XVI. Sunil ttumfmufilbfiquaturas, qui [ifdmt indignes
inEcclefiis.
XVII. Animafideliumfacrificia profeofferripetunt.
XVIII. Contra iüos qui dicunt, Sanftos Deipro viuentibtis,vel defunftisfidelibus
non or are.
XIX. Contra iüos qui dicunt Pradeftinationem precibus minime
adiutiari.
XX. , Contra iuosquï dicunt Sanftosfola virtute orationis, nunquam
folo nutu voluntatis miracula operari.
XXL Contra illos qui dicunt, Sanftos nuüo modo bominum co-
ff rationes intelligere ; vél demones nihil mali hominibus
fuggerere, vel bominum cogitationespercipere.
XXII. Contra iüos qui dicuntfidelium fepulcbra in nulla vénéra-
rationt babenda, velfolemnifationesEcclefu, vteftean-
tusofficij ,pulfatio companarum, &bisfimilia mortuo-
rumfpiritibusnonprodeffe.
L I B R O S E C V N D O .
C a p .I. Defeptem Ecclefia Sacramentis.
De Sacramentalibus, vt pedum lotione, vt Peregrinatione:
An denique Monachis peregrinari ex pediat.
An benediftio aqua, cïnerù,frondïum, candelarumfit Sa-
cramentum.
De concordia B Gregorij & ifidori.
Mortuorum Animaviuis apparent.
De diiùnis facrificijs-,&de officio Claufiralis.
DefanftisDoftoribus.
VUL Hmixet contemnunt corrumpuntque difta Sanftorum.
IX. Vitandifunt haretici & eorum fraudes.
Déforma crucis Qhrifli.
Contra , illos qui dicunt tres tantum clauosfuijfe fixosin
manibus&pedibusSaluatoris,
XU. Ad quam mundipartem Chriftus conuerfuserat.
XIII. De défcenfuChrifti ad inferos.
XIV. Reuerentia exbibéndarebusfacris.
XV. Defigno Crucis.
XVI. De nomine lefit.
XVII. DeTrinitate.
XVUL Quomodo alios confignemus.
XIX. De crucibus du or urn latronum.
XX. De imaginibus.
XXL Decultulmaginum.
XXII. In templis Deus efiadorandus.
XXIII. Quart ad Orientent oramus.
L I B R O T E R T I O .
C a p .I. Hareticorumfraudes.
fl. Uegant baretici verafuiffeCbrïfii miracula.
Haretici Iudaorumperjidiamfimulant.,
Hareticorum emijfarij Catholicorum jpeciem prafiferunt
decipiendiftudiis.
Haretici fuisJeftatorïbus opulentiam temerepoüicentur.
Varias fabulas confingunt haretici.
VII. Aliabareticorumfabula.
FUI. AliaHareticorumfabula.
P alfa miracula ad duorurn facinoroforum fepulcbra fin
fingunt.
Prdatis non detrabendum,
XL Haretici eis qui pracipue aduerfabantur barefis infamiam
imponunt.
XII. Haretici resfacras in ludibrïum vertunt.
XIII. HareticifanftorumPatrumeleuantauthoritatem.
XIV. CatusvindicatHareticiUajphemias.
XV. Corpus combufti baretici vertitur in bufones.
XVI. Ignisprofidepugnat.
XVII. Arnaldus bareticusfanftorum Patrumferiptacorrumpit.
XVUI.Haretici fchedas continentes harefim inpopulum occulte
j ffiargunt.
XIX. Atcufantur Pralati aduerfus Hareticosnégligentes,
XX. VndearripiantHarettcicalumniandioccafionem.
XXL Haretici loti fubibant mortem. .
XXII. Hareticosmeritopuniendos videri.
L V C A E
T VD E N S I S E P IS C O P I ,
De altera vita,
Aduerfus Albigenftum mores,
L i b e r I.
Audtoris Præfatio.
Reator &faftpr omnium Deus,fuftentator &gu-
bernator cunftorum, atque fubleuator fidelium,
quam mirabilis &laudabilis es in omnibus operibus
tuts, qui Sanftos tuos in prafenti repiesdulcedine
cbaritatis, in mortelatificas tua beatitudine vijio-
nis:pofi mortemrtftoresorbis efficis, & eorum corporaftupendhfa-
cis miraculis corrufcare : atque nos exiguosfamulos tuos eorumpa-
trociniis &prafentia ,folatio,& lath ta induisfalutari. Benediftus
es Rex & Saluator mundi, & benedicant te omnes Angeli & de fti
tui,quiatuesvereDeusfolus, qui militibustuis tant excellent is honorisftipendia
contulifii. Sed va,va veritatis Minuits bareticis,qui
proteruis latratibus ore rabido vineam hæreditacis Domini • «y
Sabaothdentecanino & dolovulpinodilater are, acdémolirinon cam.i'i
cejfant : atquefanftorum miracula, qua vident, velaudiunt,aut
certenegant, autfi negare nequednt, deliramenta Damonumpro -
cacher effeaffirmant : &fimplices quofque Sanftorum patrociniis
& folatijsjpoltare conantur. Audent emm contendere nos Sanftorum
auxiliisinnullopenitusadiuuari. Circumeunt mare & a -
ri dam : id eft, diuinasScripturas, &faüacias bumana deceptionis,
vtfaciant vnum profelytum , fiamnhs infernalibus atrocifiime
perpetuo exurendum. Etnotaquodchcumeum dicitur. Exterius
enim fan ft arum Scripturarum carpentes malefuperfictem ad veritatis
medium nunquam ventunt :fedfemperm dulcedine querun-
turamaritudinem,in vita mortem,in cand<mmgredtnem,inScri-
p tuns v eût atiserr or em:falfitatem invent ate. Qmaincontrariis
contraria inuenirenequeunt yàfemetipfis in fudperditioniscumu- q
lum adinueniunt,vt infâmes infamatifiimi inter homines tnale vi-
uant, atque prafentem vit am in miferiis oiimino cofumant.Et quia
humanum corpus faftum à diabolo mentiuntur , eorum corpora
ipfis iubentibusfepeliuntur in fierquilinio,&eorum anima ipfis no-
lentibusretruduntur horribiliter in infernum. Hacfunt, diaboie,
quapraparifti-.inprafenti quidem vita iüis malann mortisfepultu-
rapeiora,&poft mortem,peftima inimicisDei haretiçis pro tibi im-
penfoferuitiorecompenfas. Pefiimusipfemagifter, bareticos valde 1
te détériorés difcipulos pefiimam borrendapaftonis do ces Compara- i
tionem: cuiiüi inprincipio male accommodantes animum demalo >
ad peiusy&peiorikdpefimum continue alterantur,quodillisver-
titur in babitum aterna mortis infeparabilisaccidentis: & mala ;
argumenta poenarum perpetuitatis claudit fine fine conclufio tor- !
mentorum.
His videntur in parte fauere temeraria ftudio falfitat'ts qui- !
dam, qui gloxiantur nomine Chriftiano, regale nomen ne- |
Igantes, operibus & fuperftitionibus adharentes, abbreuiantes ’ r
manum Domini quantum in eu eft, vt nequeat liberate ; afferentes
Prxlatos Ecclefta Chrifti animabus mortuorum fidelium remiftio-
num indulgentiis nonpojfe vllatenusfubuenire : nuüiusSanftiani- |
mamantedtemludicij ccelumafcendere-, atque nufquampatipce- H
nas animas, nifitantummodo in inferno. Neque baberenotiùam j
etiam eorum, quosdum vtuerentjn faculo dilexerunt.
Hac & alia friuolafecundum motum fut cord s, quafi de ratio- I
ne nituntur oftendere : aty nouis, vaniftfeopinionibusfubinduftis, j
cordafimplicium euertere meliuntur;ficquefit, vt coeci fadi du- '
ces cæcorum cum eis infoueam dilabantur.Seminant enim vaJ Atatt.i$M
na, &falfas infanias incordibusaudientiUm, &fuperueniens ini- I
micusbareticus, cumeosmendaciisdeditosinuenit,& àviaveri- [
tatisfemotos, fuperfeminat erroris baretici Zvcaniam.fie effictun-
tureoplusaptiad fufcipiendumfemenerroris , quo ah Ecclpfiatra-
mite longius deuiarunt, fatti pracurfores hareticorum. G audent
vtderifcioli,&fanftarum Scripturaruftiernentes fententias,nulla.
tenusaudire volunt vnde àfuis errorïbus compefcantur. Pafcuntur
adulaiiohtbus perdit orum ,& let b ali vulnere fauciati, adiutoribus
fuis vulnéra aterna mortis infligunt. Quia veto diligentes in eis bon
num,quod a Domino faftU eft,&perfequetèspro modulo noftramihim
a
Ijâ.tf.ÏO,^
Ifa.6,1.
Pf* 88.JO.
B
nimaparuitatis malum qüodfaciunt, eos in vifceribusUTü Chri-
fti ample ftimur, cupientes creaturam filam reftituere Creatori,ne
fauiftimus lupus hu retiens,C lui fti pues ober rates venenata dente di
lahtet,qutbufcumque valeo latratibus minimus EccleJU, Catholic a
caniculut,illiusprxcauendofententta,quadetorpeHtib.cliricisdici-
turperPropbet3L:¥âÔti(unt quaficanésmutino-valenreslatrare
; eafdemoues ad caulam veritatis reducerelaborabo: in qua
organum Spiritus fan fti beatifiimus PapaGtegonasApoftolorum
principis Petrifucceffor,dignitateac moribusfilijDeiinplenitudine
poteftatis, Vicariusfuperfoliumexcelfum & eleuatum inter pafto-
fesprafidetfummus, de ipfoftlij Dei throno velfolio imittqgsfulgu-
ra fanfta pradicationis corda fidelium defiderijscaleftibusinflam-
mantia & voces laudisDeocantantescantïcafalutaria atque toni-
truacomminationibusdifirifti Deiiudicij & after iefententijs ba-
reticorum animos,&prauorum omnium^ deterrentia. Cum igitur
à fan ft is Patribus & Do ftoribusfolium excelfum & eleuatum, vel
thromu Dei excellenter Ecclefia Romana dicatur, qua caput Eçcli-
/ï<e Chrifti & materextat fan ftiftima.adbuneergopracipuumPa-
trem Gregoriumfedentémfuper alttfiimumDeifolium, deuote&
humiliteraccedamus:&qmdquidnobisprotuleritfuperhis,dequi-
bus inter nos oritur altercatio fin cordis armario recon damns. Panto
enim pulcrius &verius nobis arcana coeleftia, & occulta fecreto-
rum reuelabit, quanto magisfanftitate, dignitate, aefeientia Domino
propinquauit. InJpeculo namqueaternitatis ipfum credtmus
omnia contemp lari. *
Adh ; c autemfortafiis refpondet mibi cauillofe contrarius : Tu
folusficlaudas Gregorium, vtteflisvnicusinueniarisinlaudetua.
Ad quern ego: Accédât,inquam, alius igloriofifiimus fcilicet Hifpa-
niarumDoftor Ifidorus, & quid de tllo inhbroVitomm illu-
ftd\im,reuelante/piritu veritatisfenferit, foliciteaudtamusdeta-
to viro veritatis teftimogium perhibendo dicit : Gregorius Papa
Romanæfedis ApoftoHcæPrçful»compun&iônê timoris
Dei plenusj humilitaté rummusjtaRCoq-, pergratiam Spilicusfan&
i feientiæ lumineprædicus, vt non modo illiiu
pwefentibus tempoMbus'quifquam Do&orum fed ne in
praeieritis quidempariaetitvnqusim.Etpoftpauea : Vir hie
Èxcellenciflîmus, &c. Hacàbeato lfidorohade Ulo excellenter
funtpofita, Vtfimaiusfuperlatiuogradu vfualiter inuenijfet, in e-
ius lande, tantiPatris exigenxib.mentis, fummum celfifiimo addi-
diffet.Et quia in oreduorgnivel crium teftium vocediuinaLe-
gis ftat omneverbum, fanftifiimus tile Petrtu fanfta Romana
Ecclefia matris Diaconus,eidem fan ftifiimo Patri Gregorio tempore
diuturno,fanftitate,_familidritate continua&dulcifiimis ami-
citiis tenerrime cópulatus accédât,& quid ocülis corporis& mentis,
demagifiri& Patrisfanftitatis excellentiaviderit f&aquoeius
fan ftapradicatio fonte,& expofittonesfacraLegisexplanataab ipfo
mediantefanfto Spiritu emanauerint, nobispropofito timoré mortis
rèferat:vt eiusfanfto teftimonio adhibentesfidem latemur\praui
veritatisamulierubefcant inuiti:Voft mottem quidemB.Greniret.
Contra Mos,quid:cunt Dominum Chnfiumlefum ,vel Sanftosr
- ius, in bora mortis Sanftorum non adejfe ad folatium ant-
warum j & nulliusanimam exircdecorport
B R e so ft i v * : Nönnunquam in confolationem egredientis
animaftpfeapparere foletauftor ,acretftbutor vita. Etin £&+•
alio Cap.dicit idem: Sciendum eft, inquit, quia faepe ani*
mabus exeuntibus ele&orum , dulcedö folet laudis
ccEleftis erumpere, vt dum illam libenteraudiunt, difto*
lutionem carnis ab anima, (entire minime permittan-
tur. ' '' f
V t aurem pr*mi(Ta probaret exemplis i addidit dice ns.
Hoc quod deTarfillaamiramcain homilijsEuangelij di-
xifle me recolo,replicabo,qu$ inter duas alias forores fuas
virtute orationis,grauitate vitse.fingularitare abftinenti*,
habitu continen ti 5 ad culmen (an&icatisexcreuerat.Huic
per vifionem atauus meus F*lix huius Roman* Ecclefi*
Antillesapparuit,eiquemanfi©nem perpetuae charitatis
oftendit,dicens. Veni, quiateinhaclucismanfionefu-
fcipio.Qu*fub(equentimoxfebre correptaad idem per-
uenit extremum. Et ficutriobilibus feeminis virifque
moiien tib us multi conueniunt, qui eorum proximos co -
fol entureandemhöräexitus ipfius multi viriac feemin*
circumfteterunt, cum fubito fiirfumilia refpiciens Iefum
venientem vidit , & cum magnaanimaduerfione ccepit
circumftantibusclamare,dicensäRef1<fi«,me(fire,Ify«fvr»if,
cumquein eum intenderet,quem videbat,fan#a ilia anima
corpore folutaeft.Tantaq; fubitofragantia miri odor
ris afperfa eft, vt ip(a quoque (iiauitas cun6lis oftenderer,
illic auttorem fuauiratis venifle.
Item idem.Neque hoc fileo, quod probusDei famulus
de forore fua, M ula nomine, puellaq; parua narrare con-
fueuit,dicens: quod quadam notfte ei per vifionem ianöta
Dei genitrix virgo Maria apparuit,atque co*uas Stinalbis
veftib uspu ellas o fte nd it.
■ Quibus cum ilia admifteriappeteret, fed (e(e eis adiu-
gere non auderet, beat* Mari* Temper Virginis eft voce
requifi.ta, an vellet cum eis efle,atque in eius obfequio vi-
uere.Cui ctim puella feadem diceret ,volo-ab ea mandatu m
protinus accepit,vt nihil vltra leue,& puellare ageret,a ri-
tu & iocisabftineret,' feiens per omnia quod inter eafdem
vitgines, quas viderat, ad eius obfequia die tricefimo ve-
Quibus iuftis , in cun&is fuis moribus puella
__
C a p . t / i '
fine graui dolore.
mutata eft , omnemque à feleuitatem puellaris virae
B. Gregorij gorij^vtin geftisipfiuslegitur^quidam ex maioribuseius j magiftragrauitatisdeterfitmanu. Cumquceam parentes
Dio*
Eode l. c.16
f
U^.c 69,*. facraeloquia follicire perlegentes, qualiter gefta fiierint,
tadem (inf. ^ ^t>m‘ ne»cum ftupore nimio mirabantur&fan^tiffimum
Diaconüm Petrum requirentes petebant, vt de his,
fandtisfuis verbis fimpliciter illis faceret fidem.Qui retu^
lit eis verba fidelia:fcilicet B. Gregorij didaminis tempore
fevidifle in columb* fpecie fiepius Spiritum fandtum
r. fuper ipfum defeendere, & Angclum Domini collo-
quentem llli. Hoc etiam abeato Patre teftabatur feaccepiffe re-
'jponfum,quod non dm pojfet viuere, exquobac alicui reuelaret. Vt
f refponfum accepit ita faftum eft, vt hocejfet cnnftiseuidens tefti-
mohtum, beatifiimum Patrem Gregorium inter cater afan fti Spi-
I ritus cbdrifmata,etiam Propbetia Jpiritu refulfijfe: & ea qua Pe-
j trus Dei famulus de illo retultrat, effe veritatis effeftui mancipata.
Qutsad hoc vel infanuspbreneiico Jpiritu aghatus tantorum San-.
eius mutatam efie mirarentur, requifita rem rerulit, quid
fibi beataDei genitrixiuftèrit, vel quo dieitura eilet ad e-
ius obfequium indicauit. Etpoftvicefimum&. quintum
diem febre correptaeft. Die autem tricefimo cum hora e-
ius cxitus propinqualfet, eandem b eatam Dei genitricem
ctim puelfis,quas per vifionem yiderat, ad fe.venire con-
fpexit. Cui etiam te vocanti refpondere coepit & reueren-
ter depre(fis oculis apertavoce clamare :Ecce domina vehio,
ecce Domina venio. In quaetiam voce (piritùm reddidit, 8c
ex virgineo corpore abitura cum fandtis virginibus exi-
uir.
Item idem beatiflimUs pater Gregoriiis in alio capite
de quodam reuerédo fandtiratis pres by tero (crip(ît,quod
cum in hora mortis landlos Apoftolos Petrum & Paulum
ftorumtampracîara tefiimohia réjpondeat ? His ergo corroboratus ! ad (eVcnientesconfpicerèt>cum/magnal*titia ccepit cla-
Eodli.e. 17
in Domino,feponens ad tempus profequiea, quade miraculis fan fti
confefforis Ifidori caper am enarrare,exDialogorum beatifitmiPa-
tris Grpgorij libro ad eruditionem fidelium contra temerariosprofiram
argument a, mentibus dubtjs rationabiliter fattensfidem.No
enim eos exiftimo rtfiftere pojfe huius viripraclartfiimi authentiek
tefimoniis. Inter [tram etiam quorundam Sanftorum auftorita-
tesperpaucas me occafione comperta, calumnientur me qua-
rerefilterfugia, & auftoritatibus varijs veile
illos ducereper deuia.
mare-, dicens : Beneveniantàommïmei, bene reniantdomini
met. Quid ad tantillum feruulum veftrum efiis conuenïre dïgnatïi
Venio, venio,grattas ago, grattas 4go.*Cum hoc iterata cçe-
bro voce repeteret, quibus hocdiceret, notifia , qui ilium
circumfteterant, reqtiirebant. Quibus illead'miran-
do relpondit»dicens. Nunquidconueniffe bicfànftbs Apoftolos
non videtis ? Beatifimos Petrum & Paulumprimos Apoftolorum
nonafpicitis ? Ad quos iterum conuerlus , dicebat. Lcce
venio, ecce venio.Atque inter h*cvetbareddidit animam.
Et quia véracités fandtos Apoftolos v iderat, eos ètiam fp_
— — — — y - ■ ~'-Vr