-
xuriam, nutrienS in eis gulam » feminans ineis zizaniam,
generansin eis homicidia,Ôtomniaquç funt carnis opera-,
tugiteergo otiofitatem, quiainferuis Dei nihilpeiusre-
peritur.O fratres mei femper vos occnpatbseflè defideroy
vt granum taluds per gratiam accipere mafeamini. Hane
H | _________ r ________ quierubefcis,neb ephfideras quid,fed quahtüdicerepofcupiens
fugere fandus monachorum pater Antonius, fis,non menfuräs verboruin fententiamjfedvtlauderis.O
clamaüitineremoadDeum& dixit.OSamaritanedomi-j verböteerubefcejquianoncognpfcisquidagis, namtua
ne Deus meus,o animarum & corporUm vere cuftos, fu- conditio eft odultä manifeftare, notäinconuentib. prae-
Fcitainmegrariamtuam , infunde ferUo tuo mifericor- r dicare,fed fr nefeis/omnias inaftdica,fingisfcirequod ne-
diamtuam,vtcollocatusinconfpedutuootiofo$n6ma- fci$,vtlibenteraudiarisacundis.OartifeXnundinarumo
neam,ßt audiuir Antonius, Antoni eupis Deo piacere,o-
faberfabulanlm,lege quoddicitur, Virlingupfusrton di-
xa,St dum orare nön pöteris, manibus labora, femper aii-
rigetur fuper terräms needirigeturin terra promiffionis.O
quidfacico,fac quod in te eft,age quod potes,6cnon defi-
monâchè fittu diligenter attendas, nam qui non rëfrænat
eiet auxilium de fando.
linguam fuam,huiusvanà religio. Quinon cuftodit linguam
foam monaçhus non eft : qui autem moderator lin-
C A X V . ' guä foam, prudentitfimusmonachuseft.Eia ergo fratres
mei,amate lilentium, ponite cuftodiamoriveftro, eftoté
folitari j in cella, vt fitis angelisfdciati : eftote ruftiçi, v t fi-
I tisciuesfandorum, fit domeftiti Dei, eftote mud ,Vt fitis
ÎN cella libenter efto, &aliquid femper in ea age quod loquaces,loquimini Deo vt fitis veraces, çontemplamini
ædificette,vel quod à niaiorëtibiiniügitur. Nam tarn i Incremo.vtcontempleminià tandis in coelOieleuateca-
’ voluntarius etïe debes ad obedientiam, quodctiamdo- ' pitaVeftrà , vt eleuemîni corde, extendite brachia, vtex;
mni hora tibi prcefigereturquidfaceredeberes, libenter tendaminitotocotporcvolantesadccelum,adqUodiioS
occiperes, & qnodin tantum tiii iuris hon elfes,quod neC
perducat Chriftüs IefuSi
vetbumloqui, necadaliquasnecetfitates propriasireft-
ne Ücentia libertatem haberes,ficut olim fandos in -iEgy-
C a p: X V L
ptö.&ahbi legimus vixifle, quorum fi cupimus gloriam
ädipifeijimitemurvirtutem. Auguftinus fermone tertio
Deleiïïonefacr&facrà*
ad rratresitveremoloquens dicit: Silentium fratres cha-
riflimi inter castéra vobis in eremo tumme necetfarium
eft. Omne enim quod non aïdificat in periculum vertitür
dicentium &audientium. Lingua veftrafenfom veftmm
fcquatur & ratiöhem, non voluntatem. N on tantum de-
bemusoculos claufos fetuare» fed Sc linguas noftras infira
den tes feruare iliasfas, fermo enim vanus,'vanae confcieni-
tias index eft,qualis enim esjtales fermones loqueris, talis
BEge fändorum vitam &dodrinam vt ædificeris,Vtifl
comparationeeorüm humilieris, vtinftrüaris,&äc-
cendarisaddeuotionem , pröüocferisad ftiidium virtù-
tum, vtetiam informeris intelledu feripturarum» Sc illtt*
miheris^adfidei intellédum » Vtfcias difeetnere Verurai
fâlfojbonum à malo, Vitium aVirtute, Sc remédia Vitiorft»
tentatiohumcurätiOnes poflisintclligerer Non legâs ad
& mens cômprobatür.Qualisfuerisirifâdis,-talisproba- ; hocvtdodiorefficiaris, nec eautà cutibfitatis legas» quaè
« —lj. 1 nonidificàht,qüiavànaledic> varias getieràt cogitatiôa
nés» Sc extinguitmentis deuotionem» Vnde Auguft.ferih»
3 8. dé lègendo facrarn ferî ptütàim dicit inhaéo v erbaiScri-
ptumeft enim charitfimi quod Mbytes pofuit in taberna-
culo labrum âsneüm, in quo lauarentur Aaron & filij eiüs
cumingrederentur fandai fandorum.Ideo atténdite, quiâ
qïiidquid fob iége anaqua in tcmplo Dei ædificabatur#
àliquidfüturumptàèfigurabat, qnoniam Ecclefia noftra
fob figura tegebatur, ticiit ait Apoftolüs: Quascumqjfcrià
pta font,ad noftram dodrinam feripta font.Non enimsa-
d i patres curatfent hæc Sc tanta feripta memqriîé cofomé-
dàre»nifi vt legentes'àlipSper eXemplâaedificâtent. Legi-
teërgo fratres mei feripturam » leeite eam ne cæci fitis duces
CiCcorlim. Lègité,tacram ferip tiiram, i n quâ quid tepé-
dum quid fugieridum plene i nue nie ris, legite eam, quo-
niam omni nielle dticior , ofoni pane foauior» omnivino
hilariorinuënitur. Apprehehditè earn, Stinuenietis quo- 1
modo Deus Deoriim fit longitudo propter æternit'a- I
tem, quomodofublimitas proprertnaieftatem,quomo-
dbprofundüm propterfâpientiæ profunditatem. Quas-|
rire facrarn fcripruram,& inuenietis quomodo ifte Deus I
Deo-<
berïiinverbis.Stultusenim valdeeft, quihbn priusducit
verbum ad littiam rationisj quam educat ad linguam orisi
Qualis eft enim homo in mentè»talêm de pi ngi t verbofitas
in ore. Verbofitas hominem ducitin ioculatorero,hu-
man^natur^ dignitatem deponitjhonoresrapitjinimicoS
infinitos acquirit.Inflammat denique lingua mobilitas in
ad olefceritia ad odiofa, in virili state ad fraudulehta, fed
inténeduteaddetradoria. Reftinguendaeft igitur hxc
prauafauilla, ne in magnam vertatur Hammam, furculus
ne cretcat in tyluam,gutta ne tumefcat in foïitem. Maius
denique fratres eftlinguam'frasnaréquam capere ciuitaté,
quia illud intui tat exterius, fed iftud interius, hicfumun-
turarma contra fetnetipfum, fedibi de aliehö. Summa
tarnen verccundia eft & depfefia déiedro, nonpotfe lin-
guamfrasnaré, &vilénonpoffoligaremembrümi Eccé
lingua égredi quaerit, m o tuin perquirit, tu vero örirbna-
che per temperan tiam ipfam refr2iia,appone ei pellulum
racionis, circumcideeammacuritatedifcfétionis. Olin-
gua,periculumimmittis,tuludumproducis,concordiam
tu fope frangis, ventum detradionis fiepe paris, ad infer-
num qui tibi fe creduntconducis. O mouache cognotce
Formula Noui'tioritm.
DeüsDeorum natus eft ex Maria virgine & homo fadus
eft, quomodo nos amat vt chSritas > quomodo monet vt
veritas, quomodo fedetvt aequitas, quomo4p dominatur.
vt maieftas. Legitétàcram fctipturam,"&inuenietis quomodo
ifte IefusNazarenusregicvt principium, quomodo
tUéfUt Vt falUs,quombdo ôpérâtlit Vt Virtus,quomPdo re-
üelâturVtlux,qüomodôàlfiftitVtpietas. Ideofratresméi
qüâmdiu in hac infirma vanavitafuerimus » hdrtc tapi-
entiam difeere &fapére totà mente curemus. Quid e-
nim homo finelitEeris repUtatur, quid enim eft, rïunquid
pecus vel hasdus, nunquid bos vélafinus, nunquid e quits
VelmuluSj'quibus non eftintelledusPEia fratres chart (fi-
mi,qui paftores rationab ilium ouium n u ncu pamin i,fe fti-
naterapere,non fophifmata pagan orum nôcarminapoë-
tarum, non fabulafrphilofophofum» de quibus dodores
& auditorcs font reddituri rationem, fed illam dulcitfimâ
fapientiam fapientiarum,quç hçtcditas Dei Sc filiorum e-
ius chara potfetfio nuncu patur.Hæ c eft ilia dodrina foper
omnia dilige nda,quam iProphetas prçdtxerütit,,quant l?a-
triatchç diuinitilshauferüflr.quamDei filius poftquam in
terris vifuâ éft,fie Cürnhominihusconuecfatus eft, aperüit
fie declaraitit, Sc quid tetiendum Sc quid ÿitandum eft, a-
Eccè quomodo càdit façerdos,ecce quomodo vTulnSèd fi
Ceciderit qui fibi columha videbatürin tcmplo ; qnafttb
magispôpülusperibit. SiDeusinan’gelis repèrit pràûita-
tem, quanto magis in his qui inhabitànt domus lutéAs, fié
qui tefteftum habent fundamentum. Difcrtèergô légem
fàcerdotés,nefurdomaledicàtis Tuncfordomalediciiis,
quando confilium propter ignorantiam darenefeitis,
tune vero cæcoponitisoffendiculum , quando fàlfa pro
véris oftenditis* Iraque fratres noiite iam pigrefccre, fed
legite fcripturam,di(cîte eam filioli,ftspe legite eam,quia
lehioroleo,aurofirblim'ior,puriofat^ento. Hæceft quæ
prâscipue DE VM prouocat diligere, corda illuminât,pu -
rificat cohfcientiafo,animam fandificat.fidem confirmât,
animas frigidasealefacit,lumen feientiat oftcdir,tenebras j
ighoranttæexpellit,luftitiàmfçciilicxtinguit,lçtitiam tpi-
ritus fandi accenditi fitiënti potum tribuit. Hæc eft feri-
pturafanda,lexnoftraimmacuîata, quædejnfipientibus
tâpienres fâcit, primos de nouitfimis ponir, de minimis
magnoiséfiieit, nobilesdeignobilibus commutât, natuta
frænat,prohibetleuitatem, tempérâtdbloremi confert
fpem» cbrbnàt (enem,docet iuucnem, mitigat dédignantes,
inftituiterrates,fanat£Egrotos,roboratinfirmos,bru-,
pertiffime demóhftraüit, Sc per foos Apoftblos ftosiptam tos facit fénfatos.mentis ftabilitarem donat/omholentos
aOceftdóil'ihmiftauit.Hjecéftqutedbcet nosatriare êaele- ! excitat , ódbfosincrepat, pigros incitat,credentibus gra-
ftia, & terrena detpiccre,ha:c eft mater fideliumqU^noS tiam d a t , reges humiliat , humiles exalrat , redas .
quotidië docet quómodo credamus Deum omttipoten- ViaSindicat, eieemofynam imperat. Haeceftfciéhtiafcitem,
quomodoipfum videbimusinfedemaieftatis veni-
entem, qüomodabôhaîbônis j ^uomödo mala malis tri- !
buet. Hïéceftlucèrttà pedum noftrorum & via falutis no-
ftraj,in qüainftmimur quomodoDettm printo præ omnibus
diligai^üs, quomodo animant noftram poftmodpm
afïimam proximifieut quid;pröpinquius,qüomodó poft-
töödüm Córpusproprium»qaomódo poftmodum cötpiis
■ proximi velut noftrum diligamus. Hæc eft illa facra fcri-
ptura ficfaplëntiai quasex óre alciffimi prodijt»pHiidforphrs
abfcondita,fed gtöffis Sc rUdibùspifcàtorib.reuelâta.Nü-
•quid fié pattfishomihibvis hodiérétiëlatuf ? Hæc eft efiirh
dödrinarum Sc fa'jpfefitiattïm magiftra SC domina,quæet-
Iam nos docét exteffus blandos fié interius fraùdulentos
fcöghofèefëi Hæc eft ilia feientià fcrentiàrüm ,'atigeiörttm
fercülumiarcharfgelorumpalméttmt, Apöftolofüm g\ö-
ria,Patriarcharumfiducia,I?röphetatumfpes,Matty'i‘tim
corona, virginum pulchritudo,monachórum refédiOjE-
pifcoporum vacatio , firceldotttm'cel'larium , puerorum
principium, viduarum d o drina, coniugatorum pulchritudo,
moreuorum reforrediö,8c viuorum fempiternajp-
tedio.HçC eft per quâ fide ordinàmur,tpe confirmamurfié
charitatéroboramur. Hçceft qûâ'quiinuenerit inueniet
Vitâifichâürtèctaliitcm àldomino.Htéceftlabrum Velpel-
üis qtramM'dyfës pofuit ih tabernacülô, in quolaiiaretur
Aaron Sc filij eiusycum ingredetétitur ad fanda Andorû'.
Sed dices quid1 per magrium'facerdotem Aaroninrellige-
fe debemus.ScperfilioS éiüs. DkoVobis ôfrattes mei,
entiarum qüæfiipiehtiam dat,gloriam exal tat» honörem
multiplicat, humüitatém leuar,(upcrbiam caflat,charita-
tem obedientiam 8c mahluetuditiém docet,fit inteliedus
bonus eft Omnibus facientibus fit diligentibus eam. Hæc
eft quæ abftinentiam cäfticatem largitatem & volütariam
paupertatem feruat, poftremo dodrinam omnibus, feli-
citatem,foauitatem3gaudiaftabilitatemcotdis,6tfobrie-
tatem,fit compundionem veram,fit humilitatem fit cha-
ritatem fraternam implet t domini timorem accendit.
Quamobrem fratres mei, qui hanefapientiamdiligie, fit
di ligen ter Iegem implet, màximus vocabitur in reg "< i o cæ-
lorum, fitprihcipatum Ecclefiæ pofli de bit, fit prærniaSc
munera pre tiofa recipiet in die nouiffimp.
C a p . X V I I .
Depradicatione. ■
NOn affederisfieri prædicatorvelconfeflor, quiafi
dignusfueris,Dominu#ydcabictead hoc, fiautem
indignus & non idoneus, eric tibi confufiomaior quod
teingeiferis. Inde eft querd àliqtfahddparuum frudum
confequimur ex prædicationibusnoftrisvel confefiioi.i-
bus,quia non vocati à Deo vehinriti fit non miflî ciirrunt,
priusvolentes frudum facere ihaltts, quam info fixcrinc
radicesvirtutis , ßtideofrudus eorumnoneftdurabilis,
qtfiaimmaturus prodiit. Hi'nceftqùôdinLeuic./$).legiper
Aaron fommam fàcerdotem ihtelligere debemus, fit mbs : Gumingteffifueritis terram , fit plantauemisinea
p filios eius aîios facerdotes minores : St pét labrulegem rligna pomifera,auferetis præputiaeorum,pôma quæger-
Domini intelligoi ih quaomnesfâcerdoiës , tàmmagni minant immundaëruntvöbis,nee edetis ex h is , quarto ]
qufam parui,ftudendOjCOrdanóftra per compündionëm
mundare debemus, Sc ad fanda fandótunV, id éft, ad fo-
cretaDeiSt fcripturarum per purificationcm ingredi, vt
Detlra inuehiamus.Et'ideo'fraïres méi arte ndite,qu od id-
epvasparatumhabemusjinquooportec mentis fcedica-
temabiuere, fit munditiem mentisineb prsparare. Ecce
enim IeX fanda fit fcriptura immaculata parata eft vtvir-
tütibus decoremur.Sed vas nóbis, debercmüsefTe éxem-
hlum veritatisjfitfomusexemplumerröris. Vpde hoe,nifi
qüia idiotse fitmus,ignorantes legem,fitetiamlegem faffii-
dimüs,*, St taihen cäthedram fit cüram anirhariim gereiré
quotidicprocuramus. Qurd ergo mirum fidux ctecorum
eft fit cädit facerdos.qui non fob leuar delinquentes, qui
légem Domini co'nculcauit & defpexit vt möftfem ? Sed
qpid dilexit, quidprocurauit, quid toto affedu corfcu-
piuit ? Vxöretn vel concubinamtenere,equosVtlut miles
inftabulo poffiderë,canes pro veneratiobe nutrire. Etta-'
menvelutequus fit mulus quibus non eft intelleduscu-
pit hononarijincamis , fit abhóminibus vocari Rabbi.
auteanno omnis fruduseorum fandificabitur laudabi-
lis domino,quinto atitcm anno comedetis frudus, con-.
gregantespomaquæ proferunt. Arbor plantata in terra, ]
ft homo in religfone pofitus, qui frudusfalutares profer,
e debet in aliis tem pore opportuno, fi autem intempefti- <
hósfrtt'dus protulerir,itnmundi reputantur,id eft,inutiles j
àdfrüdum fpiritualem propter præfumptionem. Primus |
annus eft vera pcenirentiade præteritis péccatis.Secundus '
autem eft perfeda CÖuerfió emendationis. Tertius annus J
eft longns i'ahi vfus b onæ conueriacionis. Quai.eus annus J
eft,pro bôhbopéré’laudes fit humanos-honores contem-f
nere fit faftidire, fit gloriam folius Dei qùærere fit anima-*
rum fâlutëm. QJuicumque ante huncànnumfo ingërit, vt
ctTram fit frudu'm animarum proficiat,nee Deoem accë*-
ptum,ïièc fibi'rnentonum,propterleniratemfitvolunta-l
temjnecaliiSetîtprofictium.Poft hune veto annum,id eft,
quintoianno,puise chrftitatis'cömedes frudus,fit congte-
gabis poma,quia tunc prædicatio eritfrudupfain aliis, fit
(iibi meritoria, vt comedat frudus in vitaro aternam.Hæc j
Biblioth. Vet.Pat.Tomj} . N n