jo.
B
rfil.94-
Maria rir-
go &mar-
■ tyr.
tua Deus in feculum feculi ipfa eft. Si folum Dauid no eft,
cette folium excelfum&eleuarum fuper omnemcreatu-
ram, ipfa eft. Si quis autem etiam thronum ilium gran-
dem ,jqucm rexSalomo fibi fecit de ebore, corpus ipfum
interpretur quod pacificus nofter hodie fumpfit ex virgi-
ne.nonmultum a vero videbiturabhorrere: quandoqui-
dem & illud quod fequitur,&veftiuiteum durofuluo nimis,
eidem fat is corpori congruit: quod iam Dominus decore in-
duit fulgoris intolerabilis. Veftiu'tt, inquit, eum, aurofiiluo
wimij.Prorfus fi interroges oculos Apoftolörum,qui trans
figuratumin monte viderunt, conhtebutur aurum nimis
eflefuluum , id eftfulgorem corporis eflenimium quern
ferre nequiuerunt, quamuisNimis pfo valde ponere con-
fuetudinisfit fcripturarum. Caetera nanq; qua profequi-
tur fcriptura de illius throni magnificentia, aCcommoda-
tius,nifi fallor, fi quis tra&ate voluetitaccipientur decor-
pore Chrifti, quod eft Ecclefia. Mihi fane magis mirari
modo libet illud eVurtam pretiofum,imo &impreciabile
virginalis caftimonia, de quo fc. fedem fibi facere delegit
qui fedet fuper CheruHiri: haec, inquiens, requies mea infe-
culumfeculi, bicfcdebo quanta elegieam. Quamnitidum ebur
illud, quod oculis tanti tamque d iuitisregisplacuit,in
cuius diebus argentum nullius eft precij; quamfrigidum
quodnecaconceptuincaluit: quamfolidum,quodnec
partus violauii: quam candidum fimulacrubicunduro, i
quod candorliicis aternaignifque fpiritus fan<5fci,vniuerdomus
Chriftifunt, veftimentum Chrifti funt, memfira
Chrifti funt, templum fpiritus fanfti fimt. Ab his veftime-
tisChrifti, ab his domibus ebumeis fpirat eiomnisfra-
grantia virtutum 8c charifmatum, ex quibus deledfcant,8c
honorant regem regum FiliaeApoftolörum 8c prop heta-
rum.Probaftis 8c ipfi fratres mei ex quo coepiftis poifidere
vnufquifque vas fuum in fan&ificatione Sc fionore non
paftione defiderij,ficut 8frgentes qua ignorant Deü, quid,
vnguentorum,quid odoramentorum diuina largitate fit
inrufum, quo modp corpus quod eratfentinafordium,
nuncfpiri:usfan6ti fit venerabilefacrarium, 8c quod erat
vorago flagitiorum, nuncquxdam fitapothecagratia-
mxs\Myrrha,\ncptit,&gutta &caftta a veftimentis tuis,d domibus
ebumeis. Inhabitamus quidem domos luteas: led qua
materiaqualicate funt lutete , continentia virtutefiunt
eburnea: ex quibus fimyrrha prima fpirare cceperit ,per
mortificationem volup tatu m.confequen tur & alia fpeci-
esaromatica, qua multiformem virtutum gratiam fpira-
bunt. Spirabunt autemChtiftodele<ftabile tanquamde
veftimentis fuis, Ipirabunt etiam longe lateque proximis,
tanquam bonus odor Chrifti in omniloco. Horum Vefti-
mentorum Chrifti fragrantiam ftatim y t fenfit Ilaae, Eccey
inquit, odorfilij mei Jicut odoragri cut benedixit Dominus. Sed
& fponfus ad lponfam,qua etiam corpus 8c veftimentum
ipfiu&eft, 1 oquitur dicens: Odor veftimentorum tuorum ,ficut
odor thuris. Quern nimirum odorem thuris iponfo grariffifa
fui plenitudine repleuit. Maria fi quidem & ipfa candi- mum, pietasô fratres veftrorum fpiràbit cordiu m, fi ita
diorniue,&rubicüdioreboreantiquo,cuifdlicetincom- frangrans 8c deubtafuerit, vtdirigatur oratio veftraficut
parabilem 8£ caftitas candorem , & charitas feu martyrium
rutilatitem præantiquisele&is nofcitfir contulifle
ruborem. Nam 8c fuam ipfius animampertranfiuitgla-
dius, vt materfummivirginis&martyris , ellet&virgo
ipfa 8c martyr, Candida & rubiçunda, quemadmodumdi-
leduseiuscandidus&rubicundus. Denique ficut Salomon
in omnibus thefauris fuis & opibustantis nihil ha-
buittam pretio(um,qüodin opus illud,magnificum thronum
fcilicet gloriæfuæ iudicaret ebori præferendum:fic
: Maria fingularem præomnibu$elcâ:isajigelorum 8cho-'
' minum inuenit gratiam apud Deum,vt videlicet Dei con-
I ciperet 6c pareret filium, atqj ex ebore corporis eius thronum
fibi virtusaltiftimi,fine manib9 excideret gloriofum.
Gloriolus prorfus ille thro n us ac mirabilis de quo fcriptura
perhibet, quia non eft fiótum tale opus in vniuerfis
incenfum inconßieäu altißtmt, & afcendat coram eoficut virgula
fumiex aromatibus myrrba & thuris. E t quidem myrrhafra-
grat ei de corporibus veftris, fragrat vtique 6c mihi, yti-
nam ira Scrims fragtet de cordibus veftris,quatenuslpon-
fus probans vos caftos , fic-etiamdeuotos, frequentius
vosfua vifitatione dignetut & dicat. ' ibo mihiadmontem
myrrh a, &adcollem thuris. Videturtamen fermo ifte, pro-
phetia huius elle d ie i, per Salomonein olim præditfta,
perlefumhodie impleta. Hodie namque venit in ilium
montemaltiiEmum montiumjmontem non modo myrrh
® Sc thuris, led Sc omniuaromatum: dico aût virginem
yirginum, omnium pletiamgratiarum,inter quastarnen
præcipue nifi fallor redölcbat fponfo myrrha càftitatis,
8c thus pietatis. »Odor ifte fratres mei fuper omnia aro-
mata, odor ifte Dominum maieftatis de exceHis attra-
Cant. j.
I 4-
regnis.quodfacileteftimoniisprobarcturangelorum.qui hit8cinuitat, vtinclinetcoelos Scdefcendat, ficurpro-
femper Sc infatiabiliterin gloriam Sc decorem dominici bat diesEsc , cum altiftimus angelo mi flo de coeloipfe
corporis prolpicereconcupifcunt. Quiaenimin vniuerfis j quoque defeendit in vterum matris , qui femper manet
regnis non eft tale opus faftum, qui cquidfaâum eft,fie- ■ finu r
patris, cura quo viuit Scregnat, per omnia fecula
â a t ei genuinomnibusregnis,coeleftium,terreftriumSc
feculorum.Amen.
infer norum. Quam beatus igitur ille venter eburneus,
vnde càro eburnea fumptaeftredemptoris, precium ani-
Sermo de codent IL
marum, miraculum ange lorum, folium furàmæ maieftatis,
thronufque poteftatis, cftmsvirae i m mprtalis, medicina
peccati, reftitutio fanitatis. Quotquot,inquit,tangebant
i eum,fanabanturàlanguoribusfuis, nam virtue deillotxibat&
j fanabatomnes.Beatiis igitur venter qui te Domine Iefu por-
tauit, feelix caftitas vteri virginalis quæ huic operi màte-
riam miniftrauit. Feelix prorfus fratres mei nitor illius
eb oris, id eft, câdor caftitatis: cui nec aurum mundanæfa-
pientiæ^iec argentum eloquential, nec gem mam aiicuius
excellentis grauç, noftri præfert eleótio Salomonis,fi modo
tarnen eaftitas humili t ate commende tur,quia humili-
tatem ancillæfuærelpexitDominus.Proinde namque Salomon
cum in carmine am oris caftitàté prædicaret virgi—
nis, (eu fponfàe videlicet leu fpbnfi, quia quorum fpiritus
vnusSccarovna, in plerifqueetiamlausvna, vtcaftita-
tem illius àdornâtàm noftramqueadornandam etiam a-
liis virtutibusdoceret,ait: Venter eius eburneus, diftinitusfa-
phyris. Vt autem noueris » quia caftitas aliarum virtutum
feugratiarumfit receptaculum, apothecæ aromatics feu.
vnguentariæ noftri Salomonis non nifi domus eburneæ
funt,ficut Dauid in illo.epirhalamio cecinit, quod inlcri-
p t i o ti t ulijCan tic u m pro diie<fto,de fponfoEcclefias acci-
piendum oftendit. Myrrba,inquit,&gv.tta&cafiiaavefii-
mentistuisa domibus ebumeis, ex quibus \lelettauerunt te filia re-
gum tnhonore tuo. Corporafiqui4em_eburnealan(ftorum
H Odie verbum carofattum eft, & habitare coepit in nobis.Cecundum
regulam fane fidei,quam Ecclefiafticorum
dogmatumdiffinitiotradidit nobis. Firmilfime namque
tenet 8c nullatenus dubifet Ecclefia carnem Chrifti non Da„ ^
prius conceptam, quam à verbofufeeptam : fed ipfum * j
verbum Dei carnis acceptione conctptum, carnemque
verbiincarnatione conceptam. Hodie itaque fapientiaæ-
dificare coepir fibi domum corporis noftri in vteró vir-
ginis, 8cadaedificandam vnitatcmEcclefis, angularem
lapidem de monte fine manibus abfeidit : dum fineopere
Humana de corpore virginali carnem fibi noftræredemptions
feparauit. Ab hocergo di^ E)ominusvirtatu no-
bifcumjfufceptornofter Deu&Iacob; quia hodie Domihi
eftaftumptio noftrab v t inhabitet gloriain terranoftra.
Prorfus hodie benèdixilti Domine terram tiiam, illam
benedi(Stam in mulieribus. Hodie dedifti behignitatem
fpiritus famfti, vt terra-noftradaret benedi<Stumfru&um
ventris fui, 8c rorantibus ccelis defuper vtcrus virginalis
laluatorem germinaret.Maledióta terrain opereprsuari-
catóris, quæ etiam exercitata, fpinas 8c tribulos germinat
haeredibus malediiftionis; At nunc benediifta terrain ope,
re redemptoris, quae remiffioriem peccatorun^uäumq.
YÎtæ parturit vniuerfis, Sc filijs Adæ praeiudieiÄiriginalis
difloluitmaledi<fti.Prorlüsbenediâ:aillatetraquçomninointaäfa,
Maria terra
benedi-
6ia.
i.Cor.io. S
Bi
Maria pe-
tradida.
Efa 4f- -
Ezech. 44.
I lbid.%.
m
no kitaéfca, tiecfolTanec ieminata, defolo orecceliSalua-
torem germinat,8C mortalibuspanem angelorum,alimoniamvitæ
âeternæ miniftrat.hæc itaque terra quia inculta
erat, videbaturelTedeferta, fed erat opimp fruótu referta;
videbatur elfeeremus folitudinis, federat Paradyfus bea-
titudini^.Plane hottus deliciammDei,eremus cuius cam-
pi germioaueruntgermenodoris, plane 4j?(erfiimrefer-
tum.de quo agnum do minatore ten <j Pater a^d^l-lEinitte,
inquit, agnum Domine de Pftradeferti, i. abfeindp^etram de
Petra, fan^um 8cinuiolabilem fanda 8c inuiplata profe-
ratvirginitas. Sane in hocipfo latis decenter Chrifto oc-
cafus ortui, iepultura refpcfridet conceptions dum videlicet
emittituragnus de Petradelerti,co.ndendusin Petra
monutnenti-'Sccuius corpori pionumentum excidendum
erat in Petra,ipfe ab initio conceptus fui,Sc corpus fibi ex-
cidit de Petra, Sc eorpori locum in Petra: lieintegritatem
Petrs cum de ea emittcretutlnori imminuens,ficut nec fi-
gnatam fepulturae Petram,cumdeeaegrede'teturaperics,
_____________ _________________________________V m
gloria ejusi nihft bPÎm intereft,fmogerraen,fiue frmftuni,
aut flore dixeriSjfiû-Hæc önniaimoinfinita alia vn^Ghri-
Chriftus
inndbis
ft germeri
flos Sç ftu-
Ctiij.
ftusfir;res vna y fed nttHirOrihis gratia, 8c virtutis vni ope-
ratio multifaria 1 ,çiii fij nfin itàn o mina paupertas humani
fenfus8cfetmohi§jprtp:fitoilitudin0commodauerit,reiramçn
iinplere figniftcariOpera non poterit. Bene autem fit -
mulvocatur germciij&Äos 8c ftuÓus.qui'finegtadu pro-'
|fe^p,a,b;initio CQqpçpfus fui ómnivirtutë 8c gratiiin le-r»
ipfo extjirit perfect; ; In nobis enimiprirnüipfe gerrnen éft,l
curofidcs in confaflion^mprorumjiir^Vel Opus raanifeftö:
poftmodum flos i^ui^^perptöficieriteiixefflorefcitfan-
âificatio D.éi quodam fpeótabili / décote virtutem : de^
mum autemfruâpjfiPUrii beatitudo latiat hominem con-
fummatum.Pulcheri ime larie ac vi^ilantiffiriie, hÓ foluni
myfteria, fed 8c myfteriorum prælàgiadifpenlatiôpræor-
dinauit diuina , vt loensin quo terra^erinihauit faluato-.
rem germejM»ftu»,^cflos‘de yirga 8cradicelèfle afOenditi
a t . ........, w ............ .. ! NaXareth,idelHan6titas,gefmen,flos^virgultiim vócaxe^
Si ergo Petra Ckriftus v t ait Apoftolus, mn degenerat d matre j tur:yçyî.delicetnegocium loco,locufqùe negociocônfo-
j^/i«j,quando 8c ipfaPetræpominecenfetur. Anuonre-j navöce.conteftaretur,patiterque 8c nomen loei rem gè4
'€tc vocatur Petra, quæ 8cin amor.em integritatispropo- ! repdara pronunciatçf j-, Sc res geftaxaulam nOminisindi-
fitafirmaaffedufolida, lènfu qttoque ipfoaduerfusille- ■ catej:Jgnofcite.miHifï3at^esmei,quia^uimórumveftroe
cebtàm peccati totainlenfib.ilïs erat 8c lapidpa ? An non rum feruire debueran>,inftmâ:ioni%i!plus forfitan qüam
rede Petra virginalis in tegritas., quæ 8c nihil parit périt/neceflè erat demoratus fu m in illius inéffabilis ad niiratiö-
pérnaturamfui, 8ccumparit,rorisvirtutediuini,necad- ne8cpræc0nio myftçrij. Quidenimmirum fimirorquod
. mittens concriptum, nec emittens partuip nouit aperiri î ftupent angeli; fi prædicare geftio,quam cceli enarrat glo-
Sedaperiaturterrayinqmty Efaias,aperiatur, &germinetfalua- riam Dei ? Quid mirum fi me dele&at, quod beatos fniri-
torem. O. lande'Efaia qui dicis aperiaturquid ergo eft tus lætificat, qupdipeçeatotesiuftiEcat*iuftofque gl^iH-
quodDominusad Ezechielem teftatur,, Porta hacclaufa cat j Nefcio tn fi vilaelfepo (fit eflicacioc aciiiauiormorfl
erity&nonaperietur ? An tibireferatUm fuir tantùmdo conr, ædificatio, quam huius giyfteiij id c ä ,: verbi incarnati fi*
filiumfoecundandæmatris ;, 8c claufum tibi fuicmyfte- delis8cpiaconfidçratiô.,Quidenimfifioöiinemexcitare
riumclaufteperenniterintegritatis? Abfit, inquit,nemo ma- poteftadamofem Dei,quampræuenéensîiaminem.'amor
gis quam egoconfcm huiusfecreti. Quomodoenimme latuil- j Dei tant vehemensad hominem, vt homo ptopterhómi-
Têt perpetuæ virginitatis myfteriurt, qui tanto ante præ- j nem velit fieri i Quid,autem ita nutrit am oremptoxi mi,
dixïyEcceconcipiet,&parietfiliumiQuxris igitur quomodo j qpam fimilitudo 8c nafura proximi in liu^anitate Dei?
dicamus-egOj,aperiatur: ille,nonaperietur ? Non aperie- j NamHumilitatis.exemphim neccogitari poflè maius ali-
tur viro, aperietur Domino .• ficut ibidem ad ipjfiimjdi.fii- ■ quod exiftimo, quam exinanitionemDeiin formamièr-
mtBztcBitfsmj,. virnon tranfibttperearnyquoniamDominus' ui,8cleruitutemplufquamlèrui. Caftitacem porro quid
Deus-lfraelingreffus eft per earn. Aperiatur autem Ppmino æquè commendat , ficut quodipla caftitas^hiatore ger-
rion virginalisIntegritas corporis .> quia ficut, Ezechiel I minat?Aut fidei virtutéacmerituitiquideuidetius often-
poftprædidafubdidit: Hac claufaeritipfietiamprimpiyfed I ditiquam quod virgoDcumfide concepitifide Omnia fibi
aperietur auris&porta cordis yi.delicet intrauit per au- ! promiflà diuinitusimpleri promeruitî Beau, inquit,gifte i ue 1
rem virginisverbum ïncarnandum, Sc exiuit pef claufam j credidït : quoniam perficientur quaa dióba funt ciàDomi- j
ortam corporis in carnacum.- Omnipotens nanque ver-
um Dei Sc fiinfirmitatem noftramfufeepit, nihil tamen
de fuafibi pmnipotentia minuit, quo minus contra naturam
carnis, 8c lupraintelligentiam fenfus noftri, corpus
fuum palpabile per claufa poflet Sc integrajraijeere, ficut
etiam ad dilcipulos ingrediens ianuisclaufis, oculis pjro-'
bauit, quodratio non capit. Secura igitur o Virgo inteme-
raca,o porta fandtuarij perenniter claufa, fecura aperi Domino
DeoIfrael, qui tibi iamdudum clamat:, Aptriniibi
fororrneayamicdmea. Non eft quodtimeasintegntatituas
Deusnon nouitmtegraviofare, fedviolata conlolidare.
SiverboDeiaptaes, turndemumnonmodoclaufa, fed
Scfignata es.Pbne Wv,inquit,yf fignaculum fuper cor tuum:vt ft-
gnaculumfuperbrachiuth tuum. terns quippe impreflusin
corde,expreflusinoperefigillum plane 8c munimentum
eftinuiolabile caftitatis fponfs luar, 8c eo ipfo quofeim-
primit imitationis formam,impon it etiam incorruptionis
cuftodiam. Sit ergo o virgo fidelis auris tuaapertaadau-
diendum, 8c mens tua ad credendum: aure percipe ver-
bum angeli, 8c cofde fulcipc verbum altiflimi, 6c co tpore
concipe filium DeLDic 8c tu 6 beata tarn humi lis quam fi-
delis,dicDominus aperuit mihi aiirem,ego au tenon con-
tradico,retrorfumhon zbij,ecceanciUa Domini: prxfto fum
eius voluntati,quinimoiuuabo votis.fi poflum,ƒ
cundum verbum tuum. Hoc dicere,fic fuam de u o ti o ne m of-
fere,iftud plane eft Domino pe&us aperite,iftudeft etiam
os aperire, 6c Ipititum attrahere. Sic profedfeo apetiebatur
terra:vt quem rorabant cceli defuper, fulciperetrorem,8c
germinaret faluatorem. Nobile germen ,.germen iuftuin,
ger men odoris, germen Domini quod iam eft in magnificentia
&gloria, cum idemfruttus terrafublimis eft fuper omnia y\ deft, •
no. Ec vtplenius nouerisconcepmm virgvnisnonfolum
elle myfticum,led 6c moralem; quodfacrameritum eftad
redemptionem, exemplum quoqaietibi eftad imitatio-
nem, v t manifefte euacues in re gratiam lacramenti,fi non
imiteris virtutem exempli. Qu^enim Deum fide conce* |
pit,fi fidem habeas, idem tibi promitrit : quod videlicet f i Concipi-
verbfi ex orenuntij cceleftis fidcliter velis fufcipere, Deü f “ " °
querntotus orbis nonpotcfttapere,polfis 8cipfeconci- ^ ‘
pere.Concipere autem corde noncorpore,im'o 8c corpo- >
re licet non corporali opere autIpecie,. tarnen plane cot- r
pore tuo quando quidem iubemur ab Apoftolo gtorifica-1
re 8c portare Deum in corpore noftro. Attende itaque vt j
feriptum eft diligenter auditui tuo, nam ft desex audit u, au- j
ditus autem per verbum Dei: quod tibi abiqtie dubio euan- f
gelizatangelus Dei,cum de timoréaut amore eius tecum |
agit prædicator fidelis, quem angelumDominiexercituû
dici 8c eflè non eft tibi fas ambigerc. Quam beati qui dice-
re poflunt, a timoie tuo Dqmine concepimus 8cparturi-
uimus fpiritüfalutis, qui nimirum non eft alius quam Ipi-
ritus faluatoris, quam veritas Iefu Chrifti. VideinefFäbi-
lem dignatiopem Dei, fimulque virtutem incomprehen-
fibilis myfterij•:quicreauittey creatur inte, 6c quail parü eflèt
te ipfum habere patrem, vult etiam te fibi fieri matrem.
(^icun/fe,inquit,fecerit volutatempatris mei, ipfemeus&frater
& forçr & mater eft i O fidelis anima expande firms, d 1 lata
affetftus, neiriguftierisin vifeeribustuis, concipequem
ctfcaturanon capit- Aperi verbo Dei aurem audiendi,‘haec
eft ad vterum cordis via fpiritus con cipiendi, hac ratione
compinguntur offa Chrifti, id eft, virtutes in ventre præ-
gnantur. Gratias tibifanäe fpirit9, qui vbiyisfpiras,1video
munere.tuo no vnam fed innumeräs fidelium animas flip