Il - - — ■ ~ ~ ■ J Tßtdmi't Confiantinopblittni
^üïtvëx ea, id eftjiêxV irgine, corporis quaïi nulccllàm al-
fumpfero. "
’ L X X
q u a d c o n fti
cutum cil,
r id e n o t a s .
* Iu x t aG r ç -
cum .
"tris, Synagoge, vc iam diximus; gemiani oues adaquauic,
ihimorcalicatis vitçque fluënto;vtinEuangelio ait :Qui bi-
befit ex aqua, quatn ego dabo e\, tionfitiet in aternttm : fed aqua,
quam ego dabo ei, fretin eofonS aqua falientis in vitam aternam.
Atqiié hæc quidern meus âmorlefus. Iacob vero Rache-
lem deofculatuseft; itidem & nôiiàm Écclefiam Dei V ni*
genitus complexes eft;
C a p v t X X I I .
Dim Iacobi vxores,quidfignificent.
gin.29.1
'vtraque bi-
blia habent
tte s.
lti.it. 14.1S
Quod fiquisidpreffiusinteUigcrevult, Iacob îpfom
pcrc5 SKtm.CedobeaceIfiael>quacnamcafuntiquaabenignus
Sabaoth Dominus fadfurum Ce promittit? Tdonau.
fereturfceptrttmdeludu.&duxàlimottim.dbnccnnUt qm
mtteUudia.&ipfimtexptaatiogetttmtn, AudiiuftisPto“
pheræ vöcem noftris verbis confentanéa loquentei Mud
enim quod cönftitucum * efly conccpÊüm ante lecula arcanum
fignificat. cubique euigdaffet Iacob dejomno, ideft,
feientiam omneni eorum, quaeDeos dixiflet, raemotxa
rnmiAexus: Ait: Vefe Dominus eft iniocoißo,&ego nefetebami '
EtSßcndamruböbfcureinftqit» & comprehend C Ednerecenfendisfinguhs,^prohxusvidear,&remad
diimm)Centiàm fàtêtür. Pauevifquci Opium terrtbilis eft, in. \ ^ eximm perdu cam: Iacob bis fepcem annorum leruJElo
uüit L mW VerêroqüidembeatiffiKelfrael. Valdee- duaseonmgesduxit.pnoremLiai^alceramRachelem,
nibi tC^bifiseft Dciac?mdrtalesdefeenfus. NoueSb ii r quorum iliaSynagogam.hæcChn&Ecclefiamrcpræfeu-
liofli friiirkèfcala ideft ex Virgine Maria, corporacum, rabat. Sciendumeftautem.prmremftudlo&amorepo-
M i B i i M W M lierions à Iacob aGceptam fûiflè» NamRachclcumror-
Hxc K Virgo fimül6cDeipàra,cceliporta eft. Nam mo&eflqt,âIicobanubamr,ytaClmfto«nuuniEc«k-
rær^ifi defcentlet éeti irivelluspluiiia, VnigenitusDei fia. Idquevcrttm eife, .pfefacr*hreVæteft.mOnmm d.-
h L. Haecduividerai, atque exploraterenebar, nbftiS cunt. LMVtrolwurwr«#te,aequeâeSynagogaimpotens
* A rt^nrh mane furies Iacob &lapidemei, quem ad fpedandum diuinum fplendorem. Rachel decora facte,
Ä « £ ! Vr genrfumEcclefia-; Dei agnirione 6c
iter Doimnus fealæ iùnixus fortunaflet, eUm fibi Dcum ' virtute locUplerata.Ec rurium: Stimmt trgo IAcobpro R.c/jel
fore-6chdclaxum, quodfiguraqicontineretimpoiluri
eine corDötis' Dei dömum. Quin & décimas ei daturum: «e.Etpaulo pofoAmoremfequeritispriortpratulitlta. & Chri-
quare Synavogam inftruebatTquaï omnium domi nato- ; ibis gentium Eccieiiam, plus quam Synagogam amauir.
rumdecimaSpSenderbri 6cfpmLiemacnouumpopu-iNam6chancfibidefponderat,fedperfequeftrumMofen,
lum fignificabm, qui totius aitatis filæ arque vira deamas j quemadipodum icIacobLlam amOreRachelis, cum genconfecraret.
ItaquedDeo itineris cömpos, arque adLa- tiumEccIefia Chriftus, vt Iacob cum Rachele.os mnxit:
bahincolumisperduaus.Vidit(namMöfi5iterumverba quemadmodnmperyatemDeusmhancfententiamapetraaeniUs
) putmiii M agio ,id eft, incorpöfeföntem im- ruiciEr nondoabuvltra vtiproxMumfilum.&vttfiatrcJuum,
morralis vita: Duos'quoquogregesomtrn accubanmÉ M I Aiccns: Cegwfeeùomimmiomm'mmiogmfientme^mwmo
um, iud^orum6cextèrarum gentiumpopulum. lu e - ^ W c m p i ^ u ^ ^ b
'Rtm.u.is.
Ifi.i9.20.
gill.J9.9a
nim êos meusChriftus appellat, tgofumpajtor bonus,&eo*
gnofcO oues mens,& cogmfcunt me mea. Sicut nouit me Pater, &
ego agnojeo Poerim,&anmammcamponopn ouibusmeis. No-1
tare diligenter. Nam excopureo adaquabancur, quem-
admodum Chriftùsin Euangelio ait : Si quûfitit, veniatad
me,&bibat. OuesHlic brutæ, hicrationales. It oseiusgran-
di lapide claudebatur : is lapis mohuménti Seruatoris Gfiri-
fti faxum defignat. Eodémömnesgreges cógebant,lcili-
cetProphetæ & Apoftqlijaüolutoque faxo oues adàqüà-
bàntjid eft,explicafidis iacris li teris popiiliim coelëfti mu-
ftq rigabànt.Rurfumque faxum ad os pütei aduolùebaht*
Saxùm hoc putei, quod faxum eft monumèriti immorta-
lisvit£ß,congregad duo PoncificesAnnas &Caiphas cum
çùftôdià, ad os monumenti aduoluerunr. Et Iacob duos
paftöresàllociitüs. Illic fane Iacob duos paftoresjhic Sat-
uatöt nofter acqué Deiis, veiutalter Iacop, duos Pontifices.
Èri, inqüic, dièi ntultüm adhuc eftj longum poeniten.-
di Ipatiùm j nectempiis éft cogendi pecoris, tempus illud
iècundi méi aduentus, quôoués ab hoedis feparem. Ada-,
quate oùes,Deinotitiam per aiftus pmnitentiæ docetei &
paftuni ite -, hoc eft, in aèterna paberriacula concedite. Ad,
quemilli, non poltiimus,inqùiunfc4 idem reiponium &
Pontifices ouium paftór'i ded^ninr. Kon poflümus, qui
i Deuminterfecimus \ ad frûge'm dt pcèniténtiam redire-,
nifi co.aftis omnibüs grégibùs, géntium {cilicet,ampuea^
turiaxunrab óre putei, fàcræ fcriptüræ tanqüam tegü-
mentum â lege amolitùm fit, &ita àdaqüemus greges.
Nam, authorë Ifaia : Cum plenitude gentium intrauerit > tunc
onwis îffael fallt obit ur.
VjqWiaUlHHAHW"' a nmvau *--
(ufficiant: nam de eb& in defeenfii in iEgyptum» &in
Pharaone adorando mentionem rademuSi
Igitur in primis ob^ruandum eft j iftaeleni, gignencus
duodecim Patriarchis, inftituifle SyfiagOgam ex Li« na*
tis: per concubinas vero, extraneas mulieres.fignificalle,
quas generi fuo accenferi pafTus 'fit; per Rachele faros,
Chrifti & proditorislud« exempla notaftej in Iofepho
Chriftijin Beniamin Iudae proditoris.
C a p V ? X X IIL
Delofepbo allegoria Chrijlo tributa.
QVare hoc quidem loco: omiflis decern, de Iofeph &
Beniamin verba faciamus. Sedneque hoepraeter^
mittendum eft nobis, curaparente aUfiigiens Rachel e-
ius idolamrripuerit?Certe non vt clamhaberet,(ed vt ab*
oleret. An fcilicet,quae Chrifti Ecclefi« exemplujU cbnti*
nere t,pater nO quoq, fimulachrorum CuItUdimiftbifimti-
kchra exitio fe daturam irirlU.it ? J4am Vt a Iacob veftigata
haud tenuit Rachel j ita &alterd Iacob j Saluatbre meo
Chrifto exorto, gentium Ecclefia, paternam fuam impie*
tatem ignomini« & exddio dcdit.Ac quemadmodum il-
losexgentibus Chriftus noli admittit cum fimulachris,i*
ta necSynagogamdim Iudaicis vidimis, ac circumcifio»
ne.Atque h«c quidem fic habent. . . . . . %.
Ctecerum Iofeph apudfratres inuidia laborabat, Vt 82
apud IudiEos poft Chriftus: ficerlim feribit in Euangelio
cUledusilleIoatVnes: Itiptopriaveniti &fui eumnonrecepe-
funt. Illi propter fadam ei apatre v^ficolorem tunicam,
& fomiiia 4 oderint firatrem \ lUdii Chriftum propter
qUaridam mentalem quafi putpUram, qu^ei cceleftis Pa-
tris benignitatelam exvirgineo ventre,tindura velut dif-
tolori contexta fuerat, ac demUm propter luculenta et-
iam miracula, perfequebantut. Illifratriinuidentesqu«-
&_. iV.iu J imt fnUiif'tpmut n it in n i JurLti
Adhuc eo cum illis colloquente,id eft,Iüdxofüm Sy-
hagogam commodum caftigante i & ecce Rachel veniebat
cumouibuspatnsfui, fcilicet gentiumEcclefia. Hie confpi-*
catUS Iacob,ChriftuSjgentium Ecclefiam,LabanfUæ ma*
tnsgermaüi filiam, id eft ex Synagogæ gërmanö adfei*
tarn. Nam in nöuam Ecclefiam cooptantur partim ex gê*
nere Efaft alii e* Ilmael,partim hatiëx Hachór> partim ex rere: Nuriquid Rex riofief erts ? àutfubmemufdttmi tua. ludat
T nt itemaue e^iliis Cctiuè:quî Sÿnasogægermani funtj feto in porticu Salpmonis circumdedetunt Emmanuelem} &
! quippe^nmes^raham ftir^ edici. ^ egrdlùs Iacob, id dicebanteï: gupUsijjjdnitnamnoftram tollisi Situ es Chriftus, die
« eft Dominiis nófter Iëfüs Chriftus ex mortüis èxcitatu), nobispalâifi. Illi mïlfumàd fe ab parente fratremconfpica-
I auoluto faxo abom pütei,ideft,âfonbüsmônüménri, àc ti,înter fe iatftare ; ECcefommator ventU vemteocctdamus eum,
I quod eft in legé pingue, ôc intricatüm aniölitus , fucè ma* & mitiamüs iti cifiefnam veterem : Iudgiopihcem iuum ab
1 ..... - inaip.eeOTllTn
A
I hlAttb.*'-?*’
! fjtn.ff-tiia
LXX.
r».37'l+* uLXX.
inalpedabili Patre miftlim cernentes, dicete :Hu eft hares,
venite oat damns eum, & habebimus bareditatemeius. 11 li apud
patrem defenfionem hi apudPilatum meditari:illi ab im-
mani feradeuoratum cöfirmare: hij huncinuenimüs fubuer-
tentemgentem nofir am&prohibentem tributa dare Cafari, &
dicentemfe Chriftum regemejfe. Illic Ruben hortari: No»*«-
terficiatis animam eius,nec eff. itdatisfanguinem-,fedpmtctte eum
in cifitrnam banc \ fcilicet vt eum manibus eorum eriperet.
Hie Pilatus, vt Chriftum e ludaeprum manibus eriperet,
ne<rare.Ntt//4m caufam mortisinuenio ineo,corripiam ergo ilium
ri^WrimmMhdLutani fratres obtemperarejhicIud?i,vt
omniu cruentiflimi.Pilati verba refutare.SedillicRubeq
propter orationem,fratern?proditionis haud fane infons
i eft; ncque hie Pilatus a Dominic« c«dis crimine liber.
' Verum ne dicendi breuitate minus perfpicue Ioiephi
argumentum proponam , ipiamet prophetica verba in
Uancinuenmusy videvtfum tunicafiliituifit,an non. Itidem &
Iudæi de Chrifto dicebant : Confidit in Deo, liberet nunc,
fi vult eum.
J S C a p v t XX V.
Inuidia, fera crudelis.
/^\Bleru ate figuras. Quam cum agnouifietpater ait : Tunica
y~Jfilii met eft,fera pefinna comedit eum .Etenim vere imma-
nilïima fera eft inuidia , ac multo etiamplus. Namfer*
hominum tancü^r corpora mandunt; hæc cum corpori-
bus animosetiamprodit. Nec folumIacobi filios, hæc
inuidia fratris venditores , lèdludæos quo que Dei pei>
cufiores effecit. Scifiifque vefiibus, indutus eft cilicio, lugens
filtumfuum multo tempore. Et hie videre eft non mediocri
dolore coeleftem Deum & Patrem, ex hac Chrifti iniuria
medium produda inaudke. Confeftim igitur, vtperuenitad I atque c«de affedum. Congregatis autem cunttis- liberiseius,
fratresfuos,nudauerunteum tunica.lili dereptâ tunicam patri | vt Unirent dolorem patris. Ex omni memoria, Deo charos
feruât; hi detradas Chrifto veftes partiuntur.Et accipien- f fimul & charas (criptura fignificat. Noluitconfolattonemac-
tes * miferunt in cifternam:i\\i arreptu in fpecum deturbanr, cipere : tarn gràuiter enim Iudæi offenderunt, vt depreca-
hiexanimatum in monumentum deponunt.Et^ cifterna i tionemrefpuat, quantumuisanimum inducat quispre-
erat vacua,qu« non habebat aquam.Quemadmodum il- j cari pro iis: id quod per vatem Deus teftatur in hæc verba:
lie Ipecus aquam non habebat, ita neque hie monumen- j Stfieterit Mofes & Samuel coram me, non eft anima mea ad po-
tummortisvim. Et fedentes vtcomederentpanem : illi, eo in I pulum iftum: necexaudiam eos,expofcentes pro iis pacem3
ipecum detrufo, fedent ad cibum capiendiim; lud.«ipoft
Dominicam cædem Pafcha faciunt.Sic enim habetÈuan-
gelifta. Etipfi non introwrunt in pratorium, vt non contamina-
rentur,fedvtmanducarent Pafeha.Nota.te diligenter fetiptu-
ræ mentem. Sublatisoculisanimaduertunt. Nam poft
fumptumaliidaDominiciimpanemintrauitineumSata-
nas, vein Euangelio Ioannes docet.Etecce Hmaelitæ via-
tores venerunt de Galaad.Iolephi enim,vt & Chrifti,ém-
ptoresex circumciiîoneeflè oportebat.
C a p v t X X IV .
Camelustnfcriptura odium fignificat.
ET camcli eorum aromate,& refiria, atque ftade ohu-
fti eranr. Camelos nominans, Annæ & Caiphæ corpora
ponrificali ftolaamida, notât. Eftàutem camelo-
rum gequs iniuriarumretinenriffimum.Itaq; figura quo-
que odiixm aduerius veritatem defignabat. Qui ea inÆ-
gy ptum impqrcatum ibant.Perinde ac illi circumcifi ope-
ramdabant, vtDeum hominem Iefumadinferos demit-
terènt. Dixit ergo ludasjfdtnbm fuis: Quid nobisprodefl,fiocci-
denmusfratrem nofir um,& celauenmus iangmmra ipfius} Melius '
eft,vt venundetur lfma,elitis,&manus nofir a non polluantur.fra-
ter enim & caro nofir a eft. Oportebat turn quoqUevendi-
tionem perludam fieri,quoniam & nunc Seruatoris ven-
ditio per Iudam proditorem fada eft. Sed illefîatrem liberate
volensjvenditionemeis fiiafit: duobusenim malis
comparants,min uselegit;Ifcariotes,quidodoris cçdem
fpiraret,ne.c perficere police,Pontificibus eum venundac.
IdqueetiamSaluatqrmeus Pilaco demonftrans ait. Pro-
ptirea qui me tradidtt tibi mains peccatum habet. Pro proditoris
audaciam,& dodoris humanitatem!
Igitur eius fratres éxtradum edudumque ex cifterna
Iofephum, Ifmaelitis venduntin Ægyptumabducédum.
Illi quiaem fie. Iudæi Iefum Pilato rraaimm,in crucemq;
fublatum, morti demiferunt. Acceptis ab lllis aureis * vi-
ginti .Illi aureos viginci ; proditor argenteos triginca acci-
pit. Reuerfus Ruben ad cifternam non inuenitpuerum. Hoc Seruatoris
à mortuis relurredionem norac. Nam vt illic Ruben
Iofephum noninuenic, ita necPetrusChriftumin
monumento. Tulerunt autem tunicam Iofeph ï &infanguine
hoedi,quernocciderant,tinxerunt. Illi accepto capro tunicam
ïtf.i/.ij.
vt ante. Ita,vc quæ in medio finit,dimittam, Iofephum in
Ægyptum abduxerunt.
C a p v t ftXVI.
h lofepb in JEgyptoadfummos honores eüeftus.
IBi feitis omnes Legis-periti, Pharaonis magiftro ^e-
quitum veniilïè eumque hominem dextrüm depre-
henfiim , omnifuæfàmiliæ, cuadifque domefticis à Pu-
tipharepræfedum fuiflè ; heram vero vt formofiim eflè,
confpicata fuit, eum amaflè; fèd negancem fëcum nequi-
tias racere, arrepta vefte, quo proba videretur,marito j
prodidifîè. Italàne, & SynagogaChriftumprius dilexit,
interhomineslongefôrmofiflîmum ; cumeum&Pon- '
rificem ad rationem Melchifedechi cooptauit, & fine !
matre in ccblo, fine patre in terra confirmauir. Sed nec,
quæ Synagogæ placèrent, facere volentem, & aflidue in-
ceflèntem & caftigantem, vt ait Salemonis Sapientia:
tan quam nugaces aftimati fumusabiüo, &abfiimt fe a viis noftris,
tanquamabimmunditiis: rum vero veftimentis exuen-
dum Pilato tradidit, fàcrificium fè Deo facere credens.
.UlicPutiphariÆgyptia: adduxifii feruumHcbroeum vtillu-
deret mihi. Hic Synagoga Pilato : improperat nobis peccata
legis, & diffamât in nos peccata difeiplina noftra. Illic Puti-
phar correptum, Iofephum in carcerem compegirquo
in loco vindi régis tenebantur : Hic Pilatus Domini
mei capciui animam ad inferosdemifit ; vbi in tenebris
iam oiim Sandorum manes tenebantur. illic eufto-
diæmagifterlofepho carcerem in manuscommifir, nec
de iis, quæ inibi fièrent, poft eum cognofeebat : Hic
meus Saluator arque Deus abniptis inferorum vincu-
lis, calcatoque euftode diabolo, fandorum animas li-
berauit.
His itageftis » accidit vt peccarent duo eunuchi, pincema regis
Ægyptiy&pifior,domino fuo, ideft, exterarum genrium &
Iudæorum populus. Nam prior erat genrium, qui, vt
idololatra fedus à Deo defecit, tune lüdaicum po pulum
per Abrahami fàcrificium inftituit. Vidcruntque ambo fo-
mniumnoftevna, ideft, Deimortemrecogitauerunt. Sed
illicà.Iofepho diflolutio eft, hic àDeo. Quare merito
lofephus : Nunquid non Dei tfUntetpretatio f Verum præ-
ftar ea fbmnia, quæ quidem exempla hab ent rerum fututer.
is.l.
ica biblia
vtraque. Gen.if.7,
G
pfai.ioÿ.4,
««tr.7.17.
cruoreimbuunt:hic caper atque tunicaVerbiaflumptuin ! rarum, verbo tenus recenfere. Tum Iofepho, fomnium 1
intelligendumeft: quo interficiendo, Iudæi corpus eius fuum narrauitprior prapefitus pincernarum, feilicetgentium
cruentarunt. Ieremiæ enim ex Chrifti perfona hæc funt figuramferens. Vtdtbamcorammevitem. Vitemhicintel- i
verba: Et ego qttafiqgnus manfuetus, quiportatur ad viftimami \ lige dulcem Iefiim ; fie enim ait in Euangelio : Ego fum
&noncognoui,quia cdgitaueruntfuper me confilia.Viàett vto- j vitis, & Patermeusagricolaeft, Omntmpalmitminmenonfe-
üis vbique ipfius aflumpti figuram defîgnet. Miflàmque j rentem fruftum, tollet eum: &omnem, quifertjruftumpurgabit
verficolorem tunicam patri repræfentant, nam vnigenæ j eum, vtfruftum plus afferat. Contra mè, id eft, contra-
tunicamDeus&Patercruentamacçèpic.Eteifignificant: riæ, &in Chriftum impie affedæ erant genres. Et in vite
ÇlH. 40.J.I
erant