
De OffiC‘
cümfmod. eftEaingslium , x p x p « tiP « ad Diaconos,
vtfit lumen prophecictuPificutlunienitellarumiïitlpcte.
Apoftol.cum, vt lumen foils in aurora: Euangelicum-ve-
ro;ficut lumen folis cam in itieridie dtcumrulget. t i t ca-,
amteipiex perfe&io t eff icienspaceftatÇm. .Q o *# » « ?
nim eft poteftas perfecta, quæ ad ?açer flores pecnnetiqui
habeni ex officio baptizare, confiteiT.folueroM'gm*.
liaveroperfeaior.quçadEpifcopospemnetrofdllpolsut
clericos ordinate, virgin« ^enedicere.Pontificesconfccrare,
Adfcrthoc!
GapitV
rationes |
curia pria!
cipioQaa--
dragefimx
pcemrcres !
publicam ;
C jl poenitentt,
am fufcipi
ebant.
manusimponere,bafilicasdedicare,degradandos
dfponere.Synodoscelebrave.Chnfmacoficere.veftesSc
vafa facrare.T ercia perfeai(fima,qu* fft tn Papa,qmfolus
poteftquidquidalii poffunr, & multa alia quae non p o k
funtpetalios expedili, nec tranfeunt eciam de general;.
mandato, nifi (pecialicerdemandentur.Adipfumn.loiu.
pertinettrâslatio.Epiicopiveleleaiconfirmati,depolitio
Epifcopi>renüciatioEpifcopi»eleleaiconfirmati,e«mptio
epifcoporum,teftitutio depofitorum mdlciaUs d.tti-
nitio,&priuilegiorum fuorü interptetatio, (edis Epilco-
palis mutatio,conftruere de nouofedemEpifcopalcm y-
bi non fa it, fubiicere vnum Epifcopatumalii&vnum in
duos diuider?, Sc duos vnire, votum Hierofolymitanum
commraare,generate concilium celebrate, legem genera
lem condere, præbendam vel Ecclefiam nonvacantem
concedere, excommunicatjim à fe abföluere a quo non.,
contigit appellare. folus poteft pallium concedere, folus
temper Sc vbique vtitur pallio .foluspdteft cum biga-
mo :difpenfare,&cætera multa folus poteft, quæ nullus a*
lieis poteft.
C a p . X X X Y I I . | I |
SEquirar titulusde prxfentàtione pcenitentium in ca-
pite leiunii; ad cuius euidentiam quaedam prænotan-
dafunr, quæmyfterium hoc diligenter declarant. No.-
tan dum eft ergo, quod in capite leiunii oranes pceniten-
tes conucniuntante fores Ecclefue, vt publtcamaut foie
mnem pcenitentiam fufcipianc,adquamplures^con-
ditionesrequiruntur fecundum iula, tempus, vtdidtum
eft: quia in capite leiunii habitus, & quiam veftereh-
giofa&comis depofitis. Perfona agens fimiliter, quia
non Clerici fimiiiter neque iuuenes de f&çili. Vndedi-
cit Auguftiuus quod iuuenibus non facile poenitentia
committenda eft proptet aetatis fragilhatem , fimiliter
petfonâ, corâ qua agiturjquia çoramEpifeopo ciuitatjs,&
Decanis, & Archipresbyteris„& Présbyteris Pa'rochia-
rum,inquibusmanentpeenitentes:fimiliter modus a-
gendj, quia ia cinerc Sc cilicio. hæc autem omnia quo-
modo fiant, Sc quo ordine exprimuntur, l.d.vbi dicitur,
quodib capite quadragefimæ omnes pcepitentes,quipu-
blicamfufcipiuntautfufceperunt pcenitentiam, ante tores
Ecclefiae fe repraefentent Epifcopo cjuitatis facco indu
tinudispedibus, vultibus in terra dimiflis, reos fe effei- j
pfohabitU'&vuitupioteftan.teSjibiadeficDecanijideftj
Archipresbyteri, parochiaram & pcenitentium præsbyteri,
qureorum conuetfationeminfpicere debent, Sc fecundum
modum culpae,pcenitentiam per prçfafos gradus
iniungere. Pofthæc eosinEcelefiamintroducàtEpifcp-^
-pus , Sc cum omniclero feptem poenitentiæ pfalmos pr.o-
ftratis cum lachryrais pro eorum abfolutione decanter.
Tune furgens Epifcopus, fcilicet ab oratione, iuxtaquod
can o nés iubent, manuseis imponac, aqu^m benediâam
fapefeos fpargat,cinerem prius mittat.Deinde cilicioca-
I pita eo^um ço operiat, curagemitu Ôccrebtis fufpiriis de-
nuncieteïs:quodficut Adam eieélus eftdeparajlyfo, ita
j ipfi pro peeçatisabiiciunturab Ecclefia.Pofteaiubeat mi
niftris vt eos.extraEcclefiae ianuam expellant: Clerus ve-
ro profequatureoscumillp refponfotio:Infudqrc vultus
tui, &c..vtvidentes fanftam Ecclefiam pro fuis façinori-
buscommotam non paruigendantpcenitentiam. Nulli
autem clericorumhançagere pcenitentiam cbneeditur,
led fecundum rigorem iuris admittiad GlecumpoepL-
tentes, his prohibentur. In (acta yeço D ornini coena,
vtintrapatebit, rurfum Ecçlefiap luminibus repraefën-
Itentur. __________________ i
C aI p . X X X V I I I .
Dies, vero ilia , quae caput eft leiunii dies cine-N
ruparàpp^Uatur^quia dijeüla fidelium capita cine-
ribûs afaêrguntur, propte,r cauias prteçipue duas : propter
memoriam conditioiiis & commiflSonis. Diétum.
eft enim-primp, parenti fecundum aliam litteram : Cir
’nis es&in cinerem rçuerteris. Similiter propter memo-
: riam commifiionis. Ëfficaxenim eft.remediummemo-
ria continuata. peccatqrum. Propter.quod lob poeni-
tentibus exernplum e?nibuit, quando poft funera &
flagella in cilicio & cinere , fipe infauilla, vc dicit no-
ftra litera, lamenta poenîtentiae fumpfit. Ago., inquit,
pcenitentiam infauilla ,& cinere. Cinis non habet hu-
morem , fauilla non habet ardorera , quod fît in (pi-
ritualiter pcenitente, cum in eo deficit humor lafeiuiæôc
feruor çoncupifcenriæ. Et fîcutex cinere & aquàfitlà-
uacrum quod appeïlatur lixiuium ad lauandas fordes
veftium: ita ex cinere fpirituali recorda.tione, fcilicet
peccati & lachry mis in doloreanimi fit fpiritualisablu-
tioanimarum. Vnde Hierem. Filia^populimeiaccmge-
re cilicio, conlpergere cinere,planûum vdigeniti facti-
bi. Hæc autem dujp coniqnguntdr cinis&cilicium,qa font
arma pcenitentium. Vnde illo die fpirituales milites
confligunt, qui vfque addiemillum in expeditione fu-
erunt, quod bftenditutin piima Côlleifta Miflæ, çùm
dicitur: Concede nobis Dpmirre prèfidia miiitiaeChri,-
ftiana; iandfcis inchoare ieiuniis. Vnde ifta duo fimul
iungunturiiladie cinis & cilicium. Cinisin capitibu^
fidelium » cilicium in manibus pcenitentium eleéforum,
Nam, ficut fupjradicebatur^ per eiedUonem primprurn
parehtum dePàradifoirepræfehtatEcçlefia die ilia in èiér
6tione pcenitentium» quibus datur cilicium, infignum?
quod Dominus fecit primis parentibus tantùm. eas pelli-
ceaspoftpeccatum. Bent autem in cilicio & cinere pce-
nitens déplorât peccatum : quia in cilicio afperitas&pun-
; itio.peccatocü.intelligitur, in çi nere autcpüiuis oftendi
tur mprtuor.ü E t ideo in vtroque poenifentiamcgimus,vt
inpundlione cilicij agnofeamus vitia,quÆpcrçuJpam.cÔ
mifimus; ^percinemm mortis fencéntiam adquampec-
cando peruenim9.V nde quia diâue ft p.rimd parentimqr
tuo per peccatum:puiuis es, &inpulueefn r.euêrtçns:ideo
puluis finecinis fignum eft&memoria fentenciæ mords.
Quoniamiftodieconuenire debet populus.adEcclë-
fiam,ideo generalis fitiermo, vt çonuertatur àd pcenitç*
riam. Et de his poteft exponi vérbum illud. Conuertimi-
ni ficut in profundum recefieratis filij Ifiael.
G A h. X X X IX .
SEquiturtitulusde recôciîiatîoné pÆnitentmminccè
na Domini,ficutTupra didum eft,in die ccenæ Domi-
nic% pcenitentes yeniuntadabfplutionem.Etapud qùof
dam redditurSymbolum flCatechumenis fecundum La-
odicenfisCpnçilij.confticudonem.pecrçuitigiturlnnb-
pendus Papailio die fieri peccatprum remiflioriëmpce-
nitentibuSjdicens.De pcenitentib. autem qui nue ex grà-
uionbus commflis,fiue ex leuioribus pcenitentiam getût,
finullainterueniat xgiitudo,quintafedaan.t^Pafchaeis
remktendutnRomanæEcclefiç çonfuetudo demonftràr.
p e hocedaro.Hieton.in Epiftola adOceanumde morte
Fabioiæ, cuius pcenitentiam laudat de adulterij( cbmmif-
fione:fiçigifur,: Quid ego(inquît) in abolitis &àndquis
mpror quaerensexcufareculpâ, cuius poenitentia ipfa cô-
fefla eft ? Qms hoç crederet, y t poft motto fecundi vid in
femet reuerlaquo tempore folent viduae négligentes iii-
go feruiçuds excuflQ,agere,(è liperius adiré balnea,volita
re per plateas,ytilj:us çircüferre mpretdcios.Saccum indu
eret,errorempubliçeiatetetur,& cptayrbe fgeâanteRo
manaantediéPafchçinBafilieaquondâLatcrani,quiCç-
fariano tiûcatus eft gladio,ftaret in ordine pçnitentiü epi
fcopis& presbyteris, & oni populo ,collachrymâti,fparto
cdne,cjra ludda,fqualidasn^ân9,fprdida colla fiibmitrèr,
qpeccata flet9 Iftenôpurge't î quasinuetèratas maculas
hçc lamenta nô abluunr.Çur autem fiat ifta abfqludofi-
lo.die fads. innuit BedafuperLucam , exponens illud:
Àcce-:
Ë
Cm ptim*.
Q u à d r a g é
firaæ dicj;
dies cihcrû
àppellctut
quidae fi.
güificër,
&inillatra
idtëtur pto
ponit,
G en. j
S itr.6.
F
G
Gen. j.
jÖftendic'
! quomodo
jindiecoe- .
nçdomioi
, H ,
fiat poeni^
Itetibus pte
Icatorumrc
miilio&ab
folutio.
Trattatu*.
Demon?’
ftrat quare
in die icce-
Bx oleum
triplex:fc^
infirraord
Cacecfiumenorum
&fan6tum
B
confecre-(
tur.&pn*
Accepto calice gratiasegit, Sec. Hic calix ad vet9 iHud Pa-
fcha attinet,cuifiné defiderabatimponere,quo accepto,
gratias egit ob hoc nimir qm, quia1 ve tera trafitura,& ventura
icdei
omniafucrant noua.Lex non foluebat peccatum,fed
puniebad Çhriftus in quintà feria veted legi finem dat
peccataabfoluit »idipfum fonat prima otatio Miflæ,cum
dicitur : ita nobis ablato vetuftatiserrore,refurre«ftionis
fu'iegloriàm latgiatur, quæ dicitur in aliquibüs.Ecclefijs.
C a p . X X X X .
f ÉÉ ; ' , V :.i, fß i ' ; i 0 > ■ \
ÎPfactiam die Ccenæ confecratur Olehm ad triplex offi-
cium:fcilicecinfirmorum,&oleumCatechujnenorüm,
ôcoleumiànôtum.Tres enim conlecradones ex vna & ea-
demfiuhtfttbftantia,&ex vnaolefliquatura. Sicutenim
vna eft Spiritus fan«ftilubft^ntia, qüi muldforrtiiterdiui-
ditur per diuerfa gratiarum dona. Olea autem arbor eft,
cüiuS fruâus oliua eft, cuius fuccus oleum eft. Eft autem
arbor in fignum pacis, habens pinguedihem quain'firmi&
laffirecreantur^rcus & gratia præftatur luminiSi Licet e-
nim fine bleo Deus fanare poflic infirmos, & fugare Dæ-
mones,6tfandificare Chdftianos.-tamen ex oleo fiüntifta
I ^dab.quæ rèpræfehtanr plurima Sacramenta.Vn de Auguft.
morutó' "'inPfal^^ÖleumyifibileinfignbeftinuifibiliSoleiinSa-
hoe capite cramento. Poceft Deus perfe oleum fpirituale tribueré fi-
Exod.i7.
Iucobi{.'-
ne corpbrali»led propter animales aguntur vifibilia, vtin-
üifibiliafacilius cäpiaqtur. Oleum autem iftud ptaefigura-
türinExoflö,vbidicitur:'Pr£ecipefiliisIfraelvtofFerant&
oleuto de ärboribus oliuariim puriflimum.Primo ergo di-
ceridüm eft de oleo ad infirmos i fie enim icripcüm eftin
Euangelio:Exeuntes prxdicabant vt poenitentiam agerec,
& Daemoniamultaeijeiebant , &vngebant oieomultos
segrotösISc fänabanr. Ec in CanonicaB.lAcbbi:infirmatut
qdisin vobisHnducat presbytetos Ecclefije,& orent füpey
eum,vngentes bleb in nomine Domini:&fiin peccatis fit j
dimitt6tur eij&c.Vnde patetjficut exponit Beda,ab Apo-
lis hübe moremtoifle Ecclefiae traditum, vtEnergumenij
vel alij quilibet aegrod vingantUr oleo Pontificali benedi-
«ftione cpfeciato. Gonfecratur autem iftud oleum in iplo
officio confecrationis corporis & fangüibis Domini * non
habet proprium officium, hoc eft, nec in capite vetba fa~
lutationis,nec Oremu^nec in fine concluditurmecfceete-
rsörationeS>per Dominum noftrum lefum Chriftu|n figuntiir.
Exorcifmüs autem fermo increpationis eft contra
immundumSpidtum, vt eiusyirtuspcllacur, neamplius
Catechumeno dominctur.V nde poteftas Diaboli exorci -
zatur&infufflaturin eis,vcerepdapoteftatf.tenébrarumi
transfefantur in regnum Dei per Sacramentum Bapdfma-
tis. Hoefigurabatiftelunaticus ,quem increpat Iefus, & Mxtth.ij.
exiuit ab ifto daemonium. Saletiam dacur eis,vt cohdian-
tut fapiehda, vt non defipiabt a fide Chrifti: nec re tro ad-
ifpiciaht ficut vxor Loth, quaeverfa eft in ftatuam falis*,hoc
eft,ne tetrocedant, nec rbalum excmplum pr£ebeant,nc,c.
in,via cüm vxore Lothremaneant, fed fe & alios condiati
Qnja tarnen modo paranli per fe renunciare Djabofo Sc
credere non poflunt, per eorum corda &ora,per quos of-
feruntur,hocfaciunf. Vnde.congrueprouifaeftéismedicina
falutis ,vt in Sacramento fidei bftpdzentui. Ëc per al-
terius fidem Deo recp.qiliahttir, quiper alteriiispeccarum
aDeoalienati ëflenolcuntur. Er ideo inftitutum eft hoe
oleum ad Cacechumenós inidandos > & vngendos. Hoe
oleo primo in peófcore, deinde inter fcapulas, deinde ba-
pdzados & vngendos faivfto Ghrifmate,poft bapdfmuni'
in vertice & in rronte,vt infra patebi t.
C A P. x x x x i L
1 1 m
EOdem die confecratur oleum fan<ftum j qüod Chni- De olcö
ma dicitur? cuius figufa fppcialiterfflit vnguéntum il-
lüdquödMoyfeS inExodoiubenteDominoïecit j quo
poftmodum primi Aaron & filij eius vnéli funt.-fed poftea appcllatuB
Reges eodemvnguentö vnóti fueruntiVnde vnófci Dömi-^ ixodjo. y
ni vocati funt.SicutfcriptumeftinPfalmo :Nolitetange- • Pfilm,io^\
techriftos meos. Ghdftus enim à Chrifinate dicitür. Per I
iftam enim vnófcionem Cfiriftus figutabatur -, qiii fpeciali-
ter vndus Dei appeïlatur non oleo vifibilismatedæ yfed
pro pardcipibus fuis öléo plenitudinisgradæ -r quödab
ipfo defccdicin omnes Chriftianbs : quia vn&iönc Chrif-
matis reddit Ecclefia omnes fideles Vnótos; Inde eft quod
in yeteri lege foli Reges & Pontifices feu Prophetæ illö
fäcrooleovngebantur. Nunc vniuerfaliteromnis Ecclefia
vngitur , vt non difcordet corpus à,capite neque rei neque
nomihe. ChriftusenimRex Sc facerdos didus eft,De
nobisétiam dicitur: V ós eftis genus eleótiiniiregalefacea-
dotiumv&höc perChriftüjquidkinjrin Apoci Fecit nés tyoÆ
facerdotes & reges, &c. Bene ergo ÿngimür Ctoifmàte,
-Aug.lib. 8j.
'êm
liumtiium, fed tantum ih nomine Domine ïefuChriftb ; Ch.rifti nomine céfeamur-Vnde fecundum Aug.inlib;8jV:
MlmVioi. Verba abrem corifecrationis ifta fiint.-EmitteSpiritü tuum jquæftionum, duo pifces Euangeliciduas perfönas fignifi-
* paracletum de ccelisin hancpingüedineiä'oleiy quam de* eabanc.quæantiquitus vngëbantur,Ôc more pilciufa can-
viridi ligné produccre' dignatus esad refedionem corpo- quam in prpcéilofo mari,fiç in turbulentapopuli admihiris;
Paracletuib,hoceft,confolatorem*Oleumenimiftud jftràtipricvérfàbântür. . . . ;
medei^’m præftat infirmis. Dolbrenim feqüitur ægritudi- j Habet cönfecratio Chirifmatis officium fuiim ipfo die
nem,& confolatio dolbrem. Paracietüs,autem confola- | pêrfe,quod inchoatüràfurßim corda,Sc.^tèrminatur ibijPer
tio interpretatur. Qui mottuus eft,non doletîqtwiti Chri- ! iefum Cbriflum Dominum nofirum. Confecràtut autem in eo
fto fandificatus cft,confolatione,quç ex dolore procediti ! Ibco,vbi pacem date folemüs : vt paX & concordia regnét
nonindiget. Et ideo in confecratione olei ad Catèchu^ ;in nobis penitus. Oleaenim eft arbor pacis infignis, yt.di-
menos vel blei fahdi, id é ft , Chrifibatis paracietüs norij cit lfydorus s & vt verba teftantur confectationis; fed pax
nominator : quia C'at,echutneni quodafn modo réputatur ! præfîgutàta eft in nobis arcaNoè , cum cölümba attülic ^ Gen. 8.
inter mortûos » Chrifmati vèro inter Chrifti confecratos. - ràmum virerais oliuæ> figbificàhs pacein redditam tërræ, |
Fieautëm‘Ghrifmacxoleo&baUamo : per oleüm bitqr j pj
C a p. X X X X Ï . xonfcientiæ.Vnde&piutlentesVirginesàcceperutttoleü Matthä
invafiscumlâtopadibhs.PerbalfamumôdqtDonçfamæ. '
t j T T Staliudoleûm, qüod dicitiiradCatèchuménos 4 illö VndeinËcclef.Sicutbalfamumarömatizansödorenide-
,oleo Gâté- JtLinungunturCatcçhumeni, vtfiquæ maculæinhæfe^ di.HabeatergoGhrifràandusnitotemco1ifcientifc,quan-
chumenpa tint çorpori aut menti * recedant ad taôtùrn olei, ficut pa-> tum ad Deum iraeriusi odoreta famæiquantum àqproxi-
rum. - j tet ex ipfa oration«,cu ttt dicitur:vt fi qùæ illis inhæsêre ad- miim exteriiis.Dc primo dicitur,Gloria noftrâ,hoc elrae-
uerfaraiumfpifîtuum reliquiæ, ad tadum fandi olei om- ftimonium confciétiæ npftr«;âcfecüdo,Chrifti bôôuso-
nes abf céàabc, Sc cetera quäe fequuntur, Dicüntur autem dbïfum9, Poteft etiam nkpir iftraefcttiad e
Gàtechiimehi proprièiqui primumdegentflitàte vertiut fplendorem » quinitebàtin vultu Chtifti,âquoChri(mâ
habéntes voluntatem credendiin Ghriftum. Et q’üia pri—
müm praßceptum eft exhortatiönis in Deuter. Audi Ifrael, | nem:Vifgo de virginc,&c. Quinon ex voluntate
Dominus Deus tuus Deus vnus eft. Inde eft vt is, cui per jexDeonatïtseft. Nifi enfin habuiUet in yultu quiddam
Sacerdotem quafi pet Moyfen Deus pximum loquitur,. oculifquefydereum , nufquam eumftatimkquutituil-
Catechumenus,id eft,audiens nominetufi vt vnum agno- fent Apoftoli,, nec qui ad comprchen dendum vçnçrant
feens Dnm, relinquat errores varios idolotum, Omnes , corruiifenc.Hoceciam oleum, quod nos mcundos eracic, pjalm.io).
autem baptizati à loan ne in poenitencia fuerunt Catechu | Sc fere nos, ficut .dicitur in Pf aim. Vt exhilare t taciçm in
menorum figura, lfti fecundum confuecudineitt Ecçlefiæ oleoi Modus autem huias confecrationis fecundum li-
Romanæ exorcizantut : deinde aceipiunt fal Sc oleb.vn- ' bellum Romani ordinjis fic notatur: Duo Acoluthi muo