
Grègorius.vel poft Epiphanfam, vel poft Pefitecoften ler-
uare curauit, vt tot officia lèmpét haberemus, qaot Dominica:
ppflèritéucnire.Nant optime prsiudic,htfiulmö-
Martyres nominantur, hocidco, quia horidüm aptid an
tiquos memoria Confeflorumadcoi Celebrisfiiit. 'Sandi
quoque Patres, vt dicit Micrologus cap»4$.inTqletano
di hiscjuaiitatem repctitione oroeiöriftri facile ernéndari Cohcilio cqnftituerunt,vt annunctatio landa^Maris, dè
pófte. Vadc & nos, cam VigiliaEpiphaniaein Dominica j Qriadragéfimàirixv.càïeridaslanuatijtransftrfetur, vbi
occmrit, prior« Dprinnics officium plériiterreperimiis,; annuatim folennicer S c conuenienrçr ante Natale Domi-
licut&in Dominicis poft Epiplianiairi i 8c poft Pentecq- j ni pollet celebravi. Vtpuca cutn omniaftlius temporis offtcn,
qupties neceflèfuerir, iüxtâ Romanamconfuetctdi-
nëm facerc dèbemus.Sicu t cnim hiftÓriasDominicammi
inquantnm tèmpori ftifficit, repetimüs: nihilommus &
eorum officia Miflç répeterè pöflumns.Nam & M ills óf-
fidum Domini cale,alteriDominiçsî^üçeiuffiéinoblèr-
üantis eft, nohintompetenter, irnino çompetehtiiis ad?
hibebitülvquäm fihgiilis priuàtis diebüs:quiduin Dorm*-
nicaram omciarcçipifit,exfeftiuis'fèrialiâéfficiünti Hoc
tairien non ex Ecclefiaftici Gonuentus neceflîtate ,lèd ex
ficia.de eadem refonenf'Anniin ciatione,v t rn A mbrofia-
na'{ëruaturEcclefia,in qua.eadem Annun ciatio lolcnnif-
firneagitutin Dominica ante NàtiuitàteDornini.Ët præ-
terèâin A mbrofiano officio, ‘nullum feftumrnQiwara-
gèfima Idfûatur, prout diää'Goncilia ftatutrunt. Etpro-
p terea anti quitus fefta Gregóri j;& Ambrofij aid dies’órdi-
natiönis eóiü transfcrebantur^Gregorius fcillcétaddiern
tertium Septembris, & Ambro luis ad odauam Andres,
Sc Benedi dus ad dié Tranflatfónis fus in lulio. S ed p o ftpropria
deuociöne vfitamus.Nön ergo minüsçongrùtïm . ea Annuriciatione invRbmana Ecclefia àd^loçum mum
videatur,fi idem officium ïn alia Donfinica.vt eccleÏÏafti- ■ redeürité^ fimifiter allj apud nó^ifedierurit. Etexmdere-
co conuentüi latisfiat, rcpetatur. Hscibi. Ex prSmïflisïta tenta eft tranflatio Benedidi, Àmbrofîus talrié'àpud R e late
fçripcis Iciant illiiè èrrare, apud quos officium luiius manos‘SC Mediolariénlèsf émanetinpdaua. S icigitutin
Doffiinicæ, millo cafri, inDoriimïcàlôcum habet.ÖdaG î.ftisqudtuôrfeftis,iüèinôratiÎGèùmiVeftgenetàlitèrde-
u s autem pfsdidstresminôresj & Vigilià Epipfidhi^, j fogatumrétgô.&idreliqùiidblèraàrideberètnecadmira
■ trium funtIedioiiitin cufti Nodurno fetundüm Cdrriiù- , iri G^dragèfîma qùodajiiqùe aliud fefiitrti rióuem le1-
fientes. S îlîtDominicapf sd id à hilloria imponetùr, le- j dionüm. 'BeâtùSPetrüsièiuniuQuàdragcfirnaleprimus
büridumeolHeiiVdnfiao^üaEpiphàhiæleffientürPlâl- dicitÜrrnftituiflè,Vtïupb:ftd"bedtaSTde^fiôriisabeomodiæ,
lîne Te Delimit liïpra Prdpofîtiotte décima ,& dé1
cimat'ertia. Epiftolæ Pauli legJctfr leciindurii bed tum Gedern
feptimus cóftituit,vt clerici leptem hebdomadis ante
Pafcnaieiunarent. Vide 4. dift.çap. Statuimus,& capilafium,&
maxime quia propter^guftfem tempörii'&pe tulo lcqucnti. Et beatus Gredoriusi dicit in capitulé fe*
non ppfliïntplenëlegi. Dominica irifràÓdairam, tdmex quentf, qupd à Qmnquagefii(óa.pïópofitiüun ieiunandi
Romanacpn'lüecudine, quaméxfèuerenriaDominicæ', j lulcipiant, &inQuadragelimali temporpneeyxbrédpfèruetur
Homilia & officium Miïïæ Dominicæ primç.Et-
iamfipropter pluralitatem hebdômàdarum vfque ad Se-
ptuagefimam, repetendum^videatur i ficüt & alia duo.of-
bcia, Önmis terrdiSCjAdorate, cdffi^olt^tted&xbbcüj^nt
liebdomadæhis officiasinbfficiàiidæ. Et pronideafiir^vt
hiftoria, Doptinenein ira-y in aliquaDô minic^imponatuE,
anricipando veldifferéndb fefta,veroä:aiVamEpipliänii
præuenie ndo.quando erit opus.1 Et quando alia Dominica
nqn fupereft, imponendo edm plené Dominica ibfia
Oblauam. Et religio (um valdc exiftit, vt.omne officiuifi
proprietatis téporale imponeretirr, p touc po ftibilius fi'erf
poteft.In Septuagefima autein penrateucfiusincipituf vt
cerç > necponuiuia fdcere conueniens eft*, de poenitentia,
dift.7.Néc yxorem.Dieb,Us àürê pnudtis Quadragefimé.
penfum leruitutis noftrç afigméritare debémusin bidtio-
ni bus & operibi|sboni's, yFbmWmb.\uncéfficiamurxeli-
giofiorès.Ec hoc àugmentuni fi tiquiâ ad Miférere méiDew.
in lèptem horis fuperaddüturfeptetoPlàlmi pcertitentia-
lcs,& Inclina vel altero in fexta âaiüri élo.^igiliç mortucH
niùi cümrioué leiffionibuscelcbrantur.Poltprimain,decern
Plàlmi dê'Plâlterio reCitentur, quolibet die decem,
bini, 8c bini fub vno Gloria, cuÜi Litania, lèptem P^lmis
itetum& orationibus Cönffietïs. Huiülmodilèuàliapar-';
.ticularid officia in iplbfahaoreiunib àddi debent. Antilüpra
prbpofîtione vndeciniai Vndè 8c AlexandèrPapà j phonç.'Rélpôhlbria magna,&yerficüliadPrimâm,Ter-
.feéundus confticüit ^ vt orniflà hiftoria de Alleluia, quarir j ridm,Sextam, & Nonam y b i^ çpncordanti& con tinen-
' habcntplurcs libri, Refporiforia de eadem hiftorik’ih eadem
Dominicajmporianrur i'quseetiamin lequentiDo-
mini ca S exageli m x repetentur,' vt dicit Micrologus capi-
tulo quadragelimofeptimo:&ita leruant coraniuniter libri
noftri. Gregorius autem leptimus-, yt legi Romsapud
Lateranum, inftituic, vt diifta DominicaSexagefiiiwe, fua
hiftoriapropria dbNbe decorareturi & DominicaQuin-
quagefimie hiftoriamde Abraham oceuparet.Et hoc lup-
pleucrunt plurci Religibfi, quiRelpoforia de Noe & A-
braham ihUbrisheftris coniundfa rijs duabqs Dominicis
poluerunt, & Laudes Dominicales deficientcs addide^
runr. Idem fequitur Amiphonarius, quem de Roma ap-
portaui , & videtur conueniens fupplementum. Allefuia
autem idem AlexanderPapa in Saobato Septuagefim^ad
Vclperamiuffitdimitti.EtLco Papanonusde Confecra-‘
tionc,dift.prima,Hr duo Hymni,dicit,quodifti dub hyrtmi,
Alleluia,atqj Gloria inexcelfis Deo,folummodo in noubTe-
ftamento mueniuntur ab A ngelis.decantati, quos pariter
in Sept,uagefima intermitrimus. Et in eodem Decreto vi-
-de caulam huius intermilliohis- Benedidtini aute & Am--
brofiani leruant Alleluia vlque ad Domini cam Quadra*-
gefime.Vide in Regula,capitulo trigefimoquarto-Secun-
dum tempusnotandum, eft ipla landla Quaffing^fimli*
Sciendum quodLaodicenfe concilium-, capitulo qiiin-
quagefimbprimo conftitiut, vt Natalitia Martyrum in
Quadragbfivna non celebrentur, Iddeorum commemo-
rariofiatiftdiebusSabbacorum vel Dominicarum. Etex-
Coneilio MarfiniPapae,&ponitUribidcm in capituloletur
in Antiphonario Latcranenfi.«Sed hæc Refponforia
Fratres Minorés male omilerunr. In die Çàlmarum lunt
Antiphons decem noâurnales vndiquaq-,colleâ;æ.Cæ-
térum Dominicis di cantur ex Plàlmifta ex caula fupradi-
iftà. Cstèralàtispatere vidéntùrexlibris,&yfugeheralL
Terriüm tempus eft Pafchale, quod à numéro dierum,
Qüinqiiagffima latine ^ScGtxce Peitmcofte inferipruris
dicimr. Prifîia hebdomada, quafiprb vna die computar
tür. Vnde PlalmiDomimcales advigilias per totam he-,
bdomadairi, terni beterrii diftribuuntur. Ethoclèruatco-
tus mundus,& teftatur Anriphonarius Latcranenlis anti-
quus, ideo in hoc enrauerurit Fratres Minorés. Ad laudes
per totam hebdomadam quandoqv Antiphons dicütur,
yt fupra propofîtione décima, Velpers à Kyrie eleifon in-
choantur,cum Plàhnis Douunicâfibusper tria interftiria,
curn Can tu Miffàli & Magnificat & tribixs oratiBnibus. Ec
ita bearus Gregorius Velperas huius hebdbmad^ordina-
uit, vt vidiRofnsih pluribus libris antiquis, & eas cü tafi
initio lèrüattoths mundùs.'Qiws Velperas ,i)dem patres
mâle alterauerunt. Confitemini vero,ex Ambrolïô^pertotâ
dicitur hebdomadam,çuius officium terminaturinNona
làbbatiffiblèquétisDominicain oétauis Pafchs^bbato.
prçcedentijffiore Romanb dicutur Plalm» Sabbatini.Ga-
pitulum,R.e^)ôforium,hyniniis,&cætera,de hiftoria. Ad
Vigilias Plàlmî Dominicales fub tribus antiphonis,aut
lùb noué, fi habeantur.Tn primo Notturno legitürde A-
élibus Apoftblorü: Tn lècundo,Sernlq: In Tertio,Homi-
lià, vtdixi in Propofirione vndeqimà Relponforia de die
queftti, Non licet in Qmdrageftma Natales Martyriinr-j Pafclfç,& fequentibus. Ad Laudes fuper très primos Pfal-
celebrâre : fed tantum in Sabbatis & Dömióica pro corn-j jmos,tres Ântiphonasfecundunotam triûprimarum An-
memoratione eorum ohlariones offerte. Q^od hic fôli-| tiphonarû;deLaudib.Pâfchç,fuper jBfflgMtg.Antiphona^
: _____________ _______ Alleluia,
'iitt^M;y«ir^irifuperl4«d4tt*Antiphqna pztAUthtia. Ita diS diuinsvenerarivaleïhus.Sed ex omnibus aliqui con-
habetur in antiphonario Lateranenfi. Cstera prout in li- gregari debent, & in aliqua Matricula publiça ariôOjrà-
btis.Pèrhebdomadam, InuitatoriumPàfchalé,di«Slohy- 1 r i, vtipfos., cumëorum aies oécünerit, débité venere-
riinolégetur noétürnus cumfola Aritiphona, ad notant ! mur.Et hac Matviculam Calendariumappellamus.Cph-
Prirns. Le&iones de Aétibus, Refponforia de hiftoria,
ineipiéndo a fcCundo, Simili modo feruatür hiftpria, Di-
gnuses : & hiftoria, Sioblitus. Et Dominicis ipfîs Pafçhali-’
bus Ordine Romano cantàtur Officium Gregotianùm
ad Miflàm, & hoc videtur fequendum. Siiïétus Marais
Euangelifta, Philippus, & Iàcgbus,& InSntio^ferqan-
tur in Donïinica, fiin illacue JS n t . N on autem aliud fe-
ftum nouemLeétionum. Afcenfio Dqmini& eius oéfca-
ua feruantur cum nouemleérionibus fubfimili officio. Et
Dominica infra , cum totidem , etiam cum Pfalmis Dommicalibus
fub tribus, velnouèni antiphonis, çrout ha-
beii ppflunt. Nofturnus autemeum Aritiphona noélur-
nalifdédiemagiscongruenti dicatur. Omnes antiphp^
n s per oétauam, dicuritur in Laudibus & ad Vexeras.
N e c tempore pfseedenti, nee per has O&aims dicitur,
TeDeum fnifi kruentur nouem le'étiones. lu hebdomada
Pentecoftes , Officium videtur fatis generale , & ad
Laudes & Vefperas dicanrur omnés Pialmi. Quartum
tempus eft quô’tidianum, quod indpitaVelpefis Sabba-
ti poftPentecoften. Super oétauaveïo Pentecoftes, magna
eft adhuc diuerfitas. Cuffienim Ronianiin hacDo-
minicaimponerent hiftoriam Regiim, naeferuarentfe-
ftumTrinitatis: aliqusNationes,vt Alemanm, eadem
die lèruant Oétauas Pentecoftes, in hebdom,ada& Dominica
fequenti feruantes officium Trinitatis., A l ij, vt
Gallici i pluresillp die plénum faciunt feftum Trink^tis,
éumOétauis maioribuS.H odiernis veto temporibus Ro-
m s 8c in Curia Romana, folennis habetur leftiuitas fan-
Gcx Trinitatis in odaua fupra diéta,quod etiam plures A-
lemanni cceperunt fcqui poftea. Per oîftauam autem fan-
éfcs Trinitatis & Sacramenri,feruetur. No«ft,urnus ferialis
cum folaAntiphonàcompetetïtiori. Refponforia dican-
turfecundumqrdinem, ntcTeDeum,necGlorïainexcelfis,
fcruatur,fed, lieMijfaefi. OmnesAntiphonæiriLaudibus
dicanturdc ad Vefperas Antiphons & Pfalmiferiales. De
hiftoriis vfque ad Aduentum, & officijsMiflarumnotus
eft duplex ordo. Vnus A nriphons Sabbatins cumLedioniW&
RefponforijsiÀlterjHomiliarum, Antipho-
narum ad Benedicts,8c Magnificat,&ipfiusMiftàe. Inrepe-
téndis Refponforijs'per fèrias, expletis^Tenaîibus, inci-
piendum eft à fecundo.Oiftauç Pe tri & Pauli, Affiimptio-
nis,& Natiuicatis Maris per fuos dies,etiam in Dominica
non recipiunthiftoriam, fedHomiliam, MifTam de Dominica
cum memoris In Sêptembri furie Refponforia
qjiatupE hiftoriarurh j quarüm très per beatum Grego-
rimnnori funt complets, tarnen vfus Romarius ex iliis
fàèit qtîàtuor hiftorias Dominicales. Alis autfm Ecclefîs
quam pluies, duas làciunt coniungend^inexpletas.
Quiequid fit religiofum eft, in quatuor temporibus illius
menfîs,à nouem Le6tipnibusvacuis,càntaridc cerifpore,
& in Dornihicis & alijs diebus taliter aptari, vt; omnia
percantentur. Nam Romanus vfus 7 Oélaua Nariuitatis
Maris intègre feruata, reliquas, omnes feftiürèates transfert,
etiàm Feftum M atthsijVtHiftoris imponaqtûr.Et licet
prius didum fit, adhuc repeto, quodniilia vis eft fe-
ciendain ordine Refppnforiorum feùin verflbus eoriîh-
dem, quia in his raro libri concordant, etiam eiüfdemio-
c i, dum tarnen estera omnia honefte & lècündum ordi-
nem Canonicum à vobis fiant.
: P R O P X )S I T IO X V I I .
Quolibet vfu SanttirDeifub Aiuerfogradu veneranturjjartmex
■ Kuangelio, p'artim exVrbe , pamm exgenerdtiÈjtfue-
' J - tudine, partim expatria atqtie loco. ^|||
/^Ongrega te illhSandoseius, qui ordinauerüntTe-
ftamentum eius fupèr racrificia-Sandiautem Dei p-
mnesjcongregati lünt cumDeo Ä braham,& eorum po-
.mina feriptà § n t in libro vits. Eorum autem nomina,
'quorum noritia habetulj&Paffiones colligunturitrMar-
ityrblogio Ecclèfis : non tarnen fingnlos in factjftcijs laiigregate
ergo Deo noftro Sandosluos iuÊcclefis Calen-
dârio, qui 'ordinaueriintTeftamentUmGhrifti luperlà-
crificia laudis fits, ad quam illi exhibendam omnimode
obligamur. In cprigregandp auccrn didos Saridbs/im-
ponendi lime in huiuimodi Calendario Sandi Dei, quos
ex lando Euangelip, iê u ëxoffi ci ob c atiGrègo rij Romano
venerari tenemur: neenori & illi, quos Ecclèfis generalis
confuetudo veneratut & cdlit. Et. jfti omnium vlu
funt inlcribendi éolque iri Calendario in principio prs-
feripto annotaunnus. Et fi iàndi Barrho 1 omæus y Am-'
brolIus,Ghryfpgonus,MaLtiniisPapa,Èuftachiiis,I,inus,
Chrylànthus 8c Daria, SeptenfDôrmièntes, 8c fi qui lunt
aiij,apud Romands alij s diebus ihlcribi»ntur,quam apud
nos, fedes Apoftolicafiiper hocpræçrpit j vein hoc con-
luetudo regiofiisbbferüeuir, Extrade obfèrüaüone ieiu-
niorum.Confilium.Etde vèrborum lignificatiorie,Qus-
fiuit. Et præterea qüilibët vfuumin Calendario proprio
aferibere debet,éos San d o s , qui in ilia terra vel loco fpç- !
ciàlitetvenera'ntur. Et ne in his & alijs érreturluper Calendario
Ecclèfis émendato, recurri conlueuitad Eccle-
Galendà*
ri us hic ex*
euflushoc j
anno Lo*
uanii errat.
fiam Cathedralem. Et ita prscipitur in Statutis Colo-
nienfîum & Leodieufium. Nec in huiufinodi Calendario
inlcribèndi ffint Sandi, qùos in officio non venèramur.
Alias Calendaria fiuntincricara,& fimplicibus làcerdoti^
buS datur occaÇô omittendi officium rerialç.Nec prster-:
eacuiquam liceatinftituere, alcribendo aliquos fandos,
vt ip%fiatfingulare officium contra audqritates liipra-
didas.Sandis igicur Defquos venerari tenemur, fié con-
grega.tis 8c inferiptis ,'videanius de epru officiatipne. Prt>
quo notum ëft, quodsqualiter omnes venèrarition de-t
beipus, nec poflùmus, necgeneraliter eft confuctum. Idr
eo aliqui tr^ilèunt lùb limplici cômemoratione, alij fub
tribus ledionibus, alij fiib nouem, Qui àutemex eis.no-
uem debent habere lediones, ita Iciri poreft. Primé nanr
que dies Sandorum,quia à Clero &populo celebrantur j
fiuc audoritaçe Romana fiueDiceceläna,necnon duplex
feftum habentes,çuriinouern ledionibus, debent pb 1ère
uari. Et prsterea hi dies Sandorum, quos Stàtura epifeo-
pàlia cum tot ledionibus prscipiunc ob feruandos, fîmi-
Iiter cum nouem ledionibus teneantur. Notum eft au?
tem, qupd fefta Doinini, & lù s Matris, Inuentioriis jàri-
d ç Çrucis,duddecim Âppftolprum.Nariuitaris Baptift^,
Laurenrij,Michaelis5&DedicatiofiisEcclelîæ,audoritâ-
te Apoftolica à Çlero & Populo celebrantur. Etfttriiliter^
generali conlùetudine , Patronus Eccleliæ, Conuerfio '
Pauli, Cathedra, 8c ad yincula Pétri, Fefta Martini 8c Ni-
colaijMagdalens & Catharins. In Sfcituris autem Co lo - ;
nien(ium,Agriès,Geörgius,Pantale^n,DecollatioIoan-
nis, Exaltatjo Crùcis, Gereon, duoaecim millia Virginü,
Seuerinus, Cunibertus, & Cscilià. Etiècundum Statuta
Leodienfîum,Seruatius;, LambértuS, Diónyflus,&JHu?
bertus, à Clerp 8c Pojpulo celèbrari prscipiùntur. Et ita
quilibet adiügat Fefta celebria lui loci. Item ex Conftitu-
tioneBonifacij Paps V I I I . Fefta principaliaduodecim
Apoftolorûm, qiiatüorEuangeliftârum, & quatuorDo-
dorum,lùb dùplici fèfto in Ecclefia celebranturi.Genera-
li etiam cpnfuetiidirië,Barnabas A poftoliis,Cléméns Pa-
pa,Benedidus,Dionylius,Agatha,Agnes,&Cscilia,Di-
uifip Apoftoloium, habentreftiuitatem nouem Ledio-
nOTÙ , Ètlècundurh Statuta Coloniénfium, Fabianus&
SebaftianuSjÆgidiifs, Lam bertus, DionylîuSjMauritius,
; &Remigius. Et lècundum Statuta Leodienlium, Domi-
nicus,Fraricilcus, Leonardùs,& vridecim millia Virginia,
nouem obtinent ledionesïn lùislocïs & Dioecelîbüs« Et
fimiliterih alijs Dioecefibus,Epifcôpiliiô Clero determi?
naredèbent,qusfeftailli teneantur fub nouem ledioni-
busohlèruare. Nain fleur epifeopi eoi u m populo derer-
minanf eôfifrn fefta celebrandà(vc de co n lècratiorié,dift.
3.cap. Pronunciandum, Extra de fèrijs, capitulo Capeüanusj
itaiplbrum clero,eorum feftiüitates debent determinate.
Et fi in aliquâ dioecefi determinata non habentUr.tûfncfu-