l. Reg. i.8.
Lue.ii. 31.
de Oriente tcanfmigransin Occidentem, au&oritate Spi-
ritus Sandi in Romana refedit Ecclefia.
Ecclefiam faneRomanam non parietes, 8c Taxa, fed
Glenim à beatiflimo Petto primo Romæ ordinatum, nemo
fani capitis dubitat appellandum •, (îcut igiturPetro
Clemens, AnacletusGlementi.Euariftus Anacletdfuc-
ceflit, ita prdfé&o Cleriillius, quem ordinauit, 8cinfti-
tuic Petrus, alius ab aliis ordinatus, locum 8t dignitatem
obtinuir. Sic fempet pro patribus nati funt nobis filijjqui
tandem, dante Conftantjno, cum Ecçlefiaquoque ter-
renumfufcepifTet imperium, etiam iure humano çônfU-
tuti font principes fuper onanem terram. Ex hinc ob fpe-.,
cialem exceller» ci am ipfius Ecclefiæ v Epifcopi ,Presbyte-
ri, Diaconiappellatifimt Cardinales, abhisvocabulihums
mutualités hofiorem, de quibus feriptum eft, Domini e-
nim funt cardines terra, & pofuitfuper eosorbem. Sicutenim
fummusPontifex ex légitima, 8c vt ita dicam hereditaria
fucceflïone, Petri obtinetprineipatum, ita caeterorum A-
poftolorum pote fias in Cardinales confiât efiè transfufa.
Hæc eft EcclefiaRomana, cui qui non communicat, hæ-
reticus cil. Illius intereft confulere omnibus,iudicare de
omnibus, omnibus prouidere, ad quaminPetro voxifta
dir igitur,Et tu aliquando comer fus confirma fratres tuos.Qni c-
quidipfa ftatuerit, fufcipio, approbo quodapprobaucrit,
& quod damnauerit damno.lpfius e ft eligere nobis pàfto-
rem,8c epifeopumanimarum noftrârum.Quod emm fuit
in veceri Tcftamento, in conflicutione Pontifiris.carnalis
generatio, hoc eft in nouo regulàris eledio, quæ eft quæ-
dam fpiritalis generatio ; quali enisi générât qui eligit.
quafi generàrurquieligitur.
Itaque fratres quod Aaron fuit filios procreare, hoc
fuit Chrifto Apoftolos eligere. Cæteris filiis Aaron vnus
præfectur Eleazarus, cæteris Apoftolis vnus præponitur
Petrus. Et Petrus cum fpiritaliterpluresgenuifiet, C le-
mèntem prætulit cæteris. Qui cum 8cipfe filiis abundaf-
fer, ipfius Curiæ eledione, quafi fpiritah quadam gene-
I ratione, folus defundo fucceflic Anacletus. Sicutigitur
J illi legitimifemperfuetunt Petri fuccefiores, quos Eccle-
fiaipfaelegit, fic& illi, quos fuifingulistempbribusfibi
elegerunt adiutores, veri caeterorum Apoftolorum fue-
runt fucceflores. Itaque à B.Sylueftro 8c Cardinalibus e-
ius, vfque ad huius noftti temporis Adrianum 8c Cardinales
eius,nullan obis eft de légitima fucceflîone eu nda-
tio. Ecce defundo Àdriano legisimo Petri fucceflbre,
ftat in Cardinalibus caeterorum Apoftolorum légitima
iucceflîo. Cogitate nunc conftitutos in medio eorum
Rolandum & Odauianum, fie intérimnominemuseos,
quafi in vtero matris fuæ Ecclefiæ Rômahæiam laboran-
tis in partu. Rogo fratres mei,nonne partusifte fimiliseft
partui Rebeccæ? Ecce infelix E(au rufus & hifpidus,quo-
modo ipfa vifeera materna contorquet, 8c fimplicem ilium
Iacob, quem totus ille interaneorum omnieftedu
çoncentus compledicur, manibus furibundis inuadit.
Audiftis enim quomodode collofandiflimi v’iri, infelix
ille mantum dæmone plenus extraxit. Et cum ei non pro.
voto ce (Effet, cum fummo matris doloreegreflus ab 'vte-
ro.cupiditatis & ambitionis fuæ pilis, fummum cernenti-
buS hôrrorem incufîit. Secuti funt eum duo, qui 8cipfia-
lienatifunt àvulua errauerunt à ventre, cæteris omnibus
Alexandrumeligentibus, Alexandro adhærentibus, A-
lexandtum feqcsencibus. Cernite riuncloannem, nunc
Widonèm in parte vna, 8cinterèos Odauianum, cernite
& reliquam Curiam ex parte altéra* 8c Alexandrum in-
tereos. Rogo cuius vox iftaeft.Exierunt à nobis,(ed non
faeruntex nobis.? CerteautinillisrribusCuriaRomana
eft, aut in his om nibusjaut periit de terra, 8c inaniter fufa
eftillaSaluatorisoratib, dequadicit, Ego autem rogauipro
tevtnondeficiatfidestua. Qaod dementis eft opinari. Quis
enim ita defipiar, vt toc Epilcopis, Prcsbyteris, Diaconi-
bus, Cardinalibus excluus, Romanæ vim Curiæ in his
duobus æftimet refedifle ?
Sic nunefratres, ûc loquor deiftis, quafi ad h uc in Ec-
clefia B.Petri, vbi elcdionem fecerât,conftitutis^& ab in-.j
uicem leparatis. Certe Ecclefia Romana non periit, cer-
te,cæteris reprobatis,vt in illis tribus remanferit,nulla ra- ’
tio,n ull us lenfus h u man us admitti t. Reftat proinde; vt i|i
illamultitudine, quæ Alexandrum elegit, vim Apoftoli-
cæ dignitatis refèruauerit. Abfit eqim vt dicamus quinque
Cardinales Epifcopos, Sc quindecim ,vel eo amplius Cardinales
P resbyteros, fiue DiaconbSjà tribus illis exiiflè,8c
non potius illos ab iftis, quorum fama celebfior, vita fan-
dio r, fenfus profundior, multitudo numéro fior, audori
tas (ublimior. Cum igiturconftet Ecclefiam efleRoma-
nam > quæ Alexandrum elegit,de qua cerrum eft illos ex-
I üfle, quicunquepoftea illis adhæfit, fiue ipfifiimus Yma-
I rus, fiue alius, non ad Ghriftianos, fed a d næreticos ; non
ad Catholicos, fed ad S cnifinaticos, non ad Ecclefiam,
fed ad fy n'agogam Satanæ, & ipfe hæreticus fehifmatieuf-
que acceflrt. Dicantinimici quicquid volunt,mentiantur
quantum voiunt, fingant quæcunque vol un t , vbi Eccle-
fia efle Romana oculis cernitur, ratione probatur, confit*
maturaudoritatej ibicormeum,ibianimus meus,ibiaf-
fedus meus. Ab eius fide,' quæ Chrifto orante non defi-
ciet -, ab eius vnitate, quam Schifmaticorum prauit^
Chrifto eon(èruante,non diuidet;ab eius fubiedione, cuius
mihiPrincepscoelumapiriet, menequemors, neque
vita, neque alia creatüra, Dei adiuuante gratia , feparabit.
Hæcadcautelam veftram fratres, propter labia iniquaôc
linguas dolofas, quibus hæc patria feruet, dixifle fufficiat,
vt deinceps reparatis paululumperfilenrium vinbus, ad
délitiasVerbiDeiredeamus, cuius eft honor 8c gloriain
fæoulalæculorum. Amen.
V A R IÆ L E C T IO N E S .
I. Iüi* renelauit.Séquitur.Qaia noc.vaf. eft Ar Moab, c.®nr. Recolite
quæfo. C.Gam. lilts reoelauit. Sedquiu non ordineUpti
mo,Sc qux fequuntur vfque ad, Recolitt quafo.
i. Qtjem.aeuoret.Ifta eft aduerfaria. C. Çam. Quem deuorcr.
Huku dut tus non inconuenitnter, vfque ad, Ijht eft aduer
farta.
}. ArmaproiecitQuamuis&ipfa.C.Cam.Armaproiecir. Intellt
gens igttur quis li b et. Et estera vfq uc ad, Sjuamuis ipftt.
4 Dcflrinam euacuare. Sequitur, Qtjia noâe. C. Cam. Dodlri-
nam euacuarc. Nam ipf*philofophorum. vfque ad, Sequitur
quia.
J. Effe vaftatam.Muras præterea.C.Cam. Efle vaftata»». Velcerte
murus.y fque zAyMurusprsterea.
6. Lafciuiamquefign ficar. Potèft etiam fie. C. Cam. Lafciuiamque
fignificar. In Dibon ciuitate locus, te quod fubdi tur, y f
que ad, Poteft etiam fie.
' 7 Videlicet fcientixfsecularis. C. Cam. ViàzXicçtfapienti* (æcu-
laris.
8.' Stulcitiam videbantur.Iam videamus. C.Cam. Stultitiam ride-
bantur.In eo tamen te reliqua,vfque ad, Iam videamus.
7. Declararar. Per piateas. C.Cam. Déclarât ur. Qui enimfuper tefium.
yfque ad.Per plateas.
—1 Sermo VtgefimttsQuartut.
SIcut meminit charitas veftra, ptincipia otieris Moab
fecundum prophetiam, ficut potuimus,‘heri expofui-
mus, moralem vero expofitionem, quam tuneexequi ti-
morinterueniens prohibuit, in dienrhodiernum diftuli-
mus. Primum igitur fecundum leges tropologicas, quis
fit ille Moabinquiramus, vt manift ftius quomodo vel o-
neret, veloncretur,pcrfcrutari valeamus. Interpretatur
autem Moab de pâtre, fignificansnimimm aliquid, quod
de Pâtre procedit in filjum *, vel ipfos, qui fecundum hoc
viuunt,quod ex Pâtre fuo naturaliter mutuauerunt. Mul-
tis fane modis in fàcra feriprura patrem nouimusappel-
lari, videlicet fecundum naturam,fecundum creationem,
fecu ndum adoptionem, fecundum imitati onem, fecundum
ætatem, fecundum dignitatem. Secundum natu*-
ram, quando homo illiushominis, quiabeocarnaliter
genitus eft, pater nuncupàtur, ficut Abraham pater Ifaac,
ôc Ifàac parer Iacob, & Iaeob paterdicitur duodccim Patriarch
arum. Vel certe quando vnus aliquis omnium,qui
de eius ftirpe geniri funt,pater appellatur. Vnde Dominus
adIudæos,Negloriemini quia patrem habetis Abraham. Se- Mmh.yï.
cundum crcduonem, ficiit Deus omniscrcatutæfuæpa-
ter pronunciatur, à quo nimirum omnis paternitas in coe- lo,
lo , 8cin tetra nominatùr. Secundum adoptionem, ficut
A
BôCTv 8. IJ.
loan. 8.44.
Matth.1.9.
ï.Timyx.
fRtg.j.iï.
c
Rom.6.13.
Pfal. 1)6.7.
otnneseleâifilij-Dei vocantur, dicente Apoftolo, Acte-
piftisjpiritum adoptionisfiliorum, in quo clamamus Abba pater.
0.mnesenim,quide hac adoprioneglbriantur, conftan-
ter clamant ad Dcu.myTaternofierquiesin coelis. Secundum
imitationem, ficut perfidos Iudæos diaboli filios ipfe
Chriftus appell at, Vos (inquiensj expatrediabolo efiis : quod
pro imitatione didtum fententia ilia déclarât, air enim, Et
opera patrie vefiri vultis facere. Hinc etiam imitando fidem
Abrahæ, fili j dicuntur Abrahæ, quos nimirum de lapidi-
bus Dominus fufeitauit. Secundum ætatem,ficut Paulus
loquitur ad Timotheum, Seniorem neincrepaueris >fedobfe-
cravtpatrem'. Secundumdignitatém,fiçutferuiNaaman,
cumindignareturaduerfus Helifæum, quod non vifu, o-
racione, ôcradlu, fed mandaco, lepræ, quam patiebatur,
mederi videretur, recedenti tamen cum indignanone
dicunt, Fater '& fi grandem rem tibidixijfet Propbeta., vtique
facere débiteras, quanto m 'agis cum dixit tibi, Lauare& ntunda-
beris?
Itaque pàtri omnium qui nos creauit, debemus quod
futnusj patri qui nosadoptaUit in filios , debemus quod
boni fùmus 3 pàtri quinos in carne genuit , debeturqùod
moccales, quod Corrüpribiles, quod diuerfis paflionibus
obnoxij fumus. De pâtre itaque carnali, id eft de natura
corruptibili, nobis infunt incentiua libidinum , motùs
concupifeentiarum, iræ impetus, triftitiæ languoç, mecus^
inordinatus, fuperbiæ tumor. Hæcéftgehsillinimirumr
contraria, quam bonus parer, qui nos adoptauit, non ge-
nuit,nobisbenignusinfundit, quæ eft charitas, gaudium,
pax,patientia,humilitas,caftitas 8c cætera. Ilia igitur Moab,
iltalirael myftice nunçupatur.Concrahùnc Moab iu-
giter nobis pugna, qui etiam congrue aqua paterna in-
terpretatiir, quia hæcorruptiones nobis ex fluxu paterni
feminis inferuntur. Adfit nobis Dominus Iefus & huius
Moab tale onus importer,vt quamuis ex toto deftrui non
poffit in nob is, fie tamen deptimatur, vt regnare non
pomt in nobis. Audiamus igitur otius huius Moab, Quia
noEte veftata eft ArMoab, conticuit, Qui'a noctevafiameft munis
MoabyContiçüit.Nox vero vt fcitis,cribulationem fignificat.
Interpretatur autem Araduerfarius, 8c erat ciuitasMoa-
bitarum. Gens ilia naturalium paflionum, in anima no*
ftra conftmunt ciuitatem; quando originaliaerumpunt
in aélualia, dum præbemus membra noftra armainiqui-
çatis peccato , &quæpriuspaticbamurad poenampecca-
ti, vertimus ad yplunta,tcm jvfumquepeccandi, "
peccatis manus damus, tôt -dues peflimos in hac ciuitate
lufeipimus. Eft autem hæc ciuitas illi ciuitatiaduerfajquæ
de vittutibus fundata, huic,quæ de vitiis eft,probàrur eflè
contraria. Muais autem Moabiticævrbisobftinatioeft,
quæ poenitentiæ humilitatem excludit, vocem obturât
confe filon is.
Eja [1] fratres quando omnia nobis eueniunt profpera,
quando lætaarridenttcmpora, quando iuxuriam omnium
return abundantia pari t, Moab ifte infurgit acrius,affi-
cit vehementius, incendie carnem, mentem diflbluit,no-
xiaquæqueacvoluptuofa fuggerit , fit quidam in animo
clamor viriorum, claroantium alterius ad alterum , & di-
centium, Exinaiiite, eoéinanite vfqueadfundamentumin ea, A-
gitproindebeniguiflimusSaluatorvt optimus medicus,
8c prius morborum refecac caufam, fubtraiftifque paulu-
lum lætis, dum dura triftiaqsue fuccedunr, etiam volu-
ptuofa èuanefcuqt^ Ita homo'compulfus rediteinie, ni-
hilibilucidum, nihilferenum, nihil quod placeat, nihil
inuenitquoddeleâet: fedomnia tenebrola, omnia pb-
feura,omnia plena horrpris,noâis,& tenebrarum. In hac
no&e vaftatur A r , quando 8c dele&ationes vilefeunt, 8c
pereunt voluptates, non dclitiofaconuiuia,nonpOtatio-
nes illicitæ blandiunrur. Vaftatur etiam murus, id eft
mentis obftinario, & omnia eius propugnacularquæ func
vtique excufaciones in peccatis,£2] deftruuntur. Quidni
tune concicefcacMoab ? taliquippenodltipfisvitiorum
materiis amputatis, & vitiorum pari ter incen tiuaconti-
cefcunt. Errant fratres diariffîmi qui in gula&eb rie tare,
in otio & diffolutione, in mulierum vel parafitorum con-
tuberniis, aut fæpe aut iugicer permànentes, fibfdepu-
dicitia blandiuntur. Expertus fum chariflimi ,s credo
quià8cvos, quodcrebrisîeiuniis, Vigilüsafliduis, labo-
ribus conti nuis, quafi quibufdam mallcis verberatus no-
fter Moab 4 etiam cdmritum erigit caput, 8c poft multi
temporis filencium, rcdiuiuis clamor ibus vrgetîneautos»
[3]] premit improuifos. Hinc eft quod multi Moab iftum
adeo horruerunt , v t mallent ipfutn corpus immodera*
tius conterendo in diferimen adducëre, quamfub hoc timoré
huicefle obnoxij feruituti. Ideo, fratres, quotiés
gulaingeritcibi vilioris faftidium, quoties fomnolentia
vel corporis calor vigiliarum infundit horrotem , quoties
tepor mentis intermittere cogit facrum quotidiani
operisexercitium,cogitenturquæfo incentiua libidinumj
turpitudoimmunditiarum;iriquietus 8c turbulentus mo-
tus-membrorum : èconcra caftitatis fuauitas, affedtio-
numpuritas, membrorumtranquillitas, ôcmpxomnia,
quæ prius æftimabantur grauia, inuenientur.[4] efiè fa-
cillima.
Sic vero cum filuerit Moab, & naturalisilla corruptio,
noifte tribulacionis vel doloris fupemeniente, aduerfus
bonævoluntatisinitiapugnare ceflauerit, afeendet pro-
feèto domus Dibonadexcqlfàinplaftum. Domumani-
mæintellige confcientiam, in qua omnes mentis thefau-
ros reponir, ybi locum quietis inuenit, quam i cumul-
tu fæculi,' mundique perturbationibus fugientem , læ-
to finu fufeipit, & omnes, quiexteriusfentiuntur, lenit
fua tranquiliitate dolores. Quid hotum non agit fana
ac fecura confcientia ? in qua vaftataeft Ciuitas vitiorum,
8c murus corruit paflionum. Dibon Tquæ interpretatur
fiuxus eorum * teneritudinem exprimit atfedionis, quæ
per illicita qilæque defluens deuaricabat pedes fuos o-
mni tranfeunti. Hæc dcolluuie Moabiticæ corruptionis
purgatain ipfa confcièntia, de imis ad alta con feen dit,de
vitiis ad virtutes, de iniciisbonæ voluntatis ad effe£tum
boniopetis. Afcendit autem in planâum^deferens quip-
peininferioribusrifum ftulti, in fuperioribus ludlum 8c
planâum inuenit fapientis.Plangit ftatim fe tamdiuMoa-
biticis erroribus fui fie delufum, plangit fe tamdiuüîicitis
eius fuggeftionibus ptæbuiflè confenfum. Pbuigit le ea
dulcedine , quam incipit iam guftare , tarndiu caruiflè.
Plangit/e tempus in vanis-, vel in noxiis tamdiu confum-
pfiffe.Felix anima cui fie filuit Moab,ficut Nabo 8c Mede-
ba de quibus (ubiungit.
Super Nabo & Medeba Moab vlulabit. Nabo interpretatur
feflio ; Medeba de faltu. Seflio hæc fecuritate.m fignificat,
quæ mater eft negligentiæ, 8c incuriæ generatrix.
Quidam enim, quod dolém dico, quipoft mu Ita crimi-
na pcenitentialem hanc vitam profefli funt, ita fe otio
8c-pigritias tradunt, ita. neceflaria ordinis contemnunt
exercitia, quafi gens qua iufiïtiamfecerit, & qua legem Dei fui
non dereliquerit. Alij quos quotidians paflionesdehone-
ftant, cum hoftium tela fréquenter accipiant, ica tamen
fecuire fèdent 8c rident, quafi iam inimicus occubuerit,
vel omnis interior pugna quieuerit. Hi etiam de faltu
quod eft Medeba efle dicuntur, quia inrruâuofi, vagi,
inftabiles , in quibus fpiricuales illæ beftiæ commoran-
tur, de quibus Propheta, Netradas befiijsanimasconfitentes
tibf. His nimirum non conticefiit Moab, fed frequanti
vlulacu vicia fuggerit, immundas ingerit affection es, 8c
quæque peflimafuadec. Per vlülatum vero Moab, vehe-
mens tentatio naturalium paflionum exprimicur. Etad-
ditur, ln cunâis capitibus eius caluitium, omnis barba radetur.
Capita Moab , vç mihi videtur , très naturales motus,
qui in homme funt, non incongrue dicuntur Jd eft lia
feibilisConcupifcibilis, Rationabilis. Exhorumvtæ-
ftimo corruptione , omnium naturalium paflionum in-
céntiùa procedunt. Capilli capitis funt p.rnamentum,
barba virilis virtutis eft indicium. Itaque quafi ornacur iræ
motus,quando aduerfus propria vitiahomo mouerur,fe~
cundum illud, Irafcimini & nolite peccare. Ornât ur etiam
quando in zelum Dei, contra legis contemptoxes difere-
te afliimitut, fecundum illud-. Tdbefeere me fecit <.elustuus,
quitt obliti funt verba tuainimici mei. Vere ornacur,quando-
quidem zelus ifte à Domino multifariam fæpius munera-
cur. Nam Phideesob meritumnuius quam djcimus iræ,
qua fornicantes pugione confodit, sternum facerdotium
, - E 4 meruit.
ifa.fi. %
pfal. 73.17.
H
pfaiM.
p f 118.138.