Ep iß o U
none M a r c y m V e l Se r v m 11* Ftrumx^dugu-
f ia n umad quern ex Italia hacperfcnp^t funt, drqui-
dem petita ex elogiü Ottauiam Pafiha Gemenfis, Epi-
fcopi Hieracenfts, d?»<w fuijfe Hieracis Epifcopqsi Bar-
laami nomine infignitos \ Alterum Anns Chrifti 1303.
tenuißeque fedemtllam annos nouemfub Bonifacio otta-
uo, Bent ditto vndecimo d r Clemente Jpuinto. Secundum
Anno c h r ifii 134-2. creatum a Clemente Sexto,
rexijfe Ecclefiam ittam annos ottopatrta NeapoUtanum
ex Pcloponefo. Additur dr hoc-priori* Barlaamipatriam
ab Ottauianononannotari, quodfortereperirt nonpo-
4uerit. Vier Auttor harum Epiftolarumi drßthices,
quam Epiftolisfu biungim us ? Equidem non dubitoprio-
r i till has lucubt attones tamquamparenti adfiribendas
ejfi; 'uelea de caufa, quodfingula Epifiola feripta font
adamicos in Gracia> d r Peloponejo: quorumfalutem dr
cum Romana Ecclcfia concordia totopettoreexpetebat.
Seel fi Barlaamusex Peloponefo eft,inquitVel-
ftrtfs, vnde cognomen Seminatue adhsfic? An
fufpicabimur de Seminariadi&um, quodman-
fio ahteEpifeopatum Seminaria aliq uandiu fue-
ric? nequeenimidabfurdumvideatur. Forfandr
hot d u i pojfet, natum ejfi in Pelopon fo parentibus ex
Italia ormndis, quibut ^Seminaria cognomentum
fue rit. Upturn enim ett Integra* Italorum famiUas
non raro federn Juam in Gractam tranftultffi; cuius
multa vrbes imo d r •Prouincut Italorum imperiopare-
bant. Caterum Cod. Bauarten* nominal Epifiopum
Gyracenfem. Cornge, Hicracenfem. D e tempore,
quo jlo ru it , ipfi fatis certus index ett inprima Epifiola.
Omnia in priorem Barlaamumvtcunque conueniunt.
CMortuus ett enim Bafilius A4 ace do Anno Domini886.
inde vfque ad annum 13 42.paulopluresfont,quam qua-
dringenti anni. Scd quid mir um;fiBarlaamus chrono-
logiam acu non tetigerit. Et quamuis quijpiam Epiftolas
has adprimum Barlaamum referre noUet, tarnen tern -
porn ad amujfim no concordabunt. Ham ab obituBafiliq
vfque ad annum Domini 1303. plures etiam fu n t quam
quadringentijAnni.
' Porro quod ad ipfas Epifiolas dttinct, perer.udita
prorfus font,dignaquelettu,dr deRomdni POhtificispo-
tefiate dr auttoritate>deqüe Azymis drprocejfione San-~
tti Spiritus egregte differunt. Si minus culte, quidtuml
Ignofcendum eft homini Gracafortajjisqua Latina linguaperitiori'Potefi
Barlaam9 riofier in Peloponejo natut
ruti defenfione S. Irendi, qui hoe profi inprafationc fat
operis. N on arcemrequiresanobis,qui apud Deltas
commoramur., & in barbarurA Fermon«m
plerunque auocamur, orationis artem , quam
n on didicimus, neque vim confer ip toris, quam
non affedauimus, neque ornamentum verbo-
rum, nequcfuadelam > quam nefeimus; fed fim-
pliciter, & vpre & idioticeea, qua: tibfcum dile-
ffrorieTcripta funt, cum diledione percipies, &
ipfeaugeas ea peneste, vtmagis idprieui quarn
nos/quaGfernen & initiaaccipiens a nobis : & in
latitudine fenfus cui, in multum frndificabis ea,
qua: in paucis anobisdida fum,& potent: raffe-
- res iis, qui tecum funt ea , qua: intfalidca
nobisrelatafunt- HacS.lrenauspro
f i dr Barlaamo.
E P I S T O L Æ D O M I N I
b a r l a a m i e p i s C Q P I
f G y r a c e n s i s .
V N I O N T E R O M A NI
æ E C C L E S IÆ , ET PROC
E S S I O N E S P I R I T V S
' 'S a n c x i . - 1}
Epifiola prima D. B a r l a a m iEpifiopi adamicos fuosin
■ G r æ ci a conflitutosde vnionefacrofanffa
-> Romana Ecqjjfia.
V i a , ô amici &fratres, niyfagRprOr
pter quod magis nos com u S^ r çon-
triftarf oportet, quam propter hand
diuifionem Ecclefiæ,& pro quo magis
Deum deprecari, quamvtipfi finem
imponens, fines orbisfibi coniungat:
fèrmone ad haec perfuadenda minime
mihiindigere Videtur. N ullum enim eqrum qui mentem
habenc,æltimo, non ita de his faoere. Quoniam vero,& à
Deo liuius malifolutionem poftulare op orte tj & ea, qua:
ex nobis funt conferred Lex enim hxc eft diuinæ proui-
dentiæ,nijllum eorum bonorum, quæin nobis funt, perfid
poflè, nifi concurratfimul cumdiuino beneplacitq,
etiam noftræ elediuat voluntatis aflenfus:neçeflàrium eft
omnes quidem mentis indagatione,huius fchil'matis cau-
fàs, & prima prindpia inquirere; & Vtrum folius communis
inimici malitiæ.ho c eft, malum ,an etiam ambæ diuifæ
partes culpandæ funt,an altera rantum in çaufa eft: fingu-
lum vero credentem, fe huius mali çaufàm inuenifIê,noh
pigere iuam partem ad curationem confèrrè , didando,
diiputandojconi ulendo,impellendo,& pro. vtvmifquif-
qiie adeptus eft,ordinem vel facultatem.Si enim &,com-
mupiter_pro hoc Deum orabimus, & fingulariter quili-
ber, quod-ex fè.eft, confèrrè ftudebit : fpesnon parüaeritj
horummalorumlibe ratio nis.
Ego itäque quemadmodum fada hæc examinando,
quam fchifmatis caufam inueni,& ad quam perueni con-
clufionem: communicate vobis amicabili modo; quoniam
cuilibet ad verba venire nequeo,nulla pigritiarecu-
^bo, Deprewns vnumquemq; veftrum,vt propter coni-
mune bonum,& çommuniter expediensj no pigeat eUm,
fi poteft,idipfumfacere.Ecmihmcvolenti fpiritualis gra-
tiæ, v tilitatis,re m co mmunicare.
Itaqjfi fchifmatemox inchoato, quæextuc fubfequu-
tafunt, açpidentia vtriqj parti; quæcunqj diuini benepla-
citi, & quaecumq; permiffio^s Dei,.& indignationis raa-
nifeftiffimæ eflè videntur; confimilia viderem, vel parum
diffonantia: cene aut ambas partes differentia huius cau-
(arem æqualiter,aut neutram. Nunc auté cummäximafic
accidentium différé tia; cogor vnam partem innocentem
dimittens,ad alteram tantum:,totam culpam transferre,
Duabusenimexiftentibus partibqsivnaquçfub Ecclc-
fiaRomana cpnftituta eft : altera vero, quæ abilla diuifa
eft : quatuor maxima figna D ei beneplaciti,'in iUis poflunt
videri,pene voce magnaclamantia,illiEcdefiçDeum aç-
quiefëere:oppofita vero illis,æqualia numéro diuinçpe.r-
nnillionis & iiidignadonis,& quafi vltionis euidencifuma
figna exiftentia, in reliqua part&videntur.
Etvtà minimo quatuor exprdiar.Primum vniuerfa ilia
genslegibus j-quibus etiam tenuiifima aeddentiurn ho-
minuin communitati diftinda finit, re^itur & admini-
ftratur.Nihil indeterminatum apud eos eft. Nihilinordr-
n at urn; fed qualiter oportet fêgèrere,& dominantes inter
Ce,8c cum ffip prin cipio, & cum his.quijtantummodo fiib-
ditifunt, at que commune principium cum omnibus i.n-
ferioribus, in quolibet accidentium; & ipfos fubditos inter
fe, 8c cummaipjjbus ; & quid à quQlibqf,cxigendum
eft, quomodb delida p un ienda funt, & bénerada pree-
mianda,6c quis horû examinationis mod9.Hæc omnia 8c
quæcum-
Barlaami Epifiopi. * j
A quxcumq; alia,hominum inter fefbcietacem&commu- relatione fada, 6c quod deficit,ab illaSede fuppleatur,& E
nitatem in pace maxime confer nare valent, legibus apud quod peçcatur,corrigatur. Et horum quodlibet fiicillime
fingulos membratim inftituta& cuftodita lunt. E x qua fit. Nemo enim eft, qui noriputet Ecclefia:illi aduerfari,
legum asquitate, etiam feciindum Deum veileyiuere, 8c periculum inferre animae faluti. Ita quidem fadaillorum
Euangelicaferuatemandata,fädliusdplufibusfit. - ordinatafunt.
Hie autem totum contrarium. Et ne lingula dicam. In altera vero parte,non fingularitas prindpij; fed plu-
Lexeftmfingulis, potentiorum licentia & voluntas. Vt ralitasprindpiorum, 8c carentia prindpij honorata eft.'
enimquilibetdominantium, adprudentiarri fe habet & Quinque enjm exiftentibus patriarchis ; Bulgarénfi cbnbonitatem:
ita & fa d a fubditorum contingunt. Ex quo, numerato, & adhuc Triballenfi Archiep'ifcopo; fub quiquoraduerfa
fubfequuntur, non tantum Rempublicam bus pene omnes huius partis funt ; nullus horum fex, vel
fu buerten tia,& ciuilem vitamlxdentia,verum etiam Eu- de iure,yel de fad o talis eft, vt reliqui quinque, ipfum, vt
angelicam, quid opus eft apud feientes recitare ? Vnum fuum caput habere velint, & ab iplo & eius fynodo corriquidem
hoc tale eft. g i, & retradari pariantur: & ad omnia êius iuffaitaobe-
' Secuhdum vero, quod &maius, quodinillis quidem dientes fint, vt tanquam diuinas voces, illiusrecipiant
Euangelica dodrina, vbiqu&yiget, ciirrit, & multiplica- mandata: & periculumfalutiscredant, iliumrefiftendo
tur,, 8c oninibus diuinis fermo prxdicatur: non folum, q> offendere.Et quid dico d'e alijs ? fed neq; quicunque, fub
quam plurimi omnia fecunda reputant, erga facram feri- quolibet flint horum fex, itadeuotevfe habentadfuum1
pturam ftudij, 8C meditationis 8c ^ifciplina:; fedquod& caput, vtmetunon.corporalisdamni; fed animæperdivbique
multitudinibus per ciuitatés, villas, oppida & ca- tionis illius maridata velint implere.
B ftella, & in facris templis, 8c vbicumqueinueniunturfi- Pontificatus vero cuiuslibet, quomodo Bulgarenfis, F
mul multi aggregati, 8c praefertini feftiuis diebus , qui dependet à principe illius geritis. EtTriballenfis fimiliter
feiunt diuina eloquia, predicant congruenter, audien- à fuo principe. Antioehenivero patriarch*, Armeniatium
habitui 8c loquela*, aperientes eis per to turn annum rum Rex dbminatur. Hierofblymitani autem & Alexan-
& hiftoriale,& narratiuum, & fententiale & morale diui- drini, Ægyptiorum impiiflimus princeps. Nullus enim
nx feriptura: veteris pariter & noux. Ét quisefat ante in- horum pontificatiimrecipit, non probante &decernencarnationem
Domini, hominum flatus, qua: vero huius te 8c co.nfentiente fiio fàecuïàri principe. Magis autem', vt
lacramenta, 8c quid boni ex ea nobis effedutp eft ? Quae plurimum, & omnibus, ad quæfpedateledio, volunpraecepta
&quje confilia: & cum his fandorum vitas in täte renuentibus , & cum principe difeordantibus : nénätalitijs,
8c fi quod alterum ad pie tatem 8$ virtutem fpe- cefïàrium eftfinaliter, eum, quem vult princeps, pontifid
a t,& ad noftram falutem.-ita quod illor um illi teratfma- cemeffici. ■
Ké fimul & feeminae, nihil minus ab his, qui in litteris ftu- Itaque, cumfitimpoffibile,longi temporis progreffii,
dent,haben t: certe in his,quaein promptu funt,& ad falu- praua confuçtudine paulatim multa protrahente, non)
tem nece liana, noitnj religionis 8c fidei;fed verbo ftudio- multacontingere, quædefîderentgeneralem coriediof
i: in fuperfluis, non in neceflarijsareliquis differunt. Ex nem ; gerçeraliterque aliquid cOrrigi fine generali conciquo
contingit vt gens ilia moribus, vt plurimum, fit fim- J io difticüfimum lit : hæc quidem pars poflè communem
plex 8c aperta, veritatis arnica, fraudis inimica, conftans, aggregarefÿnodümjpriiftcipalioribuseius partibus, advmfiiisiudicijs
ftabilis, inconuehti%ihter fe fidelis, non num conuenien tibus, penitus amifit : cum non fit videlivertroilis
8c facile mutabilis, ad periurium tardiffima, 8c cetfin ea daput tale,quod poflèt neceflïtate alios compel- c fide, quae in Chriftumeft firmiftima 8c feme nti film a. Et lere,.coriuenire. Larinis-veroneque hoc difficile eft. De G
pro hac etiam ipfash vitam,fi hoc opus fuerit, prodere pa- T ertio quiaem'hæc clida fint. 1
ratiilima. Hie autem quid ? ftudiofi quidem difeendi ni- V^riio autem ad Quartum, quod & ftupefio confidemis
pauci funt. Horum adhuc pauciores, qui facram feri^- rans.Cumenim Dominus noftërlçfiis Chriftusprædixit
pturam plurisfeciunt, plurimispaganorum feientijs, li- fetaftlidioné habitufos fuos fidelés, & odium ab omnib
entius operam dan tibus. T urba vero illiterata,omnis in bus & perfequutionçm paffuros : Chriftianorum gehus
communi propofit^ falutaris ferm onis dodrin^,inexpers ex tune, vfque adlrhperium Conftantini Magni, affligeremanet.
Quare pro vno quifeiat fubftantialiora fecun- batur quidem vt plurimum, & odio habebatur, 8c perfedum
nos pietatis: mulra millia reperiri poffunt, eorum, quutionempatiebatur.Sed quod erac maximum miracuqui
penitus ignorantChriftianifmi virtutem.Ex quo con- lum: ipfiqui crdiö&peifequutipnibusaftligebantur, de
tingit contrario.more illis hanegentem affedam elfe. ipfis affligent jj|js 8c perfequentibus & odïenribus mulri-
Tertium aurem poft haec,nihilo minus praedidis,illud plicabantür: îpfîsaftligentibus continue fefe adafflidos
confidero, quod cum diuinaprouidentia, nihH eorum, co nuertentibus. Nam etfi aliqui, metu tormentorum réquae
fecutidumbeneplacitumilliusin vniuerfb efficiun- cedebanta fide; fed tarnen è conuerf 0 muito plurés ad fitur,
inordinatum dimittat, 0 mnisque multitudo ordine dem omnibus fentenrijs,conuertebafttùr.
per fe careat, nifi reducatur ad vnum principium. Plutali- Præfentia Vero quomodoiquam miferabiliffime. Vcetas
enim principiorum 8c carentia pfincipij, fimilis funt nim anciquiora omitram, ex quo fadæ vnioni fub primo
inordinationis. Huius quidem gentis, vniuerfa multitu- Palæologorum j. adàuiefceré huius partis noluemnt : in-
D dofubvno eftordinataprindpio, Ecclefia videlicet R o- numèrabilejS exeamultitüdines ad deteftabiliflimâ Ma- H
mana & èius pr?fule,quem omnes nonorant & me tuun t: chomericam fedam conuerfælunt:non fblùmhis qui tenon
tanquamarmis & yi dominantem, nec tanquam hü- neræætatiserant3 neceffitate ad captiuantium & emenmana
legeXvel generis fucceffione, vel multitudinis ru- tium fiiperftitionem cpnuerfis : verum etiam perfedioris
more dominium fumentem y fed tanquam abipfo domi- ætaris per ajiimi mollitiem fidem afpernatis. Quamuis fi
no Chrifto ordinatum, & in terris vices gerere ab eo con- afflgeretur hçcgens 8c nonminueretur,vel fi minueretur;
ftitutum. Itaque illius mandata, cum omni reuerentia, 0- fid per m o rtem 8c non ad impietatem fe conuertendo :
mnesnon tanquam Apöftolica tantum,verum etiam do- poflèt v tique hoepaternæ caftigationis eflè putari. Tot
minicä feripta recipiunt 8c adorant: 8c nihil ita durum ab vero multitudines permitti, ita fubito ad captiuantium
eo iubetur, vt non quiete parati fint ad implendum, & 0- impietatem murari: hoc non paternæ difeiplinæ; fed 0-
mnes ab ill.o corrigi fua,& retradari fufeipiiinr,omnium- mnimodæ defertionis manifeitilfimum fignum eft.
que facerdotium ab eo dependet. Etipfe cum cjrcafe fyn- Fadà vero Latinorum è contrario ex tunc non modiodo,
cum grandi audoritate & poteftate, nullo prohibi- cum creuerunt : non folum quod Armenij relidispaterturo
exiftente;cOrrigit omnia,reträdaf ,confirmat,irritar, nis erroribiis illis feaddiderunt, Scalij Orientaliumgenftatuit,
inhibet; mitritad vniuerfas partes Dodores, vifi- tium, qui per horum pfædicationem fimiliter his femper
taturos fingulas ^puindas, & eos qui in êrs aSimabus pr^- eonfènriunt: fed 8c copiofiflimæ in Occidente. ciuitares
funt,& examinaturos,quis modus.illorum dodrin?,qito Machometicæfedæ,perKegemHifpaniæcaptæfunt: ex
modo facra tradant myfteria; quomodo fe gcrunt cum quiJbusnon paru*multitudines, fide in Chriftumfufcegrége
domini, quomodo fecundum fe viuunt: y t horum pta, Latinis additæ funt. Et Græcorum adhuc non pauca
1 Ü Btblioth. Vet.Fat.Tom. 14. A 3 millia