B
D
gligamus. Vnde non immérité,(î qa ieti plu fquam oportet
[$14] indulgeamus, quad de nobischaritas fraterna !
conqueritur, nec gratam habet aeftram in Hierufalem
commorationem, ii [315] alijs, quos noftra (olicitudine
profpicit, fenfcrit imminere ex noftra quietepernicicm.
Plerumque enim nobisvelfecretis meditationibus, vel
priuatis[?i6]orationibus omni propofita a&io ne intends,
ft plufquam fubdiris expedit,[5i7]immoremur:in me* ;
dijsdelicijs j fpiritu nimirum opérante & charitate fugge-
rente,fubito venic in mentem tnemoriajj 18]infirmorum,
& ilium cogitamus contriftatum expe&areàpaternis vi-
lccribus confolarionem : alteium tentatum explorare
quandojji?] procedens ad publicum,aliquod pater ei af-
ferat fuo fermone folamen : ilium iræ fti mu lis [3 2 ol agit a-
tum,quia non habet vbi conceptum virus confeffione fa-
lubrieuaporet,aduerfus pattern fubmurmurare : alterum
(jiijacediç fpiritu vi6bim,vt inueniat cui loquatur.quem
conl'ulat, hue illucquedifcurrere. Tali itaque [321] fugge-
ftuprogreffi, ex fraternis cordibusquafiincrepantem au-
dimus mattem charitatem:Fi/< quidfeciftinobisficlEgö &pa-
tertuusdolentesqiMrebAmtis[$i)]te. NeciniuriadicimusSpi- j
ritumSanâum, velcharit&temin fan&is. etfi adhuc minus
perfe&is, autdolere, autconquerij cum ipfe fpiritus
gemitibus inenarrabili bus inter pellet pro nobis , qui &
[3 a4]loqui,contriftari,& caetera taliain fanâis agere con-
lueuit. Quod fi contrahuiufmodi[j25jneceflitates amor
quietis,inipfius animæ affeétibus mur muret quafi dicens:
Nonne in bis, qtupatris met funtoportetmeèjfeî nihilominus
confiderans fpiritus rationalis, quodideo[j26] mortuus
eft Chriftus, vt qui viuit nonfibiviuat, defcendit[327].
cmnillis,&fubdituriHis.Secure[j28]defçenditquicùm
tali nutricio,& cum tali matre defeendit: féliciter defeen-
dit, qui fpirituDei adtus, charitatiuè inferioribus conde-
feendit.
Defcendam[^329]libenshis ducibus etiam in Ægyptura,
tantum fi ducunt, réducant ; fi coguht defeendere, &rea-
feendere faciant^ Libentèr [330] fubdar ralibus magiftris,
libenter fupponam humeros oneri quod impofuerinr,
£331] libens excipiam iugum cui me fubdiderint : feiens
quiaiugumeorumfuaue eft,& onus eorumleue.[332]Sed
8c tibiî fili mi, licet à talibus curis liberum adhuc fiib alis
fuis te Chriftus abfcondat,quod Praelatis incumbit facere
nefubditipericlicentur, hocipfiimexpeditprouidere,ne
focij feandalizentur. Illi £333] neceflitatesTubditorum
nonnunquam præponunt deli cijs contemplations,tu eas
non præponas vnitati & paci congregationis ? Praecipue
hçcipfaipiritualiumvicimtudinumtempora^3343quan-
do videlicet vel defeendasad Nazareth,,vel afeendas in
Hierulalcm,nunquam folus, id e ft, propriæ voluntatis ar-
bitrio, fed fern per feniorum diftingue confilio. Ecce [33 5}
habes, charilfime, quod petifti, ficet tUo defiderio,tuo a£- *
fedtui, tuæexpe&ationinihildignum, voluntatis tarnen
meae, & qualifcanque eonacus aliquod, nifallor, indicium.
[336] Sciafque quod non tam Euangelicamfeéfcio-
nem exponere, quam ex ea aliqua tibi meditationum fe- j
mina, fi eut rogafti,el icere curauim us.
VARIÆ L E C T IO NES. '
luxta exeufum exemplar Tarifienfe operum D. Bernard's
Anno M. D C .IX .
r 1. Iefupia gefta. Excuf Iefugefia.
z. Nuntius ifta loq.Excuf Nuiuius ipfi loq.
3. Refpexi,re(pexi mifer.refp. Excuf. Reßeximiftr.rejp.
4, S uauia, ac iuc.Bxcuf Suauia iucun.
j. Occup.ac follicit.me fu. abftraxerint. Excuf Occup. follicit.
me fu. extraxer tnt.
6. Suar.Ccrnis tuip. ex.inq.modo.Excuf fu*,«TO«M inip-w^/tf/î.
tiontstue. modo. ' *
7. Mihi fcintillat affedus. Excuf. Mi.inftillabat a£F.
8. Oculos illos fuauiffimos. Excuf OculosfuauiJJl
9 - Vt mihi videtur. Excuf. Vt videtur mihi.
xo. Vbi latebas? Excuf Vbi iacebasî
11. G(rlo,anin.ExcUf.coelo? Vtrumia.
iz. T uæ tune ætàas Excuf T tu tuatit.
13. Tuam tam femiiiariter. Eicuf Tamfitmiliaritertuam.
14. Domine,quodiànâif Excuf Domine? fandus. a
ij. Cur pucrum qu*reb.Excuf Cur.Dominum quasreb. <
16. Ne à quolibet fuse ætatispuerq.Exc. Ne ab alio quolibet ttatü
fut. puero.
17. Gloriofus à S alom one. Exc. Glotîofnu S/tlomone.
18. V tinam mihi inipirare digne tut. Exc. V tinara & mihi infpira-
■ . re dignaretur.
19. Quid tibi fie quar.Exc.Qgid/7K fie quser.
20. Incernoaclpiritali. Exc. Interno ßJTpiritali. -
21. Tibi feribere, ac guftata crudare fuificercm. Exc. Tibiferibt• -
rem,&guft. cru &.fujferrem.
2i. Nec folus tarnen, fed. Exc. Nec tuntenfilm (èd.
23. Dodor & vt dux. Exc.Dodor.g/«« vt dut.
24. Via,q uoniam à fummo. Exc. Via,quia à fummo.
25. Eius.Vbiplcna.Exc.Eius./^iplena'
z6. Infudiffèt,& N a2areth.Exc.Infudiflet,tf//«»j Nazareth.
27. Sua nobilitauit prafentia. Exc.Suaprtfentia nobilitauit.
28. Effcdus, templum ingreditur quafi puer, .Excuf EfFcdus, in
temp, introducitur, vttfo puer.
27. Reditum præmonftras.Exc.Reditum demonflrat.
30. Dabitmihi,bone.Exc.Dabit0M,bene.
31. Omnia mea.Exc.Omnia bona mea.
32. Séquens quidem animatia Exc. Sequensqu&dam animalia.
33. ' Noninucnisns.Exc. Non <»««»/.
34. Ego autem hic Exc. Et ego hic.
33, Ad patrem exaudiuit. Exc. Ad Deum exaudiuit.
}6. Deducensinviam.Exc.Deducensweinviam.
37- Quant? nifi illam. Exc. In quam? nifi willaw.
38. Abundat panibus,& domuspauisdicitur.Exc.^li«wA*»fpani-
b us, domus diciturpartis?
39; Bonis;panevtiqueillo qui.Exe.Bonis-P/M^ervtiqueillequi.
40. Præfepi Ipiritalium cibus fadus eft. Exc. Batkp\,Airitalitmt cibus
ejfeftm cft.
41. Conuerfionis, quafi Ipiritalis cuiufdam natiuitatis funt initia,
▼ t conformcmur paruulo. Excuf. Conuerfionis vita
quafi Jpiritualis cuiufd. nar. initiant, vt conformctur paruulo.
42. Fili accclfifti ad. Exc. fili attedens ad.
43. Suam à nobis Dominus Icfus non. Exc. Suam Domimtt lefut à
mbit non.
44. Lateac;&ecce Ægyp.Exçlateat. EcceÆgyptut,
43. Et vmbra mortis,laborantes expert« iucunditatis inopia,vin-
di. Exc. Et w vmbra mortis, exporte iucunditatis inopia
vindi.
4.6. Videlicet cordis duritia. Exc. Videli'cet duritia cordis.
47. Enim fuæ confolationis. Exc. Enfin cpnfilatienisfut.
48. Vincula duritiæ inter. Exc.Vine.w/er duritia.
49. Przceditad Nazareth .Exc, Pr«c.i» N azm**
30. Frudus.fub feniorum difeiplinæ nutriti, duodecwni anni delitias
fertiamur. Exc. £m€tus,feniorum difeiplina nutriti duo-
dectm amis del.(or. .
31. Profedo & crcfcit. Exc. frofeBo crefcit.
32. Fcfti, confummatilquedicbuscum redirent. Exc. fefli, cur»redirent.
33. Pratcereat fandilfimæ huius hiftoric mira fuauitas. Exc.Prætereat
huiut hifioritfuauitat.
34. Seorfim viri,(èorfim in.Exc. Storfum ivàftorfum in.
33.' Sacris folcmniis.Exc.Sacrisfolemnibut.
■ 36. Iefum in illo itimere nunc. Excuf. lefum illo tmpore
nunc.
37- Quanta fuit eoriim fel. Exc. Qganta eorumfuerit fel.
58. Qutbus datum eft tot diebus videre feciem eius, &mcllifluos
illius audire fcrmoncs, confiderare in homine & puero fi- r
gnaquxdam. Exc . 6Juitot diebut viderontfaciemeitte,
meUifluos eiutfermants audierunt, & cmefiderauerunt in bomi• \
ne 8c puero infigpia quzdam.
39, Mutuas myflcrium fapientix falutaris. Exc.Mutuas conceffum
efl myfte. fap .faim is.
60. SencSjiuuenesadmirantur.Exc. Senes,admiranturiuuenes.
61. Puerimorum grauitate,&fermonum illius pondéré deterrentur.
Exc .Puerideterrentur ni or um eiut grauitate fifpondéré.
6z. Lacrymæà pueris cum diutius à vais teneretur? Exc.Lacry put.
dttm diutius àriris tentturl
63. Qgerimoniæ cum paulo.Exc. Qgerimoniæ </«wpaulo.
64. lntimo proclamare afFedu. Exc. Proclamareintimoaffeclu.
6$. Sulpirantibus fed fenum cont.Exc.SufpirantibusJinum cont.
66. llludfacillimecoaptatur.Exc.Illudjfc«/ecoaptacur.
67. Sandam Ciuitatcm.Exc.CmitatemSanBam.
6$. S ibi eius dulciïîîmam ac iucundiffimam præfentiamihdulge-
ri.Exc. Eiut fibiprtfentiam dulciffimam indulg.
69. Felix qui vincit. Exc. Htc felix qut vicit. y
70. Vnufquifque quod efletExc. VnufaWoefièt.
71. Omnibus,ab omnibus. Exc. Omnib. ^>ab omnib.
72. Diei vnius expleto.Exc.2)/e» expleto.
73 • Quis tibi cibum miniftrauit ac potum.Exc.g««/ cibum aut po-
tumminiftrauir.
74. Potum,quisledulumftrauit,quis detraxit. £xc. Potum Mini-
ftratût, quis detraxit.
73. Sicutvoluntatenoftram infirmitatemfiilcepifti,ita.Exc.Sicut
■ voluntatem noftram fumpfifti in infirmitatem : ita.
74. Pr opnam virtutem oftendifti. £xcuf. Propriam ofiendifti
virtuteht.
..... - . ~ \ r T ~ ' 7 7 »Et- ..
F
G
H
77. Btideo cum.Exc.Etitacum;'
78. Aliquid libet.Exc.Libetaliquid.
79. Et omnes in tc.Exc.Ef in te.
go. Miferi* c a lam ita te s .E x c .c a lam i.
81. Illorurii mendicatarum.Exc.Illarum /Semendie.
82. Vtadfublimioris opinionis fecreta reniamüs, prima. Ecuf Vt
btc adftnfut lublimioris fecrc ta vertamut.
S). Vt confideret fed.Exc.F/ illi confideret fed.
84. Vt deordine.Exc.K/ ordine.
83. Nec abfutda.Exc.^o» abfurda.
86. Qu« in diuina nutura ipfe fimul. Exc. Q gx ditma naturafuntfimulipfi..
' ' 1
87. Confubftantialis vtrique.Exc.Confub.-ti/r//^«e.
88. Quamfufeeperat homo Deum, p'aruus magnum'cönfiiluCrit.
■ Exc.Qgam faf.bomoparuut Deum magnum Confulert.
89. Vtpatri per.Exc. Vt#/;patri.
90. B aptifinate fufeipiendo, de cligeudis difeipulis, de condendo.
Excuf Eapüf.agebatfufcitando,dc elig. dif & condendo.
91. Paflionis & re(ur.Exc.Palfionis,de refiir.
72. Die cuneos Patriarcbarum & Prophetarum inuifens, Excuf Die
f t cuneis Patriar.ß? Proph .immifeens.
93. Simeone fene iam dudum audierant.Excuf Sene Simeo.dudum
äudier..
94. Probamz.YLxc.Apprebauit.
93. Animsequiores & alacriorcs.Exc.Anim.<?/^«ealacriores.
96. Teraplo fcilicet Hierofoly.Excuf.Tew/)/<i Hieroßly,
97. Rcferarejprimoaudiens & interrogans, ieinde interrogatus fa-
crarayft.Bxc .Referate, Primum zad. Sc incer.deindefacratijf.
myfti
98. Eftpueris, &adolc(centibushumilitatis,&vcrecundiarforma.
Excu (Efihtc puer. & adol. hum.& reuerentia forma.
99. Mihi odulcilfima Domina.Exc. Mihi dileBiffima Domina.
iooTTuum pucrum Iefum. Exc. Tuum Dominum lefum.
101. Intentos in ipfum .ExcJ b ipfum intent os
102. Aures eredas adipfum.Exc. Aures adipfum ereBas.
103. Mea,tenui illum.Exc.Mca tenebo ilium.
104. Diligis, rue in collum eius, ampledere, ofculare, & triduanam
abfenciam eius mulciplic.Exc. Diligis, i f triduanam eiut ab-
fentiatn. mult ip lie. - -v
IP3. Iterum dice tibi 6 Domiaa mea.Excuf Icerum Domina mea dico
tibi.
106. Subftradas tibi vel adr.Exc.SubtraBas vel ad*
707. Speciofus videntibus,tam luauis amplcdentibus, vt ExcufSpeciofusW
videndum.iam fuauis adompleBendum,n.
708. Eft,inquit,quod.Exc.£y?<y«orf.
109. Fuerat obferuatus incipit.Exc.fuerat e^/>r««/«w incipic,
no. Simul Sc pvoprix.ExctSimulque prqpri«.
in. S eniorumque przeep tis.ExcaCSemornmpraceptit.
Hi. His fublimibus.Exc.His tam fubhmibus.
113,. Se fubdidcrit voluntati .Exc. Se fubdit voluntati.
114. Euangelifta, quia fcilicet ipfi. Excuf. Euangelift. fcilicet quod
;c .
113. Fuij fuipotuitnefeireconfilium, fedeeterisnon intclligcntibus
qu« dixerat.Exc. filijconfilium potuitnefctrty[ed etterit nefeir
tntibutfiue noninttUigentibut quod dixerit.
ntf. Ica beatiffim'a virgo etiam tunc nobis mifericorditer prouidc-
bac. Excuf. Ita etiam beatis. vir. tummiftr. pr out deb at nobis.
117. Sic fcquaccs huius.Exc. Sicfequenteshuius.
118. SandisApoftolis&Difcipuhs. Exc. Saadis Difeipulis frApoßolie.
119. His qu« fequuntur.Exc. His veto qu« feq.
up . Sapientia, state, & gratia apud Deum & apud homines. Excuf
AEtate>&fapientia,($ gratia apud Deum & homines,
111. Diuetfa fenferuat.Exc.Diuerfa/e»//«#/.
112. Eft meum iudieare.Exc. Eft noftrum iudicare.
113. Alij quafi creaturam creacori. ExcAlij vero craa.creatori.
124. Eum&fapientia. Exc. Eum fapientia,
113. Euangeiic« annitentes audoritatiqu« ait.Bxcxi£.Euangeliflt in-
nitentes audoritati qui ait.
iz6. Iefus autem proficiebat fapientia,«täte, Sc gratia. Exc Jefeuprof
, state,& fapientia, fogra.
127, Paffibilcsacpcr.Exc.paflib.A/jweper.
118. Vt volet.’mihi.Excuf. Vc velit-, mihi.
m Q sa in vnam cum Deo etiam eft affumptus pcrfonapi. Excuf
Quo cum Deo in vname/lafliim. per f . ‘ 1
130. Perfedum fuifie Deum.Exc.FuiffeperfeBum Deum.
131. PCrfedum infüperfuifie&efTeyixtutem. Exc.PerfeBfuifftvirtutem($
effe.
131. De Chrifto pofuifle.Exc. De to potuifle,
133. Ideo ante refurredionem aut.mortalitatem ei autpaffibilira-
tem.Exc.Ideo out refurred, aut mottalitatem^ut paffibili-
tatem abrogamus.
134. Homincm fuifie confitemttr, Sc veram hominis fuifie naturam,
-n qua potuit proficere «täte; vtrum autem fapientia, ipfi
idetint qui. Exc. Hominem tffe confiteamur, & veram ho-
138. DominusDeusnofter. A b hoenumero vfqueadmtmerum i]9'omniadefmt
in Excufis extmplaribus D. Bernards qui haBt-
. nut videre pottti.
139. Nunc redeundum eft mihi ad tc. Excuf. Nunc redeundum eft
adte.
140. Sufficiam in euangelica.ExclSufficiam d« euangelica.
141. Ipfum in his legas fchedulis. Excuf. Ipfum legat in his fehedulis.
142. Temetipfo ab intus fuauius experiris.Excuf. Teipfo fuauius txpc- •
riris.
14 3 . De Bethlcemitica pâupertate ad Nazarcnas tranfifle diuitias.
Excuf tranfiffe ad Nazarenat de Btthletmilè'a ptutpertan diuitias.
'**
144. Duodennem efFedum.Exc.DW#w«w cfFetffum, -
Ï43. Afcendifle vt non Exc.Afcendifle vbi non.
i4<>. Paruus & paapzi.Exc.parutdtu Sc pauper.
147 N azareth vbi nutritur virtutum exercitatio. Exc.peut Naza. vbi
nut. virtutum eft exercitatio.
148. Qgim duodennisafcendic,cce!cftiumfecretcrum cftcontcmplatio.
Exc. Qgam Dominus afeendit, eft coeleflium fecreto-
rum contemplatio.
149. Bethleem anima pauperafeir. Excuf Bethleem enim paupert-
.
150. Delicusaffluit.Paupérafcitperfeda.Exc. Affluit delitiis.Pauperefcitquippe
petfedä.
131. Perfedione, delieiis affluitfpiritualium. Exc. Perfedione,Acdeliciis
àffluit,&fpirituaJium.
132. Conucrfationis dedicatur.Exc.Co»«CTyâ/w»/dedicatur.
133. Quis inquit voluerit inter vos fapiens fieri.Exc.Qgts dit inter vos
fapiens voluerit fieri.
134. Anima quælibec initiants infantia. Exc. Qualibet anima initiât a
inlantia.
133. Fibres vberiuspullulare.Excuf. flores pullulare.
i$6. Confideratione quafi ftercoretur. Excuf Csmfiderationeftercort-
tur.
137. Vbmere multipliciter fatigetur , & fic virtutum femina floras
parturiant.Exc. V om. multipit ci fatig. vtfic virtut,fem.fioV
pariant.
137. Qgo fpiritus timoris.Exc. Quo iam fpiritus.
13.8 Antiqua yitia.Exc.vitiaantiqua.
if 9. Cupidi ta tes lefecauerit.Exc. Cupid, refecuerit.
160. Bimum eum fpiritualiter. Exc. Biennem fpiritu aliter.
1 61. Auxilij defidenum diuini.Exc.Auxilij diuini defiderium.
16z. Tercium annum non. Exc.Triennem non.
1^3. Contra omnes tcntanoaet.Exc.Contra tent attorns. ' '
i6f. Virtuteeumdifcrctionis quinquennem cfficier. Excuf Vir tute
difcr.qmaqfaciet.
Î64. latcllca\is'Exc.Jntelägentia.
16f. Quatuor virtutes quafi quatuor annorum lucem anim* inue-
hens proficiéti.Exc.Quatuor vert virtutes cardinales quafi
quatuor etiam an.la.inuebunt profi. ; - J
166. Sicut de ipfà fapientia feriptum eft.Sobrictatem docet.Exc. fieut
de ipfis fetiptam eft.Sobrietatem enim docet.
167. Hxc funt enim przcedentium«Exc.Hxefuntprecedentittm.
168. Agit enim.Exc.Ric«enim*
169. Dicitur temperan tia.Exc. Temper ant ia dicittsr.
170. Earum indifcreca confufio. Excuf Earum indiftinBa cqnfiifio.
171. Vfus inordinatus: virtus quæ & fortitudo. Exc. Vfas immoderat
e .Y Inas que.fort ttitdo.
ijz . Eius tcneatur.Exc. earttm tencatur..
173. Annus duodecimusfex videlicet contemplationis. Excuf Annus
duodenut ifque conremplationis.
174. Hierufalem coekftcm.Exc.Coe/^/îcw Hierufalem.
173, Aperit paradifi.Exc. Paradifi aperit.
176. Ipfum fponfum fpeciofum. Excuf.Jponfism ipfum fponfum fpeciofum.
,
177. Pur« mentis oculis.Exc.pHr/smentis ocul.
178. Emaculara enim fbrdibus paffionum, euolaos à retibus ocCü-
pationum, abolita memoria przterîtorum. E xc.Immacu-
latafoedibutpeccaterum vel pafflonum, euolans à reatibus
occupationum, oblita malorum præteritorum.
179; Exteriorum,decoramcordis. Excuf Exteriorum ertaturarum
cordis.
r8o. Ideo audire meretur,Tora pul. esami.mea,&mac.noneft in ce.
Hicms Exc.Ideo audit, T ota p.e.a.m. c. m.n.e.ix faints di-
ftiUans labia tua. Hiems.'
181. Apparuerunt. Hi .Exc. Apparuemn t in terra noßra.Hi.
182. Imbres tentationum, in agro pedoris bene. Exc. lmbrem tenta.
in agro piccatoris bene.
183. Quorum Chriftus. Exc. Quorum Chriftus. ■
184. Apparuerunt.Et.Exc.Apparuerunt /#/c/yA»ö/?r<iEf
183, Quoniampergemitum compundionis apcritur via contemplationis
, adiecit in confequentibus. £xcuf Quoniamprc
gemitit comp und. aper, vita contemplât, adiecit in fequen-
tibus.
minisfuijfe nacuram.in qua potuit perficere. Vtrum state aut I 186. Cum inftar turtüris.Exc. Camfeilicit ad in ftzt tuet,
fapientia ipCivsdeant. I !gy. Conftitutus,folitudinem. Exc.Confticutüsy/îfolitud.
133. Filimi,non.Exc.£//i»0o. I 188. Quotidianam, quotüodogemis,quomodo«ftuas, quomodo
ÏJ6. Vnde affedns excicctur.Eic.Vndeanimusexcitetur. I quæris.Exc.Quotidianam,quoniamgemis,quoniam $&uas,
tyj. Eapropter.Exc.£/p>-»//wA. quoniam quæris.
m 189. Arno