tosmulierum. 8cc. &c tarnen ei minimum prxtulit compre-
henforem,dicens;Etqui mirioreß th regno coelorum, hicmaior
efiillo. '
, Item,Pdrürii adhuc peccaturumDominu$ mirabiliter
läudauit,Matth. 6. Beatus es Simon Bariona: quia caro &fan-
guis non reuelauit tibi,[cd Pater mens,quieftin ulis. Et, ego dito
ttbtftuta, tups Petrus, & fuper hancpetram adificabo Ecclefiam
meath.
Item, centurionem nouitcr ad fidem conuerfum.
Matth. 8.&Luc. 6. Amen dicovobis, non inueni tantamfidem
inlfrael.
Et, muliercm Canansam, Matth, ij. O mutier, magna
eßfidestua.
Item,Luc.i 6. Et laudauit Dominus vtllicum iniquitatis,quia
prudenterfeciffet.
Iten1,MäriamMagdalenam,Luc.7.j3«0»M>» dilexitmul
tum. Et Luc.iq. Optimampartem elegit,8cc. Et Matt.26. Bonum
opusoperdtaefiinme. Item Natanaelem,Ioan.i.Ecceve-
rus ifiraelita, in quo dolus non eß.
Item.Ioan. ii. Si quis mihi minißrauerit, honorificabit tum .
Pater meus,quieft in ulis.
Erras ergo Waldenfis hteretice,dicens,fandos non e(-
felaudandos, & honorandos. Si enim tantum laudati
funtpradidiviatores, quantum laudandi funt ipfi com- j
prchenfores ? Et, fi^eos tantum laudauit Dominus,quan- i
CAPVT XX. ;
Dicunt baretici (VValdenfes,) quodfolus D $ vs fit
laudandus, &c.
D leant etiam haeretici Waldenfcs ; quodfoliis Dcas
die laudandus, honorandusôéinuoçandus, Ôefibi
loli feruiendum; & quod fandi non orent pro nobis propter
plenitudinem gaudiorum, quam haben t; Et quod,
quia folus Deus redemit nos.ideo folus polfit iUuare nos ;
& fandi (ibi ipfis meruerunt,& non nobis: Et,quia Deus
per fe bene fcit,quod nobis neceftarium (it, non indiget
la n 61 o rum precibus mou'eri ; &*quia, quidquid ipfe vult,
hoc voluntomnesfan6ti: ergo nonoportetinuocare fan-
dos,fed (olum Deum.
Contra quæfiintaudoritateslargiftimæfctipturarum.
Luc* î.dicit Beata Virgo : Beatam me dicent omnesgeneratio-
nes. Non folum dicit, Beatam creden t, (ed,beatam me dicent.
Beatam autem dicerc,eft,laudare ; ergo beata Maria
eftlaudanda. Quam etiam Dominus laudauic Can tic. 1.
Ecce tu pulchra es arnica mea, ecce tupulcbra, oculi tui columba-
fum. Item, Cant. 4. Totapulchra es arnica mea, & macula non
eft in te. Qua pulchrafunt mamma tuaforor mea ftonfaypulchrio-
ra funt vbera tua vino : & odorvefiimentorum tuorum fuper omniaaromata:
Et,faunsdiftillanslabia tua.ftonfa. Mel&lacfub I tumdebèntipfoslaudareferuieius? Hefter.6>Dixit^ini-
lingua tua:odor vefiimentorum tuorum ficutodorthuris. Hortus | miens Aman de Mardochæo; hoc honore dignus eft,quem Rex
conclufusforor meafponfa,hortus cone.foilsfignatus. Item, mater ! voluerit honor are. Item, Pfal. 149. Gloria hac eft omnibus fanttis
IoannisBaptiftæad matremDomini,Luc.i.Benedidatuin- 1 eius. Item. Pfal. 150.LaudateDommuminfanttts ems. Item,
termulieres,&benedilhtsfruHus ventru tui. Et vndehoc mihi, vt I Dcm.}i.Laudategentespopulum eius. Itcm,Matth.2;. ad o-
veniat mater Domini met ad me ? Et; beata quacredidifti : quoni- mnes eledos fuos dicet Dominus. Venite bened iïi Patrie
ampeificienturinteomhia,quafiuntdillatibiaDomino.Exq\xi- j met. O quam magna laus ilia. Item, Luc. 12. Amendicovo-
bus liquide patet; quod, quiaWaldenfesnonlau,dant [ bis,pr<tcingetfe, &faciet'tUosdifeumbere, &tranftensminiftrd-
beatam Mariam,non funt generationes i fed eorruptio- bit illis. Item, loan. 12. Siquü mihi minifirauerit, honorified-
nes, imo mordficationes. J bit eum Pater meus, Sec. Ecce Pater Domini noftrilESV
Necfufficit,quoddicunt; credimus earn fandâm,quia | Chrifti, honorificabit miniftros filii lui ? & hoc qui -
vtfuprapatuit.B. Virgo non dicit,fo*M»J7»medent,fed, dem nori fine fua liberrima voltintate , quam nil poteft
dicent. AudiWaldenfisillam Euangelicam laudatricem j cogere. |
j almægenitricis,Luc. 11. Beatusventer\quiteportauit, dyvbe- I Qualiterergo,Waldenfishaeretice,Dcum orasdicens;
ra,qua fuieifti. Quem volebat ilia mulier finaliter laudare ? fiat voluntas tuaficut in calo, & in terra j cum eius voluntas
Nonne Dominum Chriftum, ilium tamdignumpraedi- fit^quod honor impendatur(an6lis: quod non folum tù
catoremî Vtiq;.Naminfignumhuius, Euangeliftapræ- non fads, imo non faciendum credis, &dicis. Seddicis(
mifit : Eactum eft, dum hac dicer et, fcilicet Chriftus, E xtollens feriptum eftMatth. ^..Dohiihum Deum tuumadorabis, & ills
qiudam millier vocem deturba dixit,ad lelum : beatus venter, foliferiiies. Et Deut. 6 . Dominum Deum tuum timebis,&illifo-
ôcç. Interrogent us hanc mulierem, cur in l^udc filij coaf-1 h fermes. Vbi finaliter concludis,(èrüiendum elle (oil Deo:
fumpfit matrem ? Nonnè potuit dixiffe; beatus es tu,qui I Refpondeo,cuiferuiturpoti(fimum,quandoferuitur(an
tam fapienter praedicas; qui mortuos yiu;ficas,& leprôfos | &is propter Deum ? Nonne quando fan dis Dei feruitus
mundas,quic2cos illuminas , qui milita milliavirorum 1 impenditur, (an6torum(anâoDeoferuitur? Nontiete
paucis cibas panibu$,dcalia multa potuit h.sc mulier con- honorât,qui propter te amicum tuum honorât?Nihil fa-
geffifle.Sed hæcômniafuperioriserant naturae in v_hri(to, cis à te. San6ti Dei amici honorati funt: quosDauid nimis
videlicet diuinae. Quare alias Dominus dixit matri fuae, ho no rat os elle denunciat dicens; Uimis honorati funt amici
loan. 2.innuptiis; qutd mihi&tibi eft mulier, quando ilia tuiDeus.
mi fen cors aduocata i n alleuiationem paupertatis inopü ! An putasnosCatholicosin tantam delapfos eflède-
cognatorum dixit ad (ilium; Vinumnonhabent : EtDomi- ; mehtiam; vt,nonintelligamusimpendendæDeo&fan-
nusdixit,quidmihi,<5ctibi,gua(idiceret; Mortalesefle, |,<aiseius feruitutis'efie differentiam ? Deum adoramus,
nobis eft communê; nondumivenit hora mea‘.quonizm in Deum honoramus, (Deo feruimus,^ ranquam noftri,&:
(tipite crucis oftendam,quid à te fufeeperini. Yinumaur ! omnium return creatorem,&noftrumredemptorem. B.
tern vcl creare,vel ex aqua tranfmutare,altioriseft naturç, Virginem, tanquam eiuidem creatoris omnium,& noftri
icilicetdmtnæ. Quapropter Euangelica laudatrix pr^di- | redemptoris ele«ftiflimam genîtticem. Deum adoramus,
y;^ ? „ . L ! ! r a^e? m dl8nU/rî fi 1Um ’ f ° ^ . mPiui am honoramus,ihuocamus,vt alpha & »mega, pfincipium
& finero,omnisbonifontalemoriginem, &originalem
Nie. iuu
G
Matth, 6,
Pfal.i)S.
dignam eiusmatrem,vtnon folum, quod eft Chrifti Dei,
(ed etiam,qUod eft eiu(Hem Chrifti hominis , commen-
daret.
Item,Ecclefiaft. 44.L audemus viros gloriofos, &parentes no-
ftros ingeneration fua. Multamgloriam fecit Dominus magni-
ficentiafuadftculo. Dominantes inpoteftatibusfuis homines ma-
gni virtute,&prudentiafuapraditi. Etpoft; Corpora ipforum
inpacefepultafunt,&nomen eorum viuit ingenerationem,&ge-
nerationem. Sapientiamipforum narrent populi,&laudem eorum
nuntietEcdefia. EtpoftealaudanturEnoch, Noe, Abraham,
Mbytes* Aaron, Iefus Naue, qui & Iofue, Caleb film
Iephone, Samuel, Dauid, Salomon, Helios,Ezechias, lofias,&alij
quamplures.
Item, quam excellentef laudauit Dominus Ioannem
Baptiftamadhucviatorem, Matth. ii. Lucasy. Internafontem;
quiidipfum*idemfummumboniimeft, quod
inipfofontaliter,&originaliter,&æternalitereft.Sanâ:os !
veto veneramur tanquam eiufdem fummibóni & veri
non tarn feruos, quam amicos',tparticipesfa&os. Adoramus
ergo,honoramus, &inuocamusDeum,ficiitcredi-
musDcum. Adoramus,honoramus, &inuöcämusDei
fandos tales, qualescredimuseos.r Credimus autem v-
num & folum verum Deum ; fed naturaliter,e(Tentialiter,
&æternaliter. Credimusomnembeatum , Deum; fed
témporaliterparticipantém,focialiter, imofraternaliter.
I, Cor. I. Eidelis autem Deus,per quern vocatieftis infocieiatemfilij
eius Domini noftri lefts Chrifti. 1. loan. 1. Societas veftrdfit cum
Patre&Eilio eius lefts Chnfto. Item, Matth. 12. Quicunquefe-
cqrityoluntatem Patris met,qui in ulis eft,ipfe meus frater, '&fto- .
id eft,
M.S.S.Di
*M. S. S.
Nic.^ri»-
cipes.
ror,
B -
*pro,«v*w
ror,& mater eft. Item,Matth. 6. Dignatus (eft) n obisChri-
ftus,Dominus noftei: ad eius patrermorare : Pater nofter,qui
et in edits. Matth» 23: Vnus eft enim Pater vefter , qui in calis eft.
loan. io.Afcendo ad pattern meum,&pattern veftrum. loan. 1.
Dedit eispoteftatemfilios Dei fie ri,hisqui credunt in nomine eius.
Mattli. ftVtfitisfilijpâtris veftri, quiinulis. eft. Item,Matt. 5.
Beatipacifici; quonidmfilij Deiyocabuntur.lte mEcclefiaft. 4.
Ittiudicandopupillis,efto mifericort,vtpater ; &pro viro matri il-
lorum ; & eris tu, velutfiliusaltftimi, &c. loan. 12. Dum lucem
habetis,crédité in lucem,vtfiliilucisfitis. Cuius lucis ? Chrifti,
dicentis, loan. S.Fgoftsm lux mundi | Sicutergo filfiPrin-
cipum principes (uht,6c vocantur ; Et (icut filii Diaboli,
Diabolifunt &vocantur.Ioan.8. Vos ex pâtre Diabolo eftis.
loan. 6. Home ego vos duodecimelegi, & ex vobis vnùs diabalus
eft? Sic filii Dei,Dii funt,5c vocantur. loan, 1 o. Home in lege
veftra feriptum eft ? Ego dixiDii eftis, & filii excelfi orhnes.
Boetius: Omnis beatus Deus-,natura quidem vnus eft Deus, par-
ticipationeveronihilprohibetejfeplurimos. Exod. '7, Dixit Dominus
ad Moy fen, Ecce ego conftituite Deum Pharaonis.
Sed quando dicis Hæretice; fandös elle tantisimple-
tos gaudiis quod non po(fint*implorare pro nobis,erras.
Chriftus enim eft in pleni ffimo gaudio, & tarnen orat pro
toto mundo, i . loan. 2. Sedfiquispeccaueritaduocatumhabe--
mus apudpatrem Iefum Chriftum iuftum : & ipfe eft propitidtio
propeccatis noftris,ncc pro- noftris tantum, fed etiam pro to-
tius rrlundi.
Item quando dicis,folus Deuspoteft iuuare nos, ergo folus à
__ V 9 -
lofeph dicens ; furge, & ac'cipeptierUm, & matrem eius, ürfuge in
Ægyptum. Itfem, Luc. n.Apparuitautem illi, fcilicetChri-
fto inhorto Angélus de calo confort ans eum. Item, Matr.-iS.
Solicitisniulïeribus dereuolutionelàpidis defepulcbro Domini di-\
centibuSfillud verbum\ quisreuoluetnobis lapident ab oftio monument|?
Seqahùr-,AfigelusatttemDominidefienditdeulo,&ac-
cedensreuoluitlapidem. Etinfra : Pra timoré autem eius, exter-
ritifuntcuftodes,&fa8 ifuntvelutmoïtui,5cc. Item, Ad. 1.
dixerunt Angeji ; ViriGaliUi, quidftatjsafticienfesinulum:
Item, A d . 12. Petrusautem adlereuerfusdixit; Nune f io
vereiquiamifitDominus Angelumfiuum,& liberauit me demanu
Herodis,&deomniexJpeftationeplebislîidoeorum. Item, quan-
tas reuelationes, quan tas familiaritates angélus Dbmini
cum loanne habuerîtin Apocalypfi, non faciliter appre-
hendi poteft. Item, Angeli acccflcrunt & miniftrauerunt
Chrifto,pofttentationés,Matth. 4.
Item,quando dicis; Tamen foins Deusredemit nos-,ergo folus
Deusèftinuocandus.En'is. Nonaduertis,quod Dcùs noluit
nos redimere,nifi*Prophet£eprius, eiusaduentum^præ-
nuntiarent : Ioannem præcurforem præmitteret, ante-
quamfilîus Virginisfieret. Etvnde feis Dominum rede-
rtfifle n os^ni fi per prædicationes Apoftûlprum,Ôt fuorum
(ucce(lorum,legitimorum fcilicet dodorum,& magiftrb;
rumEcclefiae? Sicutergo, inhonôratoresProphetaitiin,
Apqftolotum,& (uorum fequacium, merucru nt poenam;
itacorum honoratores, metenturgloriam. Vnde enim
alias Dom'ihus diceret, Luc, 10. Qui vos audit,me audit-,àr
nobis eft inuocandtu : Erras. Nam Dominas dixit Petrö, ! qui vosJpernit,mejpernit. Et Matth. 10. Qui vot re- ipit,me reù
Matth. 16. Tibi daboclauesregni ulorum: ergo fanäus Petrus » pit. Et Matth. 23. Ecceegomittoad vos Propbetas,& fapientes&
etiampoteft iuuare nos. Nonne Raphael Tobiamiuuit mul- J f ribas, & ex illü occidetis, <& irueifigepis, ôte. vt veniatfuper vos
tipliciteriuniorem; Tob. 6. De pifeeredimendo,dicens: J omnisjdnguisiuftus.
Prophetaè
*nunciaapprehende
hrdnebiam eius,Si trahe eum ad te; ab Afmodseó
praeferuando,' Tob. 8. Tunc Raphaelapprehendit damonium,
&religauiteum in defertofitperioris JEgypti. Et Gabelo chiro-
graphumreddendo,&pecuniamabeo ferèndo, Tob.9.
Item feniorem,lumen ei perditumreftituendo , 8c eum
cum omnibus fuisditando, Tob. 11* Nönne Angelus Do-
•miniiuititEzechiamRcgem. 4. Reg. 19. Fafttimeftigitur
inillano£te,venit Angelus Domini, & percuftitincaftris Aftyrio-
rtfmC.LXXX V. millia. Cohcordatlitéra2.Paral.i2..1dem
habesIfa.$6. Item,Daniel.y . Adhucloquentemeinoratiotie;
& ecce vir Gabriel,quem videram in viftone inprinetpio, cito volant
tetigit mi, intemporefacrificii vejpertini,&docutt me. Ecce
Gabriel Angelus Danielemdocuit,quodramenDeusper
fe optime docere potuit,fed per angelum fecit.
Item Iudic.13. habes AngélumannunciantemSamp-
fonis naduitatem, Sc mirabiliter circa parentes eius agén-
tem&doeentcm.Itern , AngeluseduxitLothdeSodo-
mis,neperiretin fcelere ciuitatis, Gen. 19. Item, Angelus
libèrauitIfaac,neocciderecur ab Abraham,iuxta mandatum
Domini, Gen. 22. Item, Angelus cum Iacob ludaba-
tur,& mutauit nomen eiusin Ifrael,Gen. 32. & alia multa
Nuncio tu(uperbeWaldënfisHæretîce,fandosfper-
nis,cum dicis; Antequatqcumfamuloloquar, turn Domino to-
tum expediam. Non ficfccitDauid dicens. Antequam diceret;
Auxiliummeumd Domino, qui fecit cdtim & ten am,
præmifitprius: Leuauio ulosmeosinmontes,vndevenietauxi-
liummihi.lob.$. Voca,fieft,quitibirejpondeat, & adaliquem
fanftorumconuei'tere. Honeftiusvobisfecitillé diuesepu-
lbjdamnàtus, qui dixit. Pater Abraham mifereremei. Et
iterum: Rogoergo tepater, vt mutas Lazarum in domum patris
met.
Si non orarent (andi pro nobis, male loqueretur,
Hierem. 15. Et dixit ad me, fe fteterit Moyfes& Samuel coram
me, non erit anima mea adpopulum tftum. Non propter
orantesV-noluit Dominus exaùdiie populum, fed
propter populi peccatum nimium, fuper quo pceni -.
tentiam non egerunt, fed etiam peccatis peccata ad-
diderunt. Ideo ponitur Hierem. 11. Tu ergo noli orare
pro populo hoc ; neque ajfumas pro eis laudem & orationem :
qtfia, non exaudiam eos. Item, z.Machabçorum i j . Vidit
ltldas Oniam ftummum facer do tern defunttum protenfis mani
Pfal. izc.
ibid.
G
. . — y- - ---------- I busitrareproomnipopulo ludaorum : ôcéundem , fanclum
legis ibidem. Item,Ecce Angelus in impetujpiritusfiuiapprehen- j Oniam dixijfe | * cum alio quodam vifo per Machabæ- '*G. T. dej
dttFrophetam Abacukj&portauit ilium captllo capitis fut, è po- ; um ; Hic eftfratrUm amat.r, & populi lfrael : hic eft ; qui I
iUV U^ tn^aV f ^ ^ e!'lacum. Leonam>m <luo fuerat Prophe- ; multum orat pro populo & vmuerfafanäa ciuitate, leremias
taDontiniDaniel.Dan.vltim. Item, Dan. 13. d xit Daniel
advnumfenemnequam; Ecce Angej.us Domini, acceptafen-
tentia, feindet te medium. Et ad alium -. Manet te Angelas Domi-
nigladiumhabens,vtfecettemedium,&interficiatvos.
Item in nouo Teftamento, Angelus Domini Gabriel
annundauit naduitatem Ioannis Baptifts, Luc. u Item ,
cohceptumVirginalem Domini noftri Iefu Chrifti,Luc.i.
vbi non folum Angelus honprauit Virginem verbis di-
uinx (alutadonis, & Angelic* allocutipnis, fed etiam far
d*.abeadifceffionis. Vndeferibituribidem; Etdifceftit
ab eaAngelus, quafiindignum fe reputando myfterio in-
carnationis diuinae fad* in Virginearota (andaTrinita-
te: Imo edam Virgo honorauit Angelum; quialicet om-
ne,quod angelus Virgini locutuseft, Verbum, mittentis
DommiDeifuerit, tamen Verbum Virgd angeloadfcri-
bitaicens-jfiatmihifecundumVerbum tuum. Item Matth.i.
Cogitantclofeph, quod vellet occultedimittcre Virginem
Mariam 1 Ecce angelus Domini apparuit in ftomnislofeph
dicensi lofephfiliDauid', nolitimere acctpere Mariamconiugem
t^am. Item, Matt h. 2. Ecce Angelus Domini apparuit in ftomnis1
Prophet a DEI . Item, lo b . 12. Dixit Raphael Angelus ad
Tobiam; Cumorabas cum lacrimis, & fepeliebas mortuos, &
derelinquebas prandium tuum , & mortuos per diem abfeon-
debas in domo tua, & nolle fepeliebas, ego obtuli orationem
tuam Domino. Item, lo b * 33. Sifueritpro eo Angeluslo-
quens,' vnus de mille, vt annunciet hominis aquitatem-, mi-
ferebitur eius, & dicetLibera eum, vt non deftcendat in
corruptionem : ¥ inueni , in quo ei propitier. Et Zach. 1.
R ejpondit Angelus Domini, & dixit -, Do mine exercituum,
vfque quo tu nonmtfefeberisHierufalem& Vrbiumluda, qui-
bus tuiratusesl Et rejpondit Dominus Angelo-, reuer tar ad Hieu
rufaleminmifericordiis. Item,Ecclefp. He die as coram Angelo;
non eftprouidentiaineforte iratus fuperfermones tuosdiftipet
cuncta opera maniiurn tuarum.
Item, A po c: 8. Et Alius Angelus venit, &Jletit} antealtare
habens thurtbulum aureum; & data funt ei incenfa multa, vt
daretdeorationib. omnium fdhttorum de manu Angeli corambo-
mino.ltcm,kpoc.$<Et cumaperuifienthbrumquatuor anima-
lia , & viginti quatuor feniores ceciderunt coram agno haben-
tes fingulas citharas, &phialas plenas odoramentorum , qua
D d 4 ________ fur.t
H
fC.T.quta