lfai. 38.17.
B
I* Forte fl
iïioni.
IJai. J 8.8.
éfcrina , ac follicitudîne filios pariunt fpiritalcs, quorum
vnus ait, Piliolinm quosïtenm parturio.Et hic partustion fine
doloreroporrctenim râlerngaudere cumgaudentibus, fiert
cum fy^flentibus, jinfirmari cum infirmé, vrïctim fcandalizatis
& ra ulta huiufmodi.Eft etiapartus fpirkalïs,quando anima
ftérilis & infecunda à timoré Domini concepirjk
conuerlàad Dominum bonorum operum initia parit.Eft
in hoc partu quis dolor ? qüando caro refiftit fpiritui,con-
fuetudo voluntati, quando ipfii mens modo vu.lt, modo
[to^timet, modo impellitur dcledtacione boni, modo re-
trahitur à defiderio raah? Eft & partus pernitiolus , quan-
dohomocôcipitdolorem,&paritintquitatera,qnconci-
pitacquirendiafFeâru&pariteffe&u; vnde Dns in euan-
gelio Vapragnantib.&nutrientibus.Vç jpfe&o fie çoeipienti-
bus, & fie parientibus ; quia eefi modo exultent cum male
fecerint, & lfctenturin rebus peffimis, imminente iam
morte iicut parturiensdolebunt. Sicut enfin mulier, quæ
cum deleâatione concepit magnis afficitur doloribus
cum parit ; ira profeâo anima voluptatibus,vitiifque cor-
rupta cum ipfius corruptionis cæperit morienti apparere
ftipendium, triftitia dolofibufque conteritur ; & fera poe-
nitentiareuerfa in fe , incipit fentire quod feriptumeft..
Ambulate in lumine ignisyefiri, &inflammaquam fuccendifiis
vobis.
Poteft fane partus ifte dici poenalis,quando möriensin
8. Faciantquando.C.Cam.Faciancräiwfle quando. .
9. Enim hie faerint in malo. C* Cam.Enim^ermf hie in malo.
10. Adpatiendum. Oximesmanus &c. C. Cam. Ad patiendum.
Quid tu. qui bona & reliqua, vfque'ad.Q»»« mam*.
n. Manus tuaediffoluentur.C.Cam.dijfoluentur.
u. Vijs viam ingrediatur.C. Gam. Viis terram ingrediatur.
ij. Et horrorera & C. Cam.Ec EYrarem &.
14. QgoquefaJkuaris animx compundio. C. Cam. Quoquef/2
anima falutar.compunc.
ij. Cibi perniciofi quLC.Carm CibipermcioJJimiqui
16. Furta,& cetera. C.Gäm.Puita,bla(phemia8c cetera, .
17. Fratres non C.Cam. Fratres tharijftminon.
Sermo Nonas.
INfeliciah^ctemporäin qu£ nofträ ^täs deuenitin pet-
fona Ecclefi® Ezechias deplorans. E cce ( iijquit^ inpace
amaritudo meaamatifima. Verefratresitacft,amaravide-
batur perfceutio , ledinipiapétfecUtionenonparuabonis
eratconfolatio » quando non erat * fiólionis locus
nullum otip vel diffolutioni tempus; quando quidam
Tij neceffitas cUndtos fere cogebateffe perfedtos, inftan-
tibus cunöis in gradibus fui$,tarti fubditis quam Pr®latis.
Sublatoautem timórejrtataefi difiblutio,creuitambitio,
hönores& diuitiae virtutibus pfaiponuntur,viriadeliriis
nimiuntui. Itaque P rophetalfaias, cum Apoftolicam
prsdicatiönem, & triartyrain fortitudinemdeferipfifiet, panapartant;&mortuusDcenam?q u a m p e c ^
cernens multos, perfecuriohcceflante, pacis tempore| p it,quafifeliciffimamfobolempanens,jxcipit, quafiin,
detenus Corsiiifle;fatuberrimum eisfutur? calamitatis in-1 feliciffitnam fobolem panens, excepit. Quanto reheius-a
fudit timorem, F/wtafefinquiens) quiapropeeft dies Domini, timoreDomini, concipit homo prqpeccatis pcemtudi-
duafivaftitask Domino veniet. Propter hocomnes manus dijfol-1 nem, & morum parit conuerfionem? Qui quidem partus
lemur, &mnecm beminis tubefca&cmmtar. Dc his, vt I [ii]qaamuis fit nonfinc dolore, gaudium ramen crear m
nouitchariras wftra, heftetna die traftaoimus, & quo- tianquillitateconfciemne, qo.acumpepermtpuerum ,um
modo vel ad pmnitentes, velad morientes pettmeant.fi-1mnmmtmtpreffuruproptergaud,um,ic .puftmmMtmUcbn-
cüiDominusdeAit.etplicaiymqs.Seqmttitamem.Torfi.' mbinguudio[ii]metent.8c,beAtiqmlugct,quoMamipficonJola-
ones & dolores tenebunteosvidelieet, quorum manus fue-j buntur. ^Omnes igmir qui vel fidem deieruerunt mu.tr
tint diilolurx quorum cor rabidum fuerit Sc contri- fupplicusinperfecuuone , vel qui corrupt! Vitus pacis
tum.Torfionesveutris(um;doloresmembrorum. abhffiftntrempore , quafipammens dolèbuntvelfalu-
Eia fiatres omnia flagitia ex venre fumunt originem briterpmuicendo,yelinfehcitermoriendo.J»«/5«i/5lleu(i
perrtlccteraveromembra&cinoraperpetrantur.Exgula JirraiiiBumjïiaiwjïllpeiiir. Videat camasvefttaErattes cariffiquippequxventrisfaturirateperficiturJibidinumineen
10 Proximusmulrismodisdieitnrideftloco, tempore,
tiuageneraniut,exquibns fomkationes,&oromaim-lnatum,cognitidne,fimilitudmedilea:ionevmiferat.one.
mundici* genera procreantur. Porro per linguam bla- Loco, ficuc ille dims proximus dicltur ,quiei deproximo
fpbemia,per manus fürta,velhomicidla,&csterahuiu'l^ vicinatur.Tempore,ficur die qui decedeutnnullo alio inr
modicommittunturderuienribusinhocipfiimoculisad terueniente,fucce,dir. Natura,ficutommshomoomms
explorandum, auribusadaiidiendum.pedibusacincc-: hominisproximuseft,vndediciturDll^erprM:>l»«mr««l*
dendum. Igitur anxietatem mentis, qute.rVJimminente ficutteipfum.Quod de omni[ijJhomine lit didtum,vtnul-
morte,exflagitiorumrecordatione procedit.pertorfip-, lusambigitChtiftianus. Cognatione, neut patri filius,
nesexprelfas intellige;illam veto, quamfacinorarerae-; rearerrratn,cognatuscognato.Similttudine} licutbor\us
morara parturient, per dolores. Q u * enim tunc, fratres b ono, malusmalo , etiarhfiloco temporeque qi nuntii
mei fligitiofis erit triftitia^ cum viderintfe v i l i lW , a c fint, fimilitudinetameïi proximus «ftimatiir.Porto dile.
breuiffima: voluptatis piitredine.sterrialupplicia meruif- 61iohe ita fibi poffunt homines proximieffe& conmn<äi,
fe? Qaseti'am tuncfacinorofis anxiecas, quorum crude- vt multitudinis credentium merit cqivnum, & anima
litati crudeliffima tormenta redduntur ? Quid putatis j vnain Domino.Miferatiorie,ficutSamaritanus proximus
chanffimi ? nihilnefapoHStuncinfipidis his,quibusVti-j fuiffeilli,quiinciditinlatrones,quiafccitmifeneordiam
mini, cibis hora ilia profunde t/ felices quibus ven trisde- i cum illo Euangelio tefte probatur. yirqitaqu?iufte, lo-
litise has torfio nes nor. parant, quomm membra hie cir-1 brie,pieque viuenti, proximus eft qüilibet fimiliter Vitlesj
cumciduntur,vthostuncdoloresrvonfentiant. Torfiones'. proximuseftangeluS,ficviuentigratiflimerauei)S,proxi-
( in qui t ) & dolores [5] tenebunt. Quanto ytilius torfiones
torfionibus praeueniuntur dolores doloribus cauentur,
v t totum hoc imo multo minus, patiamut peenitendo, ne
cogamur pati calia möriendo. Itaque quoties memoria
voluptatis expert^ mentem tuam afhcit,& excitat defide-
rium.^iftidiumquevilishuius ingeritedulij3&importat
horrorem,torfiones£63rdfi*nesfpiritpales,perquasnimi-
rum torfiones illas,quas in morte multifentiunt,euadens
fententiaminter diuitempurpuratum, &pauperemLa-
zarumafanfto Patriarcha [j j prolatam quafi tibi dirigi
Lue. 1 g. iA exultabis,Recep/j?t bona in vita tua, & Lazarus fimiliter mala.
Nuncautem hicconfolatur, tuverocruciaris.
Sequitur, Quafiparturiensdolebunt. Eia fratres, non eft
lfm- ij. 8. j'g'jdölqr ficut dolor pärjurientis.Eftautem partus carna-
( ! lis, partusfpiritalis,partus pcenalis. Et certe.Muliercumparitytrfiitiam
habet, qäiavenithora eins. Dolor in membris,
mors in oculis,timor yerfaturin confcientia, quisvero
fit fruiftus ignorät.Spil'italis pattus eft,quando San<ftidomus
infiiper&ipfe Deus,ûc viuenti benexjperandigrati-
am fubminiftrans.
. Sic&peffimo[i4]cuilibet,peflimus quilibet proximus
.eft,fiueh6,fiuefpiritus.Nâfornicationis fpiritus fornicà
nis,fpiritus fuperbi«[fj3fuperbis proximus perhibet,&
cùiusvnufquifque invitiis velvircutibus induicfimilitudinem,
eius ôeyieinitatem meretur.Credendum eftigitur
morientibus fpiritus & bonds, & malos effe præfentes,vt
boni à bonis fufcipiantur,mali à malis torqueantut.F««/-
qutfque(igitur ) adproximumfuumfiupehit. Apparente enim
dæmone fornicationis immundo cuilibetmdrienti, non
poteritnonftuperequividerit. Quqdblandumcetnitur,
jJciucundumdum fuadetur, amatum fentitur.dumim-
propetatui: ftupetque mifer duruminuenire & immitem
! quem faepe fuerat expertus fuauem.-Noftraigitu.t intereft
fratres, tales nobis faccre p^oxirnos, qui in ilia hora ttemendaconfolationinobisfint,
non horroti.Felix qui vitae
munditia & morum honeftatc angelicos Spiritus ita fibime
E
Gai. 4 .19.
Rom. ii.ij,
1C0r.11.19.
Pfal.7.1^.
Mat.zjf.19.
Prèu.i. 13,
F
Ifai. jo.11.
* An forte
legénduni
viSlt. i ' v
G
Ifai.i). 3.
Matt. il. 3 j
ASlor.jf jz.
Luc.io.}6.
H
, Ofia j . i.
bimeruetit habere propin quos, vt quafi amiciy&proxi-
mi egredienti afiiften tes,velut bene cognito adgaudeant.
In hiftorijsfidedignis legimus Angelos morientibusfe-
pe aftitifTe,Sandlofque,quos fpeciali deuotione colebant
dum viuerent,in extrema neceflitate habuifTe praefentes.
E contra nouimusnequam Spititus illis, tetribili vultu o-
culifquefiammahtibusjinfernalibusarmatosinftmmen-
tis apparuifle, qui illorum fuggpftu viuentes, vicijsq;
fefc fcriminibufque polluerant. Htfandiergo adtantam
dantatemammiFatione& ftupore, egredientes corpqre
perceliuntur, Screprobiad tantum horrorem, mentis a-
lienatione ftupidi efheiuntur. Vnufquifque itaque'adprbxi-
mumfuumfiupebit. Etadditur,.F<*«« combuftavUltus corum.
Hocad reprobos tantum arbitror refcrendumv
Per facicm maxime& vultumhomoab homine difeer-
nitur,& fingulari cxprelTione a fingulis finguli cognofcur
tur. Solentautem quorundam criminutn rei in facie cau-
terio denotari, vt quia vultus latere non potdft, & crimen,
quoque, quod vultus deformatione publicatur , latere
non poflitr Vultus animae,vt mihi videtur,con{cientiaeft,
qua;omniumadionum [ 17 3 fermonum infuper&cogi-
tationum teftis eft. Qualifcunque eriirn homofit, coq-
feientiam fuam latere non poteft. Confcientia quippe
quafi {peculum animse eft, in qua p rofedddefedusno- l
ftervel ptofedus deprehepditur,& omnis ftatus hominis
interioris agnofeitur. Eia.fratres chari(limi,nemo fecurus
fit;facile peccamus, faciletranfgredimiir, facile ad otiofa
jqua;que, ac vanadilabimur ,& quafi non fentientes ad il-
.licita per«ahimur,ficutfcriptumeft. Pachts efiEffraim quafi
panUfubcintiicim qui non r.euerfatur. Comederunt alienirobur
eitts, & ipfeignorautt, fed & cani effufifunttn eo, &ipfenefciuit.,
Veruntamen non tranfeunt.in venti\m;peccatatioftra,
non tradu n tut obliuioni, fed in ipfa confcientia, Velimusv
nqlimus, feribuntur. Dicit Apoftolus quofdam cauteria-
tam habere confcientiam, id eft, iniquitarisfiammacom-
^■ L'■ égÇo;
feftafane[i83tlliusfurur«calathitatisindicia,Grudelitas,
Indignatio,Ita, & Furor. Cmdelitas eft ^19] quando iral
mod urn excedit; Indignatio quando perfonae alicuius, )■
qui fecitiniuriam,certaaliqiianota vilitas innotefeit; Ira !
in voce folet apparere vel vuitu;Furor in adu.Dies itaque j'
ilia crudelis erit, quia in eh maximse crudelitatislpecies!
apparebit, quando elementa ignis calorefoluentur, é"in cön-\
Jpeiïiï Domini ignis ardebtt, & incircuitu eiustempeftasvakda.
Plenus erit indignationis quando diuina maieftas, & hominis
innotefeet infirmitas, manifeftumque £ zo ] erit 0-
mhibus, quomodo aduetfns tan tarn poteftatem tanta fx-
uibrat infirmitas, vt nullum lateat quantum debeat indi-
gnari Rex gloria;, quod bantam fit paffus iniuriam a vilif-
limo puluere. Erit & plenus irae, quando vox ilia terribi-
lis au die tur. Difceditea me maligni in ignem ecternum, quipra-
paratus eft diabolo & angelis eins. Quim profedo lenten-
tiamiudiciis, furor fequiturtribulautis, quandoeunribus
illisin combiiftionem aetetnam, nulla erit èfFugiendi fa-
culras,nulla (pcs euadendi. Adponendam(inquit^)terram in
folitudinem eius, & peccatores conterendos exea. Ethoccerte
mamfeftumuft^uódterraponetur^tuncirifolitudinem^
fiue tetrte nomine mundum , fiue terrenam illam ciuita-
tem, ideft Babylohem, veUsintelligerel Aliis quippe
translatis ad coelum, aliis pcenis infernalibus deputatiSj
remanebit terra abfque haoiratore, id eft mundus fine
homine ,& fola damnata erit ilia ciuitas, fine boni alicuius
fóciétate. Tunc & peccatores terr^e co riterentur de ea.
Peccatores ecelidaïmonés fu n tq u i mox vt inuentaeft in
éis iniquitas, cqntriti funt de ccelo, & non eft.inucntus eis
amplius locus in e o ..
Peccatores vef o terr® homines funt, qni:qtiotidiè peccant,&
tarnen terram inhabitant, donee vltimo die data*
fententia,a terra penitus coqiiteran tu r [ii]& ad inferosde-^
trudantur. Sequitur,quoniarnfiettacoeli non expandent lumen
fuum.Obtenebtatuseftfolinortufuo,&Lunanon]plendebitinlu-
Pet.jt id.
pfal.w.}.
Apoc. 11.7»
i/a.i).io.
buftam : quæqnidemcombuftîoplerumqueànobisabf- j wîiMe/tto.IndiequippeiudicijapparenteChriftoin gloria,
conditur dum viuimus, fed née hos,necipfos qui aderunt I ficut lucerna permodica,in radio folis nihil luminis pro-’
Spiritus i potent latere quando * m oritur. Merito igitur [ferre videtur, ira otpnia fidera ab illo fplcnd ore abfprpth j
ùtyf^ïesconibufidVttltuseorum, difTolansquippemahibus, | intüentibuscernenmrobfcura.Sedhæc,quæbreuicerfii-!
& corde contriro^nter tprfiones & dolores , quôs morte/i per diem iudicij expofuimus, ad tempüsAntichrifti afbi-
imminente fuftinent peccatotes,qu®ciirique nonfuerint | trorpoircreferiijVtinceUigatur Ptopheta dodtiis in Spirit
pcenitenti®medicamento,autvnguentocontritionisfa-' ‘ ~ "
nata,erumpen t in medium, &-multa, qu® nuric videntuc
(äniftima,tum prefefbo apparebunt adufta. <
v Sunt cette opera (plendidalabor,vigiIi®, ieiunia, mu-
nificentia qu® omnia fi fuerint petuerfa intentione cor-
rupta, nihil decorisafferunt confcienti®, quam nimirum
cogitationam fuarum reddit àccufatrix fiammacombu-
ftam.Si quis fane contender« banc etiam fernentiam pce-
j nitcntibUs efTeaptandam , poteft non inconuenienter in-
; telligi inter dolores, quos poenitensquifqiieihrècorda-
tione fuftinet peccatorura , dum diligenter latebras o-.
j mnesfuæexplorât conlcienti®, & omnia,quæcommifit,
fubtiliindagatione reuoluitjmulta apparere tunc illi con-
cupifcenti® igné combufta, qu® priùs lucida putabantur
& upa. Cumigirarnomine Babylonis cenfendifint,qui
in Ecelefia perdi te viuunt, vel ab Ecclefia,vel fide corruc-
funt; deferiptum eft onus, quo velconuerfipcenitendb,
plemendi, vel quo perfeueraftites in malo morientes fue-
, rant opprimendi. Procedit Prophetatempusilludmilè-
rabilé: myfticq fermone defetibens, inquoadeofupera-
; bundabit iniquitas, ÔC refrigefeet charitàs, vt dignifint
: quibus mittaturfile operator erroris,homo fcilicet pecca-
tijfiliusperditionis de qdo feriptumeft. Pattern eiuspracedet
egffias. Quam quidem egeftatem in fequentibus Propheta
nontacet, & primum de die iudicij fermo contexitur , y t
eius terrore vida, q ü ® tunc maxime abundabunt, faciiius
caueantur:vel tormenta,qu®inferetille blafphemus,ma-
gnifieentius tolerentur.Sequitur ergo & dicit,Ecce dies Do-
mntvenit crudelis & indignationisplenus,&irafurorifq3. Et a-
pte fatis dedievltimofinguiorumfermone præmifio, àd
jllum , qui ynus omnium quantum ad prtelentcm vitam
vlrimuseft, propheticumconuertif elqquium, vt qui ilium
i.’lhepi.y
leb 41.13.
non timéht,expauefcant vel iftum. '
Çommemoranturautem hic quatuor quædam, manitu,
primum de Apoftolorum prædicatione, poftca dç Ep-
clefia: perfecutione, [zz]deindede Gentiumconuerfio-
ne&pacis.tranquillitate, & fie delapforum poenitentia,
& mortis terrore, poftremo de tempore Antichrifti, & re-
tributioneiuftorum,&malonimi[;3icondemnationeo-
raculumtexuilTe. Sedquiaiamhorapr*teriit,ad h®ciri-
daganda tempus aliud qccupemus, quoliberiiiis conue-
nientes in vnum,aperiamus os noftrum in laüdem& g lo -
riam Domini Iefu [ 1 4 ] Chrifti; qui cum Pâtre &Spiritu
fandko viuit & régnât Deus.per ômni^fæculafæculorum.
Amen.
V A R IÆ L E C T IO N E ^ .
i. Neceffitas ftancibus in grad.C^Cam.Neceffitas cmSlot. Etrcliqua
vfque ad in pad.
; z. Quorum fuerit epr cabidum & contritum. Eia. C. Cam. Quorum
cortabidumfuerit, Sc quæ adiecimus rfquc ad Eia.
P? 3. Cxterarero membra. C.Cam.Csctera membra.
4. Imminente morte.C.Catn. Imminente iam motte. '
3., Tenebunt. Quoties memoria. C.Cam.Tenebunc.QuantOTti-
lius & cietcra rfque ad G^uoties memorta.
6. Suftines(piritUales.perquastorfiones.C.Cam.SuftincsAnitas
, les tales per quas nimirum torfiones.
■ 7.’'Prolatam tibi. C.Cam.Prolatam quafi ribi. ">
8. Dplor ficut dolor parturientis.C.G am. DolerficparturitntU.
9c Flentibus. Eft etiam. C.Cam. Flcnci!jiis,<»jîrw^r<J& cæccraTf-
que ad Efi etiam.
-, I©. Timet,modoinipclliturdelcftatiouebôni.modorctrahiturà
defiderio mali. C. Cam. Timet, ino'döpnfumit modoim>.
pellitur defiderio boni,modo retrahitur a deleffationemaU. -
ii. Quamuis fic non fine dolore, gaudium tarnen créâtin tranquill.
confc.quia cum peperericpueruro.,c.cami (Quamuis
non fit fine dol. gaud, tamen préparai in tranq. confcicn.
quia cumpeperit puemm. ,
iz. Meténr.Omncsigitur.Ç.cam. Metern,&Beatiquilugent,qtto
niam ipfi confolabmtur. Omnes igitur.
Jvf-Ijt Homine(udiftum.c. cam.Hominediiium.
14. Cuilibct pallimu* quilibecproximus. c. cam. Cuilibet,quilibet
peffimm proximus.
5. Su